|
Medya (Eski Farsça: 𐎶𐎠𐎭, Orta Farsça: Mād ) İran'ın kuzeybatısında bulunan ve Medler'in siyasi ve kültürel üssü olarak bilinen bir bölgedir.Ahameniş İmparatorluğu döneminde, günümüz İran Azerbaycan'ını, İran Kürdistan'ını ve Batı Taberistan'ı kapsıyordu. Ahameniş yönetimi altında bir satraplık olarak, sonunda kuzeyde Güney Dağıstan'a kadar uzanan daha geniş bir bölgeyi kapsayacaktı. Ancak Büyük İskender'in seferlerinden sonra Babil'in paylaşılmasıyla kuzey kısımları ayrılarak Atropatena adını alırken, geri kalan bölge Küçük Medya olarak anılmaya başlandı.
Tarih
Medler döneminde
MÖ 678 yılında Deioces, Medya'daki Med kabilelerini birleştirerek ilk İran İmparatorluğu'nu kurmuştur. Torunu Siyaksares, Antik İran'daki tüm İran kabilelerini birleştirmeyi başarmış ve imparatorluğunu büyük bir güç haline getirmiştir. Siyaksares ölünce yerine oğlu Astyages geçti; Astyages Med İmparatorluğu'nun son kralıydı.
Ahameniş İmparatorluğu döneminde
MÖ 553'te, Pers Kralı Büyük Kiros, büyükbabası Med Kralı, Siyaksares'in oğlu Astyages'e isyan etmiş; sonunda MÖ 550'de kesin bir zafer kazanmış ve bu zaferin sonucunda Astyages, kendisine bağlı memnuniyetsiz soylular tarafından yakalanmış ve hemen muzaffer Kiros'a teslim edilmiştir.
Kiros'un Astyages'e karşı kazandığı zaferden sonra Medler, yakın akrabaları olan Perslerin boyunduruğu altına girmişlerdir. Yeni imparatorlukta önemli bir yer tuttular; şeref ve savaşta Perslerin yanında yer aldılar; saray törenleri yaz aylarında Ekbatan'da ikamet eden yeni hükümdarlar tarafından benimsendi; birçok soylu Med memur, satrap ve general olarak görevlendirildi. Başlangıçta Yunan tarihçileri Ahameniş İmparatorluğu'ndan Med İmparatorluğu olarak bahsediyorlardı.
Gaspçı Smerdis'in öldürülmesinden sonra, Siyaksares'in soyundan geldiğini iddia eden bir Med Fravartiş (Phraortes), Med krallığını yeniden kurmaya çalıştı ancak Pers generalleri tarafından yenilerek Ekbatan'da idam edilmiştir (Behistun yazıtında I. Darius). MÖ 409'da II. Darius'a karşı çıkan bir diğer isyan kısa sürmüştür. Ancak kuzeydeki İranlı kabileler, özellikle Kadusiiler, her zaman sorunluydu; daha sonraki kralların onlara karşı gerçekleştirdiği birçok başarısız seferden bahsedilir.
Pers yönetimi altında ülke güneyde Ekbatan ve Rhagae (günümüz Tahran yakınlarındaki Rey) ve asıl Medya veya sıklıkla adlandırıldığı gibi Büyük Medya olmak üzere iki satraplığa bölünmüştür. Asıl Medya I. Darius'un organizasyonunda on birinci satraplığı oluşturdu, Parikaniler ve Ortokorybantlarla birlikte; kuzey, Matiane bölgesi, Zagros ve Asur'un asıl dağlık bölgeleriyle birlikte (Dicle'nin doğusu) doğu Ermenistan'daki Alarodiler ve Saspirilerle birleştirildi ve on sekizinci satraplığı oluşturdu.
Kabaca günümüz Azerbaycan'ının kuzeydoğusu ile güney Dağıstan'ı kapsayan Kafkas Albanyası hızla Ahameniş Persleri tarafından ilhak edilmiş ve daha sonraki dönemde Medya satraplığının komutası altına girmiştir.
Pers imparatorluğu çöktüğünde ve Kadusiiler ve diğer dağlık kabileler bağımsızlıklarını ilan ettiğinde, doğu Ermenistan özel bir satraplık haline gelmiş; Asur ise Medya ile birleşmiş gibi görünüyor; bu nedenle Ksenofon Anabasis'te Asur'u her zaman "Medya" adıyla tanımlar.
Selefkî İmparatorluğu döneminde
Arrianus'a göre İskender, MÖ 330 yazında Medya satraplığını işgal ettikten sonra MÖ 328'de Büyük III. Darius'un eski generallerinden Atropat (Atrupat) adlı birini satrap olarak atamıştır. İmparatorluğun bölünmesinde güney Medya, Makedonyalı Peithon'a verilmiş; ama İskender'in mirası konusunda çekişen generaller için çok da önemli olmayan kuzey, Atropates'e bırakılmıştır.
Güney Medya, Ekbatan ile birlikte Antigonus'un, daha sonra (M.Ö. 310 civarı) I. Seleukos'un yönetimine geçerken, Atropates kendi satraplığında varlığını sürdürmüş ve bağımsız bir krallık kurmayı başarmıştır. Böylece Perslerin ülkeye getirdiği bölünme kalıcı hale gelmiştir; kuzeye hanedanlığın kurucusunun adı olan Atropatena (Plinius'a göre Atrapatene ; Batlamyus'a göre Tropatene) ismi verilmiştir; bu adın günümüzdeki 'Azerbaycan' biçiminde korunduğu rivayet edilir.
Atropatena'nın başkenti, merkez ovada yer alan Ganzak'dı ve kalesi, arkeologlar tarafından Nisan 2005'te Araz nehri üzerinde keşfedilmiştir.
Atropatena, Batı Asya'da Helenizm'den en az etkilenen ülkedir. Yöneticilerine ait tek bir sikke bile mevcut değildir. Güneybatı Anadolu bir buçuk yüzyıl boyunca Selefkî İmparatorluğu'nun bir eyaleti olarak kalmış ve Helenizm her yere yayılmıştır. Polibios'a göre, İskender'in komşu barbarlardan koruma planı doğrultusunda, Med her yerde Yunan kasabalarıyla çevriliydi. Sadece Ekbatan eski karakterini korumuştur. Fakat Rhagae Yunan şehri Europus olmuş ve Strabon onunla birlikte Laodikeia, Apamea, Heraklea veya Achais adını vermiştir. Bunların çoğu I. Seleukos ve oğlu I. Antiohos tarafından kurulmuştur.
Part İmparatorluğu döneminde
M.Ö. 221 yılında Satrap Molon, Persis Satrapı olan kardeşi İskender'le birlikte bağımsızlığını kazanmaya çalıştı (adının ve kraliyet unvanının yazılı olduğu bronz sikkeler bulunmaktadır) ancak Büyük Antiohos tarafından yenilerek öldürüldüler. Aynı şekilde Med Satrapı Timarchus da tacı ele geçirerek Babil'i fethetti. Sikkelerinde kendisinden büyük kral Timarchus diye söz eder; ancak meşru kral I. Dimitrios isyanı bastırmayı başarır ve Timarchus öldürülür. Ancak I. Dimitrios ile Seleukos İmparatorluğu'nun dağılması başladı; bu dağılmanın başlıca nedenleri Romalıların entrikalarıydı ve kısa bir süre sonra, yaklaşık 150 yılında Part kralı I. Mithridatis, Medya'yı fethetti.VII. Antiohos, MÖ 130 yılında Selefkîlerin bölge üzerindeki kontrolünü yeniden sağladı; ancak Ekbatan Muharebesi'ndeki yenilgisi ve ölümü, Selefkîlerin Medya'daki nüfuzunun nihai kaybını işaret etti.
Bu tarihten itibaren Medya, Rhagae veya Europus'un adını Arsacia olarak değiştiren ve ülkeyi beş küçük eyalete bölen Part İmparatorluğu'nun egemenliğinde kaldı. Partlardan 226 yılında Atropatena ile birlikte Sasani İmparatorluğu'nun eline geçti.
Coğrafya
MÖ 9. yüzyıl sonu ile MÖ 7. yüzyıl başı arasındaki Medya'ya ilişkin ilk tanımlama Asurlular tarafından yapılmıştır. O dönemde Medya'nın güney sınırına, bugünkü Luristan Eyaleti'nin sınırları içinde kalan Simaški Elam bölgesi adı veriliyordu. Batı ve kuzeybatısında Zagros Dağları, doğusunda ise Kebir Çölü yer alıyordu. Medya'nın bu bölgesi Asurlular tarafından yönetiliyordu ve onlar için bölge "Harhar'ın hemen doğusundan Alwand'a ve muhtemelen ötesine kadar Büyük Horasan Yolu boyunca" uzanıyordu. Harhar'ın yerinin Kirmanşah Eyaleti'nin "orta veya doğu" Mahidasht İlçesi olduğu ileri sürülmektedir.
Sınırları kuzeyde İran dışındaki Gizilbunda ve Manna devletleriyle, güneyde ise Ellipi ve Elam ile sınırlıydı. Gizilbunda, Gaflantı Dağları'nda yer alıyordu ve Ellipi, modern Luristan Eyaleti'nin güneyinde yer alıyordu. Asurluların anlattığı Medya'nın doğusunda ve güneydoğusunda "Patušarra" isminde bir ülke daha bulunmaktadır. Bu topraklar Asurluların "Bikni" dedikleri ve "Lapis Lazuli Dağı" olarak tanımladıkları bir dağ sırasının yakınında bulunuyordu. Bu dağın yerininTahran'daki Demavend Dağı ile Hemedan'daki Alvend Dağı olduğuna dair iddialar vardır. Bu yer, Asurluların MÖ 7. yüzyılın başına kadar genişlemeleri sırasında bildikleri veya ulaştıkları en uzak doğu bölgesidir.
Ahameniş kaynaklarında, özellikle Behistun Yazıtı'nda (2.76, 77–78), Medya'nın başkenti, Eski Farsça'da ( Elamca : Agmadana- ; Babilce: Agamtanu- ) "Hamgmatāna-" olarak adlandırılan ve günümüzdeki Hemedan'a karşılık gelen Ekbatan'dır. Medya'da var olan diğer şehirler Laodikya (modern Nihavend) ve Medlerin en büyük şehri olan höyük Rhages'ti (günümüzde Rey ). Medya'nın dördüncü kenti, Ekbataa yakınlarındaki Apamea'ydı; bu kentin kesin yeri günümüzde bilinmemektedir.
Notlar
- ^ "..ve Medler (şimdi kuzeybatı İran'ın İranlıları)." EIEC (1997:30). B) "..'nin İranca konuşan Medlerinin dinine dair arkeolojik kanıtlar." Diakonoff 1985, s. 140. C) "..birçok İranca konuşan Med kabilesini bir krallıkta birleştirmeyi başardı" (Encyclopædia Britannica adresinden). D) "Proto-İranlılar, Batı (Med, antik Pers ve diğerleri) ve Doğu (İskit, Oset, Saka, Pamir ve diğerleri) olarak ikiye ayrıldı...(Kuz'mina, Elena E. (2007), The origin of the Indo-Iranians, J. P. Mallory (ed.), BRILL, s. 303, ISBN ) ...
Kaynakça
- Özel
- ^ Encyclopædia Britannica Online Media (antik bölge, İran)
- ^ Bruno Jacobs, "ACHAEMENID RULE IN Caucasus" in Encyclopædia Iranica. 9 Ocak 2006. Özet: "Kafkasya bölgesindeki Ahameniş egemenliği en geç MÖ 513-12 yıllarında I. Darius'un İskit seferi sırasında kurulmuştur. Perslerin cis-Kafkasya bölgesindeki (dağların kuzey tarafı) hakimiyeti kısa sürmüştür ve arkeolojik bulgular Büyük Kafkasya'nın Darius'tan sonraki Ahameniş döneminin çoğunda, hatta tamamında imparatorluğun kuzey sınırını oluşturduğunu göstermektedir."
- ^ Briant, Pierre (2006). From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire. Eisenbrauns. s. 31.
- ^ Herodotus, The Histories, p. 93.
- ^ Xenophon, Hellen. 2, 19
- ^ Rudiger Schmitt, "Cadusii" in Encyclopedia Iranica[]
- ^ a b Meyer, Eduard (1911). "Media". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. s. 21.
- ^ Herodotus iii. 92
- ^ Herod. iii. 94; cf. v. 49, 52, VII. 72
- ^ Chaumont, M. L. Albania 10 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Encyclopædia Iranica.
- ^ Bruno Jacobs, "ACHAEMENID RULE IN Caucasus" in Encyclopædia Iranica. 9 Ocak 2006. Özet: "Kafkasya bölgesinde Ahameniş egemenliği en geç MÖ 513-12 yıllarında Darius I'in Avrupa İskit seferi sırasında kurulmuştur. Perslerin Kafkasya coğrafyasındaki (sıradağların kuzey yakası) hakimiyeti kısa sürdü ve arkeolojik bulgular, Büyük Kafkasya'nın Darius'tan sonraki Ahameniş döneminin büyük bölümünde, hatta tamamında imparatorluğun kuzey sınırını oluşturduğunu gösteriyor."
- ^ Polybius, x. 27
- ^ Strabon, xi. 524
- ^ Justin xli. 6
- ^ Strabo xi. 524
- ^ Isidorus Charac.
- ^ a b Levine 1974, s. 119
- ^ Levine 1974, s. 117.
- ^ a b "MEDIA". Encyclopaedia Iranica (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017.
- ^ Levine 1974, ss. 118-119.
- ^ Levine 1974, s. 118.
- ^ Ayatollahi 2003, s. 93.
- Genel
- (1985). "Media". (Ed.). The Cambridge History of Iran. 2. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 94-95. ISBN .
- Ayatollahi, Habibollah (2003). The Book of Iran: The History of Iranian Art. Alhoda UK. ISBN .
- Levine, Louis D. (1 Ocak 1974), "Geographical Studies in the Neo-Assyrian Zagros-II", Iran, cilt 12, ss. 99-124, doi:10.2307/4300506, ISSN 0578-6967, JSTOR 4300506
Konuyla ilgili yayınlar
- Hyland, John (2013). "Alexander's Satraps of Media". Journal of Ancient History. 1 (2). ss. 119-144. doi:10.1515/jah-2013-0008.
- Wikimedia Commons'ta Medes ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
𐎶𐎠𐎭 MedyaIran Tarihi bolgey MO 678 y MO 549Medya harita uzerindeMedlerin bolgesel kokeniMerkez EkbatanTarih Medler in Kurulusu y MO 678 Med Hanedanliginin dususu y MO 549Bugun parcasi IranMedler bolge Medya Eski Farsca 𐎶𐎠𐎭 Orta Farsca Mad Iran in kuzeybatisinda bulunan ve Medler in siyasi ve kulturel ussu olarak bilinen bir bolgedir Ahamenis Imparatorlugu doneminde gunumuz Iran Azerbaycan ini Iran Kurdistan ini ve Bati Taberistan i kapsiyordu Ahamenis yonetimi altinda bir satraplik olarak sonunda kuzeyde Guney Dagistan a kadar uzanan daha genis bir bolgeyi kapsayacakti Ancak Buyuk Iskender in seferlerinden sonra Babil in paylasilmasiyla kuzey kisimlari ayrilarak Atropatena adini alirken geri kalan bolge Kucuk Medya olarak anilmaya baslandi Medli bir adamin kaya kabartmasi PersepolisTarihMedler doneminde Medyan giysili atli Ahamenis sanati MO 6 4 yuzyillar Britanya Muzesi MO 678 yilinda Deioces Medya daki Med kabilelerini birlestirerek ilk Iran Imparatorlugu nu kurmustur Torunu Siyaksares Antik Iran daki tum Iran kabilelerini birlestirmeyi basarmis ve imparatorlugunu buyuk bir guc haline getirmistir Siyaksares olunce yerine oglu Astyages gecti Astyages Med Imparatorlugu nun son kraliydi Ahamenis Imparatorlugu doneminde Gencname kelime anlami Hazine mektubu Ekbatan Yazitlar I Darius ve oglu I Serhas a aittir Apadana Salonu MO 5 yuzyildan kalma geleneksel kostumlu Pers ve Med askerlerinin oyulmus hali Medliler yuvarlak sapkalar ve cizmeler giyiyor MO 553 te Pers Krali Buyuk Kiros buyukbabasi Med Krali Siyaksares in oglu Astyages e isyan etmis sonunda MO 550 de kesin bir zafer kazanmis ve bu zaferin sonucunda Astyages kendisine bagli memnuniyetsiz soylular tarafindan yakalanmis ve hemen muzaffer Kiros a teslim edilmistir Kiros un Astyages e karsi kazandigi zaferden sonra Medler yakin akrabalari olan Perslerin boyundurugu altina girmislerdir Yeni imparatorlukta onemli bir yer tuttular seref ve savasta Perslerin yaninda yer aldilar saray torenleri yaz aylarinda Ekbatan da ikamet eden yeni hukumdarlar tarafindan benimsendi bircok soylu Med memur satrap ve general olarak gorevlendirildi Baslangicta Yunan tarihcileri Ahamenis Imparatorlugu ndan Med Imparatorlugu olarak bahsediyorlardi Gaspci Smerdis in oldurulmesinden sonra Siyaksares in soyundan geldigini iddia eden bir Med Fravartis Phraortes Med kralligini yeniden kurmaya calisti ancak Pers generalleri tarafindan yenilerek Ekbatan da idam edilmistir Behistun yazitinda I Darius MO 409 da II Darius a karsi cikan bir diger isyan kisa surmustur Ancak kuzeydeki Iranli kabileler ozellikle Kadusiiler her zaman sorunluydu daha sonraki krallarin onlara karsi gerceklestirdigi bircok basarisiz seferden bahsedilir Pers yonetimi altinda ulke guneyde Ekbatan ve Rhagae gunumuz Tahran yakinlarindaki Rey ve asil Medya veya siklikla adlandirildigi gibi Buyuk Medya olmak uzere iki satrapliga bolunmustur Asil Medya I Darius un organizasyonunda on birinci satrapligi olusturdu Parikaniler ve Ortokorybantlarla birlikte kuzey Matiane bolgesi Zagros ve Asur un asil daglik bolgeleriyle birlikte Dicle nin dogusu dogu Ermenistan daki Alarodiler ve Saspirilerle birlestirildi ve on sekizinci satrapligi olusturdu Kabaca gunumuz Azerbaycan inin kuzeydogusu ile guney Dagistan i kapsayan Kafkas Albanyasi hizla Ahamenis Persleri tarafindan ilhak edilmis ve daha sonraki donemde Medya satrapliginin komutasi altina girmistir Pers imparatorlugu coktugunde ve Kadusiiler ve diger daglik kabileler bagimsizliklarini ilan ettiginde dogu Ermenistan ozel bir satraplik haline gelmis Asur ise Medya ile birlesmis gibi gorunuyor bu nedenle Ksenofon Anabasis te Asur u her zaman Medya adiyla tanimlar Selefki Imparatorlugu doneminde Arrianus a gore Iskender MO 330 yazinda Medya satrapligini isgal ettikten sonra MO 328 de Buyuk III Darius un eski generallerinden Atropat Atrupat adli birini satrap olarak atamistir Imparatorlugun bolunmesinde guney Medya Makedonyali Peithon a verilmis ama Iskender in mirasi konusunda cekisen generaller icin cok da onemli olmayan kuzey Atropates e birakilmistir Guney Medya Ekbatan ile birlikte Antigonus un daha sonra M O 310 civari I Seleukos un yonetimine gecerken Atropates kendi satrapliginda varligini surdurmus ve bagimsiz bir krallik kurmayi basarmistir Boylece Perslerin ulkeye getirdigi bolunme kalici hale gelmistir kuzeye hanedanligin kurucusunun adi olan Atropatena Plinius a gore Atrapatene Batlamyus a gore Tropatene ismi verilmistir bu adin gunumuzdeki Azerbaycan biciminde korundugu rivayet edilir Atropatena nin baskenti merkez ovada yer alan Ganzak di ve kalesi arkeologlar tarafindan Nisan 2005 te Araz nehri uzerinde kesfedilmistir Atropatena Bati Asya da Helenizm den en az etkilenen ulkedir Yoneticilerine ait tek bir sikke bile mevcut degildir Guneybati Anadolu bir bucuk yuzyil boyunca Selefki Imparatorlugu nun bir eyaleti olarak kalmis ve Helenizm her yere yayilmistir Polibios a gore Iskender in komsu barbarlardan koruma plani dogrultusunda Med her yerde Yunan kasabalariyla cevriliydi Sadece Ekbatan eski karakterini korumustur Fakat Rhagae Yunan sehri Europus olmus ve Strabon onunla birlikte Laodikeia Apamea Heraklea veya Achais adini vermistir Bunlarin cogu I Seleukos ve oglu I Antiohos tarafindan kurulmustur Part Imparatorlugu doneminde M O 221 yilinda Satrap Molon Persis Satrapi olan kardesi Iskender le birlikte bagimsizligini kazanmaya calisti adinin ve kraliyet unvaninin yazili oldugu bronz sikkeler bulunmaktadir ancak Buyuk Antiohos tarafindan yenilerek oldurulduler Ayni sekilde Med Satrapi Timarchus da taci ele gecirerek Babil i fethetti Sikkelerinde kendisinden buyuk kral Timarchus diye soz eder ancak mesru kral I Dimitrios isyani bastirmayi basarir ve Timarchus oldurulur Ancak I Dimitrios ile Seleukos Imparatorlugu nun dagilmasi basladi bu dagilmanin baslica nedenleri Romalilarin entrikalariydi ve kisa bir sure sonra yaklasik 150 yilinda Part krali I Mithridatis Medya yi fethetti VII Antiohos MO 130 yilinda Selefkilerin bolge uzerindeki kontrolunu yeniden sagladi ancak Ekbatan Muharebesi ndeki yenilgisi ve olumu Selefkilerin Medya daki nufuzunun nihai kaybini isaret etti Bu tarihten itibaren Medya Rhagae veya Europus un adini Arsacia olarak degistiren ve ulkeyi bes kucuk eyalete bolen Part Imparatorlugu nun egemenliginde kaldi Partlardan 226 yilinda Atropatena ile birlikte Sasani Imparatorlugu nun eline gecti CografyaMO 900 civarinda Antik Yakin Dogu kralliklari MO 9 yuzyil sonu ile MO 7 yuzyil basi arasindaki Medya ya iliskin ilk tanimlama Asurlular tarafindan yapilmistir O donemde Medya nin guney sinirina bugunku Luristan Eyaleti nin sinirlari icinde kalan Simaski Elam bolgesi adi veriliyordu Bati ve kuzeybatisinda Zagros Daglari dogusunda ise Kebir Colu yer aliyordu Medya nin bu bolgesi Asurlular tarafindan yonetiliyordu ve onlar icin bolge Harhar in hemen dogusundan Alwand a ve muhtemelen otesine kadar Buyuk Horasan Yolu boyunca uzaniyordu Harhar in yerinin Kirmansah Eyaleti nin orta veya dogu Mahidasht Ilcesi oldugu ileri surulmektedir Sinirlari kuzeyde Iran disindaki Gizilbunda ve Manna devletleriyle guneyde ise Ellipi ve Elam ile sinirliydi Gizilbunda Gaflanti Daglari nda yer aliyordu ve Ellipi modern Luristan Eyaleti nin guneyinde yer aliyordu Asurlularin anlattigi Medya nin dogusunda ve guneydogusunda Patusarra isminde bir ulke daha bulunmaktadir Bu topraklar Asurlularin Bikni dedikleri ve Lapis Lazuli Dagi olarak tanimladiklari bir dag sirasinin yakininda bulunuyordu Bu dagin yerininTahran daki Demavend Dagi ile Hemedan daki Alvend Dagi olduguna dair iddialar vardir Bu yer Asurlularin MO 7 yuzyilin basina kadar genislemeleri sirasinda bildikleri veya ulastiklari en uzak dogu bolgesidir Ahamenis kaynaklarinda ozellikle Behistun Yaziti nda 2 76 77 78 Medya nin baskenti Eski Farsca da Elamca Agmadana Babilce Agamtanu Hamgmatana olarak adlandirilan ve gunumuzdeki Hemedan a karsilik gelen Ekbatan dir Medya da var olan diger sehirler Laodikya modern Nihavend ve Medlerin en buyuk sehri olan hoyuk Rhages ti gunumuzde Rey Medya nin dorduncu kenti Ekbataa yakinlarindaki Apamea ydi bu kentin kesin yeri gunumuzde bilinmemektedir Notlar ve Medler simdi kuzeybati Iran in Iranlilari EIEC 1997 30 B nin Iranca konusan Medlerinin dinine dair arkeolojik kanitlar Diakonoff 1985 s 140 C bircok Iranca konusan Med kabilesini bir krallikta birlestirmeyi basardi Encyclopaedia Britannica adresinden D Proto Iranlilar Bati Med antik Pers ve digerleri ve Dogu Iskit Oset Saka Pamir ve digerleri olarak ikiye ayrildi Kuz mina Elena E 2007 The origin of the Indo Iranians J P Mallory ed BRILL s 303 ISBN 978 90 04 16054 5 KaynakcaOzel Encyclopaedia Britannica Online Media antik bolge Iran Bruno Jacobs ACHAEMENID RULE IN Caucasus in Encyclopaedia Iranica 9 Ocak 2006 Ozet Kafkasya bolgesindeki Ahamenis egemenligi en gec MO 513 12 yillarinda I Darius un Iskit seferi sirasinda kurulmustur Perslerin cis Kafkasya bolgesindeki daglarin kuzey tarafi hakimiyeti kisa surmustur ve arkeolojik bulgular Buyuk Kafkasya nin Darius tan sonraki Ahamenis doneminin cogunda hatta tamaminda imparatorlugun kuzey sinirini olusturdugunu gostermektedir Briant Pierre 2006 From Cyrus to Alexander A History of the Persian Empire Eisenbrauns s 31 Herodotus The Histories p 93 Xenophon Hellen 2 19 Rudiger Schmitt Cadusii in Encyclopedia Iranica olu kirik baglanti a b Meyer Eduard 1911 Media Chisholm Hugh Ed Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press s 21 Herodotus iii 92 Herod iii 94 cf v 49 52 VII 72 Chaumont M L Albania 10 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Encyclopaedia Iranica Bruno Jacobs ACHAEMENID RULE IN Caucasus in Encyclopaedia Iranica 9 Ocak 2006 Ozet Kafkasya bolgesinde Ahamenis egemenligi en gec MO 513 12 yillarinda Darius I in Avrupa Iskit seferi sirasinda kurulmustur Perslerin Kafkasya cografyasindaki siradaglarin kuzey yakasi hakimiyeti kisa surdu ve arkeolojik bulgular Buyuk Kafkasya nin Darius tan sonraki Ahamenis doneminin buyuk bolumunde hatta tamaminda imparatorlugun kuzey sinirini olusturdugunu gosteriyor Polybius x 27 Strabon xi 524 Justin xli 6 Strabo xi 524 Isidorus Charac a b Levine 1974 s 119 Levine 1974 s 117 a b MEDIA Encyclopaedia Iranica Ingilizce Erisim tarihi 17 Agustos 2017 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Levine 1974 ss 118 119 Levine 1974 s 118 Ayatollahi 2003 s 93 Genel 1985 Media Ed The Cambridge History of Iran 2 Cambridge Cambridge University Press ss 94 95 ISBN 978 0 521 20091 2 Ayatollahi Habibollah 2003 The Book of Iran The History of Iranian Art Alhoda UK ISBN 978 964 94491 4 2 Levine Louis D 1 Ocak 1974 Geographical Studies in the Neo Assyrian Zagros II Iran cilt 12 ss 99 124 doi 10 2307 4300506 ISSN 0578 6967 JSTOR 4300506 Konuyla ilgili yayinlarHyland John 2013 Alexander s Satraps of Media Journal of Ancient History 1 2 ss 119 144 doi 10 1515 jah 2013 0008 Wikimedia Commons ta Medes ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur