Yoichiro Nambu (南部 陽一郎 Nambu Yōichirō, 18 Ocak 1921 - 5 Temmuz 2015) Japonya doğumlu Amerikan fizikçidir. Chicago Üniversitesi Enrico Fermi Enstitüsü'nde ve Harry Pratt Judson fizik dalı üstün hizmet profesörüdür.Teorik fizik dalında atomaltı parçacıkları mekanizmasında kendiliğinden simetri kırılması keşfi üzerine 2008 Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır.
Yoichiro Nambu 南部 陽一郎 | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 18 Ocak 1921 Tokyo, Japonya |
Ölüm | 5 Temmuz 2015 (94 yaşında) Osaka, Japonya |
Milliyet | Amerikalı |
Mezun olduğu okul(lar) | |
Ödüller | (1982) (1986) (1994) (1994/1995) Nobel Fizik Ödülü ![]() |
Kariyeri | |
Dalı | Fizik |
Çalıştığı kurumlar | University of Tokyo (1942-49) (1949-52) Institute for Advanced Study (1952-54) University of Chicago (1954-) |
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpSa0wwNXZZbVZzWDFCeWFYcGxYMkYzWVhKa1gyTmxjbVZ0YjI1NVgyWnZjbDlaYjJsamFHbHliMTlPWVcxaWRTNXFjR2N2TWpZd2NIZ3RUbTlpWld4ZlVISnBlbVZmWVhkaGNtUmZZMlZ5WlcxdmJubGZabTl5WDFsdmFXTm9hWEp2WDA1aGJXSjFMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
Eğitimi
Nambu, 1921 yılında Japonya'da doğmuştur. Fukui'de Fukui Lisesi'nden mezun olduktan sonra Tokyo İmparatorluk Üniversitesinde fizik eğitimi aldı. 1942'de lisansını tamamlayıp 1952'de doktorasını kazanmıştır. 1949'da Üniversitesi'nde asistan profesör olmuş, bir sonraki yıl 29 yaşında profesör kadrosuna alınmıştır.
Amerika kariyeri
1952'de Advanced Study Enstitüsü, New Jersey, ABD ye davet edildi. 1954 yılında araştırmalarını Chicago Üniversitesi'ne taşıdı, 1958 yılında profesörlüğe atandı. 1974 ile 1977 yılları arasında ayrıca Fen Fakültesi Fizik Bölümü Başkanı oldu. 1970 yılında Amerika vatandaşı oldu.
Fizik kariyeri
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
2008 Nobel Ödülü
Yoichiro Nambu 2008 yılında, Japon fizikçiler Makoto Kobayashi ve Toshihide Maskawa ile, Nobel fizik ödülünü temel parçacıklar üzerine yaptıkları teorik çalışmalar sonucunda kazandı. Çalışmalar, 14 milyar yıl önce meydana gelen Büyük Patlama sonucu oluşan Evren’in orijini ve maddenin doğasındaki anormallikleri açıklamaktadır. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi göre, "spontan kırık simetri’’ doğanın düzeninin altındaki karışık yüzeyin gizlenmesidir.Örneğin, düşen bir kalem mükemmel bir simetriyle ve hiçbir tercih yönü yokmuş gibi düşer gibi gözükür, oysaki sabit doğrusal yüzeyin düşük enerjisiyle kalem aniden yön değiştirir ve simetri bozulur.
Ödülün yarısını alan 87 yaşındaki Nambu, ödülü 1960’larda ortaya çıkardığı atom-altı parçacıklarla ilgili “kendiliğinden simetri kırılması” mekanizması ile kazandı. Nambu, temel parçacıklarda ve süperiletkenlikte kendiliğinden simetri kırılması kavramının geliştirileceğini açıklamaktadır. Bu teoriler, Standart Model’in temel taşıdır ve doğadaki dört temel kuvvetten (elektromanyetik, şiddetli, zayıf ve gravitasyonel kuvvetler) üçünün (gravitasyonel kuvvet hariç) birleştirilmesini açıklamaktadır.
