Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Ağustos 2012) |
Alprazolam, kaygı-endişe giderici (anksiyolitik) olarak ve panik bozukluklarında kullanılan benzodiazepin türevidir. Myasthenia gravis, akut dar açılı glokomda kontrendikedir. Gebe ve emziren annelerde kullanılmamalıdır. Xanax® ismi Pfizer firmasının ticari markasıdır. Türkiye Cumhuriyeti'nde bağımlılık riski ve kötüye kullanımı engellemek için ile satılması zorunludur.
 | |
 | |
| Klinik verisi | |
|---|---|
| Uygulama yolu | Oral |
| Hukuki durum | |
| Hukuki durum |
|
| Farmakokinetik veri | |
| Biyoyararlanım | % 80-90 |
| Metabolizma | Hepatik |
| Eliminasyon yarı ömrü | 6-12 saat |
| Boşaltım | Renal |
| Tanımlayıcılar | |
| |
| CAS Numarası |
|
| PubChem CID |
|
| DrugBank |
|
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
| (ECHA Bilgi Kartı) | 100.044.849 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C17H13Cl1N4 |
| Mol kütlesi | 308,765 |
Yaygın yan etkiler arasında uyku hali, depresyon, baş ağrısı, yorgun hissetme, ağız kuruluğu ve hafıza sorunları bulunur. Sedasyon ve yorgunluğun bir kısmı birkaç gün içinde düzelebilir. Yanlış kullanımla ilgili endişeler nedeniyle, bazı doktorlar alprazolamı panik bozukluğu için ilk tedavi olarak önermemektedir. ya da kullanım aniden azalırsa oluşabilir; haftalar veya aylar içinde yavaş yavaş azaltılması gerekebilir. Diğer nadir riskler arasında nedeniyle intihar görülebilir. Alprazolam, diğer benzodiazepinler gibi reseptörü üzerinde etki gösterir.
Alprazolam etken maddesini içeren ilaçlar değişik ülkelerde farklı ticari adlarla veya etken maddenin adı ile pazarlanmaktadır.
Kullanım Şekli
Her hasta için optimum Xanax® dozu saptanmalıdır. Aşağıdaki günlük dozaj tablosu birçok hastanın gereksinimine uyabilir. Yüksek dozaj gerektiğinde, günlük dozlarından önce akşam dozları arttırılmalıdır. Günlük doz anksiyetede başlangıç için günde 3 kez verilmek üzere 0.25-0.5 mg ve daha sonra birkaç doza bölünmüş halde 0.5–4 mg; depresyonda başlangıç için günde 3 kez verilmek üzere 0.5 mg ve daha sonra birkaç doza bölünmüş halde 1.5-4.5 mg; geriyatrik hastalarda günde 2-3 kez verilmek üzere 0.25 mg, daha sonra birkaç doza bölünmüş halde 0.5-0.75 mg; panikle birlikte görülen hastalıklarda başlangıç için yatarken 0.5-1.0 mg ve daha sonra doz, yanıta göre ayarlanmalıdır, doz artırımları 3-4 günde 1 mg dan daha hızlı yapılmamalıdır.
Endikasyonları
Anksiyolitik etkilidir. Anksiyete durumları: Bu tür hastalarda görülebilen belirtiler; anksiyete, gerginlik, ajitasyon, uykusuzluk, korku, çabuk sinirlenme ve/veya çeşitli bedensel yakınmalarla beliren otonom sinir sistemi hiperaktivitesi. Karma anksiyete-depresyon durumları: Bu tür hastalarda anksiyete ve depresyon belirtileri birlikte bulunur. Nörotik ya da reaktif depresyon durumları: Bu tür hastalar, öncelikle depresif bir ruhsal durum ya da ilgi kaybı ve zevk alma duygusu kaybı göstermektedir. Bunlarda, genellikle anksiyete, psikomotor ajitasyon ve uykusuzluk vardır. Diğer karakteristik belirtiler arasında uyku bozuklukları, vücut ağırlığında değişmeler, bedensel şikayetler, kognitif bozukluklar, enerji azalması, değersizlik ya da suçluluk duyguları veya ölüm ve intihar düşünceleri vardır. Primer depresyon belirtisi psikomotor yavaşlama olan hastalarda; bipolar depresyon teşhisi konmuş hastalarda ve psikotik belirtiler gösterenlerde alprazolam kullanılmamaldır. Başka hastalıklara eşlik eden anksiyete durumları, karma anksiyete-depresyon ya da nörotik depresyonlar: Bu tür hastalara örnek olarak, alkol abstinansının kronik aşaması, fonksiyonel ya da organik nitelikteki mide-barsak, kalp-damar ve deri hastalıkları gösterebilirler. Altı ayı aşan uzun süreli tedavilerde alprazolamın etkinliği, sistematik klinik denemeler yoluyla kanıtlanmamıştır. İlacın yararlılığı her hastada belli aralıklarla değerlendirilmelidir.
Kontrendikasyonları
Alprazolam, benzodiazepinlere aşırı duyarlılık gösterdikleri bilinen kişilerde kontrendikedir.
Uyarılar
Bağımlılık yapabilir. Alprazolamın primer teşhisin şizofreni olduğu hastalarda kullanılması öğütlenmemektedir. Alkolikler ve uyuşturucu alışkanlıkları gibi hastalar drog alışkanlığına ve bağımlılığına eğilim gösterdikleri için, bu tür hastaların benzodiazepinlerle tedavi altındayken, dikkatli bir denetim altında tutulması gerekir. SSS üzerine etki gösteren diğer ilaçlarda olduğu gibi, alprazolam kullanırken uyku hali veya baş dönmesi gelişmediği saptanıncaya kadar hastalara motorlu araç ya da tehlikeli makine kullanmamaları öğütlenmelidir. Diğer benzodiazepinlerde olduğu gibi, alprazolam tedavisini birdenbire durdurmaktan kaçınılmalıdır. Ani kesmenin sonuçlarını önlemek için dozaj tedricen azaltılmalıdır. İlacın ani bırakılması sonucu disfori, uykusuzluk, karın ve kas krampları, kusma, terleme, tremor ve bazen konvülziyonları kapsayabilen majör bir sendrom görülebilir. Bu belirti ve bulgulara, özellikle daha ciddi olanlarına genellikle uzun sürelerle aşırı dozlar alan hastalarda daha sık rastlanmaktadır. Yine de, terapötik düzeylerde benzodiazepinlerle tedavinin birdenbire kesilmesinden sonra da abstinans belirtilerinin geliştiği bildirilmiştir. Sonuç olarak, tedavinin birdenbire durdurulmasından kaçınılmalı ve dozaj tedricen azaltılmalıdır. Böbrek ya da karaciğer fonksiyonu bozukluğu olan hastaların tedavisinde geçerli önlemlere uyulmalıdır. 18 yaşından küçük çocuklarda alprazolamın etkinliği ve güvenliği kanıtlanmamıştır. Birçok incelemede, gebeliğin ilk 3 ayında minör trankilizanlara (klordiazepoksid, diazepam ve meprobamat) bağlı konjenital oluşum bozukluğu rizikosunda artışa değinilmiştir. Bu tür ilaçların kullanımında acil durumların söz konusu olması çok seyrek olduğundan. gebeliğin bu döneminde alprazolam kullanımından kaçınılmalıdır. Birçok ilaç anne sütüne geçebildiğinden, kural olarak, ilaç kullanan annelerin emzirmemeleri ögütlenmektedir.
Yan etkileri
Gelişebilecek yan etkiler genellikle tedavinin başlangıcında gözlenir ve çoğunlukla tedavinin devamı sırasında veya dozaj azaltıldığında kaybolur. Alprazolam tedavisi sırasında en yaygın olumsuz reaksiyonun uyku hali olduğu saptanmıştır. Daha az yaygın reaksiyonlar ise baş dönmesi, görme bulanıklığı, koordinasyon bozuklukları, çeşitli mide-bağırsak ve otonom sinir sistemi belirtileridir. Stimülasyon, ajitasyon, konsantrasyon güçlükleri, konfüzyon, halüsinasyonlar veya davranış üzerindeki başka olumsuz etkiler seyrek olgularda ve gelişigüzel bir biçimde görülmüştür.
İlaç etkileşimleri
Alprazolam'ın da dahil olduğu tüm benzodiazepin tipi ilaçlar narkotik analjeziklerle, barbitüratlarla ya da alkolle birlikte kullanıldıklarında birbirilerinin etkilerini karşılıklı potansiyelize ettiklerinden, MSS üzerindeki mevcut etkileri arttırabilir ve ciddi solunum depresyonu yaratma riski yüksektir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2020.
- ^ a b c American Society of Health-System Pharmacists (13 Kasım 2017). "Alprazolam Monograph for Professionals". Drugs.com. 7 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ekim 2018.
- ^ Pavuluri MN, Janicak PG, Marder SR (2010). Principles and Practice of Psychopharmacotherapy (5.5erişimtarihi=9 Temmuz 2020 bas.). Philadelphia, PA: Wolters Kluwer Health/ Lippincott Williams & Wilkins. s. 535. ISBN . 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Moylan S, Giorlando F, Nordfjærn T, Berk M (Mart 2012). (PDF). The Australian and New Zealand Journal of Psychiatry. 46 (3): 212-24. doi:10.1177/0004867411432074. (PMID) 22391278. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.
- ^ Verster JC, Volkerts ER (2004). "Clinical pharmacology, clinical efficacy, and behavioral toxicity of alprazolam: a review of the literature". CNS Drug Reviews. 10 (1): 45-76. doi:10.1111/j.1527-3458.2004.tb00003.x. (PMC) 6741717 $2. (PMID) 14978513.
- ^ Dodds TJ (Mart 2017). "Prescribed Benzodiazepines and Suicide Risk: A Review of the Literature". The Primary Care Companion for CNS Disorders. 19 (2). doi:10.4088/PCC.16r02037
![image]()
. (PMID) 28257172. - ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Agustos 2012 Alprazolam kaygi endise giderici anksiyolitik olarak ve panik bozukluklarinda kullanilan benzodiazepin turevidir Myasthenia gravis akut dar acili glokomda kontrendikedir Gebe ve emziren annelerde kullanilmamalidir Xanax ismi Pfizer firmasinin ticari markasidir Turkiye Cumhuriyeti nde bagimlilik riski ve kotuye kullanimi engellemek icin ile satilmasi zorunludur AlprazolamKlinik verisiUygulama yoluOralHukuki durumHukuki durumYesil Recete ile satilirFarmakokinetik veriBiyoyararlanim 80 90MetabolizmaHepatikEliminasyon yari omru6 12 saatBosaltimRenalTanimlayicilarIUPAC adi 8 chloro 1 methyl 6 phenyl 4H 1 2 4 triazolo 4 3 a 1 4 benzodiazepineCAS Numarasi28981 97 7PubChem CID2118DrugBankAPRD00280CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID4022577ECHA Bilgi Karti100 044 849Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC17H13Cl1N4Mol kutlesi308 765 Yaygin yan etkiler arasinda uyku hali depresyon bas agrisi yorgun hissetme agiz kurulugu ve hafiza sorunlari bulunur Sedasyon ve yorgunlugun bir kismi birkac gun icinde duzelebilir Yanlis kullanimla ilgili endiseler nedeniyle bazi doktorlar alprazolami panik bozuklugu icin ilk tedavi olarak onermemektedir ya da kullanim aniden azalirsa olusabilir haftalar veya aylar icinde yavas yavas azaltilmasi gerekebilir Diger nadir riskler arasinda nedeniyle intihar gorulebilir Alprazolam diger benzodiazepinler gibi reseptoru uzerinde etki gosterir Alprazolam etken maddesini iceren ilaclar degisik ulkelerde farkli ticari adlarla veya etken maddenin adi ile pazarlanmaktadir Kullanim SekliHer hasta icin optimum Xanax dozu saptanmalidir Asagidaki gunluk dozaj tablosu bircok hastanin gereksinimine uyabilir Yuksek dozaj gerektiginde gunluk dozlarindan once aksam dozlari arttirilmalidir Gunluk doz anksiyetede baslangic icin gunde 3 kez verilmek uzere 0 25 0 5 mg ve daha sonra birkac doza bolunmus halde 0 5 4 mg depresyonda baslangic icin gunde 3 kez verilmek uzere 0 5 mg ve daha sonra birkac doza bolunmus halde 1 5 4 5 mg geriyatrik hastalarda gunde 2 3 kez verilmek uzere 0 25 mg daha sonra birkac doza bolunmus halde 0 5 0 75 mg panikle birlikte gorulen hastaliklarda baslangic icin yatarken 0 5 1 0 mg ve daha sonra doz yanita gore ayarlanmalidir doz artirimlari 3 4 gunde 1 mg dan daha hizli yapilmamalidir EndikasyonlariAnksiyolitik etkilidir Anksiyete durumlari Bu tur hastalarda gorulebilen belirtiler anksiyete gerginlik ajitasyon uykusuzluk korku cabuk sinirlenme ve veya cesitli bedensel yakinmalarla beliren otonom sinir sistemi hiperaktivitesi Karma anksiyete depresyon durumlari Bu tur hastalarda anksiyete ve depresyon belirtileri birlikte bulunur Norotik ya da reaktif depresyon durumlari Bu tur hastalar oncelikle depresif bir ruhsal durum ya da ilgi kaybi ve zevk alma duygusu kaybi gostermektedir Bunlarda genellikle anksiyete psikomotor ajitasyon ve uykusuzluk vardir Diger karakteristik belirtiler arasinda uyku bozukluklari vucut agirliginda degismeler bedensel sikayetler kognitif bozukluklar enerji azalmasi degersizlik ya da sucluluk duygulari veya olum ve intihar dusunceleri vardir Primer depresyon belirtisi psikomotor yavaslama olan hastalarda bipolar depresyon teshisi konmus hastalarda ve psikotik belirtiler gosterenlerde alprazolam kullanilmamaldir Baska hastaliklara eslik eden anksiyete durumlari karma anksiyete depresyon ya da norotik depresyonlar Bu tur hastalara ornek olarak alkol abstinansinin kronik asamasi fonksiyonel ya da organik nitelikteki mide barsak kalp damar ve deri hastaliklari gosterebilirler Alti ayi asan uzun sureli tedavilerde alprazolamin etkinligi sistematik klinik denemeler yoluyla kanitlanmamistir Ilacin yararliligi her hastada belli araliklarla degerlendirilmelidir KontrendikasyonlariAlprazolam benzodiazepinlere asiri duyarlilik gosterdikleri bilinen kisilerde kontrendikedir UyarilarBagimlilik yapabilir Alprazolamin primer teshisin sizofreni oldugu hastalarda kullanilmasi ogutlenmemektedir Alkolikler ve uyusturucu aliskanliklari gibi hastalar drog aliskanligina ve bagimliligina egilim gosterdikleri icin bu tur hastalarin benzodiazepinlerle tedavi altindayken dikkatli bir denetim altinda tutulmasi gerekir SSS uzerine etki gosteren diger ilaclarda oldugu gibi alprazolam kullanirken uyku hali veya bas donmesi gelismedigi saptanincaya kadar hastalara motorlu arac ya da tehlikeli makine kullanmamalari ogutlenmelidir Diger benzodiazepinlerde oldugu gibi alprazolam tedavisini birdenbire durdurmaktan kacinilmalidir Ani kesmenin sonuclarini onlemek icin dozaj tedricen azaltilmalidir Ilacin ani birakilmasi sonucu disfori uykusuzluk karin ve kas kramplari kusma terleme tremor ve bazen konvulziyonlari kapsayabilen major bir sendrom gorulebilir Bu belirti ve bulgulara ozellikle daha ciddi olanlarina genellikle uzun surelerle asiri dozlar alan hastalarda daha sik rastlanmaktadir Yine de terapotik duzeylerde benzodiazepinlerle tedavinin birdenbire kesilmesinden sonra da abstinans belirtilerinin gelistigi bildirilmistir Sonuc olarak tedavinin birdenbire durdurulmasindan kacinilmali ve dozaj tedricen azaltilmalidir Bobrek ya da karaciger fonksiyonu bozuklugu olan hastalarin tedavisinde gecerli onlemlere uyulmalidir 18 yasindan kucuk cocuklarda alprazolamin etkinligi ve guvenligi kanitlanmamistir Bircok incelemede gebeligin ilk 3 ayinda minor trankilizanlara klordiazepoksid diazepam ve meprobamat bagli konjenital olusum bozuklugu rizikosunda artisa deginilmistir Bu tur ilaclarin kullaniminda acil durumlarin soz konusu olmasi cok seyrek oldugundan gebeligin bu doneminde alprazolam kullanimindan kacinilmalidir Bircok ilac anne sutune gecebildiginden kural olarak ilac kullanan annelerin emzirmemeleri ogutlenmektedir Yan etkileriGelisebilecek yan etkiler genellikle tedavinin baslangicinda gozlenir ve cogunlukla tedavinin devami sirasinda veya dozaj azaltildiginda kaybolur Alprazolam tedavisi sirasinda en yaygin olumsuz reaksiyonun uyku hali oldugu saptanmistir Daha az yaygin reaksiyonlar ise bas donmesi gorme bulanikligi koordinasyon bozukluklari cesitli mide bagirsak ve otonom sinir sistemi belirtileridir Stimulasyon ajitasyon konsantrasyon guclukleri konfuzyon halusinasyonlar veya davranis uzerindeki baska olumsuz etkiler seyrek olgularda ve gelisiguzel bir bicimde gorulmustur Ilac etkilesimleriAlprazolam in da dahil oldugu tum benzodiazepin tipi ilaclar narkotik analjeziklerle barbituratlarla ya da alkolle birlikte kullanildiklarinda birbirilerinin etkilerini karsilikli potansiyelize ettiklerinden MSS uzerindeki mevcut etkileri arttirabilir ve ciddi solunum depresyonu yaratma riski yuksektir Kaynakca Arsivlenmis kopya PDF 29 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Kasim 2020 a b c American Society of Health System Pharmacists 13 Kasim 2017 Alprazolam Monograph for Professionals Drugs com 7 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ekim 2018 Pavuluri MN Janicak PG Marder SR 2010 Principles and Practice of Psychopharmacotherapy 5 5erisimtarihi 9 Temmuz 2020 bas Philadelphia PA Wolters Kluwer Health Lippincott Williams amp Wilkins s 535 ISBN 978 1 60547 565 3 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Moylan S Giorlando F Nordfjaern T Berk M Mart 2012 PDF The Australian and New Zealand Journal of Psychiatry 46 3 212 24 doi 10 1177 0004867411432074 PMID 22391278 22 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Temmuz 2020 Verster JC Volkerts ER 2004 Clinical pharmacology clinical efficacy and behavioral toxicity of alprazolam a review of the literature CNS Drug Reviews 10 1 45 76 doi 10 1111 j 1527 3458 2004 tb00003 x PMC 6741717 2 PMID 14978513 Dodds TJ Mart 2017 Prescribed Benzodiazepines and Suicide Risk A Review of the Literature The Primary Care Companion for CNS Disorders 19 2 doi 10 4088 PCC 16r02037 PMID 28257172 Arsivlenmis kopya 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2015