Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zürih Gölü (İsviçre Almancası: Zürisee; Almanca: Zürichsee; Fransızca: Lac de Zurich), İsviçre'de Zürih şehrinin güney-doğusunda bulunan bir göl. Zürih Gölü, İsviçre'nin Zürih, Schwyz ve St. Gallen kantonlarıyla ile çevrilidir. 88.7 km2lik gölün üzerinde Ufenau ve Lützelau adında iki ada bulunur.
| Zürih Gölü | |
|---|---|
 Zürih Gölü | |
 | |
| Havza | |
| Konum | İsviçre Platosu, İsviçre |
| Koordinatlar | 47°14′51″K 8°40′39″D / 47.24750°K 8.67750°D |
| Ada(lar) | Lützelau, Ufenau, Schönenwirt |
| Yerleşim(ler) (sahil) | Zürih, Rapperswil-Jona, Wädenswil, Horgen, Meilen, Thalwil, Stäfa |
| Genel bilgiler | |
| Akarsu (gelen) | Linth nehri |
| Akarsu (giden) | Limmat |
| Etki alanı | 1.829 km2 (706 sq mi) |
| Uzunluk | 40 km (25 mi) |
| Genişlik | 3 km (1,9 mi) |
| Yüzölçümü | 88,66 km2 (34,23 sq mi) |
| Ortalama derinlik | 49 m (161 ft) |
| En derin noktası | 136 m (446 ft) |
| Su hacmi | 3,9 km3 (0,94 cu mi) |
| Yüzey rakımı | 406 m (1.332 ft) |
| İkamet süresi | 440 gün |
| Wikimedia Commons | |
  Zürih Gölü (Switzerland)  Zürih Gölü (Avrupa) | |
Coğrafi konumu
Zürih Gölü İsviçre'nin Zürih Kanton'nun güney-batı kısmını kapsar. Gölün doğusunda Zürichberg-Adlisberg, Forch ve Pfannenstiel tepeleri ile ayrılan iki küçük göl - Greifensee (Greifen Gölü) ve Pfäffikersee (Pfäffikon Gölü) - ve gölün batısında Zimmerberg ve Etzel bölgeleri bulunur.
Zürih Gölü Glarus'da Todi silsilesinde bulunan buzullardan doğan "Linth Nehri" üzerinde ortaya çıkmıştır. 42 km uzunluğunda bir muz şeklinde olan Zürih Gölü son buzul çağında Linth Nehrinin önünün bir baraj gibi buzul moren taş ve kayalar yığını ile kapatılması sayesinde doğmuştur.
Zürih Gölü iki kısımdan oluşmaktadır. Bu iki kısım Rapperswill mevkiinde göl içine uzanan ve doğal iken gölü çok daraltan Hürden yarımadasından ortaya çıkmıştır. Doğal gölün bu dar kısımda Rapperswil'den yarımadaya doğru "Seedamm" adı verilen taştan büyük bir baraj yapılmıştır ve bu yapay baraj üzerinden bir demiryolu hattı ve Rapperswil'i Pfäffikon'a bağlayan karayolu geçmektedir. Böylece yapay baraj Zürih Gölü'nü ikiye ayırır:
- Birinci kısıma genellikle "Zürih Gölü" adı verilir. Rapperswil'i Hurden yarımadasına bağlayan barajın suyunun akışının altında kuzey-batısındadır. Bu kısım 28 km uzunluktadır. Bu kısmı tümüyle "Zürih Kantonu" içindedir.
- İkinci kısıma "Obersee (Yukarı Göl)" adı verilir. Rapperswil'i Hurden yarımadasına bağlayan barajın suyunun toplandığı kısım olur ve Rapperswil'den Schmerikon'a 14 km uzunlukta uzanır. Bu kısım "St.Gallen Kantonu" ve "Schwyz Kantonu" içinde bulunmaktadır.
Orta Çağlara kadar Zürih Gölü'nün güney-doğuda bir üçüncü kısmı bulunmakta ve yakında bulunan köye atıfla "Tuggen Gölü" adı ile anılmaktaydı. Günümüzde bu eski göl kısmı toprakla doldurulup kurutulmuştur.
Adı
Gölün adının geçtiği ilk kaynak 8. yüzyıldan kalma "Vita Sancti Galli"dir ve "lacus de Turegum" olarak anılır. 12. yüzyılda lacus Turicinus adıyla anılan göl 1286'dan beri "Zürichersee" olarak anılmaktadır. Gölü ve çevresini içeren en eski harita 1495-97 yıllarında Conrad Türsts tarafından yapılmış haritadır.
Tarihçe
Zürih Gölü tarih öncesi kazık temelli evler açısından oldukça zengindir. İlk kazık temelli ev kalıntısı 1854 yılında Obermeilen'de bulundu. 1854'te göldeki su seviyesi çok düşmüştü, Obermeilen'de oynayan çocuklar kemik, taş, boynuz ve tahta parçaları buldular ve ortaya tarih öncesine ait bir yerleşime ait kalıntılar çıktı. 1867'de Bundesrat kazık temelli evlerden oluşan bu köyün bir animasyonunu yapması için sanatçı Auguste Bachelin'e görev verdi. Bachelin'İn İsviçre göllerinde tarih öncesi yerleşimleri anlatan romantik tablolar bir çığır açtı. Çok sayıda sanatçı kazıklar üstüne yapılmış evleri anlatan tablolar yapmaya başladılar. "Pfahlbauromantik" adı verilen bir sanatsal akım gelişti. İsviçre'ye özgü, başka bir yerde olmayan çok özel bir kültürün geliştiğine inanılıyordu. Ancak sonraki yıllarda başka yerlerde de çok sayıda benzer kalıntılar ortaya çıktı ve bu kültürün Cilalı Taş Devri (yaklaşık M.Ö. 4300) ile Tunç Çağı arasında hatta M.Ö. 800'lere kadar dönemde Doğu Fransa ve Güney Almanya'dan İtalya ve Slovenya'ya kadar tüm Alplerde görüldüğü anlaşıldı.
Horgen kültürüne ait çok sayıda kazık temelli evin dışında şu anda sular altında kalmış olan Hafner adalarından büyük olanının üzerinde bir zamanlar bir Roma tapınağı bile bulunuyordu. UNESCO Dünya Kültür mirası olan tarih öncesi kazık temelli evlerden oluşan kalıntılar şunlardır:
- Zürich-Enge-Alpenquai
- Grosser Hafner
- Kleiner Hafner
- Meilen-Rorenhaab
- Erlenbach-Winkel
- Freienbach-Hurden-Rosshorn
- Freienbach-Hurden-Seefeld
- Rapperswil-Jona-Technikum
- Seegubel
- Wädenswil Vorder Au
Kutsal Roma Germen imparatoru IV. Karl, Lüxemburg ve Habsburg hanedanlarını birleştiren bir sözleşme dolayısıyla Zürih Gölü'nün Zürih şehrinden Hurden'e kadar olan kıyılarını üvey oğlu IV. Rudolf'a verdi. Böylece Zürih şehri imparatorluğun ticaret yolları için önemli bir sorumluluk almış oldu. Göl üzerinde gemi taşımacılığının artması, birçok önemli işletme kurulmasını sağladı. Göl, Ren-Basel-Graubünden-İtalya ticaret rotasının bir bölümü haline geldi. Bu ticaret yolunda tuz ve şarap, Gonzen'den demir, taş, kumaş, sığır ve peynir taşımacılığı yapıldı. Gemiler haftada ikişer defa ürün taşırlardı. Yolcu taşımacılığında ise 1850'ye kadar Einsiedeln hacıları tarafından en çok tercih edilen yoldu. Zürih üzerinden gelen hacılar göl yoluyla Ricterswil ve sonra Pfaffıkon'a gelir, buradan da Etzel ya da Schindellegi üzerinden Einsiedeln'e ulaşırlardı. 1358-60'ta Rudolf IV. Rapperswil ile Hurden arasında bir tahta köprü inşa ettirdi. 1878'de aynı yerde bir baraj ve baraj için yapılan bağlantı yolunun üzerine de demiryolu yapıldı.
Göl kazaları
İlk olarak 1336'da Zürih denizcileri bir araya gelerek deniz kazalarını önlemek için bazı düzenlemeler yaptılar ve yaptırımlar belirlediler. Önlem ve kurallara rağmen deniz kazaları yaşandı. 1308'de Ufenau adasında bir geminin batması ile 50 kişi öldü. 1345'te Rapperswil'deki bir kazada da 40 kişi hayatını kaybetti. 176'te Stäfa'da bir ticaret gemisi 18 yolcusuyla birlikte battı.
Zürih Gölü sahil yerleşimleri
| Sol sahiller | Sağ sahiller |
|---|---|
| | |
| Not: Zürih Gölünun sol sahili "Linth Nehri"'nin | |
Resimler
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Historisches Lexikon der Schweiz, Zürichsee maddesi 26 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Pfahlbauer 16 Ocak 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 16 Ocak 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., http://www.diepfahlbauer.ch
- ^ Prähistorischen Fundstellen Schweiz 31 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Prähistorischen Pfahlbauten um die Alpen
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Zürih Gölü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zurih Golu Isvicre Almancasi Zurisee Almanca Zurichsee Fransizca Lac de Zurich Isvicre de Zurih sehrinin guney dogusunda bulunan bir gol Zurih Golu Isvicre nin Zurih Schwyz ve St Gallen kantonlariyla ile cevrilidir 88 7 km2lik golun uzerinde Ufenau ve Lutzelau adinda iki ada bulunur Zurih GoluZurih GoluHavzaKonumIsvicre Platosu IsvicreKoordinatlar47 14 51 K 8 40 39 D 47 24750 K 8 67750 D 47 24750 8 67750Ada lar Lutzelau Ufenau SchonenwirtYerlesim ler sahil Zurih Rapperswil Jona Wadenswil Horgen Meilen Thalwil StafaGenel bilgilerAkarsu gelen Linth nehriAkarsu giden LimmatEtki alani1 829 km2 706 sq mi Uzunluk40 km 25 mi Genislik3 km 1 9 mi Yuzolcumu88 66 km2 34 23 sq mi Ortalama derinlik49 m 161 ft En derin noktasi136 m 446 ft Su hacmi3 9 km3 0 94 cu mi Yuzey rakimi406 m 1 332 ft Ikamet suresi440 gunWikimedia CommonsZurih Golu Switzerland Switzerland haritasinda gosterZurih Golu Avrupa Avrupa haritasinda gosterCografi konumuZurih Golu Isvicre nin Zurih Kanton nun guney bati kismini kapsar Golun dogusunda Zurichberg Adlisberg Forch ve Pfannenstiel tepeleri ile ayrilan iki kucuk gol Greifensee Greifen Golu ve Pfaffikersee Pfaffikon Golu ve golun batisinda Zimmerberg ve Etzel bolgeleri bulunur Zurih Golu Glarus da Todi silsilesinde bulunan buzullardan dogan Linth Nehri uzerinde ortaya cikmistir 42 km uzunlugunda bir muz seklinde olan Zurih Golu son buzul caginda Linth Nehrinin onunun bir baraj gibi buzul moren tas ve kayalar yigini ile kapatilmasi sayesinde dogmustur Zurih Golu iki kisimdan olusmaktadir Bu iki kisim Rapperswill mevkiinde gol icine uzanan ve dogal iken golu cok daraltan Hurden yarimadasindan ortaya cikmistir Dogal golun bu dar kisimda Rapperswil den yarimadaya dogru Seedamm adi verilen tastan buyuk bir baraj yapilmistir ve bu yapay baraj uzerinden bir demiryolu hatti ve Rapperswil i Pfaffikon a baglayan karayolu gecmektedir Boylece yapay baraj Zurih Golu nu ikiye ayirir Birinci kisima genellikle Zurih Golu adi verilir Rapperswil i Hurden yarimadasina baglayan barajin suyunun akisinin altinda kuzey batisindadir Bu kisim 28 km uzunluktadir Bu kismi tumuyle Zurih Kantonu icindedir Ikinci kisima Obersee Yukari Gol adi verilir Rapperswil i Hurden yarimadasina baglayan barajin suyunun toplandigi kisim olur ve Rapperswil den Schmerikon a 14 km uzunlukta uzanir Bu kisim St Gallen Kantonu ve Schwyz Kantonu icinde bulunmaktadir Orta Caglara kadar Zurih Golu nun guney doguda bir ucuncu kismi bulunmakta ve yakinda bulunan koye atifla Tuggen Golu adi ile anilmaktaydi Gunumuzde bu eski gol kismi toprakla doldurulup kurutulmustur AdiGolun adinin gectigi ilk kaynak 8 yuzyildan kalma Vita Sancti Galli dir ve lacus de Turegum olarak anilir 12 yuzyilda lacus Turicinus adiyla anilan gol 1286 dan beri Zurichersee olarak anilmaktadir Golu ve cevresini iceren en eski harita 1495 97 yillarinda Conrad Tursts tarafindan yapilmis haritadir TarihceZurih Golu tarih oncesi kazik temelli evler acisindan oldukca zengindir Ilk kazik temelli ev kalintisi 1854 yilinda Obermeilen de bulundu 1854 te goldeki su seviyesi cok dusmustu Obermeilen de oynayan cocuklar kemik tas boynuz ve tahta parcalari buldular ve ortaya tarih oncesine ait bir yerlesime ait kalintilar cikti 1867 de Bundesrat kazik temelli evlerden olusan bu koyun bir animasyonunu yapmasi icin sanatci Auguste Bachelin e gorev verdi Bachelin In Isvicre gollerinde tarih oncesi yerlesimleri anlatan romantik tablolar bir cigir acti Cok sayida sanatci kaziklar ustune yapilmis evleri anlatan tablolar yapmaya basladilar Pfahlbauromantik adi verilen bir sanatsal akim gelisti Isvicre ye ozgu baska bir yerde olmayan cok ozel bir kulturun gelistigine inaniliyordu Ancak sonraki yillarda baska yerlerde de cok sayida benzer kalintilar ortaya cikti ve bu kulturun Cilali Tas Devri yaklasik M O 4300 ile Tunc Cagi arasinda hatta M O 800 lere kadar donemde Dogu Fransa ve Guney Almanya dan Italya ve Slovenya ya kadar tum Alplerde goruldugu anlasildi Horgen kulturune ait cok sayida kazik temelli evin disinda su anda sular altinda kalmis olan Hafner adalarindan buyuk olaninin uzerinde bir zamanlar bir Roma tapinagi bile bulunuyordu UNESCO Dunya Kultur mirasi olan tarih oncesi kazik temelli evlerden olusan kalintilar sunlardir Zurich Enge Alpenquai Grosser Hafner Kleiner Hafner Meilen Rorenhaab Erlenbach Winkel Freienbach Hurden Rosshorn Freienbach Hurden Seefeld Rapperswil Jona Technikum Seegubel Wadenswil Vorder Au Kutsal Roma Germen imparatoru IV Karl Luxemburg ve Habsburg hanedanlarini birlestiren bir sozlesme dolayisiyla Zurih Golu nun Zurih sehrinden Hurden e kadar olan kiyilarini uvey oglu IV Rudolf a verdi Boylece Zurih sehri imparatorlugun ticaret yollari icin onemli bir sorumluluk almis oldu Gol uzerinde gemi tasimaciliginin artmasi bircok onemli isletme kurulmasini sagladi Gol Ren Basel Graubunden Italya ticaret rotasinin bir bolumu haline geldi Bu ticaret yolunda tuz ve sarap Gonzen den demir tas kumas sigir ve peynir tasimaciligi yapildi Gemiler haftada ikiser defa urun tasirlardi Yolcu tasimaciliginda ise 1850 ye kadar Einsiedeln hacilari tarafindan en cok tercih edilen yoldu Zurih uzerinden gelen hacilar gol yoluyla Ricterswil ve sonra Pfaffikon a gelir buradan da Etzel ya da Schindellegi uzerinden Einsiedeln e ulasirlardi 1358 60 ta Rudolf IV Rapperswil ile Hurden arasinda bir tahta kopru insa ettirdi 1878 de ayni yerde bir baraj ve baraj icin yapilan baglanti yolunun uzerine de demiryolu yapildi Gol kazalari Ilk olarak 1336 da Zurih denizcileri bir araya gelerek deniz kazalarini onlemek icin bazi duzenlemeler yaptilar ve yaptirimlar belirlediler Onlem ve kurallara ragmen deniz kazalari yasandi 1308 de Ufenau adasinda bir geminin batmasi ile 50 kisi oldu 1345 te Rapperswil deki bir kazada da 40 kisi hayatini kaybetti 176 te Stafa da bir ticaret gemisi 18 yolcusuyla birlikte batti Zurih Golu sahil yerlesimleriSol sahiller Sag sahillerRichterswil Wadenswil Au Horgen Thalwil Ruschlikon Stafa Meilen Kusnacht ZollikonNot Zurih Golunun sol sahili Linth Nehri nin gole girisidir ve once golun guneyinde ve sonra batisindadir ResimlerZurih Golu Zurih Golu panoramasiZurih Golu Ufenau adasiZurih Golu Zurih sehri onundeZurih Golu Pfannenstiel denAyrica bakinizOlusumlarina gore Turkiye nin golleri listesi Turkiye deki gollerKaynakca a b c Historisches Lexikon der Schweiz Zurichsee maddesi 26 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pfahlbauer 16 Ocak 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde 16 Ocak 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www diepfahlbauer ch Prahistorischen Fundstellen Schweiz 31 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prahistorischen Pfahlbauten um die AlpenDis baglantilarWikimedia Commons ta Zurih Golu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Isvicre deki goller listesi