Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Viyana Kuşatması veya Viyana Bozgunu, 1683 yılında IV. Mehmet devrinde Osmanlı İmparatorluğu'nun Viyana'yı kuşatması ile gerçekleşen bir duraklama dönemi savaşıdır. 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan savaşların en uzun süreni bu kuşatma ile başladı.
| II. Viyana Kuşatması | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı-Avusturya Savaşları Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları | |||||||||
  II. Viyana Kuşatması | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Kutsal İttifak:
 Eflak Prensliği (gizlice) |  Macaristan Krallığı | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
 III. Jan Sobieski |
| ||||||||
| Güçler | |||||||||
| Viyana garnizonu: 20.000
| 100.000-120.000 (60.000'i muhârip kuvvet) | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||||
Başlangıç
Avusturya, yönetimi altındaki Macarlara iyi davranmıyor, onları ağır vergilerle eziyordu. Ayrıca mezhep hürriyeti de tanımıyordu. Macarlar, baskılara daha fazla dayanamayınca Tökeli İmre'nin önderliğinde ayaklandılar. Kendi güçleriyle başarılı olamayacaklarını anladıklarından Osmanlı İmparatorluğundan yardım istediler.
Politik nedenlerden dolayı Osmanlı İmparatorluğu uzun yıllardır Macaristan'da ve Avusturya'da Katolik olmayan azınlığa yardımda bulunuyordu. Osmanlılar zaten Tökeli İmre'yi yukarı Macaristan kralı olarak tanıyorlardı. Henüz kuşatmadan önce Osmanlı İmparatorluğu ve Habsburglar arasında Vasvar Antlaşması'nın bir sonucu olarak yirmi yıllık bir barış sözleşmesi vardı.
1681 ve 1682'de Tökeli İmre ile Habsburglar arasındaki sınır çatışması şiddetini artırdı. Habsburg kuvvetlerinin merkezi Macaristan içlerine tecavüz etmeleri, Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'ya Osmanlı ordusunu sefere çıkarmak için IV. Mehmet ve divanını ikna etmek için önemli bir gerekçe oldu. Padişah IV. Mehmet, Kara Mustafa Paşa'ya Yanıkkale (Raab) ve kalelerine (ikisi de Kuzeybatı Macaristan'da) operasyon yapmaya ve onları kuşatmaya izin verdi. Osmanlı ordusu 21 Ocak 1682'de seferber edildi. 6 Ağustos 1682'de de savaş ilan edildi.
Hazırlıklar
Viyana, Doğu Akdeniz-Almanya ticaret yolu üzerinde oluşu, Tuna üzerinde iç kontrol noktası olması gibi nedenler yüzünden Osmanlı İmparatorluğu'nun stratejik hedeflerinin tam ortasındaydı. Kuşatma için büyük hazırlıklar yapıldı; Avusturya'ya ve lojistik merkezlere giden yollar tamir edildi; yenileri inşa edildi. Cephane, mühimmat, top ve diğer kaynaklar imparatorluğun her yanından bu lojistik merkezlere ve Balkanlar'ın içlerine gönderilmesi yapıldı.
Lojistik zamanı, Ağustos ve Eylül 1682'de bir istilaya başlamanın mümkün olmadığını ifade ediyordu. Üç aylık bir seferde Osmanlılar kışın Viyana'da olacaklardı. Ama seferin başlaması ve hazırlanması için gereken 15 aylık bir sürede de Habsburglar hazırlanacak ve diğer Avrupa krallıklarına yardım için başvuracaklardı. Nitekim kış süresinde Habsburglular ve Lehistan bir antlaşma imzaladılar. Antlaşmaya göre Osmanlılar Kraków'a saldırırlarsa Habsburg kuvvetleri Lehistan'a yardıma gelecekti, karşılık olarak da Leh ordusu Viyana'ya bir saldırı olursa yardıma gelecekti.
İlkbaharda Mayıs'ın erken zamanında Osmanlı ordusu Belgrad'a ulaştı. Daha sonra Viyana şehrine doğru hareket etti. 7 Temmuz'da 40.000 Tatar kuvveti Viyana'nın 40 km doğusuna vardı. Kuşatma süresince Habsburg imparatoru I. Leopold 80 bin Viyanalı ile şehirden kaçtı ve Linz'e yerleşti. Lehistan kralı Sobieski de 1683 yazında antlaşmadaki yükümlülüğünü yerine getirmek için bir yardım sevkiyatı hazırlıyordu.
