Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yukarı Satraplıklar (Grekçe: ἄνω σατραπεῖαι, romanize: anō satrapeiai), Helenistik dönemde Büyük İskender'in imparatorluğunun doğudaki, İranlıların yaşadığı eyaletlerini ("satraplıklarını"), özellikle Diadokhoi Savaşları ve sonraki Seleukos İmparatorluğu sırasında ifade etmek için kullanılan toplu bir terimdir. Zaman zaman, "yukarı satraplıklardan sorumlu" bir strategos (Grekçe: ὁ ἐπί τῶν ἄνω σατραπειῶν, romanize: ho epi tōn anō satrapeiōn) yönetiminde tek bir süper eyalete de karşılık geliyordu.
Kapsam
Yukarı Satraplıklar, İskender tarafından fethedilen toprakların tüm doğu yarısını kapsıyordu: tipik olarak batıda Zagros Dağları'ndan güneydoğuda Hindistan sınırlarına ve kuzeydoğuda Orta Asya'ya kadar, Dicle Nehri'nin doğusundaki her şey,Media, Persis, , , Hyrkania, , , , Baktriya ve Soğdya eyaletleri dahil olmak üzere. Bölge başlangıçta İskender'in Hindistan ve günümüz Afganistan ve Pakistan'ındaki en doğudaki fetihlerini (, Arachosia ve Gedrosya) de içeriyordu, ancak bunlar MÖ 303'te Chandragupta Maurya'nın I. Seleukos Nikator ile yaptığı antlaşmanın ardından kesin olarak kaybedildi.
Tarihi
Olası Ahameniş öncülleri
"Yukarı Satraplıklar" kavramının ve eyaletinin, en azından Küçük Asya için birkaç satraplığı kapsayan üstün askeri komutanlıkların belgelendiği Geç Ahameniş İmparatorluğu döneminde zaten yaratılmış olması mümkündür; bilim adamları ayrıca Ermeni, Süryani-Babil ve doğu satraplıkları için de benzer düzenlemelerin varlığını varsaymaktadırlar. Doğu satraplıkları için kanıt, Sicilyalı Diodorus'un III. Artaserhas'ın Yukarı Satraplıkları 'a emanet ettiğine dair ifadesine dayanmaktadır, ancak bu bir anakronizm olabilir ve bu konuda Ahameniş ve Helenistik dönemler arasında herhangi bir sürekliliğe işaret eden başka hiçbir kanıt günümüze ulaşmamıştır.
Diadochi altında yapılanma
"Yukarı Satraplıklar"ın ilk zikredilmesi MÖ 316'ya aittir; bu tarihte Peithon, I. Antigonos Monophthalmos tarafından Media ve aynı zamanda Yukarı Satraplıklar'ın strategosu olarak atanmıştır. Media satrapı olan Peithon, MÖ 323'te ordu meclisi tarafından doğu satraplıklarındaki paralı askerlerin isyanının bastırılmasını denetlemek üzere seçilmiş ve yerel satraplar üzerinde bazı sınırsız yetkiler almıştı. Başlangıçta sonradan olduğu gibi kapsayıcı bir askeri komutanlık olarak tasarlanmamış olsa da, Peithon'un yerel satraplar üzerinde kademeli olarak böyle bir otorite kurmaya çalıştığı görülmektedir; bu durum, satrapların ona karşı birleşmesine ve onu MÖ 317'de görevden uzaklaştırmasına yol açmıştır. Antigonos'un onu kazanmak için iddialarını kabul ettiği bağlam buydu, ancak kısa bir süre sonra Antigonos, Peithon'u tutuklattı ve idam ettirdi.
Peithon'un idam edilmesinin ardından Antigonos, onun yerine iki subay atadı: Orontobates Media satrapı ve Hippostratos strategos olarak. Hermann Bengtson'a göre Hippostratos, Yukarı Satraplıklar'ın tam bir strategosu ile bir eyalet satrapı arasında ara bir konum işgal ediyordu; bu nedenle Hippostratos muhtemelen doğu eyaletlerinde konuşlanmış kraliyet ordusunun (Grekçe: βασιλική δύναμις) birliklerine komuta ederken, satraplar yalnızca kendi yerel birliklerine komuta ediyordu. Hippostratos'un atanması geçici bir önlemdi ve MÖ 315'te Antigonos, generali Nikanor'u Media ve Yukarı Satraplıklar üzerinde strategos olarak atadı. Bu görevin tesis edilmesinin Antigonos'un Babil'den Akdeniz'e rakipleriyle savaşmak için ayrılmasına denk gelmesi ve bizzat bulunduğu krallığının batı eyaletlerinde benzer düzenlemelerin olmaması, bu görevin Antigonos'un kendisi batıda yokken ve meşgulken doğu eyaletlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla oluşturulduğunu göstermektedir.Nikanor, MÖ 312'de I. Seleukos'un Babil'i işgaline kadar Antigonos'un doğu eyaletlerinin kontrolünü elinde tuttu; bu işgal üzerine Nikanor, Seleukos'la yüzleşmek için yürüdü ancak savaşta öldü. Sonuç olarak, doğu satraplıkları Seleukos'un kontrolüne geçti ve Yukarı Satraplıklar üzerindeki özel komuta geçici olarak kaldırıldı.
Notlar
- ^ a b c d e f g Bengtson 1964a.
- ^ a b Aperghis 2004.
- ^ a b Briant 2002.
Kaynaklar
- Aperghis, G. G. (2004). The Seleukid Royal Economy: The Finances and Financial Administration of the Seleukid Empire. Cambridge University Press. ISBN .
- Bengtson, Hermann (1964a). Die Strategie in der hellenistischen Zeit. Ein Beitrag zum antiken Staatsrecht (Almanca). I. Münih: C.H.Beck'sche Verlagsbuchhandlung. ss. 176-186, 197, 207, 208.
- Bengtson, Hermann (1964b). Die Strategie in der hellenistischen Zeit. Ein Beitrag zum antiken Staatsrecht (Almanca). II. Münih: C.H.Beck'sche Verlagsbuchhandlung. ss. 78-89.
- Bengtson, Hermann (1967). Die Strategie in der hellenistischen Zeit. Ein Beitrag zum antiken Staatsrecht (Almanca). III. Münih: C.H.Beck'sche Verlagsbuchhandlung. ss. 192, 200.
- Briant, Pierre (2002). From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire. Eisenbrauns. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yukari Satrapliklar Grekce ἄnw satrapeῖai romanize anō satrapeiai Helenistik donemde Buyuk Iskender in imparatorlugunun dogudaki Iranlilarin yasadigi eyaletlerini satrapliklarini ozellikle Diadokhoi Savaslari ve sonraki Seleukos Imparatorlugu sirasinda ifade etmek icin kullanilan toplu bir terimdir Zaman zaman yukari satrapliklardan sorumlu bir strategos Grekce ὁ ἐpi tῶn ἄnw satrapeiῶn romanize ho epi tōn anō satrapeiōn yonetiminde tek bir super eyalete de karsilik geliyordu KapsamYukari Satrapliklar Iskender tarafindan fethedilen topraklarin tum dogu yarisini kapsiyordu tipik olarak batida Zagros Daglari ndan guneydoguda Hindistan sinirlarina ve kuzeydoguda Orta Asya ya kadar Dicle Nehri nin dogusundaki her sey Media Persis Hyrkania Baktriya ve Sogdya eyaletleri dahil olmak uzere Bolge baslangicta Iskender in Hindistan ve gunumuz Afganistan ve Pakistan indaki en dogudaki fetihlerini Arachosia ve Gedrosya de iceriyordu ancak bunlar MO 303 te Chandragupta Maurya nin I Seleukos Nikator ile yaptigi antlasmanin ardindan kesin olarak kaybedildi TarihiOlasi Ahamenis onculleri Yukari Satrapliklar kavraminin ve eyaletinin en azindan Kucuk Asya icin birkac satrapligi kapsayan ustun askeri komutanliklarin belgelendigi Gec Ahamenis Imparatorlugu doneminde zaten yaratilmis olmasi mumkundur bilim adamlari ayrica Ermeni Suryani Babil ve dogu satrapliklari icin de benzer duzenlemelerin varligini varsaymaktadirlar Dogu satrapliklari icin kanit Sicilyali Diodorus un III Artaserhas in Yukari Satrapliklari a emanet ettigine dair ifadesine dayanmaktadir ancak bu bir anakronizm olabilir ve bu konuda Ahamenis ve Helenistik donemler arasinda herhangi bir sureklilige isaret eden baska hicbir kanit gunumuze ulasmamistir Diadochi altinda yapilanma Yukari Satrapliklar in ilk zikredilmesi MO 316 ya aittir bu tarihte Peithon I Antigonos Monophthalmos tarafindan Media ve ayni zamanda Yukari Satrapliklar in strategosu olarak atanmistir Media satrapi olan Peithon MO 323 te ordu meclisi tarafindan dogu satrapliklarindaki parali askerlerin isyaninin bastirilmasini denetlemek uzere secilmis ve yerel satraplar uzerinde bazi sinirsiz yetkiler almisti Baslangicta sonradan oldugu gibi kapsayici bir askeri komutanlik olarak tasarlanmamis olsa da Peithon un yerel satraplar uzerinde kademeli olarak boyle bir otorite kurmaya calistigi gorulmektedir bu durum satraplarin ona karsi birlesmesine ve onu MO 317 de gorevden uzaklastirmasina yol acmistir Antigonos un onu kazanmak icin iddialarini kabul ettigi baglam buydu ancak kisa bir sure sonra Antigonos Peithon u tutuklatti ve idam ettirdi Peithon un idam edilmesinin ardindan Antigonos onun yerine iki subay atadi Orontobates Media satrapi ve Hippostratos strategos olarak Hermann Bengtson a gore Hippostratos Yukari Satrapliklar in tam bir strategosu ile bir eyalet satrapi arasinda ara bir konum isgal ediyordu bu nedenle Hippostratos muhtemelen dogu eyaletlerinde konuslanmis kraliyet ordusunun Grekce basilikh dynamis birliklerine komuta ederken satraplar yalnizca kendi yerel birliklerine komuta ediyordu Hippostratos un atanmasi gecici bir onlemdi ve MO 315 te Antigonos generali Nikanor u Media ve Yukari Satrapliklar uzerinde strategos olarak atadi Bu gorevin tesis edilmesinin Antigonos un Babil den Akdeniz e rakipleriyle savasmak icin ayrilmasina denk gelmesi ve bizzat bulundugu kralliginin bati eyaletlerinde benzer duzenlemelerin olmamasi bu gorevin Antigonos un kendisi batida yokken ve mesgulken dogu eyaletlerinin guvenligini saglamak amaciyla olusturuldugunu gostermektedir Nikanor MO 312 de I Seleukos un Babil i isgaline kadar Antigonos un dogu eyaletlerinin kontrolunu elinde tuttu bu isgal uzerine Nikanor Seleukos la yuzlesmek icin yurudu ancak savasta oldu Sonuc olarak dogu satrapliklari Seleukos un kontrolune gecti ve Yukari Satrapliklar uzerindeki ozel komuta gecici olarak kaldirildi Notlar a b c d e f g Bengtson 1964a a b Aperghis 2004 a b Briant 2002 KaynaklarAperghis G G 2004 The Seleukid Royal Economy The Finances and Financial Administration of the Seleukid Empire Cambridge University Press ISBN 9781139456135 Bengtson Hermann 1964a Die Strategie in der hellenistischen Zeit Ein Beitrag zum antiken Staatsrecht Almanca I Munih C H Beck sche Verlagsbuchhandlung ss 176 186 197 207 208 Bengtson Hermann 1964b Die Strategie in der hellenistischen Zeit Ein Beitrag zum antiken Staatsrecht Almanca II Munih C H Beck sche Verlagsbuchhandlung ss 78 89 Bengtson Hermann 1967 Die Strategie in der hellenistischen Zeit Ein Beitrag zum antiken Staatsrecht Almanca III Munih C H Beck sche Verlagsbuchhandlung ss 192 200 Briant Pierre 2002 From Cyrus to Alexander A History of the Persian Empire Eisenbrauns ISBN 9781575061207