Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yıldırım Külliyesi, Bursa'da 14. yüzyıl sonunda Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid ve Sultan Süleyman Han tarafından yaptırılmış yapı topluluğu.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Bursa, Türkiye |
| Koordinatlar | 40°11′16″K 29°04′55″D / 40.18778°K 29.08194°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Etkin |
| Mimari | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | İslami, Osmanlı |
| Tamamlanma | 1390'lar |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
| Malzemeler | Taş, tuğla |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | i, ii, iv, vi |
| Belirleme | 2014 (38. oturum) |
| Parçası | Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu |
| Referans no. | 1452 |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Osmanlılar tarafından inşa edilmiş kaliteli işçiliğe sahip ilk anıtsal eserleri içermesi nedeniyle Osmanlı Beyliği'nin beylikten devlete geçişinin en önemli göstergelerinden birisi olarak kabul edilir. Bursa'nın Yıldırım semtinde dik bir tepenin üstünde yer alır.
2014 yılında Dünya Mirası Listesi'ne giren “Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu” Dünya Miras Alanı 'nın bileşenlerinden birisidir.
Cami, medrese, imaret, hamam ve dârüşşifâ ile sonradan Süleyman Han tarafından yaptırılmış olan Yıldırım Bayezid türbesinden oluşur. Türbenin mimarı Hüseyin oğlu Ali'dir. Günümüze külliyeden cami, medrese, darüşşifa, hamam ve türbe olmak üzere beş yapı sağlam olarak gelebilmiştir. Külliyenin bir parçası olan Dârüşşifâ, Osmanlı mimarisindeki ilk hastane binasıdır.
Yapılar
Cami, "Tabhaneli Camiler" plan şemasında, kesme taşlarla inşa edilmiştir. Harim, orta avlu, orta avlunun iki yanında birer eyvan ile eyvanların kuzey ve güneyine yerleştirilmiş ikişer tabhane mekânından oluşur. Bursa kemeri olarak adlandırılan kemer şekli, ilk defa bu camide uygulanmıştır. Caminin kuzeydoğu ve kuzeybatı köşelerinde yükselen minareler yıkılmıştır. Günümüzde, yapının batı cephesinin kuzey ucunda yer alan minare sonradan inşa edilmiştir.
Medrese, camiden 80 metre aşağıdaki bir düzlükte yer alır. Ortası bahçeli önü kapalı ilk Osmanlı medresesidir. Bu medresede Molla Gürani, Seyyid Ali Acemî, Fudayl Çelebi, Şeyhülislâm Abdülkadir Şeyhî Efendi, Ebussuud Efendi Hoca Sadeddin Efendi gibi tanınmış âlimler ders vermiştir. Medreselerin kapatılmasından sonra bakımsız kalarak harabeye dönen yapı 1948'de Sıhhiye Vekâleti tarafından onarılıp dispansere dönüştürülmüştür.
Darüşşifa, Osmanlı mimarisinde ilk hastahane binasıdır. Külliyenin vakfiyesinden hastahanede üç tabip, şerbetçiler, eczacılar, bir ekmekçi ve bir aşçının çalıştığı, maaşlarının vakıftan ödendiği, diğer masraflar için de para ayrıldığı öğrenilmektedir. Yapı, bir süre baruthâne ve silah deposu olarak kullanılmış, bu nedenle etrafındaki mahalle "Baruthane" olarak anılmıştır. Harabe halinde iken 1990'lı yıllarda restore edilen yapı, günümüzde Göz Hastanesi olarak kullanılır.
Hamam; soğukluk, ılıklık, sıcaklık ve iki halvetten meydana gelir. Günümüze sağlam olarak gelmiştir.
Yıldırım Bayezid'in türbesi, Osmanlı mimarisinde ilk revaklı türbedir. Timur'un esiri iken Akşehir'de ölen Sultan Yıldırım Bayezid'in cenazesi Emir Süleyman Çelebi tarafından yaptırılan bu türbeye getirilmiştir. Türbe içinde Yıldırım Bayezid’in sandukası dışında oğlu İsa Çelebi’nin sandukası da yer alır.
Ayrıca külliyeye su kemerleriyle XUludağ'ın meşhur membalarından Akçağlayan suyu getirilmiştir. Başlı başına bir su tesisi olan ve külliye binalarından biri sayılması gereken bu kemerler günümüze ulaşmamıştır.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Yıldırım Külliyesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "'Sultan külliyeleri' UNESCO ile dünyaca tanındı". Anadolu Ajansı web sitesi, 30 Temmuz 2018. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ a b c Yavaş, Doğan. . www.islamansiklopedisi.info. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, yıl: 2013, cilt: 43. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
- ^ Kaptan, Ömer. . sehirmedya.com/. Sehirmedya.com sitesi, 9 Aralık 2013. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
- ^ . www.mimarlikmuzesi.org. Mimarliıkmuzesi.org sitesi. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yildirim Kulliyesi Bursa da 14 yuzyil sonunda Osmanli padisahi Yildirim Bayezid ve Sultan Suleyman Han tarafindan yaptirilmis yapi toplulugu Yildirim KulliyesiTemel bilgilerKonumBursa TurkiyeKoordinatlar40 11 16 K 29 04 55 D 40 18778 K 29 08194 D 40 18778 29 08194InancIslamDurumEtkinMimariMimari turCamiMimari bicimIslami OsmanliTamamlanma1390 larOzelliklerMinare sayisi1MalzemelerTas tuglaUNESCO Dunya MirasiTurKulturelKriteri ii iv viBelirleme2014 38 oturum ParcasiBursa ve Cumalikizik Osmanli Imparatorlugu nun DogusuReferans no 1452Ulke TurkiyeBolgeAvrupa ve Kuzey Amerika Osmanlilar tarafindan insa edilmis kaliteli iscilige sahip ilk anitsal eserleri icermesi nedeniyle Osmanli Beyligi nin beylikten devlete gecisinin en onemli gostergelerinden birisi olarak kabul edilir Bursa nin Yildirim semtinde dik bir tepenin ustunde yer alir 2014 yilinda Dunya Mirasi Listesi ne giren Bursa ve Cumalikizik Osmanli Imparatorlugu nun Dogusu Dunya Miras Alani nin bilesenlerinden birisidir Cami medrese imaret hamam ve darussifa ile sonradan Suleyman Han tarafindan yaptirilmis olan Yildirim Bayezid turbesinden olusur Turbenin mimari Huseyin oglu Ali dir Gunumuze kulliyeden cami medrese darussifa hamam ve turbe olmak uzere bes yapi saglam olarak gelebilmistir Kulliyenin bir parcasi olan Darussifa Osmanli mimarisindeki ilk hastane binasidir YapilarYildirim Bayezid Camisi Cami Tabhaneli Camiler plan semasinda kesme taslarla insa edilmistir Harim orta avlu orta avlunun iki yaninda birer eyvan ile eyvanlarin kuzey ve guneyine yerlestirilmis ikiser tabhane mekanindan olusur Bursa kemeri olarak adlandirilan kemer sekli ilk defa bu camide uygulanmistir Caminin kuzeydogu ve kuzeybati koselerinde yukselen minareler yikilmistir Gunumuzde yapinin bati cephesinin kuzey ucunda yer alan minare sonradan insa edilmistir Medrese camiden 80 metre asagidaki bir duzlukte yer alir Ortasi bahceli onu kapali ilk Osmanli medresesidir Bu medresede Molla Gurani Seyyid Ali Acemi Fudayl Celebi Seyhulislam Abdulkadir Seyhi Efendi Ebussuud Efendi Hoca Sadeddin Efendi gibi taninmis alimler ders vermistir Medreselerin kapatilmasindan sonra bakimsiz kalarak harabeye donen yapi 1948 de Sihhiye Vekaleti tarafindan onarilip dispansere donusturulmustur Darussifa Osmanli mimarisinde ilk hastahane binasidir Kulliyenin vakfiyesinden hastahanede uc tabip serbetciler eczacilar bir ekmekci ve bir ascinin calistigi maaslarinin vakiftan odendigi diger masraflar icin de para ayrildigi ogrenilmektedir Yapi bir sure baruthane ve silah deposu olarak kullanilmis bu nedenle etrafindaki mahalle Baruthane olarak anilmistir Harabe halinde iken 1990 li yillarda restore edilen yapi gunumuzde Goz Hastanesi olarak kullanilir Hamam sogukluk iliklik sicaklik ve iki halvetten meydana gelir Gunumuze saglam olarak gelmistir Yildirim Bayezid in turbesi Osmanli mimarisinde ilk revakli turbedir Timur un esiri iken Aksehir de olen Sultan Yildirim Bayezid in cenazesi Emir Suleyman Celebi tarafindan yaptirilan bu turbeye getirilmistir Turbe icinde Yildirim Bayezid in sandukasi disinda oglu Isa Celebi nin sandukasi da yer alir Ayrica kulliyeye su kemerleriyle XUludag in meshur membalarindan Akcaglayan suyu getirilmistir Basli basina bir su tesisi olan ve kulliye binalarindan biri sayilmasi gereken bu kemerler gunumuze ulasmamistir KaynakcaWikimedia Commons ta Yildirim Kulliyesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sultan kulliyeleri UNESCO ile dunyaca tanindi Anadolu Ajansi web sitesi 30 Temmuz 2018 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2020 a b c Yavas Dogan www islamansiklopedisi info Turk Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi yil 2013 cilt 43 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2017 Kaptan Omer sehirmedya com Sehirmedya com sitesi 9 Aralik 2013 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2017 www mimarlikmuzesi org Mimarliikmuzesi org sitesi 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2017