Yürüyen Köşk, Yalova Millet Çiftliği'nde 1929 yılında yapılan dikdörtgen planlı, iki katlı, yarı kâgir köşk.
Yürüyen Köşk | |
---|---|
Açılış | 1929 |
Konum | Yalova, Türkiye |
Koordinatlar | 40°39′53″K 29°17′52″D / 40.66472°K 29.29778°D |
Tür | Tarih müzesi |
Tarihi
Gazi Mustafa Kemal, ilk kez 1927'de geldiği Yalova'da önceleri satın aldığı Baltacı Çiftliği'ndeki çadırda kalıyordu. Kenti çok seven Mustafa Kemal, pek çok kez ziyaret ettiği kentten 21 Ağustos 1929 tarihinde Bursa ziyareti için geçti. Ertuğrul Yatı'yla kente gelen Mustafa Kemal'in dikkatini Yalova iskelesi yakınındaki Millet Çiftliği içindeki büyük bir çınar ağacı çekti.
Çınarın görüntüsünden etkilenen Atatürk’ün isteğiyle yat durduruldu. Yatın teknesiyle karaya çıkıldı. Çınarın gölgesinde bir süre dinlenen Atatürk, ulu çınarın civarına bir köşk yapılması emrini verdi.
21 Ağustos 1929 tarihinde inşasına başlanan köşk 22 gün sonra 12 Eylül'de tamamlandı.
Köşkün kaydırılması
Atatürk, 1930 yazında bir gün köşke gittiğinde, orada çalışanlar, yandaki çınar ağacının dalının köşkün çatısına vurduğunu, çatı ve duvara zarar verdiğini söyleyerek, çınarın köşke doğru uzanan dalını kesmek için izin istediler. Atatürk ise, çınar ağacının dalının kesilmesi yerine, binanın tramvay rayları üzerinde biraz ileriye alınmasını istedi.
Bu görev, Yalova'nın bağlı olduğu İstanbul Belediyesi’nden Fen işleri Müdürü Yusuf Ziya Erdem'e verildi. Erdem, başmühendis Ali Galip Alnar ve teknik elemanlarla Yalova’ya gelerek çalışmalara başladı. Çalışmalara temel kazarak başlayan ekip temel seviyesine indi ve İstanbul’dan getirilen tramvay rayları, binanın temeline yerleştirildi. Uzun uğraşlar sonunda bina, temelin altına sokulan raylar üzerine oturtuldu.
8 Ağustos 1930 günü öğleden sonra yürütme çalışması başladı. Bu çalışmayı Mustafa Kemal, Makbule Atadan, Vali Vekili Muhittin Üstündağ, Emanet Fen Müdürü Yusuf Ziya Erdem, İstanbul’dan gelen mühendisler ve gazeteciler izlediler.
Köşkün yürütülme işlemi iki aşamada yapıldı. 8 Ağustos günü, öncelikle yapının teras bölümü, geri kalan iki gün içinde de, ana binanın raylar üzerinde yürütülmesi işlemi tamamlandı ve bina, 5 metre kadar doğuya kaydırıldı. Böylelikle köşk yıkılmaktan, çınar ağacı kesilmekten kurtuldu. Köşk o günden sonra Yürüyen Köşk olarak anılmaya başlandı.
Köşkün kaydırılması Mustafa Kemal'in çevre bilincine verdiği önemi göstermesi açısından önemli bir olaydır. Bu olay hem köşkün hem de Yalova'nın bilinirliğini arttırdı.
Mustafa Kemal Atatürk, bu olaydan sonra da pek çok kez geldiği Yalova'da bu köşkte ve çınar ağacının altında dinlendi. Ölümünden sonra sahip olduğu tüm taşınmazlar gibi köşkü de Türk milletine bağışladı.
Atatürk'ün ölümünden sonra köşkün ünü azaldı. Uzun süre sahipsiz kalan köşk 2006 yılında Yalova Belediyesi bakıma alındı ve onarılarak müze olarak açıldı. Yürüyen Köşk bu olaydan sonra yeniden eski ününe kavuştu.
Yapının özellikleri
Yalova sahilinde, bugün Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü içinde bulunan bina, dörtgen planlı, iki katlı ve ahşap bir yapıdır.
Binanın üstü Marsilya kiremitle örtülü, oturtma çatılıdır. Cepheler ahşap kaplamalı olup, kat arasında profilli kat silmesi ve değişik süslemeli tahtalarla kaplanmıştır. Pencereler ve pencere kepenkleri klasik yapılı katlanır kapaklıdır. Kat döşemeleri girişi kara mozaik ve mermerdir. Üst kat ise normal ahşap döşemelidir. Duvarlar, Bağdadi üzeri, çimento harçlı sıvalı ve sıvanın üstü boyalıdır.
Binaya batıdaki kapıdan girilir. Girişte solda küçük bir bölüm vardır. Burası Atatürk köşkte yaşarken çay ve kahve ocağı olarak kullanılıyordu, günümüzde ise vestiyerdir. Girişte, tam karşıda küçük bir tuvalet bulunmaktadır. Tuvaletin hemen yanında küçük bir oda vardır.
Denize bakan yönde toplantı salonu dikkati çeker. Atatürk’ün çok sevdiği gramofonu da buradadır. Bu salonun denize bakan üç yanı da boydan boya kristal camlı kapılarla kaplıdır.
Giriş kapısının hemen sağındaki ahşap merdivenlerden üst kata çıkılır. Merdiven altında yarı bodrum şeklinde, dışarıdan girilen su ısıtma merkezi bulunmaktadır. Demir dökümlü, dereceli ve termostatlı kazanda ısınan su, borularla üst kata çıkmaktadır.
Çıkışta, yine tam karşıda küçük bir tuvalet ve banyo vardır. Alt katta ve üst kattaki bu tuvalet ve banyolarda, üst katta Atatürk’ün yatak odasına, alt katta oturma odasına açılan birer kapı vardır. Soldaki Atatürk’e ait dinlenme odası aynı zamanda terasa açılır.
Bu odanın tam karşısında L şeklinde küçük bir yatak odası bulunur. Odanın duvarlarında çiftliğe ait çeşitli resimler asılıdır. Merdivenin hemen sol tarafında bir dolap ve bu dolapta 32 kişilik Belçika porseleni yemek takımı, yine 32 kişilik çatal-bıçak ve kaşıklar, 2 kristal sürahi, Atatürk’e ait yorgan, yastık, çarşaf ve masa örtüleri bulunmaktadır.
Buradan 8 basamaklı bir merdivenle ikinci bir alana inilir. Buradan da tahta iskeleye geçilir. İskele yaklaşık 30 metre uzunluğunda, 2 metre genişliktedir. Köşkün yer değiştirmesine sebep olan, yaşlı çınar ağacı, köşkün hemen batısındadır.
Yürüyen Köşk’ün yaklaşık 50 metre kadar batısında jeneratör odası, köşk ile aynı tarihte yapıldı. Burada bulunan 110 voltluk Siemens marka elektrik motoru ile Köşk’ün aydınlatılması sağlanırdı.
Kaynakça
- ^ . isteataturk.com. 23 Şubat 2013. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2016.
|yayıncı=
dış bağlantı () - ^ Ahmet Akyol (12 Aralık 2015). . ahmetakyol.net. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2016.
|yayıncı=
dış bağlantı () - ^ . yalovakulturturizm.gov.tr. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2016.
|yayıncı=
dış bağlantı () - ^ . kulturportali.gov.tr. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2016.
|yayıncı=
dış bağlantı () - ^ Nuri Temer, Her Yönüyle Yalova, İstanbul, 1984, s. 132.
- ^ Atatürk ‘Yürüyen Köşk', http://www.arastirma-yalova.gov.tr/yk55/rky55.htm 28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Yalova İl Kültür Turizm Müdürlüğü - Yürüyen Köşk2 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yalova Belediyesi Yalova'ya Ait Eserler29 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Atatürk Evleri Fotoğraf Sergisi 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yuruyen Kosk Yalova Millet Ciftligi nde 1929 yilinda yapilan dikdortgen planli iki katli yari kagir kosk Yuruyen KoskAcilis1929KonumYalova TurkiyeKoordinatlar40 39 53 K 29 17 52 D 40 66472 K 29 29778 D 40 66472 29 29778TurTarih muzesiTarihiGazi Mustafa Kemal ilk kez 1927 de geldigi Yalova da onceleri satin aldigi Baltaci Ciftligi ndeki cadirda kaliyordu Kenti cok seven Mustafa Kemal pek cok kez ziyaret ettigi kentten 21 Agustos 1929 tarihinde Bursa ziyareti icin gecti Ertugrul Yati yla kente gelen Mustafa Kemal in dikkatini Yalova iskelesi yakinindaki Millet Ciftligi icindeki buyuk bir cinar agaci cekti Cinarin goruntusunden etkilenen Ataturk un istegiyle yat durduruldu Yatin teknesiyle karaya cikildi Cinarin golgesinde bir sure dinlenen Ataturk ulu cinarin civarina bir kosk yapilmasi emrini verdi 21 Agustos 1929 tarihinde insasina baslanan kosk 22 gun sonra 12 Eylul de tamamlandi Koskun kaydirilmasi Ataturk 1930 yazinda bir gun koske gittiginde orada calisanlar yandaki cinar agacinin dalinin koskun catisina vurdugunu cati ve duvara zarar verdigini soyleyerek cinarin koske dogru uzanan dalini kesmek icin izin istediler Ataturk ise cinar agacinin dalinin kesilmesi yerine binanin tramvay raylari uzerinde biraz ileriye alinmasini istedi Bu gorev Yalova nin bagli oldugu Istanbul Belediyesi nden Fen isleri Muduru Yusuf Ziya Erdem e verildi Erdem basmuhendis Ali Galip Alnar ve teknik elemanlarla Yalova ya gelerek calismalara basladi Calismalara temel kazarak baslayan ekip temel seviyesine indi ve Istanbul dan getirilen tramvay raylari binanin temeline yerlestirildi Uzun ugraslar sonunda bina temelin altina sokulan raylar uzerine oturtuldu 8 Agustos 1930 gunu ogleden sonra yurutme calismasi basladi Bu calismayi Mustafa Kemal Makbule Atadan Vali Vekili Muhittin Ustundag Emanet Fen Muduru Yusuf Ziya Erdem Istanbul dan gelen muhendisler ve gazeteciler izlediler Koskun yurutulme islemi iki asamada yapildi 8 Agustos gunu oncelikle yapinin teras bolumu geri kalan iki gun icinde de ana binanin raylar uzerinde yurutulmesi islemi tamamlandi ve bina 5 metre kadar doguya kaydirildi Boylelikle kosk yikilmaktan cinar agaci kesilmekten kurtuldu Kosk o gunden sonra Yuruyen Kosk olarak anilmaya baslandi Koskun kaydirilmasi Mustafa Kemal in cevre bilincine verdigi onemi gostermesi acisindan onemli bir olaydir Bu olay hem koskun hem de Yalova nin bilinirligini arttirdi Mustafa Kemal Ataturk bu olaydan sonra da pek cok kez geldigi Yalova da bu koskte ve cinar agacinin altinda dinlendi Olumunden sonra sahip oldugu tum tasinmazlar gibi kosku de Turk milletine bagisladi Ataturk un olumunden sonra koskun unu azaldi Uzun sure sahipsiz kalan kosk 2006 yilinda Yalova Belediyesi bakima alindi ve onarilarak muze olarak acildi Yuruyen Kosk bu olaydan sonra yeniden eski unune kavustu Yapinin ozellikleriYuruyen Kosk un on cephesi Yalova sahilinde bugun Ataturk Bahce Kulturleri Merkez Arastirma Enstitusu icinde bulunan bina dortgen planli iki katli ve ahsap bir yapidir Binanin ustu Marsilya kiremitle ortulu oturtma catilidir Cepheler ahsap kaplamali olup kat arasinda profilli kat silmesi ve degisik suslemeli tahtalarla kaplanmistir Pencereler ve pencere kepenkleri klasik yapili katlanir kapaklidir Kat dosemeleri girisi kara mozaik ve mermerdir Ust kat ise normal ahsap dosemelidir Duvarlar Bagdadi uzeri cimento harcli sivali ve sivanin ustu boyalidir Binaya batidaki kapidan girilir Giriste solda kucuk bir bolum vardir Burasi Ataturk koskte yasarken cay ve kahve ocagi olarak kullaniliyordu gunumuzde ise vestiyerdir Giriste tam karsida kucuk bir tuvalet bulunmaktadir Tuvaletin hemen yaninda kucuk bir oda vardir Denize bakan yonde toplanti salonu dikkati ceker Ataturk un cok sevdigi gramofonu da buradadir Bu salonun denize bakan uc yani da boydan boya kristal camli kapilarla kaplidir Giris kapisinin hemen sagindaki ahsap merdivenlerden ust kata cikilir Merdiven altinda yari bodrum seklinde disaridan girilen su isitma merkezi bulunmaktadir Demir dokumlu dereceli ve termostatli kazanda isinan su borularla ust kata cikmaktadir Cikista yine tam karsida kucuk bir tuvalet ve banyo vardir Alt katta ve ust kattaki bu tuvalet ve banyolarda ust katta Ataturk un yatak odasina alt katta oturma odasina acilan birer kapi vardir Soldaki Ataturk e ait dinlenme odasi ayni zamanda terasa acilir Bu odanin tam karsisinda L seklinde kucuk bir yatak odasi bulunur Odanin duvarlarinda ciftlige ait cesitli resimler asilidir Merdivenin hemen sol tarafinda bir dolap ve bu dolapta 32 kisilik Belcika porseleni yemek takimi yine 32 kisilik catal bicak ve kasiklar 2 kristal surahi Ataturk e ait yorgan yastik carsaf ve masa ortuleri bulunmaktadir Buradan 8 basamakli bir merdivenle ikinci bir alana inilir Buradan da tahta iskeleye gecilir Iskele yaklasik 30 metre uzunlugunda 2 metre genisliktedir Koskun yer degistirmesine sebep olan yasli cinar agaci koskun hemen batisindadir Yuruyen Kosk un yaklasik 50 metre kadar batisinda jenerator odasi kosk ile ayni tarihte yapildi Burada bulunan 110 voltluk Siemens marka elektrik motoru ile Kosk un aydinlatilmasi saglanirdi Kaynakca isteataturk com 23 Subat 2013 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2016 yayinci dis baglanti yardim Ahmet Akyol 12 Aralik 2015 ahmetakyol net 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2016 yayinci dis baglanti yardim yalovakulturturizm gov tr 2 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2016 yayinci dis baglanti yardim kulturportali gov tr 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2016 yayinci dis baglanti yardim Nuri Temer Her Yonuyle Yalova Istanbul 1984 s 132 Ataturk Yuruyen Kosk http www arastirma yalova gov tr yk55 rky55 htm 28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarYalova Il Kultur Turizm Mudurlugu Yuruyen Kosk2 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yalova Belediyesi Yalova ya Ait Eserler29 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ataturk Evleri Fotograf Sergisi 28 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde