Yakup Şevki Subaşı (1876, Harput - 20 Aralık 1939), Türk asker. Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda görev aldı.
Halaskâr Yakup Şevki Subaşı 1312-P. 5 | |
---|---|
Doğum | Yakub Şevki 1876 Harput, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 20 Aralık 1939 (63 yaşında) Ankara, Türkiye |
Bağlılığı | Osmanlı (1896-1920) Türkiye (1920-1939) |
Hizmet yılları | 1896-1939 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | , 19. Tümen, 3. Kolordu (vekil), 15. Kolordu (vekil), 15. Kolordu, 14. Kolordu, 2. Kafkas Kolordusu, 9. Ordu 2. Ordu, Yüksek Askerî Şûra üyesi |
Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Kurtuluş Savaşı |
Ödülleri | |
Gençliği
Sırasıyla Elaziz Askerî Rüştiyesi, Erzurum Askerî İdadisi'nden mezun oldu. 17 Ağustos 1896 tarihinde Mekteb-i Harbiye'yi bitirdi. 17 Ocak 1900 tarihinde Mekteb-i Erkân-ı Harbiye'den kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu. Mekteb-i Harbiye'de Askerî Taktik ve Strateji Öğretmenliği yaptı.
Balkan Savaşları
4 Şubat 1913 tarihinde Çatalca Ordusu Topçu Komutanlığı Kurmay Başkanı olarak atandı. Bu göreviyle Balkan Savaşı'na katıldı. 14 Mart 1914 tarihinde İstanbul Boğazı Müstahkem Mevki Komutanlığı görevine atandı.
I. Dünya Savaşı
31 Ağustos 1915 tarihinde Anafartalar Grup Komutanı olan Mustafa Kemal Bey'in yerine 19. Tümen Komutanlığı görevine atandı. 15 Ekim 1915 tarihinde 3. Kolordu Komutan Vekili atandı.
21 Ekim 1915 tarihinde 15. Kolordu Komutan Vekili olarak atandı. 15. Kolordu'nun Galiçya'ya gönderilmesi üzerine 18 Mart 1916 tarihinde bu göreve asaleten atandı. 5 Ekim 1916 tarihinde Galiçya'da 15. Kolordu Komutanı olarak görev yapmakta iken Mirliva rütbesine terfi etti ve "Paşa" unvanı aldı.
18 Kasım 1916 tarihinde 14. Kolordu Komutanlığı, 10 Ağustos 1917 tarihinde yeniden düzenlenen 3. Ordu komutası altındaki 2. Kafkas Kolordu Komutanlığı görevlerine atandı. 11 Ekim 1917 tarihinde de 2. Ordu Komutan Vekili olarak atandı. Kars'ın Ruslardan geri alındığı harekâtı yönetti. 7 Haziran 1918 tarihinde kurulan Şark Ordular Grubu komutası altındaki 9. Ordu'nun komutanlığına atandı. 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesinden iki gün sonra İngiliz İşgal Kuvvetleri tarafından tutuklandı. 13 Temmuz 1920 tarihinde Malta'ya sürüldü.
Kurtuluş Savaşı
Sakarya Meydan Muharebesi'nden sonra İngilizlerle yapılan esir değişiminden sonra 31 Ekim 1921 tarihinde Ankara'ya gelerek Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. 18 Kasım 1921 tarihinde Başkomutan Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa tarafından 2. Ordu Komutanlığı'na atandı. Dumlupınar Meydan Muharebesi sonrası 31 Ağustos 1922 tarihinde Ferik rütbesine terfi etti. 9 Eylül 1922 tarihinde İzmir'in kurtuluşunun ardından komutasındaki 2. Ordu ile beraber Çanakkale Boğazı'nda bulunan İngiliz kuvvetlerinin kuşatılması harekâtını yürüttü.
Cumhuriyet dönemi
Türk Kurtuluş Savaşı'nın ardından askeri hayatına devam ederek 20 Nisan 1924 tarihinde Yüksek Askerî Şûra Üyeliği'ne atandı. Bu görevdeyken 1926 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. 20 Aralık 1939 yılında Yüksek Askerî Şûra Üyesi iken öldü. Karacaahmet Mezarlığı'nda toprağa verildi. Daha sonra naaşı 27 Eylül 1988 tarihinde Devlet Mezarlığı'na nakledildi.
Kişiliği
Harbiye'de Askerî Taktik ve Strateji Öğretmenliği yapması nedeniyle başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Türk Kurtuluş Savaşı'ndaki üst düzey komutanların büyük çoğunluğu tarafından "Hocam" diye hitap edilirdi. Büyük Taarruz'dan önce taarruz stratejisinin belirlenmesi için yapılan toplantılarda, tedbirli ve titiz karakteri nedeniyle, taarruz planını çok riskli ve tehlikeli bulduğu için şiddetle itiraz etmiş, ancak yine de verilen emirleri, biri hariç, harfiyen yerine getirmiştir. Yerine getirmediği tek emir ise, Afyon'un ele geçirilmesinden sonra, komuta ettiği 2. Ordu'nun sol yanının ileri sürülmesidir. Yakup Şevki Paşa bu emre "kendi cephesinden çekilen olmadığı" gerekçesiyle itiraz etmiş, bunun üzerine cephe karargahı Paşa'yı atlayarak emri direkt birlik komutanlarına vermiş, bu birlikler ileri harekâta başlayınca Paşa da mecburen emri uygulamak zorunda kalmıştı. Büyük Taarruz'un zaferle sonuçlanması, bu planla zafer kazanılacağına pek ihtimal vermeyen Yakup Şevki Paşa'yı sadık bir Mustafa Kemal hayranı yaptı.
Kurtuluş Savaşı sırasında katırların ordunun en önde gelen lojistik ulaşım aracı olduğunu düşünen Yakup Şevki Subaşı, bu hayvanların bakımına çok önem vermiştir.
Kaynakça
- ^ T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 66.
- ^ Görev yaptığı alayda bir katır ölünce sorumluluğun kendilerinden gitmesini isteyen subaylar veteriner hekim'e başvurarak konuyla ilgili bir rapor düzenlemesini isterler. Veteriner hekimin Latince terimlerle dolu bir rapor hazırladığını gören Yakup Şevki Paşa, hiçbir şey anlamadığı raporun altına şu notu düşer:
Baytar Efendi, istilah-ı fenniyen (tıbbi terimler) başında paralansın, bu katır niye öldü, onu yaz!
23 Ocak 1997 tarihli 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Hasan Pulur makalesi Milliyet haberi 18 Mart 2014 tarihinde erişilmiştir
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam | 2. Ordu Komutanı 1 Kasım 1921 - 21 Ekim 1923 | Sonra gelen: Ali Fuat Cebesoy |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yakup Sevki Subasi 1876 Harput 20 Aralik 1939 Turk asker Balkan Savaslari I Dunya Savasi ve Turk Kurtulus Savasi nda gorev aldi Halaskar Yakup Sevki Subasi 1312 P 5DogumYakub Sevki 1876 Harput Osmanli DevletiOlum20 Aralik 1939 63 yasinda Ankara TurkiyeBagliligi Osmanli 1896 1920 Turkiye 1920 1939 Hizmet yillari1896 1939RutbesiOrgeneralKomutasi 19 Tumen 3 Kolordu vekil 15 Kolordu vekil 15 Kolordu 14 Kolordu 2 Kafkas Kolordusu 9 Ordu 2 Ordu Yuksek Askeri Sura uyesiCatisma savaslariBalkan Savaslari I Dunya Savasi Kurtulus SavasiOdulleriDevlet Buyukleri Anit Mezarligi nda Yakup Sevki Subasi nin kabri GencligiSirasiyla Elaziz Askeri Rustiyesi Erzurum Askeri Idadisi nden mezun oldu 17 Agustos 1896 tarihinde Mekteb i Harbiye yi bitirdi 17 Ocak 1900 tarihinde Mekteb i Erkan i Harbiye den kurmay yuzbasi olarak mezun oldu Mekteb i Harbiye de Askeri Taktik ve Strateji Ogretmenligi yapti Balkan Savaslari4 Subat 1913 tarihinde Catalca Ordusu Topcu Komutanligi Kurmay Baskani olarak atandi Bu goreviyle Balkan Savasi na katildi 14 Mart 1914 tarihinde Istanbul Bogazi Mustahkem Mevki Komutanligi gorevine atandi I Dunya SavasiCanakkale Cephesi 31 Agustos 1915 tarihinde Anafartalar Grup Komutani olan Mustafa Kemal Bey in yerine 19 Tumen Komutanligi gorevine atandi 15 Ekim 1915 tarihinde 3 Kolordu Komutan Vekili atandi Galicya Cephesi 21 Ekim 1915 tarihinde 15 Kolordu Komutan Vekili olarak atandi 15 Kolordu nun Galicya ya gonderilmesi uzerine 18 Mart 1916 tarihinde bu goreve asaleten atandi 5 Ekim 1916 tarihinde Galicya da 15 Kolordu Komutani olarak gorev yapmakta iken Mirliva