Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zakir Memmedov - Azerbaycan'da Doğu felsefe tarihi, Türk düşüncesi tarihi araştırıcısı, Prof.Dr.
Zakir Memmedov | |
|---|---|
| Doğum | 16 Ağustos 1936 Ağdam, Azerbaycan SSC, SSCB |
| Ölüm | 2 Mart 2003 (66 yaşında) Bakü, Azerbaycan |
| Milliyet | Azeri |
| Vatandaşlık |  SSCB,  Azerbaycan |
| Tanınma nedeni | Felsefe Tarihi |
| Evlilik | Sevda Memmedova |
| Ebeveyn(ler) | Cabbar Bey Velibeyov, Hüsnü Hanım Memmedbeyova |
Hayatı
Zakir Memmedov 1936 Ağustos 16 Ağdam'ın Seyidli köyünde doğmuştur. Annesi Hüsnü Hanım Murtaza Bey kızı Memmedbeyova, babası Cabbar Bey İsmail Bey oğlu Velibeyov'dur. Cabbar Bey Baharlı soyundan, döneminin seçkin aydınlarından olmuştur. Baharlı köyünde büyük toprak sahibi olan Cabbar Bey kendi evinde okul açarak öğretmenlik faaliyeti ile uğraşmış, yeni tipli okulun temelini koymuşdur. Cabbar Bey takibe maruz kalmış, Sibirya'ya sürgün edilmiştir. Hapsedilirken Cabbar Bey'in evindeki bütün belgeler ve kitaplar alınmıştır. Bu yüzden Zakir Memmedov'un doğum belgesi de kaybolmuştur. Daha sonra Köy Şurası kendisine, 1939 yılında doğduğuna dair belge vermiştir.
Zakir Memmedov siyasi takip ortamında büyümüş, bunun için annesinin soyadını almıştır. Bilindiği gibi, Sovyet hakimiyeti kurulduktan sonra "bey" soyuna mensup olanların çoğunun soyadındakı "bey" sözcüğü kısaltılarak kendilerine pasaport veriliyordu. Bu yüzden soyadı "Memmedbeyov" değil, "Memmedov" olmuştur.
Zakir Memmedov 1957 yılında Ağdam 1 sayılı ortaokulu madalyayla bitirip, Azerbaycan Devlet Üniversitesi (şimdiki Bakü Devlet Üniversitesi) Şarkiyat Fakültesi yeni açılmış Arap Dili ve Edebiyatı bölümüne girmiştir. Zakir Memmedov üniversitede birinci sınıfta eğitim alırken, yani 29 Kasım 1957 yılında babası Cabbar bey Azerbaycan SSC Yüksek Mahkemesi'nin kararı ile beraat almıştır. Öğrencilik yıllarında çok tirajlı Üniversite gazetesinde şiirler, Arapçadan çeviriler yayınladı, 1962 yılında üniversiteyi bitirdi.
Zakir Memmedov 1962 yılının Ağustos ayından AMBA-nın Şarkiyat Enstitüsü'nde küçük bilimsel işçi görevinde çalışmaya başlamıştır. 1962 yılının Eylül ayından 1963 yılının Eylül ayına kadar Mısır'da Asvan Barajının şantiyesinde çalışan ilk Azeri tercüman olmuştur. Zakir Memmedov bu bir yıl boyunca yerel lehçeni öğrenmekle beraber Arapça zengin bilimsel edebiyat toplamıştır. O, Azerbaycan'a döndükten sonra Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nde (şimdiki Bakü Devlet Üniversitesi) ilk kez Mısır dialektindən ders demiştir. Zakir Memmedov 1 Ocak 1964 yılından Azerbaycan EA Felsefe bölümünde (şimdiki AMBA-nın Felsefe, Sosyoloji ve Hukuk Enstitüsü) işe başlamıştır.
Zakir Memmedov 1967 yılında tamamladığı "Siraceddin Urməvinin mantığı görüşleri" konusunda doktora dissertasiyasının savunmasına 1969 yılında muvaffak olmuştur. 1974 yılında bitirdiği "Azerbaycan'da XI-XIII yüzyıllarda felsefi düşünce" adlı doktora tezi kitap olarak 1978 yılında basılı olunsa da, savunmasını 16 yıl sonra edebilmiştir.
Zakir Memmedov pedagoji faaliyetle de meşgul olmuş, üniversitelerde felsefeden, Azerbaycan felsefesi tarihinden, Doğu felsefesi tarihinden ders demiştir.
1997 yılında AMBA-nın Felsefe, Sosyoloji ve Hukuk Enstitüsünde Doğu felsefesi tarihi ve İlahiyat şubesini tesis ederek Zakir Memmedov ömrünün sonuna kadar bu şubenin müdürü olarak çalıştı. O, 2001 yılında Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi muhabir üyesi seçilmiştir.
Zakir Memmedov 2 Mart 2003 yılında ölmüştür.
Bilimsel etkinliği
Zakir Memmedovun araştırmalarına kadar Azerbaycan'da sandılar, Doğu'da profesyonel filozoflar yaşamamışlardır, yaratıcılığından elde cüzi malzeme olan Ebu'l-Hasan Behmenyar istisnadır. Zakir Memmedov kırk yıla yakın sürede bilimsel araştırmalar yapıp Doğu dillerinde yazıp yaratmış Azerbaycan filozoflarının ve düşünürlerinin dünyanın çeşitli ülkelerinde basılmış, ayrıca elyazması resminde bulunan zengin mirasını ortaya çıkarmış, onların felsefesini (varlık öğretisi ve idrak teorisini), mantığını, sosyo-politik ve etik görüşlerini çalışıp hazırlamıştır. O, Orta Çağ'da Doğu'da, ayrıca Azerbaycan'da dini-felsefe ile birlikte bilimsel felsefenin de mevcut oluğunu ispat etmiştir. Alim belli etmiştir ki, üç önemli bilimsel-felsefi öğretiden birini - Doğu peripatetizmini Türk filozofu Ebunesr Farabi (873-950), diğer ikisini - panteizmi ve işrakiliyi Azerbaycan filozoflarından Aynalküzat Miyaneci (1099-1131) ve Şihabeddin Yahya Sühreverdi (1154-1191) kurmuşlar .
Muktedir Azerbaycan filozoflarının öğretileri felsefi okula çevrilerek, tüm Müslüman Doğu ülkelerinde yüzyıllar boyunca yetenekli filozoflar için örnek olmuştur. Onların fikirleri sonraları İslam alemi ile sınırlı, Avrupa ülkelerinde de yayılmıştır. Kısacası, dünya felsefesi tarihi Orta Çağ'da (1000 yıllık bir dönemde) işte Doğu, özellikle Azerbaycan filozoflarının sayesinde bilimsel-felsefi bakış açısından hâli olmamıştır. Bütün bunları Zakir Memmedov 30'dan fazla kitapta (basılı ve basılı olmayan) ve 250 makalede belirtmiştir.
Zakir Memmedovun tüm çalışmaları ilk kaynaklar temelinde olmuş, bu yüzden bu eserlerin Azerbaycan'a getirilmesi için büyük emek sarf etmiştir. Onun araştırmalarında kadar Ebu'l-Hasan Behmenyarın "Metafiziğin konusu" ve "Mevcudatın mertebeleri" adlı küçük hacimli iki traktatı biliniyordu. Araştırmacı filozofun geniş hacimli "Eğitim" ("Tahsil") eserinin varlığını ortaya koymuş, Azerbaycanda "Eğitim" eserini ilk kez tam olarak araştırmaya çekmiştir.
Zakir Memmedov Azerbaycan filozoflarının kültürel mirasını tetkik etmekle beraber, onların bilimsel kamuoyu tarafından tanınması için de çalışmıştır. Bilginin girişimi ile Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Reyaset Kurulu İşraqilik öğretisinin kurucusu Şihabeddin Yahya Sühreverdi'nin vefatının 800 yıllık jübileyi ile ilgili 2 Nisan 1991 yılında karar kabul etmiştir. Bu karara göre 25 Aralık 1991 yılında Felsefe ve Hukuk Enstitüsünde (şimdiki Felsefe, Sosyoloji ve Hukuk Enstitüsü) işraqi filozofun yıldönümü kutlanmıştır.
Zakir Memmedovun girişimi ile Ebu'l-Hasan Behmenyarın doğumunun 1000 yıllık jübileyini 1993 yılında geçirmek konusunda Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Reyaset Kurulu ve Bakanlar Kurulu kararlar almıştır. Bu vesileyle Felsefe ve Hukuk Enstitüsünde üç bilimsel oturum, birçok üniversitelerde konferanslar düzenlenmiştir. Zakir Memmedovun girişimi ile 1998 yılında Siracettin Urməvinin doğumunun 800 yıldönümü ile ilgili Azerbaycan EA Reyaset Kurulu tarafından karar kabul edilmiştir. O, Siracettin Urmevinin, Afzelettin Hunecinin doğumlarının 800 yıllık jübileyleri, 1999 yılında Aynelküzat Miyanecinin doğumunun 900 yıldönümü ile ilgili makaleler hazırlamış, dergi ve gazetelerde yayınlatır.
