Yeğvard (Ermenice: Եղվարդ, Gürcüce: ეღვარდი), Ermenistan'ın Kotayk Bölgesinde bulunan bir kasabadır. Kasabanın ismi Ermenice gül kokusu manasına gelip Yeghi(եղի) "koku, aroma" ile vard (վարդ) "gül" kelimelerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Aram Ghanalanyan'a göre bu isim, bölgenin bir zamanlar birçok gül ve çeşidine ev sahipliği yapan bir ormanla kaplı olması ile alakalıdır.
Yeğvard | |
---|---|
Kasaba | |
![]() Arkasındaki ile Yeğvard kasabası | |
![]() Yeğvard | |
Koordinatlar: 40°19′18″K 44°28′53″D / 40.32167°K 44.48139°D | |
Ülke | |
Marz | ![]() |
Kaynaklarda ilk değinilişi | 574 |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 7 km² |
Rakım | 1330 m |
Nüfus (31 Aralık 2021) | |
• Toplam | 12.279 |
• Yoğunluk | 1754/km² |
Zaman dilimi | () |
Posta kodu | 2401, 2402 |
Alan kodu | +374 (224) |
İklim | BSk |
Yollar | ![]() ![]() |
Resmî site https://www.yeghvard.am/ |
Tarihçe
Kasaba Ermenistan'ın en eski yerleşimlerindendir. İlk defa 6. yüzyılda kaynaklarda değinilir. İlk değinildiği kaynak, 574 ile 604 senelerinde Eçmiadzin Ana Makamının Katolikosu 'in kronikleridir. Lakin kasabanın batısında, bölgenin MÖ 2. milenyumdan beri meskun olduğunun düşünülmesini sağlayan "Seğanasar" isimli bir antik yerleşimin harabeleri bulunmaktadır.[]
Antik Ermenistan Krallığı zamanında yerleşim (en) "Kotayk" bölgesinde bulunmaktaydı.[]
301 senesinde Ermenilerin Hristiyanlaşmasıyla birlikte Kotayk Bölgesi Ermeni Kilisesinin en mühim merkezlerinden biri olur. Kasabanın merkezinde bulunan, 5. ve 6. yüzyıllarda Amatuniler zamanında yapılmış bir üç nefli bazilika olan Yeğvard Katoğike Kilisesinin harabeleri bu devirden kalmadır.[]
Kasaba kuzeydoğu tarafında ise 7. yüzyıldan kalma Aziz Theodore Manastırının, nam-ı diğer 'ı, harabeleri bulunmaktadır. Tarihçi V. Yuhanna'ya göre manastır kompleksi Mamikonyan prensi 1.Grigor tarafınca 666 ve 685 yılları arasında inşa edilir.[]
Kasaba 7. ve 9. yüzyıllar arasında Müslüman akınlarına uğrar. 9. yüzyıl sonunda Yeğvard köyü yeni kurulan Bagratuni Krallığının bir parçası olur. 11. ve 15. yüzyıllar arasında da sırasıyla Selçuklu, Moğol, Akkoyunlu ve Karakoyunlu istilalarına uğrar.[]
ise kasabanın en meşhur tarihi binasıdır. 1301 senesinde tamamlanan kilise yanındaki harabe bazilikaya alternatif olarak inşa edilmiştir. Kilisenin etrafında birçok haçkar ve mezar bulunmaktadır.[]
16. yüzyılda, günümüzdeki Kotayk bölgesi Safevî Devletinin Erivan Beylerbeyliğinin bir parçası olur.[] O dönemde kasaba, Türk ve Farslarca Muradtepe adıyla anılır. Temmuz 1735'te kasabanın civarında 1735 Kafkasya Seferinin son savaşı olan Arpaçay Muharebesi yaşanır. Kasaba daha sonrasında Revan Hanlığının bir parçası olur
1828 yılında Türkmençay Anlaşması ile Revan ve Nahçıvan Hanlıkları Çarlık Rusyasının bir parçası olur. Bu iki hanlık birleştirilerek Ermeni Oblastı kurulur. 1850 yılındaysa kasaba Erivan Valiliğinin bir parçası oldu.
Ermenistanın 1920 senesindeki Sovyetizasyonu sonrasında Yeğvard, 1972 senesinde kadar kırsal bir yerleşim olarak kaldı. 1972 kent tipi yerleşim statüsünü aldı ve Nairi Rayonunun merkezi olur. 1980'li yıllarda büyük bir endüstriyel büyüme yaşar. 1995 senesinde de Ermenistan Hükumetin tarafından kent statüsü verilir.