rutbesine terfi etti ve Pasa unvani aldi Kafkasya Cephesi 18 Kasim 1916 tarihinde 14 Kolordu Komutanligi 10 Agustos 1917 tarihinde yeniden duzenlenen 3 Ordu komutasi altindaki 2 Kafkas Kolordu Komutanligi gorevlerine atandi 11 Ekim 1917 tarihinde de 2 Ordu Komutan Vekili olarak atandi Kars in Ruslardan geri alindigi harekati yonetti 7 Haziran 1918 tarihinde kurulan Sark Ordular Grubu komutasi altindaki 9 Ordu nun komutanligina atandi 16 Mart 1920 tarihinde Istanbul un Itilaf Devletleri tarafindan isgal edilmesinden iki gun sonra Ingiliz Isgal Kuvvetleri tarafindan tutuklandi 13 Temmuz 1920 tarihinde Malta ya suruldu Kurtulus SavasiSakarya Meydan Muharebesi nden sonra Ingilizlerle yapilan esir degisiminden sonra 31 Ekim 1921 tarihinde Ankara ya gelerek Turk Kurtulus Savasi na katildi 18 Kasim 1921 tarihinde Baskomutan Maresal Gazi Mustafa Kemal Pasa tarafindan 2 Ordu Komutanligi na atandi Dumlupinar Meydan Muharebesi sonrasi 31 Agustos 1922 tarihinde Ferik rutbesine terfi etti 9 Eylul 1922 tarihinde Izmir in kurtulusunun ardindan komutasindaki 2 Ordu ile beraber Canakkale Bogazi nda bulunan Ingiliz kuvvetlerinin kusatilmasi harekatini yuruttu Cumhuriyet donemiYakup Sevki Subasi nin Karacaahmet Mezarligi nda bulunan kabri Turk Kurtulus Savasi nin ardindan askeri hayatina devam ederek 20 Nisan 1924 tarihinde Yuksek Askeri Sura Uyeligi ne atandi Bu gorevdeyken 1926 yilinda Orgeneral rutbesine terfi etti 20 Aralik 1939 yilinda Yuksek Askeri Sura Uyesi iken oldu Karacaahmet Mezarligi nda topraga verildi Daha sonra naasi 27 Eylul 1988 tarihinde Devlet Mezarligi na nakledildi KisiligiHarbiye de Askeri Taktik ve Strateji Ogretmenligi yapmasi nedeniyle basta Mustafa Kemal Pasa olmak uzere Turk Kurtulus Savasi ndaki ust duzey komutanlarin buyuk cogunlugu tarafindan Hocam diye hitap edilirdi Buyuk Taarruz dan once taarruz stratejisinin belirlenmesi icin yapilan toplantilarda tedbirli ve titiz karakteri nedeniyle taarruz planini cok riskli ve tehlikeli buldugu icin siddetle itiraz etmis ancak yine de verilen emirleri biri haric harfiyen yerine getirmistir Yerine getirmedigi tek emir ise Afyon un ele gecirilmesinden sonra komuta ettigi 2 Ordu nun sol yaninin ileri surulmesidir Yakup Sevki Pasa bu emre kendi cephesinden cekilen olmadigi gerekcesiyle itiraz etmis bunun uzerine cephe karargahi Pasa yi atlayarak emri direkt birlik komutanlarina vermis bu birlikler ileri harekata baslayinca Pasa da mecburen emri uygulamak zorunda kalmisti Buyuk Taarruz un zaferle sonuclanmasi bu planla zafer kazanilacagina pek ihtimal vermeyen Yakup Sevki Pasa yi sadik bir Mustafa Kemal hayrani yapti Kurtulus Savasi sirasinda katirlarin ordunun en onde gelen lojistik ulasim araci oldugunu dusunen Yakup Sevki Subasi bu hayvanlarin bakimina cok onem vermistir Kaynakca T C Genelkurmay Harp Tarihi Baskanligi Yayinlari Turk Istiklal Harbine Katilan Tumen ve Daha Ust Kademelerdeki Komutanlarin Biyografileri Genelkurmay Baskanligi Basimevi Ankara 1972 s 66 Gorev yaptigi alayda bir katir olunce sorumlulugun kendilerinden gitmesini isteyen subaylar veteriner hekim e basvurarak konuyla ilgili bir rapor duzenlemesini isterler Veteriner hekimin Latince terimlerle dolu bir rapor hazirladigini goren Yakup Sevki Pasa hicbir sey anlamadigi raporun altina su notu duser Baytar Efendi istilah i fenniyen tibbi terimler basinda paralansin bu katir niye oldu onu yaz 23 Ocak 1997 tarihli 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hasan Pulur makalesi Milliyet haberi 18 Mart 2014 tarihinde erisilmistir Askeri goreviOnce gelen Yeni makam 2 Ordu Komutani 1 Kasim 1921 21 Ekim 1923 Sonra gelen Ali Fuat Cebesoy