Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yalancı eşdeğerler, farklı dillerde yazım veya söyleniş bakımından aynı olan ya da birbirine çok benzeyen; ancak anlamları tamamen veya kısmen farklı olan sözcüklerdir. Örneğin magazin sözcüğü Türkçede başlıca "sosyete haberleri" anlamında kullanılırken İngilizce magazine sözcüğü şarjör ve dergi anlamlarında kullanılır. Benzer şekilde İngilizce asparagus (okunuşu: asparagas) sözcüğü "kuşkonmaz" anlamına gelirken Türkçe asparagas sözcüğü "yalan, uydurma" anlamına gelir.
Köken
Yalancı eşdeğerler batı dillerinde Fransızca "faux-ami" (yalancı arkadaş) kavramından türetilmiş isimlerle anılır. Türkçede de zaman zaman sahte dost, sahte karşılık, sözde denkteş gibi kavramlar aynı anlamda kullanılır.
Yalancı eşdeğerler bazen aynı etimolojik kökten gelirler. Aynı etimolojik kökten gelen sözcüklere eş asıllı sözcükler denir. Ancak yalancı eşdeğerler eş asıllı olmak zorunda değildir. Örneğin İspanyolca "para" (için) sözcüğü ile Türkçe para sözcüğü eş asıllı olmayan yalancı eşdeğerlerdir. Bununla birlikte, Türkçedeki "eşik" sözcüğü bazı diğer Türkî dillerde "kapı" anlamında kullanılır. Her iki sözcük de Eski Türkçe eşü- kapamak fiilinden gelir ve eş asıllıdır. Ancak zamanla anlam kaymasına uğramış ve yalancı eşdeğer olmuştur.
Yalancı eşdeğerler her zaman yukarıdaki örneklerdeki gibi bariz olmayabilir. Bazen aynı anlama geliyormuş gibi görünen sözcükler kısmen yalancı eşdeğer olabilir. Bu durum özellikle sözcüklerde görülür. Başka bir dile geçen sözcük burada farklı bir evrimsel çizgi izleyerek aslından kısmen farklı bir anlamda kullanılır. Örneğin Latince preservativus sözcüğünün batı dillerindeki ilk ve en yaygın anlamı "koruyucu"dur ve özellikle besinlere ve çeşitli maddelere eklenen koruyucu maddeleri tanımlamakta kullanılır. Prezervatif sözcüğünün Türkçedeki (ve pek çok dildeki) anlamı ise gebelikten "koruyan" kondomdur. Yani sözcük aslına kısmen sadık kalmış bir yalancı eşdeğerdir. Benzer şekilde Fransızcada toplum anlamına gelen société sözcüğünün Türkçedeki yalancı eşdeğeri "sosyete", toplumun avantajlı küçük bir kısmını tanımlamakta kullanılır.
Karşılaşılan güçlükler
Yalancı eşdeğerler özellikle dil öğretiminde ve çeviride karşılaşılan güçlüklerdendir. Örneğin İzmir Ekonomi Üniversitesinde yapılan bir çalışmada 32 İngilizce diplomatik belgedeki yaklaşık 35 bin sözcük incelenmiş ve 100 adet Türkçe yalancı eşdeğeri olan sözcük tespit edilmiştir. Diplomatik belgeler Türkçeye çevrildiğinde yalancı eşdeğerler konusunda ders alan tercümanlık bölümü öğrencilerinin "yalancı eşdeğer" tuzağına daha az düştüğü görülmüştür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Partial False Friends in English-Turkish Translations: Diplomatic Texts[] Prof. Dr. Nihal Yetkin. Hacettepe Üniversitesi.
- ^ Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi arasındaki yalancı eşdeğerler 12 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dr. Dilek Ergönenç Akbaba. Gazi Üniversitesi. Bilig Dergisi. sayı 42. 2007
- ^ "asparagas." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 11 Mart 2013
- ^ "false friend." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ "eşik." 7 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nişanyan Sözlük. 11 Mart 2013.
- ^ "preservative." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ "prezervatif." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 11 Mart 2013
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yalanci esdegerler farkli dillerde yazim veya soylenis bakimindan ayni olan ya da birbirine cok benzeyen ancak anlamlari tamamen veya kismen farkli olan sozcuklerdir Ornegin magazin sozcugu Turkcede baslica sosyete haberleri anlaminda kullanilirken Ingilizce magazine sozcugu sarjor ve dergi anlamlarinda kullanilir Benzer sekilde Ingilizce asparagus okunusu asparagas sozcugu kuskonmaz anlamina gelirken Turkce asparagas sozcugu yalan uydurma anlamina gelir KokenYalanci esdegerler bati dillerinde Fransizca faux ami yalanci arkadas kavramindan turetilmis isimlerle anilir Turkcede de zaman zaman sahte dost sahte karsilik sozde denktes gibi kavramlar ayni anlamda kullanilir Yalanci esdegerler bazen ayni etimolojik kokten gelirler Ayni etimolojik kokten gelen sozcuklere es asilli sozcukler denir Ancak yalanci esdegerler es asilli olmak zorunda degildir Ornegin Ispanyolca para icin sozcugu ile Turkce para sozcugu es asilli olmayan yalanci esdegerlerdir Bununla birlikte Turkcedeki esik sozcugu bazi diger Turki dillerde kapi anlaminda kullanilir Her iki sozcuk de Eski Turkce esu kapamak fiilinden gelir ve es asillidir Ancak zamanla anlam kaymasina ugramis ve yalanci esdeger olmustur Yalanci esdegerler her zaman yukaridaki orneklerdeki gibi bariz olmayabilir Bazen ayni anlama geliyormus gibi gorunen sozcukler kismen yalanci esdeger olabilir Bu durum ozellikle yabanci dillerden alinti sozcuklerde gorulur Baska bir dile gecen sozcuk burada farkli bir evrimsel cizgi izleyerek aslindan kismen farkli bir anlamda kullanilir Ornegin Latince preservativus sozcugunun bati dillerindeki ilk ve en yaygin anlami koruyucu dur ve ozellikle besinlere ve cesitli maddelere eklenen koruyucu maddeleri tanimlamakta kullanilir Prezervatif sozcugunun Turkcedeki ve pek cok dildeki anlami ise gebelikten koruyan kondomdur Yani sozcuk aslina kismen sadik kalmis bir yalanci esdegerdir Benzer sekilde Fransizcada toplum anlamina gelen societe sozcugunun Turkcedeki yalanci esdegeri sosyete toplumun avantajli kucuk bir kismini tanimlamakta kullanilir Karsilasilan gucluklerYalanci esdegerler ozellikle dil ogretiminde ve ceviride karsilasilan gucluklerdendir Ornegin Izmir Ekonomi Universitesinde yapilan bir calismada 32 Ingilizce diplomatik belgedeki yaklasik 35 bin sozcuk incelenmis ve 100 adet Turkce yalanci esdegeri olan sozcuk tespit edilmistir Diplomatik belgeler Turkceye cevrildiginde yalanci esdegerler konusunda ders alan tercumanlik bolumu ogrencilerinin yalanci esdeger tuzagina daha az dustugu gorulmustur Ayrica bakinizYalanci koktesKaynakca a b Partial False Friends in English Turkish Translations Diplomatic Texts olu kirik baglanti Prof Dr Nihal Yetkin Hacettepe Universitesi Nogay Turkcesi ve Turkiye Turkcesi arasindaki yalanci esdegerler 12 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dr Dilek Ergonenc Akbaba Gazi Universitesi Bilig Dergisi sayi 42 2007 asparagas Guncel Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim 11 Mart 2013 false friend Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 esik 7 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisanyan Sozluk 11 Mart 2013 preservative Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 prezervatif Guncel Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim 11 Mart 2013