Demografi
Kasaba nüfusunun çoğu Ermeni Apostolik Kilisesine bağlı etnik Ermeni'dir. Yıllara göre kasaba nüfusu şöyledir:
Tarihî nüfus | ||
---|---|---|
Yıl | Nüfus | %± Artış |
1831 | 297 | — |
1897 | 2.144 | 3,04% |
1926 | 2.865 | 1,00% |
1939 | 3.021 | 0,41% |
1959 | 3.940 | 1,34% |
1970 | 5.398 | 2,90% |
1974 | 6.050 | 2,89% |
2001 | 11.627 | 2,45% |
2011 | 11.672 | 0,04% |
2022 | 12.279 | 0,46% |
Kaynak: |
Ulaşım
Kasaba, H4 yolu ile Erivan'a bağlanır. H6 yolu ile de Kotayk Bölgesindeki diğer kasabalara bağlanır.
Ekonomi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly91cGxvYWQud2lraW1lZGlhLm9yZy93aWtpcGVkaWEvY29tbW9ucy90aHVtYi84Lzg3LyVENCVCNSVENSVCMiVENSVCRSVENSVBMSVENiU4MCVENSVBNCVENSVBQl8lRDUlQjQlRDUlQTElRDYlODAlRDUlQTYlRDUlQTElRDUlQUYlRDUlQjglRDUlQjclRDUlQUIlRDUlQUYlRDUlQjYlRDUlQTUlRDYlODAlRDUlQUJfJUQ2JTg2JUQ1JUExJUQ1JUEyJUQ2JTgwJUQ1JUFCJUQ1JUFGJUQ1JUExJUQ1JUI1JUQ1JUFCXyVENSVCNCVENSVBMSVENiU4MCVENSVBNiVENSVBMSVENSVBRiVENSVCOCVENSVCNyVENSVBQiVENSVBRl8lRDUlQkQlRDYlODdfJTI4WWVnaHZhcmRfc3BvcnRfc2hvZXNfZmFjdG9yeSUyOV8yMDIxLmpwZy8zMzBweC0lRDQlQjUlRDUlQjIlRDUlQkUlRDUlQTElRDYlODAlRDUlQTQlRDUlQUJfJUQ1JUI0JUQ1JUExJUQ2JTgwJUQ1JUE2JUQ1JUExJUQ1JUFGJUQ1JUI4JUQ1JUI3JUQ1JUFCJUQ1JUFGJUQ1JUI2JUQ1JUE1JUQ2JTgwJUQ1JUFCXyVENiU4NiVENSVBMSVENSVBMiVENiU4MCVENSVBQiVENSVBRiVENSVBMSVENSVCNSVENSVBQl8lRDUlQjQlRDUlQTElRDYlODAlRDUlQTYlRDUlQTElRDUlQUYlRDUlQjglRDUlQjclRDUlQUIlRDUlQUZfJUQ1JUJEJUQ2JTg3XyUyOFllZ2h2YXJkX3Nwb3J0X3Nob2VzX2ZhY3RvcnklMjlfMjAyMS5qcGc=.jpg 1.5x, https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly91cGxvYWQud2lraW1lZGlhLm9yZy93aWtpcGVkaWEvY29tbW9ucy90aHVtYi84Lzg3LyVENCVCNSVENSVCMiVENSVCRSVENSVBMSVENiU4MCVENSVBNCVENSVBQl8lRDUlQjQlRDUlQTElRDYlODAlRDUlQTYlRDUlQTElRDUlQUYlRDUlQjglRDUlQjclRDUlQUIlRDUlQUYlRDUlQjYlRDUlQTUlRDYlODAlRDUlQUJfJUQ2JTg2JUQ1JUExJUQ1JUEyJUQ2JTgwJUQ1JUFCJUQ1JUFGJUQ1JUExJUQ1JUI1JUQ1JUFCXyVENSVCNCVENSVBMSVENiU4MCVENSVBNiVENSVBMSVENSVBRiVENSVCOCVENSVCNyVENSVBQiVENSVBRl8lRDUlQkQlRDYlODdfJTI4WWVnaHZhcmRfc3BvcnRfc2hvZXNfZmFjdG9yeSUyOV8yMDIxLmpwZy80NDBweC0lRDQlQjUlRDUlQjIlRDUlQkUlRDUlQTElRDYlODAlRDUlQTQlRDUlQUJfJUQ1JUI0JUQ1JUExJUQ2JTgwJUQ1JUE2JUQ1JUExJUQ1JUFGJUQ1JUI4JUQ1JUI3JUQ1JUFCJUQ1JUFGJUQ1JUI2JUQ1JUE1JUQ2JTgwJUQ1JUFCXyVENiU4NiVENSVBMSVENSVBMiVENiU4MCVENSVBQiVENSVBRiVENSVBMSVENSVCNSVENSVBQl8lRDUlQjQlRDUlQTElRDYlODAlRDUlQTYlRDUlQTElRDUlQUYlRDUlQjglRDUlQjclRDUlQUIlRDUlQUZfJUQ1JUJEJUQ2JTg3XyUyOFllZ2h2YXJkX3Nwb3J0X3Nob2VzX2ZhY3RvcnklMjlfMjAyMS5qcGc=.jpg 2x)
Kasaba 1980li yıllarda büyük bir endüstriyel büyümeye tanık olur. Günümüzde kasabada birkaç büyük endüstriyel tesis bulunmaktadır. Bunlar demir-çelik, şarap, spor ayakkabısı, maya vs. üretimi yapmaktadır.
Galeri
- Kasabadaki 2.Dünya Savaşı Anıtı
- Karnıyarık Dağının tepesinden kasabanın görüntüsü
- 5-6. yüzyılda inşa edilen Katoghike Kilisesinin harabeleri
- uzaktan görüntüsü
Ayrıca bakınız
Dipnot
- ^ Ana kilise, baş kilise manasındadır.
Kaynakça
- ^ "The Main Results of RA Census 2022 / Statistical Committee of the Republic of Armenia". www.armstat.am. 20 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2024.
- ^ Robert W. Edwards (2016). The Eerdmans Encyclopedia of Early Christian Art and Archaeology (İngilizce). Michigan, ABD: William B. Eerdmans Publishing. s. 462. ISBN .
- ^ Dr. Okan YEŞİLOT. "TÜRKMENÇAY ANTLAŞMASI VE SONUÇLARI". Dergipark. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2024.
- ^ "Ermenistan Cumhuriyeti Yerleşim Sözlüğü" (PDF). 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yegvard Ermenice Եղվարդ Gurcuce ეღვარდი Ermenistan in Kotayk Bolgesinde bulunan bir kasabadir Kasabanin ismi Ermenice gul kokusu manasina gelip Yeghi եղի koku aroma ile vard վարդ gul kelimelerinin birlesmesi ile olusmustur Aram Ghanalanyan a gore bu isim bolgenin bir zamanlar bircok gul ve cesidine ev sahipligi yapan bir ormanla kapli olmasi ile alakalidir Yegvard Ermenice Եղվարդ Azerice Yegvard eskiden Turkce Muradtepe Gurcuce ეღვარდიKasabaArkasindaki ile Yegvard kasabasiYegvardKoordinatlar 40 19 18 K 44 28 53 D 40 32167 K 44 48139 D 40 32167 44 48139Ulke ErmenistanMarzKotayk BolgesiKaynaklarda ilk deginilisi574Yuzolcumu Toplam7 km Rakim1330 mNufus 31 Aralik 2021 Toplam12 279 Yogunluk1754 km Zaman dilimiUTC 04 00 Ermenistan saati Posta kodu2401 2402Alan kodu 374 224 IklimBSkYollarResmi site https www yeghvard am TarihceKasaba Ermenistan in en eski yerlesimlerindendir Ilk defa 6 yuzyilda kaynaklarda deginilir Ilk deginildigi kaynak 574 ile 604 senelerinde Ecmiadzin Ana Makaminin Katolikosu in kronikleridir Lakin kasabanin batisinda bolgenin MO 2 milenyumdan beri meskun oldugunun dusunulmesini saglayan Seganasar isimli bir antik yerlesimin harabeleri bulunmaktadir kaynak belirtilmeli Antik Ermenistan Kralligi zamaninda yerlesim en Kotayk bolgesinde bulunmaktaydi kaynak belirtilmeli Katogike Kilisesinin harabeleri 301 senesinde Ermenilerin Hristiyanlasmasiyla birlikte Kotayk Bolgesi Ermeni Kilisesinin en muhim merkezlerinden biri olur Kasabanin merkezinde bulunan 5 ve 6 yuzyillarda Amatuniler zamaninda yapilmis bir uc nefli bazilika olan Yegvard Katogike Kilisesinin harabeleri bu devirden kalmadir kaynak belirtilmeli Kasaba kuzeydogu tarafinda ise 7 yuzyildan kalma Aziz Theodore Manastirinin nam i diger i harabeleri bulunmaktadir Tarihci V Yuhanna ya gore manastir kompleksi Mamikonyan prensi 1 Grigor tarafinca 666 ve 685 yillari arasinda insa edilir kaynak belirtilmeli Kasaba 7 ve 9 yuzyillar arasinda Musluman akinlarina ugrar 9 yuzyil sonunda Yegvard koyu yeni kurulan Bagratuni Kralliginin bir parcasi olur 11 ve 15 yuzyillar arasinda da sirasiyla Selcuklu Mogol Akkoyunlu ve Karakoyunlu istilalarina ugrar kaynak belirtilmeli 1301 tarihli Tanrinin Mukaddes Annesi Kilisesi ise kasabanin en meshur tarihi binasidir 1301 senesinde tamamlanan kilise yanindaki harabe bazilikaya alternatif olarak insa edilmistir Kilisenin etrafinda bircok hackar ve mezar bulunmaktadir kaynak belirtilmeli 16 yuzyilda gunumuzdeki Kotayk bolgesi Safevi Devletinin Erivan Beylerbeyliginin bir parcasi olur kaynak belirtilmeli O donemde kasaba Turk ve Farslarca Muradtepe adiyla anilir Temmuz 1735 te kasabanin civarinda 1735 Kafkasya Seferinin son savasi olan Arpacay Muharebesi yasanir Kasaba daha sonrasinda Revan Hanliginin bir parcasi olur 1828 yilinda Turkmencay Anlasmasi ile Revan ve Nahcivan Hanliklari Carlik Rusyasinin bir parcasi olur Bu iki hanlik birlestirilerek Ermeni Oblasti kurulur 1850 yilindaysa kasaba Erivan Valiliginin bir parcasi oldu Ermenistanin 1920 senesindeki Sovyetizasyonu sonrasinda Yegvard 1972 senesinde kadar kirsal bir yerlesim olarak kaldi 1972 kent tipi yerlesim statusunu aldi ve Nairi Rayonunun merkezi olur 1980 li yillarda buyuk bir endustriyel buyume yasar 1995 senesinde de Ermenistan Hukumetin tarafindan kent statusu verilir DemografiKasaba nufusunun cogu Ermeni Apostolik Kilisesine bagli etnik Ermeni dir Yillara gore kasaba nufusu soyledir Tarihi nufusYilNufus Artis 1831 297 1897 2 144 3 04 1926 2 865 1 00 1939 3 021 0 41 1959 3 940 1 34 1970 5 398 2 90 1974 6 050 2 89 2001 11 627 2 45 2011 11 672 0 04 2022 12 279 0 46 Kaynak UlasimKasaba H4 yolu ile Erivan a baglanir H6 yolu ile de Kotayk Bolgesindeki diger kasabalara baglanir EkonomiKasabada uretilen bir cift sportif ayakkabi Kasaba 1980li yillarda buyuk bir endustriyel buyumeye tanik olur Gunumuzde kasabada birkac buyuk endustriyel tesis bulunmaktadir Bunlar demir celik sarap spor ayakkabisi maya vs uretimi yapmaktadir GaleriKasabadaki 2 Dunya Savasi Aniti Karniyarik Daginin tepesinden kasabanin goruntusu 5 6 yuzyilda insa edilen Katoghike Kilisesinin harabeleri uzaktan goruntusuAyrica bakinizArpacay MuharebesiDipnot Ana kilise bas kilise manasindadir Kaynakca The Main Results of RA Census 2022 Statistical Committee of the Republic of Armenia www armstat am 20 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2024 Robert W Edwards 2016 The Eerdmans Encyclopedia of Early Christian Art and Archaeology Ingilizce Michigan ABD William B Eerdmans Publishing s 462 ISBN 978 0 8028 9016 0 Dr Okan YESILOT TURKMENCAY ANTLASMASI VE SONUCLARI Dergipark 13 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2024 Ermenistan Cumhuriyeti Yerlesim Sozlugu PDF 12 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2024