Kuşatma
Osmanlı ordusu 14 Temmuz'da Viyana'yı kuşattı. Artakalan 11.000 askerin, 5.000 sivil ve gönüllünün lideri teslim olmayı reddediyordu. Viyanalılar şehrin etrafındaki evleri ve duvarları tahrip ettiler, yıkıntıları temizlediler ve boş bir alan bıraktılar. Kara Mustafa Paşa bu problemi kuvvetlerine şehre doğruca giden hendek kazmalarını emrederek çözdü.
Osmanlılar zamanı hesaba almadılar, bununla beraber zaman onların tarafında değildi. Bu noktadaki hataları, savaşın ilanından sonra ordularını birleştirip ilerlememeleri; yardım kuvvetlerinin ulaşmasına izin verdi. Tarihçiler Kara Mustafa Paşa'nın şehri zenginlikleri ve bozulmamış haliyle ele geçirmek istediğini söylemektedir.
Viyana'ya ise her anlamda yiyecek desteği kesilmişti. Garnizon ve sivil gönüllüler aşırı kayıplara katlanıyordu.
Kışla hizmeti öyle bir problem haline geldi ki Graf Ernst Rudiger von Starhamberg herhangi bir asker nöbette uykuda bulunursa öldürüleceği emrini verdi. Ümitsizlik gittikçe artıyordu. Bu sırada Lorraine dükü V. Charles komutası altında olan imparatorluk kuvvetleri, Macar Tökeli İmre ile Viyana'nın 5 km kuzeydoğusunda, Bisamberg'de çarpışıyorlardı.
Kuşatma devam ederken Lehistan Kralı Sobieski'nin 120 bin kişilik yardım kuvvetini, Kırım Hanı Murad Giray Han'ın durdurmaması üzerine bu Viyana Kuşatması neticesiz kaldı.
Sonuçlar
Viyana bozgununun sorumluluğunu taşıyan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa idam edildi. Padişah daha sonra düşünüp yapmış olduğu başarılı hizmetlerden dolayı Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın başının kesilmesini geri almak istemiş ve ikinci bir emirle affedilmesini emretmiştir. Fakat ikinci emir ulaşana kadar görev verilen ulaklar paşayı idam etmişlerdi. Kesilip gömülen başının üzerine seng-i ibret (ibret taşı) ibaresi konuldu. Osmanlının bu hezimeti Avrupa'da büyük sevinçle karşılandı. Artık Osmanlıların yenilmez olmadıklarını gören Avrupa, karşı hücuma kalkmaya başladı. Psikolojik savaş olarak da Osmanlı üzerinde büyük bir kayıp, Avrupalılarda ise büyük bir kazanç olarak değerlendirildi. Bu savaş sonucunda Osmanlının gerileme devrine girdiği kabul edilmektedir. Böylece Türklerin Sakarya Muharebesi’ne kadar sürecek bir geri çekilme süreci başlamış oldu.
Kuşatma sonrası kurulan Kutsal İttifak, Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'na sebep olmuştur.
Galeri
-
![image]()
Viyana'ya giden yeniçeriler. -
![image]()
Kuşatma -
![image]()
Türklerin savaştaki genel durumu hakkında bilgi veren bir İngiliz gazetesinden kesit.
The London Gazette - 30 Temmuz 1683 Pazartesi -
![image]()
Kahlenberg Muharebesi -
![image]()
Polonya Kralı Sobieski'nin zaferi. -
![image]()
Türklerin Viyana'dan Dönüşünün 300. yılı
Kaynakça
- ^ . Historia (Rumence). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan: II. Viyana Muhasarası: Osmanlı Devleti’nde Siyasi, İdari ve Askeri Çözülme; OTAM (Ankara Üniversitesi; Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi) Sayı: 9; Ankara 1998, sayfa 398-399
- ^ . www.historytoday.com. 4 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ Tucker, Spencer C. (11 Kasım 2010). Battles that Changed History: An Encyclopedia of World Conflict: An Encyclopedia of World Conflict (İngilizce). ABC-CLIO. ISBN . 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ Stoye, John (1964). The Siege of Vienna (İngilizce). Holt, Rinehart and Winston. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ "Türk'ün büyük zaferi Sakarya Meydan Muharebesi 100 yaşında". www.aa.com.tr. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2024.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Viyana Kusatmasi veya Viyana Bozgunu 1683 yilinda IV Mehmet devrinde Osmanli Imparatorlugu nun Viyana yi kusatmasi ile gerceklesen bir duraklama donemi savasidir 17 yuzyilda Osmanli Imparatorlugu ile Avusturya Arsiduklugu arasinda yapilan savaslarin en uzun sureni bu kusatma ile basladi II Viyana KusatmasiOsmanli Avusturya SavaslariOsmanli Kutsal Ittifak SavaslariII Viyana KusatmasiTarihKusatma baslangici 14 Temmuz 1683 muharebe 12 Eylul 1683BolgeViyanaSebepHabsburg hakimiyeti altindaki Protestan Macarlarin Osmanli dan yardim istemesi SonucKutsal Ittifak zaferi Bec Viyana Kalesi alinamadi Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nin baslamasiTaraflarKutsal Ittifak Lehistan Litvanya Birligi Polonya Kralligi 1385 1569 Kutsal Roma Imparatorlugu Avusturya Yukari Macaristan Bohemya Bavyera Saksonya Savoya Frankonya Kazak Hetmanligi Eflak Prensligi gizlice Osmanli Imparatorlugu Kirim Hanligi Bogdan Prensligi Eflak Prensligi Erdel Prensligi Macaristan KralligiKomutanlar ve liderlerIII Jan SobieskiMerzifonlu Kara Mustafa Pasa Kara Mehmet Pasa Sari Huseyin Pasa Murat Giray George Ducas esir GuclerViyana garnizonu 20 000 Muttefik Hacli Ordusu 99 000 24 000 Leh 35 000 Avusturyali 40 000 diger yardimci birliklerden100 000 120 000 60 000 i muharip kuvvet KayiplarBilinmiyorBilinmiyorBaslangicAvusturya yonetimi altindaki Macarlara iyi davranmiyor onlari agir vergilerle eziyordu Ayrica mezhep hurriyeti de tanimiyordu Macarlar baskilara daha fazla dayanamayinca Tokeli Imre nin onderliginde ayaklandilar Kendi gucleriyle basarili olamayacaklarini anladiklarindan Osmanli Imparatorlugundan yardim istediler Politik nedenlerden dolayi Osmanli Imparatorlugu uzun yillardir Macaristan da ve Avusturya da Katolik olmayan azinliga yardimda bulunuyordu Osmanlilar zaten Tokeli Imre yi yukari Macaristan krali olarak taniyorlardi Henuz kusatmadan once Osmanli Imparatorlugu ve Habsburglar arasinda Vasvar Antlasmasi nin bir sonucu olarak yirmi yillik bir baris sozlesmesi vardi 1681 ve 1682 de Tokeli Imre ile Habsburglar arasindaki sinir catismasi siddetini artirdi Habsburg kuvvetlerinin merkezi Macaristan iclerine tecavuz etmeleri Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Pasa ya Osmanli ordusunu sefere cikarmak icin IV Mehmet ve divanini ikna etmek icin onemli bir gerekce oldu Padisah IV Mehmet Kara Mustafa Pasa ya Yanikkale Raab ve kalelerine ikisi de Kuzeybati Macaristan da operasyon yapmaya ve onlari kusatmaya izin verdi Osmanli ordusu 21 Ocak 1682 de seferber edildi 6 Agustos 1682 de de savas ilan edildi HazirliklarViyana Dogu Akdeniz Almanya ticaret yolu uzerinde olusu Tuna uzerinde ic kontrol noktasi olmasi gibi nedenler yuzunden Osmanli Imparatorlugu nun stratejik hedeflerinin tam ortasindaydi Kusatma icin buyuk hazirliklar yapildi Avusturya ya ve lojistik merkezlere giden yollar tamir edildi yenileri insa edildi Cephane muhimmat top ve diger kaynaklar imparatorlugun her yanindan bu lojistik merkezlere ve Balkanlar in iclerine gonderilmesi yapildi Lojistik zamani Agustos ve Eylul 1682 de bir istilaya baslamanin mumkun olmadigini ifade ediyordu Uc aylik bir seferde Osmanlilar kisin Viyana da olacaklardi Ama seferin baslamasi ve hazirlanmasi icin gereken 15 aylik bir surede de Habsburglar hazirlanacak ve diger Avrupa kralliklarina yardim icin basvuracaklardi Nitekim kis suresinde Habsburglular ve Lehistan bir antlasma imzaladilar Antlasmaya gore Osmanlilar Krakow a saldirirlarsa Habsburg kuvvetleri Lehistan a yardima gelecekti karsilik olarak da Leh ordusu Viyana ya bir saldiri olursa yardima gelecekti Ilkbaharda Mayis in erken zamaninda Osmanli ordusu Belgrad a ulasti Daha sonra Viyana sehrine dogru hareket etti 7 Temmuz da 40 000 Tatar kuvveti Viyana nin 40 km dogusuna vardi Kusatma suresince Habsburg imparatoru I Leopold 80 bin Viyanali ile sehirden kacti ve Linz e yerlesti Lehistan krali Sobieski de 1683 yazinda antlasmadaki yukumlulugunu yerine getirmek icin bir yardim sevkiyati hazirliyordu KusatmaOsmanli ordusu 14 Temmuz da Viyana yi kusatti Artakalan 11 000 askerin 5 000 sivil ve gonullunun lideri teslim olmayi reddediyordu Viyanalilar sehrin etrafindaki evleri ve duvarlari tahrip ettiler yikintilari temizlediler ve bos bir alan biraktilar Kara Mustafa Pasa bu problemi kuvvetlerine sehre dogruca giden hendek kazmalarini emrederek cozdu Osmanlilar zamani hesaba almadilar bununla beraber zaman onlarin tarafinda degildi Bu noktadaki hatalari savasin ilanindan sonra ordularini birlestirip ilerlememeleri yardim kuvvetlerinin ulasmasina izin verdi Tarihciler Kara Mustafa Pasa nin sehri zenginlikleri ve bozulmamis haliyle ele gecirmek istedigini soylemektedir Viyana ya ise her anlamda yiyecek destegi kesilmisti Garnizon ve sivil gonulluler asiri kayiplara katlaniyordu Kisla hizmeti oyle bir problem haline geldi ki Graf Ernst Rudiger von Starhamberg herhangi bir asker nobette uykuda bulunursa oldurulecegi emrini verdi Umitsizlik gittikce artiyordu Bu sirada Lorraine duku V Charles komutasi altinda olan imparatorluk kuvvetleri Macar Tokeli Imre ile Viyana nin 5 km kuzeydogusunda Bisamberg de carpisiyorlardi Kusatma devam ederken Lehistan Krali Sobieski nin 120 bin kisilik yardim kuvvetini Kirim Hani Murad Giray Han in durdurmamasi uzerine bu Viyana Kusatmasi neticesiz kaldi SonuclarViyana bozgununun sorumlulugunu tasiyan Merzifonlu Kara Mustafa Pasa idam edildi Padisah daha sonra dusunup yapmis oldugu basarili hizmetlerden dolayi Merzifonlu Kara Mustafa Pasa nin basinin kesilmesini geri almak istemis ve ikinci bir emirle affedilmesini emretmistir Fakat ikinci emir ulasana kadar gorev verilen ulaklar pasayi idam etmislerdi Kesilip gomulen basinin uzerine seng i ibret ibret tasi ibaresi konuldu Osmanlinin bu hezimeti Avrupa da buyuk sevincle karsilandi Artik Osmanlilarin yenilmez olmadiklarini goren Avrupa karsi hucuma kalkmaya basladi Psikolojik savas olarak da Osmanli uzerinde buyuk bir kayip Avrupalilarda ise buyuk bir kazanc olarak degerlendirildi Bu savas sonucunda Osmanlinin gerileme devrine girdigi kabul edilmektedir Boylece Turklerin Sakarya Muharebesi ne kadar surecek bir geri cekilme sureci baslamis oldu Kusatma sonrasi kurulan Kutsal Ittifak Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari na sebep olmustur GaleriViyana ya giden yeniceriler Kusatma Turklerin savastaki genel durumu hakkinda bilgi veren bir Ingiliz gazetesinden kesit The London Gazette 30 Temmuz 1683 Pazartesi Kahlenberg Muharebesi Polonya Krali Sobieski nin zaferi Turklerin Viyana dan Donusunun 300 yiliKaynakca Historia Rumence 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Yrd Doc Dr Mustafa Turan II Viyana Muhasarasi Osmanli Devleti nde Siyasi Idari ve Askeri Cozulme OTAM Ankara Universitesi Osmanli Tarihi Arastirma ve Uygulama Merkezi Dergisi Sayi 9 Ankara 1998 sayfa 398 399 www historytoday com 4 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Tucker Spencer C 11 Kasim 2010 Battles that Changed History An Encyclopedia of World Conflict An Encyclopedia of World Conflict Ingilizce ABC CLIO ISBN 978 1 59884 430 6 19 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Stoye John 1964 The Siege of Vienna Ingilizce Holt Rinehart and Winston 19 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Turk un buyuk zaferi Sakarya Meydan Muharebesi 100 yasinda www aa com tr 23 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2024 Ayrica bakinizKahlenberg Muharebesi