Zakir Memmedov Bakü, Taşkent, Semerkant, Fergana ve Duşanbe şehirlerinde bir dizi bilimsel sessiyaların, konferansların taraf olmuştur. Bilim ve kültür korifeylərinin - Farabi'nin, İbn Sina'nın, Nizami'nin, Nesimi'nin, Abbaskulu Ağa Bakıhanovun, Mirza Fetali Ahundovun, İmam Buhari'nin ve jübileyləri ile ilgili rapor etmiştir. O, Nasîrüddin Tûsî'nin 800 yıllık jübileyini geçiren Devlet jübile Komisyonu üyesi seçilmiştir.
Başlıca Eserleri
- Azerbaycan'da XI-XIII yüzyıllarda felsefi düşünce. (1978)
- Behmenyar'ın felsefesi. (1983)
- Azerbaycan felsefesi tarihi. (1994)
- Nizami Gencevi'nin felsefi düşünceleri. (2000)
- Şihabeddin Yahya Sühreverdi (hayatı, yaratıcılığı ve bakış açısı). (2009)
- Seçilmiş eserleri. (2015)
- Orta asr Türk kaynaklarında felsefi fikir. I kitab. Seçilmiş eserleri. (2015)
Çevirmenlik Faaliyeti
Zakir Memmedov çevirmenlik faaliyeti ile de uğraşmış, dünya felsefesinin incilerini - Yakup Kindi'nin "İlk felsefe" traktatını, Ebü’l-hasan Eşeri'nin "Müslümanların fikirleri ve ibadet edenlerin görüş çeşitliliği" eserlerinden parçaları, Farabi'nin "Meselelerin mahiyeti" kitabını, İbn Sina'nın "Bilgi kitap"ından fizik bölümünü, "Siyaset kitabı:Etiğe dair traktat"ı, Behmenyar'ın "Eğitim kitabı"ndan Mantık bölümünü,"Metafiziğin konusu" ve "Mevcudatın mertebeleri" traktatlarını, Gazali'nin "Yanılmaktan kurtaran" traktatından parçaları, Aynalküzat Miyaneci'nin “Gerçeklerin özü” traktatından parçaları, Ebuhefs Sühreverdi'nin “Bilgi katkıları” (Avarifii’l–Ma’arif) kitabından seçilmiş parçaları ve başka eserleri Azerbaycan diline ilk defa tercüme ederek "Doğu felsefesi (IX-XII asırlar)" (BDU Yayınevi, 1999) bütününe dahil etmiştir.
Zakir Memmedov Şihabeddin Yahya Sühreverdi'nin birçok traktatlarını Azerbaycan diline tercüme etse de, bunlardan sadece ikisi yayımlanmıştır. Araştırmacı Şihabeddin Sühreverdi'nin "Filozofların görüşleri" traktatını doğubilimci Tariyel Hesenov'la birlikte Azerbaycan ve Rus dillerine tercüme etmiş ve bu tercüme ilk kez 1986 yılında, ikinci kez 1999 yılında yayımlanmıştır. Zakir Memmedov aynı filozofun "Işık heykelleri" traktatını Azerbaycan diline tercüme ederek kendi parasıyla ilk kez 1989 yılında, ikinci kez 1999 yılında yayınlatmıştır.
Kaynakça
- ^ . 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ . 23 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2012.
- ^ a b Aytək Zakirqızı (Məmmədova). Milli fəlsəfi irsimizin əvəzedilməz tədqiqatçısı. "Elm" qəzeti, 31 oktyabr 2006-cı il
- ^ Aytək Zakirqızı (Məmmədova). Əqidə fədaisi. "Xural" qəzeti, 3-9 avqust, 10-16 avqust, 17-23 avqust 2003-cü il sayları
- ^ Zakir Jabbar Bey Mammadov. Bibliography. Azerbaijan’s science and cultural workers. Baku-“Elm”-2010
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zakir Memmedov Azerbaycan da Dogu felsefe tarihi Turk dusuncesi tarihi arastiricisi Prof Dr Zakir MemmedovDogum16 Agustos 1936 Agdam Azerbaycan SSC SSCBOlum2 Mart 2003 66 yasinda Baku AzerbaycanMilliyetAzeriVatandaslikSSCB AzerbaycanTaninma nedeniFelsefe TarihiEvlilikSevda MemmedovaEbeveyn ler Cabbar Bey Velibeyov Husnu Hanim MemmedbeyovaZakir Memmedov un Sahabeddin Suhreverdi yi anlatan kitabinin kapagiHayatiZakir Memmedov 1936 Agustos 16 Agdam in Seyidli koyunde dogmustur Annesi Husnu Hanim Murtaza Bey kizi Memmedbeyova babasi Cabbar Bey Ismail Bey oglu Velibeyov dur Cabbar Bey Baharli soyundan doneminin seckin aydinlarindan olmustur Baharli koyunde buyuk toprak sahibi olan Cabbar Bey kendi evinde okul acarak ogretmenlik faaliyeti ile ugrasmis yeni tipli okulun temelini koymusdur Cabbar Bey takibe maruz kalmis Sibirya ya surgun edilmistir