Yusuf Küpeli, (d. 27 Mart 1944, Balıkesir - ö. 26 Aralık 2021, Stockholm), Türk devrimci, 68 Kuşağı önderlerinden ve Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularındandır.
Yusuf Küpeli | |
---|---|
Doğum | Yusuf Küpeli 27 Mart 1944 Balıkesir, Türkiye |
Ölüm | 26 Aralık 2021 (77 yaşında) Stockholm, İsveç |
Etnik köken | Türk |
Vatandaşlık | Türkiye (1944-1983) Vatansız (1983-1988) İsveç (1988-2021) |
Eğitim | ODTÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi |
Yaşamı
Çocukluğu Niğde'nin Ulukışla ilçesine bağlı eski adı Hamidiye olan Bolkar Dağları'ndaki Maden köyünde geçti. 11 yaşında ailesiyle İstanbul'a göç etti ve aynı yıl babasını kaybetti. 1958 yılında askeri liseye giren Küpeli, 27 Mayıs 1960 Darbesinden sonra Talat Aydemir ve Fethi Gürcan'ın yaptıkları başarısız 22 Şubat 1962 ve 20 Mayıs 1963 darbe girişimlerine karışması nedeniyle tutuklandı ve TCK 146. maddesinden yargılandı. Davada beraat etmekle birlikte, 1963'te birçok arkadaşıyla Kara Harp Okulu'ndan çıkarılarak ordu ile ilişiği kesildi.
Devrimcilik dönemi
Öğrenimini önce ODTÜ ardından SBF'de sürdüren Küpeli, dönemin devrimci hareketine katıldı. 1968'de FKF Genel Başkanı seçildi. 1969'da kendisi gibi aranan Deniz Gezmiş'le birlikte 1. Devrimci Milliyetçi Öğrenci Kurultayından sonra bir bildiri yayımladı. Kısa bir süre Filistin'de bulundu, ardından Türkiye'ye döndüğü 1969 Kasım ayında yakalanarak 1970 Ağustosuna kadar tutuklu kaldı. 12 Mart 1971 Muhtırasından sonra Mahir Çayan'ın önderliğinde THKP-C'nin kuruluş çalışmalarına katıldı ve örgütün ilk merkez komitesinde yer aldı. Mahir Çayan'ın cezaevinde bulunduğu dönemde örgüt içinde anlaşmazlık büyüdü ve Çayan'ın Kasım 1971'de cezaevinden kaçmasından sonra yapılan görüşmelerde bir uzlaşma sağlanamayınca, 'yla birlikte THKP-C'den ihraç edildiler.
Mültecilik ve İsveç'e yerleşmesi
1972'de tekrar yakalanan Küpeli, toplam 8 yıla yakın tutuklu ve hükümlü olarak hapiste kaldıktan sonra, 1983'te infaz yasasındaki değişiklikle şartlı olarak tahliye edildi ve İsveç'e kaçtı. Aynı yıl Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından atılan Yusuf Küpeli, İsveç'te mülteci olarak yaşadığı 5 yılın ardından 1988'de İsveç vatandaşı oldu. 26 Aralık 2021 tarihinde İsveç'in Stockholm kentinde 77 yaşında öldü.
Eserleri
- Tarihin İzinde Balkanlar ve ABD. İstanbul: Öncü Yayınları. 2000.
- Hedefteki Müslüman Halklar ve İslam. İstanbul: Kül Sanat. 2006.
- Tarih ve politika üzerine çok sayıda makalesini kişisel sitesi 9 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . nde yayınlamaktadır.
Kaynakça
- ^ . T24. 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2022.
- ^ Kendi anlatımıyla hayatı, http://www.sinbad.nu/kupelibil.htm 9 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, İstanbul 1989.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yusuf Kupeli d 27 Mart 1944 Balikesir o 26 Aralik 2021 Stockholm Turk devrimci 68 Kusagi onderlerinden ve Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi kurucularindandir Yusuf KupeliDogumYusuf Kupeli 27 Mart 1944 1944 03 27 Balikesir TurkiyeOlum26 Aralik 2021 77 yasinda Stockholm IsvecEtnik kokenTurkVatandaslikTurkiye 1944 1983 Vatansiz 1983 1988 Isvec 1988 2021 EgitimODTU Siyasal Bilgiler FakultesiYasamiCocuklugu Nigde nin Ulukisla ilcesine bagli eski adi Hamidiye olan Bolkar Daglari ndaki Maden koyunde gecti 11 yasinda ailesiyle Istanbul a goc etti ve ayni yil babasini kaybetti 1958 yilinda askeri liseye giren Kupeli 27 Mayis 1960 Darbesinden sonra Talat Aydemir ve Fethi Gurcan in yaptiklari basarisiz 22 Subat 1962 ve 20 Mayis 1963 darbe girisimlerine karismasi nedeniyle tutuklandi ve TCK 146 maddesinden yargilandi Davada beraat etmekle birlikte 1963 te bircok arkadasiyla Kara Harp Okulu ndan cikarilarak ordu ile ilisigi kesildi Devrimcilik donemi Ogrenimini once ODTU ardindan SBF de surduren Kupeli donemin devrimci hareketine katildi 1968 de FKF Genel Baskani secildi 1969 da kendisi gibi aranan Deniz Gezmis le birlikte 1 Devrimci Milliyetci Ogrenci Kurultayindan sonra bir bildiri yayimladi Kisa bir sure Filistin de bulundu ardindan Turkiye ye dondugu 1969 Kasim ayinda yakalanarak 1970 Agustosuna kadar tutuklu kaldi 12 Mart 1971 Muhtirasindan sonra Mahir Cayan in onderliginde THKP C nin kurulus calismalarina katildi ve orgutun ilk merkez komitesinde yer aldi Mahir Cayan in cezaevinde bulundugu donemde orgut icinde anlasmazlik buyudu ve Cayan in Kasim 1971 de cezaevinden kacmasindan sonra yapilan gorusmelerde bir uzlasma saglanamayinca yla birlikte THKP C den ihrac edildiler Multecilik ve Isvec e yerlesmesi 1972 de tekrar yakalanan Kupeli toplam 8 yila yakin tutuklu ve hukumlu olarak hapiste kaldiktan sonra 1983 te infaz yasasindaki degisiklikle sartli olarak tahliye edildi ve Isvec e kacti Ayni yil Turkiye Cumhuriyeti vatandasligindan atilan Yusuf Kupeli Isvec te multeci olarak yasadigi 5 yilin ardindan 1988 de Isvec vatandasi oldu 26 Aralik 2021 tarihinde Isvec in Stockholm kentinde 77 yasinda oldu EserleriTarihin Izinde Balkanlar ve ABD Istanbul Oncu Yayinlari 2000 ISBN 9789756783078 Hedefteki Musluman Halklar ve Islam Istanbul Kul Sanat 2006 ISBN 9789758996391 Tarih ve politika uzerine cok sayida makalesini kisisel sitesi 9 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde nde yayinlamaktadir Kaynakca T24 29 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2022 Kendi anlatimiyla hayati http www sinbad nu kupelibil htm 9 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sosyalizm ve Toplumsal Mucadeleler Ansiklopedisi Iletisim Yayinlari Istanbul 1989