Diğer Japon fizikçiler ise ödülün diğer yarısını, “simetri kırılmasının” kaynağının bulunması ile çalışmaları nedeniyle aldılar. Simetri kırılması (asimetri) teorisinin temelleri, Büyük Patlama’dan sonra maddenin anti-maddeden daha fazla oluşumu ve böylece maddenin Evren’in başlangıç kaynağı olması, yıldızlar, gezegenler, galaksiler ve sonuçta hayatın başlangıcıyla ilgili bilgileri vermektedir. Kısaca, fiziğin bu alanında yapılan çalışmalar, evrenin oluşumunun daha iyi anlaşılması yolunda büyük katkılar sağlamaktadır. CERN’deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı deneyleri de bu çalışmaların üzerine kurulmuş durumdadır. Ayrıca bu çalışmalar, süperiletkenlik gibi konularda yapılan araştırmaların da önünü açmıştır. Ödül sahipleri yaklaşık 1.4 milyon Amerikan Doları tutarındaki ödülü 10 Aralık 2008'de almışlardır.
Ödül ve başarıları
Başarıları | ||
---|---|---|
Matematiksel Fizik | Dannie Heineman Ödülü | 1970 |
Ulusal Bilimler Akademisi | 1971 | |
Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi | 1971 | |
J. Robert Oppenheimer Ödülü | 1976 | |
Harry Pratt Judson Üstün Hizmet Profesörü | 1978 | |
Ulusal Bilim Madalyası | 1982 | |
Onursal Üye | Japonya Akademisi | 1984 |
Max Planck Madalyası | 1985 | |
Uluslararası Teorik Fizik Merkezi | Dirac Madalyası | 1986 |
Bilim Fahri Doktorası | Northwestern Üniversitesi | 1987 |
Amerikan Fizik Derneği | JJ Sakurai Ödülü | 1994 |
Fizik | Wolf Vakfı Ödülü | 1994-1995 |
Gian Carlo Wick Hatıra Madalyası | Dünya Bilim Adamları Federasyonu | 1995 |
Fahri derecesi | Osaka Üniversitesi | 1996 |
Georgian Bilimler Akademisi | Yabancı Üye | 1996 |
N. Bogoliubov Ödülü | Nükleer Araştırmalar Enstitüsü | 2003 |
Benjamin Franklin Madalyası | 2005 | |
Nobel Fizik Ödülü | 2008 |
Yazılı eserlerinden bazıları
- BCS50 Enerji Gap, Gap Kütle ve Kendiliğinden Simetrik Kırma, Dünya Bilimsel, 2010.
- Kendiliğinden Simetri, Parçacık Fiziği Rev Mod Breaking. Fiz., 1015 (2009).
- Kendiliğinden Simetrik Bozulma, CPT04 Bildiriler Kitabı, Indiana Üniversitesi, (Dünya Bilimsel, 2005), s.1 İlişkin Bazı Anomalileri.
- Lie ve Güncel Cebirleri spontan kırılma, J. Stat. Phys. 115 (2004) 7.
- Aharonov-Bohm Problem Revisited, Nucl. Fiz. B 579 (2000) 590. CPT, SSB, Eter ve Tüm OLDUĞUNU, CPT01 Bildiriler Kitabı, Indiana Üniversitesi, (Dünya Bilimsel, 2002), s.1.
- Simetrik Kırılma, Kiral Dinamiği ve Fermiyon Kitleler, Nük. Fiz. A 629 (1998) 3c.
- BCS Tipi Teorileri, içinde Fermiyon-Bozon İlişkiler Physica D 15, 173 (1985).
- Süperiletkenlik, (G. Jona-Lasinio ile), Analojiye Dayalı Dinamik Temel Parçacıklar Modeli Fiz. Rev 122, 345 (1961).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Yoichiro Nambu 2008 Nobel Fizik Ödüllerini kazanması sebebiyle Salı sabahı medyaya konuşuyor". 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2022.
- ^ "2008 Nobel Ödülleri 05 Mart2012 erişim". 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2012.
- ^ a b . 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.
- ^ [ http://news.bbc.co.uk/2/hi/7656538.stm/ 16 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ] BBC 2008 haber 05 Mart 2012 'da erişilmiştir.
- ^ "08Ekim 2008 Thomas H. Maugh II, Tribune - 05 Mart2012 erişim". 18 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2012.
- ^ " Niklas Pollard 7 Ekim 2008 - 05 Mart2012 erişim". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2012.
- ^ http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/461529.asp#storyContinues/ 9 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ntvmsnbc 2008 haber 05 Mart 2012 'da erişilmiştir.
- ^ "BBC Jonathan Amos 07 Ekim 2008 - 05 Mart2012 erişim". 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2012.
- ^ "Franklin Laureate Veritabanı - 05 Mart2012 erişim".[]
- ^ http://www.kitapgalerisi.com/YOICHIRO-NAMBU_ar_129654 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Türkçeye çevrişmiş eser
İnternet kaynakları
- Simetri ve simetri kırınımı Kerem Cankoçak (2009), — PDF6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 2008 Nobel Ödülleri25 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 'Tübitak' (2008), —
Dış bağlantılar
- Yoichiro Nambu, Chicago Üniversitesi
- Yoichiro Nambu, Bio.10 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nambu makaleler[]
- Röportaj (July 16, 2004)12 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Laurie Brown, Yoichiro Nambu makalesi5 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yoichiro Nambu 南部 陽一郎 Nambu Yōichirō 18 Ocak 1921 5 Temmuz 2015 Japonya dogumlu Amerikan fizikcidir Chicago Universitesi Enrico Fermi Enstitusu nde ve Harry Pratt Judson fizik dali ustun hizmet profesorudur Teorik fizik dalinda atomalti parcaciklari mekanizmasinda kendiliginden simetri kirilmasi kesfi uzerine 2008 Nobel Fizik Odulunu kazanmistir Yoichiro Nambu 南部 陽一郎Dogum18 Ocak 1921 1921 01 18 Tokyo JaponyaOlum5 Temmuz 2015 94 yasinda Osaka JaponyaMilliyetAmerikaliMezun oldugu okul lar Oduller 1982 1986 1994 1994 1995 Nobel Fizik Odulu 2008 KariyeriDaliFizikCalistigi kurumlarUniversity of Tokyo 1942 49 1949 52 Institute for Advanced Study 1952 54 University of Chicago 1954 10 Aralik 2008 Yoichiro Nambu Nobel Odulu TorenindenEgitimiNambu 1921 yilinda Japonya da dogmustur Fukui de Fukui Lisesi nden mezun olduktan sonra Tokyo Imparatorluk Universitesinde fizik egitimi aldi 1942 de lisansini tamamlayip 1952 de doktorasini kazanmistir 1949 da Universitesi nde asistan profesor olmus bir sonraki yil 29 yasinda profesor kadrosuna alinmistir Amerika kariyeri1952 de Advanced Study Enstitusu New Jersey ABD ye davet edildi 1954 yilinda arastirmalarini Chicago Universitesi ne tasidi 1958 yilinda profesorluge atandi 1974 ile 1977 yillari arasinda ayrica Fen Fakultesi Fizik Bolumu Baskani oldu 1970 yilinda Amerika vatandasi oldu Fizik kariyeriBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz 2008 Nobel OduluYoichiro Nambu 2008 yilinda Japon fizikciler Makoto Kobayashi ve Toshihide Maskawa ile Nobel fizik odulunu temel parcaciklar uzerine yaptiklari teorik calismalar sonucunda kazandi Calismalar 14 milyar yil once meydana gelen Buyuk Patlama sonucu olusan Evren in orijini ve maddenin dogasindaki anormallikleri aciklamaktadir Isvec Kraliyet Bilimler Akademisi gore spontan kirik simetri doganin duzeninin altindaki karisik yuzeyin gizlenmesidir Ornegin dusen bir kalem mukemmel bir simetriyle ve hicbir tercih yonu yokmus gibi duser gibi gozukur oysaki sabit dogrusal yuzeyin dusuk enerjisiyle kalem aniden yon degistirir ve simetri bozulur Odulun yarisini alan 87 yasindaki Nambu odulu 1960 larda ortaya cikardigi atom alti parcaciklarla ilgili kendiliginden simetri kirilmasi mekanizmasi ile kazandi Nambu temel parcaciklarda ve superiletkenlikte kendiliginden simetri kirilmasi kavraminin gelistirilecegini aciklamaktadir Bu teoriler Standart Model in temel tasidir ve dogadaki dort temel kuvvetten elektromanyetik siddetli zayif ve gravitasyonel kuvvetler ucunun gravitasyonel kuvvet haric birlestirilmesini aciklamaktadir Diger Japon fizikciler ise odulun diger yarisini simetri kirilmasinin kaynaginin bulunmasi ile calismalari nedeniyle aldilar Simetri kirilmasi asimetri teorisinin temelleri Buyuk Patlama dan sonra maddenin anti maddeden daha fazla olusumu ve boylece maddenin Evren in baslangic kaynagi olmasi yildizlar gezegenler galaksiler ve sonucta hayatin baslangiciyla ilgili bilgileri vermektedir Kisaca fizigin bu alaninda yapilan calismalar evrenin olusumunun daha iyi anlasilmasi yolunda buyuk katkilar saglamaktadir CERN deki Buyuk Hadron Carpistiricisi deneyleri de bu calismalarin uzerine kurulmus durumdadir Ayrica bu calismalar superiletkenlik gibi konularda yapilan arastirmalarin da onunu acmistir Odul sahipleri yaklasik 1 4 milyon Amerikan Dolari tutarindaki odulu 10 Aralik 2008 de almislardir Odul ve basarilariBasarilariMatematiksel Fizik Dannie Heineman Odulu 1970Ulusal Bilimler Akademisi 1971Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi 1971J Robert Oppenheimer Odulu 1976Harry Pratt Judson Ustun Hizmet Profesoru 1978Ulusal Bilim Madalyasi 1982Onursal Uye Japonya Akademisi 1984Max Planck Madalyasi 1985Uluslararasi Teorik Fizik Merkezi Dirac Madalyasi 1986Bilim Fahri Doktorasi Northwestern Universitesi 1987Amerikan Fizik Dernegi JJ Sakurai Odulu 1994Fizik Wolf Vakfi Odulu 1994 1995Gian Carlo Wick Hatira Madalyasi Dunya Bilim Adamlari Federasyonu 1995Fahri derecesi Osaka Universitesi 1996Georgian Bilimler Akademisi Yabanci Uye 1996N Bogoliubov Odulu Nukleer Arastirmalar Enstitusu 2003Benjamin Franklin Madalyasi 2005 Nobel Fizik Odulu 2008Yazili eserlerinden bazilariBCS50 Enerji Gap Gap Kutle ve Kendiliginden Simetrik Kirma Dunya Bilimsel 2010 Kendiliginden Simetri Parcacik Fizigi Rev Mod Breaking Fiz 1015 2009 ISBN 9786054238477 Kendiliginden Simetrik Bozulma CPT04 Bildiriler Kitabi Indiana Universitesi Dunya Bilimsel 2005 s 1 Iliskin Bazi Anomalileri Lie ve Guncel Cebirleri spontan kirilma J Stat Phys 115 2004 7 Aharonov Bohm Problem Revisited Nucl Fiz B 579 2000 590 CPT SSB Eter ve Tum OLDUGUNU CPT01 Bildiriler Kitabi Indiana Universitesi Dunya Bilimsel 2002 s 1 ISBN 9789971966669 Simetrik Kirilma Kiral Dinamigi ve Fermiyon Kitleler Nuk Fiz A 629 1998 3c BCS Tipi Teorileri icinde Fermiyon Bozon Iliskiler Physica D 15 173 1985 Superiletkenlik G Jona Lasinio ile Analojiye Dayali Dinamik Temel Parcaciklar Modeli Fiz Rev 122 345 1961 Ayrica bakinizKendiliginden simetri kirilmasi Nobel Fizik Odulu Makoto Kobayashi Toshihide MaskawaKaynakca a b Yoichiro Nambu 2008 Nobel Fizik Odullerini kazanmasi sebebiyle Sali sabahi medyaya konusuyor 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2022 2008 Nobel Odulleri 05 Mart2012 erisim 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2012 a b 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mart 2012 http news bbc co uk 2 hi 7656538 stm 16 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC 2008 haber 05 Mart 2012 da erisilmistir 08Ekim 2008 Thomas H Maugh II Tribune 05 Mart2012 erisim 18 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2012 Niklas Pollard 7 Ekim 2008 05 Mart2012 erisim 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2012 http arsiv ntvmsnbc com news 461529 asp storyContinues 9 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ntvmsnbc 2008 haber 05 Mart 2012 da erisilmistir BBC Jonathan Amos 07 Ekim 2008 05 Mart2012 erisim 13 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2012 Franklin Laureate Veritabani 05 Mart2012 erisim olu kirik baglanti http www kitapgalerisi com YOICHIRO NAMBU ar 129654 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkceye cevrismis eserInternet kaynaklariSimetri ve simetri kirinimi Kerem Cankocak 2009 PDF6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2008 Nobel Odulleri25 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tubitak 2008 Dis baglantilarYoichiro Nambu Chicago Universitesi Yoichiro Nambu Bio 10 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nambu makaleler olu kirik baglanti Roportaj July 16 2004 12 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Laurie Brown Yoichiro Nambu makalesi5 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde