İoannis Dukas ya da Yannis Dükas (Yunanca: Ιωάννης Δούκας, Iōannēs Doukas ya da Ducas; ö. yaklaşık 1088), Paflagonyalı asil olan ve Moesia Superior Thema'sı valisi olan Andronikos Dukas'ın oğlu, Bizans İmparatoru X. Konstantinos'un kardeşidir. İoannis Dukas, İmparator I. Aleksios'un karısı İrini Dukena'nın baba tarafından büyük babasıdır.
Bizans İmparatorluğu'nun gaspçısı İoannis Dukas (Sezar) | |
---|---|
Görev süresi 1074-1074 | |
Yerine geldiği | VII. Mihail |
Yerine gelen | III. Nikiforos |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | ? |
Ölüm | y. 1088 |
Evlilik(ler) | İrini Pegonitissa |
Çocuk(lar) | Andronikos Doukas Konstantin Dukas |
Sezar olarak kariyeri
X. Konstantinos tarafından kendisine Caesar unvanı verilmiştir ve kardeşinin ölümünden I. Aleksios'a kadar sarayın en etkili üyelerinden biri olmuştur. Serveti Trakya ve Bitinya'da bulunan emlaklarından gelmekteydi. Tarihçi Mihail Psellos'un yakın arkadaşıydı. Genellikle kaynaklar tarafından saray üyesi olarak bildirilse de, kariyerine general olarak başlamıştır.
Kardeşine danışman ve destekçi olarak hizmet ettikten sonra, İoannis 1067 yılında kardeşinin ölümünden sonra yeğeni VII. Mihail Dukas'ın haklarının doğal koruyucusu olarak öne çıktı. Sezar olarak pozisyonu ve ailesinin Senatodaki etkisi, Eudokia Makrembolitissa ile IV. Romanos Diogenes ile evliliğine karşı saray yetkililerinin muhalefetinin arkasında yer almasına neden oldu. Ertesi üç yıl boyunca imparatorun en keskin düşmanı oldu, Romonos'un hükümdarlığı süresince bütün entrikalarını yaparken Bitinya'da bulunan emlaklarında emeklilik yaşamı sürdürür göründü.
1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi ile son bulan felakete dönüşmüş seferde oğlu Andronikos Dukas'ın katılıp imparatoru yalnız bıraktığını öğrendi. Romonos'un esir düşmesi, İoannis'e, Eudokia Makrembolitissa'nın talebi ile, saraya geri dönme şansı yakaladı. Mihail Psellos güçlerini birleştirdi, imparatoriçenin oğlu ile gücü paylaşmasını sağladı ve en sonunda ekim 1071'de imparatoriçeyi rahibe olup ve saray işlerinden emekli olmaya zorladı.VII. Mihail adına fiilen hükûmetin başı oldu. Romonos'un esaretten kurtulup, yaşadığının ortaya çıkması ile oğulları Andronikos ve Konstantinos'u onu yakalamaları için yolladı, böylece yeğeni VII. Mihail tek imparator kalmasından emin olmak istiyordu. İoannis Doukas, başlangıçta Romonos'un hükümdarlıktan istifa edip manastıra kapanması konusunda hem fikirdi. Fakat Romonos'a olan nefreti o kadar büyüktü ki anlaşmayı bozup kör edilmesi emri verip, kaptığı iltihaptan ölüm yatağında yatarken ona tebrik içeren alaycı bir mesaj gönderdi. Romonos'un ortadan kalkması ile İoannis ve Mihail Psellos, sarayda tek hakim kaldılar.
Sezar, kendisinin göreve getirdiği hadım Nikeforitzes tarafından geri plana atılır. 1073 yılında hadım, VII. Mihail'in güvenini kazanır ve imparator amcasına karşı döner. Sezar, Boğaziçi kıyıları yakınlarında bulunan ormanlarda avlanmaktan hoşlandığı büyük emlaklarında emekliliğe zorlanır.
1074 İsyanı
Bu sırada Selçuklu Hanedanının ilerleyişi, Bizans yönetiminin İsaakios Komnenos idaresi altındaki paralı askerler ile birleşerek eyleme geçmesine neden oldu. Roussel de Bailleul idaresi altındaki Norman paralı askerleri Bizans'a isyan ettiler, imparatorluk ordusunun yendip Küçük Asya'da bağımsız bir krallık kurmaya teşebbüs ettiler.
Küçük Asya'daki durum çok sıkıcıydı. 1074 yılında, VII. Mihail amcasını Normanları yenmek için ordunun başına geçmeye zorladı. İoannis karargâhını Dorylaeum (Günümüzde Eskişehir yakını) mevkiinde kurdu. İki ordu Konstantinopolis ile Küçük Asya'nın iç vilayetlerini bağlayan ana hattın geçtiği Zompi Irmağı üzerindeki köprü civarında karşı karşıya geldiler. Frank paralı askerlerin ve geleceğin hükümdarı General Nikiforos Botaneiates'ın yönetimindeki asyalı destek birliklerinin ihaneti ile İoannis yenildi ve oğlu Andronikos ile esir düştü. Zafer kazanan paralı askerler, Boğaziçi sahillerine kadar ilerlediler. İoannis'in genç oğlu Konstantinos komutasındaki ordu, Konstantinos'un ani ölümü ile dağıldı. Roussel de Bailleul, Konstantinopolis'te imparatoru atınca ne yapacağı konusunda kararsızdı, sonunda, kendi imparatorunun baş komutanı olmaya karar verdi. Esir İoannis Dukas'ı imparator ilan edip yeğenini tahtan alaşağı etmek için ikna etmesi zor olmadı, Konstantinopolis'e doğru ilerlemeye devam ettiler.
VII. Mikhail ve Nikeforitzes kendi güvenlikleri için çok endişeliydiler. Anadolu Selçuklu Devleti kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şah ile karşılığında sahip oldukları vilayetlere hükmetme şartı ile ittifak anlaşması imzaladılar. Türkler, Mihail'in yanında yer alması için bir ordu sağlamayı kabul ettiler ve ordu hızla İoannis Dukas ve Roussel de Bailleul'in kamp kurdukları Sofon Dağına hareket etti. Paralı askerler pusuya düşmesine rağmen Roussel de Bailleul kaçmayı başardı, İoannis Dukas esir alındı ve isyan sona erdirildi.
Bir zaman sonra, yeğeni tarafından ödenen fidye ile İoannis Dukas serbest bırakıldı. Mihail, imparartorluk ile ilgili hırslarından vaz geçip keşiş olması şartıyla gözlerini kör ettirmedi.
Politikaya Dönmesi
Keşiş olan Sezar, siyasi olaylar üzerinde etkisini sürdürdü. VII. Mihail'in hükümdarlığının sonlarında, General Nikeforos Botaneiates'ın 1078 yılında Konstantinopolis'i tehdit ettiği dönemde imparatorluk otoritesinin kaybolması ile yeğenine tahtan çekilmesini ve keşiş olmasını önerdi. 1081'de Konstantinopolis'e yürüyüp General Aleksios Komnenos'a katılıp, onu Nikiforos Botaneiates'a isyan edip tahta geçmesi için ikna etti. Ayrıca General Aleksios Komnenos ile torunu İrini Dukena'nın evliliğini Aleksios'un annesi Anna Dalassini'nin muhalefetine rağmen ayarladı. Şartlardaki değişimle, manastır hayatını bıraktı ve Aleksios onun eski Sezar görevine dönmesine izin verdi. Yaklaşık 1088 yılındaki ölümüne kadar, imparatora danışmanlık yaptı.
Aile
İoannis ve kardeşi X. Konstantinos, eski Dukas ailesinin erkek kanadından gelmezler. VII. Konstantinos hükümdarlığının azınlığı süresince yaşanan isyandan sonra ailenin erkekleri rol olmuştur. Anne tarafından geldiği için ailesine aslen "Doukitzes" denilir, kelime bir aşağılama içerir.
ile olan evliliğinden iki oğlu olmuştur. Her ikisi de İoannis'ten önce ölmüştür.
- Andronikos Dukas, İmparator I. Aleksios'un karısı İrini Dukena'nın babası.
- Konstantinos Dukas, 1074 yılında ölmüştür.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f Canduci 2010, s. 275.
- ^ Norwich 1993, s. 343.
- ^ Norwich 1993, s. 345.
- ^ Norwich 1993, s. 352.
- ^ a b Norwich 1993, s. 355.
- ^ Norwich 1993, s. 356.
- ^ Finlay 1854, s. 43.
- ^ Finlay 1854, s. 44.
- ^ Norwich 1993, s. 357.
- ^ Norwich 1993, s. 358.
- ^ Norwich 1993, s. 359.
- ^ Finlay 1854, s. 52.
- ^ a b c Norwich 1993, s. 360.
- ^ a b c d Finlay 1854, s. 53.
- ^ Finlay 1854, s. 16.
- Genel
- Norwich, John Julius (1993), Byzantium: The Apogee, Penguin, ISBN
- Canduci, Alexander (2010), Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors, Pier 9, ISBN
- Finlay, George (1854), History of the Byzantine and Greek Empires from 1057 - 1453 (İngilizce), 2, William Blackwood & Sons, 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 23 Mayıs 2018
Konuyla ilgili yayınlar
- Polemis, Demetrios I. (1968), The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography, Londra: Athlone Press
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ioannis Dukas ya da Yannis Dukas Yunanca Iwannhs Doykas Iōannes Doukas ya da Ducas o yaklasik 1088 Paflagonyali asil olan ve Moesia Superior Thema si valisi olan Andronikos Dukas in oglu Bizans Imparatoru X Konstantinos un kardesidir Ioannis Dukas Imparator I Aleksios un karisi Irini Dukena nin baba tarafindan buyuk babasidir Bizans Imparatorlugu nun gaspcisi Ioannis Dukas Sezar Gorev suresi 1074 1074Yerine geldigi VII MihailYerine gelen III NikiforosKisisel bilgilerDogum Olum y 1088Evlilik ler Irini PegonitissaCocuk lar Andronikos Doukas Konstantin DukasSezar olarak kariyeriX Konstantinos tarafindan kendisine Caesar unvani verilmistir ve kardesinin olumunden I Aleksios a kadar sarayin en etkili uyelerinden biri olmustur Serveti Trakya ve Bitinya da bulunan emlaklarindan gelmekteydi Tarihci Mihail Psellos un yakin arkadasiydi Genellikle kaynaklar tarafindan saray uyesi olarak bildirilse de kariyerine general olarak baslamistir Kardesine danisman ve destekci olarak hizmet ettikten sonra Ioannis 1067 yilinda kardesinin olumunden sonra yegeni VII Mihail Dukas in haklarinin dogal koruyucusu olarak one cikti Sezar olarak pozisyonu ve ailesinin Senatodaki etkisi Eudokia Makrembolitissa ile IV Romanos Diogenes ile evliligine karsi saray yetkililerinin muhalefetinin arkasinda yer almasina neden oldu Ertesi uc yil boyunca imparatorun en keskin dusmani oldu Romonos un hukumdarligi suresince butun entrikalarini yaparken Bitinya da bulunan emlaklarinda emeklilik yasami surdurur gorundu 1071 yilinda Malazgirt Meydan Muharebesi ile son bulan felakete donusmus seferde oglu Andronikos Dukas in katilip imparatoru yalniz biraktigini ogrendi Romonos un esir dusmesi Ioannis e Eudokia Makrembolitissa nin talebi ile saraya geri donme sansi yakaladi Mihail Psellos guclerini birlestirdi imparatoricenin oglu ile gucu paylasmasini sagladi ve en sonunda ekim 1071 de imparatoriceyi rahibe olup ve saray islerinden emekli olmaya zorladi VII Mihail adina fiilen hukumetin basi oldu Romonos un esaretten kurtulup yasadiginin ortaya cikmasi ile ogullari Andronikos ve Konstantinos u onu yakalamalari icin yolladi boylece yegeni VII Mihail tek imparator kalmasindan emin olmak istiyordu Ioannis Doukas baslangicta Romonos un hukumdarliktan istifa edip manastira kapanmasi konusunda hem fikirdi Fakat Romonos a olan nefreti o kadar buyuktu ki anlasmayi bozup kor edilmesi emri verip kaptigi iltihaptan olum yataginda yatarken ona tebrik iceren alayci bir mesaj gonderdi Romonos un ortadan kalkmasi ile Ioannis ve Mihail Psellos sarayda tek hakim kaldilar Sezar kendisinin goreve getirdigi hadim Nikeforitzes tarafindan geri plana atilir 1073 yilinda hadim VII Mihail in guvenini kazanir ve imparator amcasina karsi doner Sezar Bogazici kiyilari yakinlarinda bulunan ormanlarda avlanmaktan hoslandigi buyuk emlaklarinda emeklilige zorlanir 1074 IsyaniBu sirada Selcuklu Hanedaninin ilerleyisi Bizans yonetiminin Isaakios Komnenos idaresi altindaki parali askerler ile birleserek eyleme gecmesine neden oldu Roussel de Bailleul idaresi altindaki Norman parali askerleri Bizans a isyan ettiler imparatorluk ordusunun yendip Kucuk Asya da bagimsiz bir krallik kurmaya tesebbus ettiler Kucuk Asya daki durum cok sikiciydi 1074 yilinda VII Mihail amcasini Normanlari yenmek icin ordunun basina gecmeye zorladi Ioannis karargahini Dorylaeum Gunumuzde Eskisehir yakini mevkiinde kurdu Iki ordu Konstantinopolis ile Kucuk Asya nin ic vilayetlerini baglayan ana hattin gectigi Zompi Irmagi uzerindeki kopru civarinda karsi karsiya geldiler Frank parali askerlerin ve gelecegin hukumdari General Nikiforos Botaneiates in yonetimindeki asyali destek birliklerinin ihaneti ile Ioannis yenildi ve oglu Andronikos ile esir dustu Zafer kazanan parali askerler Bogazici sahillerine kadar ilerlediler Ioannis in genc oglu Konstantinos komutasindaki ordu Konstantinos un ani olumu ile dagildi Roussel de Bailleul Konstantinopolis te imparatoru atinca ne yapacagi konusunda kararsizdi sonunda kendi imparatorunun bas komutani olmaya karar verdi Esir Ioannis Dukas i imparator ilan edip yegenini tahtan alasagi etmek icin ikna etmesi zor olmadi Konstantinopolis e dogru ilerlemeye devam ettiler VII Mikhail ve Nikeforitzes kendi guvenlikleri icin cok endiseliydiler Anadolu Selcuklu Devleti kurucusu Kutalmisoglu Suleyman Sah ile karsiliginda sahip olduklari vilayetlere hukmetme sarti ile ittifak anlasmasi imzaladilar Turkler Mihail in yaninda yer almasi icin bir ordu saglamayi kabul ettiler ve ordu hizla Ioannis Dukas ve Roussel de Bailleul in kamp kurduklari Sofon Dagina hareket etti Parali askerler pusuya dusmesine ragmen Roussel de Bailleul kacmayi basardi Ioannis Dukas esir alindi ve isyan sona erdirildi Bir zaman sonra yegeni tarafindan odenen fidye ile Ioannis Dukas serbest birakildi Mihail imparartorluk ile ilgili hirslarindan vaz gecip kesis olmasi sartiyla gozlerini kor ettirmedi Politikaya DonmesiKesis olan Sezar siyasi olaylar uzerinde etkisini surdurdu VII Mihail in hukumdarliginin sonlarinda General Nikeforos Botaneiates in 1078 yilinda Konstantinopolis i tehdit ettigi donemde imparatorluk otoritesinin kaybolmasi ile yegenine tahtan cekilmesini ve kesis olmasini onerdi 1081 de Konstantinopolis e yuruyup General Aleksios Komnenos a katilip onu Nikiforos Botaneiates a isyan edip tahta gecmesi icin ikna etti Ayrica General Aleksios Komnenos ile torunu Irini Dukena nin evliligini Aleksios un annesi Anna Dalassini nin muhalefetine ragmen ayarladi Sartlardaki degisimle manastir hayatini birakti ve Aleksios onun eski Sezar gorevine donmesine izin verdi Yaklasik 1088 yilindaki olumune kadar imparatora danismanlik yapti AileIoannis ve kardesi X Konstantinos eski Dukas ailesinin erkek kanadindan gelmezler VII Konstantinos hukumdarliginin azinligi suresince yasanan isyandan sonra ailenin erkekleri rol olmustur Anne tarafindan geldigi icin ailesine aslen Doukitzes denilir kelime bir asagilama icerir ile olan evliliginden iki oglu olmustur Her ikisi de Ioannis ten once olmustur Andronikos Dukas Imparator I Aleksios un karisi Irini Dukena nin babasi Konstantinos Dukas 1074 yilinda olmustur KaynakcaOzel a b c d e f Canduci 2010 s 275 Norwich 1993 s 343 Norwich 1993 s 345 Norwich 1993 s 352 a b Norwich 1993 s 355 Norwich 1993 s 356 Finlay 1854 s 43 Finlay 1854 s 44 Norwich 1993 s 357 Norwich 1993 s 358 Norwich 1993 s 359 Finlay 1854 s 52 a b c Norwich 1993 s 360 a b c d Finlay 1854 s 53 Finlay 1854 s 16 GenelNorwich John Julius 1993 Byzantium The Apogee Penguin ISBN 0 14 011448 3 Canduci Alexander 2010 Triumph amp Tragedy The Rise and Fall of Rome s Immortal Emperors Pier 9 ISBN 978 1741965988 Finlay George 1854 History of the Byzantine and Greek Empires from 1057 1453 Ingilizce 2 William Blackwood amp Sons 24 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 23 Mayis 2018 Konuyla ilgili yayinlarPolemis Demetrios I 1968 The Doukai A Contribution to Byzantine Prosopography Londra Athlone Press