Hapsedilirken Cabbar Bey in evindeki butun belgeler ve kitaplar alinmistir Bu yuzden Zakir Memmedov un dogum belgesi de kaybolmustur Daha sonra Koy Surasi kendisine 1939 yilinda dogduguna dair belge vermistir Zakir Memmedov siyasi takip ortaminda buyumus bunun icin annesinin soyadini almistir Bilindigi gibi Sovyet hakimiyeti kurulduktan sonra bey soyuna mensup olanlarin cogunun soyadindaki bey sozcugu kisaltilarak kendilerine pasaport veriliyordu Bu yuzden soyadi Memmedbeyov degil Memmedov olmustur Zakir Memmedov 1957 yilinda Agdam 1 sayili ortaokulu madalyayla bitirip Azerbaycan Devlet Universitesi simdiki Baku Devlet Universitesi Sarkiyat Fakultesi yeni acilmis Arap Dili ve Edebiyati bolumune girmistir Zakir Memmedov universitede birinci sinifta egitim alirken yani 29 Kasim 1957 yilinda babasi Cabbar bey Azerbaycan SSC Yuksek Mahkemesi nin karari ile beraat almistir Ogrencilik yillarinda cok tirajli Universite gazetesinde siirler Arapcadan ceviriler yayinladi 1962 yilinda universiteyi bitirdi Zakir Memmedov 1962 yilinin Agustos ayindan AMBA nin Sarkiyat Enstitusu nde kucuk bilimsel isci gorevinde calismaya baslamistir 1962 yilinin Eylul ayindan 1963 yilinin Eylul ayina kadar Misir da Asvan Barajinin santiyesinde calisan ilk Azeri tercuman olmustur Zakir Memmedov bu bir yil boyunca yerel lehceni ogrenmekle beraber Arapca zengin bilimsel edebiyat toplamistir O Azerbaycan a dondukten sonra Azerbaycan Devlet Universitesi nde simdiki Baku Devlet Universitesi ilk kez Misir dialektinden ders demistir Zakir Memmedov 1 Ocak 1964 yilindan Azerbaycan EA Felsefe bolumunde simdiki AMBA nin Felsefe Sosyoloji ve Hukuk Enstitusu ise baslamistir Zakir Memmedov 1967 yilinda tamamladigi Siraceddin Urmevinin mantigi gorusleri konusunda doktora dissertasiyasinin savunmasina 1969 yilinda muvaffak olmustur 1974 yilinda bitirdigi Azerbaycan da XI XIII yuzyillarda felsefi dusunce adli doktora tezi kitap olarak 1978 yilinda basili olunsa da savunmasini 16 yil sonra edebilmistir Zakir Memmedov pedagoji faaliyetle de mesgul olmus universitelerde felsefeden Azerbaycan felsefesi tarihinden Dogu felsefesi tarihinden ders demistir 1997 yilinda AMBA nin Felsefe Sosyoloji ve Hukuk Enstitusunde Dogu felsefesi tarihi ve Ilahiyat subesini tesis ederek Zakir Memmedov omrunun sonuna kadar bu subenin muduru olarak calisti O 2001 yilinda Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi muhabir uyesi secilmistir Zakir Memmedov 2 Mart 2003 yilinda olmustur Bilimsel etkinligiZakir Memmedovun arastirmalarina kadar Azerbaycan da sandilar Dogu da profesyonel filozoflar yasamamislardir yaraticiligindan elde cuzi malzeme olan Ebu l Hasan Behmenyar istisnadir Zakir Memmedov kirk yila yakin surede bilimsel arastirmalar yapip Dogu dillerinde yazip yaratmis Azerbaycan filozoflarinin ve dusunurlerinin dunyanin cesitli ulkelerinde basilmis ayrica elyazmasi resminde bulunan zengin mirasini ortaya cikarmis onlarin felsefesini varlik ogretisi ve idrak teorisini mantigini sosyo politik ve etik goruslerini calisip hazirlamistir O Orta Cag da Dogu da ayrica Azerbaycan da dini felsefe ile birlikte bilimsel felsefenin de mevcut olugunu ispat etmistir Alim belli etmistir ki uc onemli bilimsel felsefi ogretiden birini Dogu peripatetizmini Turk filozofu Ebunesr Farabi 873 950 diger ikisini panteizmi ve israkiliyi Azerbaycan filozoflarindan Aynalkuzat Miyaneci 1099 1131 ve Sihabeddin Yahya Suhreverdi 1154 1191 kurmuslar Muktedir Azerbaycan filozoflarinin ogretileri felsefi okula cevrilerek tum Musluman Dogu ulkelerinde yuzyillar boyunca yetenekli filozoflar icin ornek olmustur Onlarin fikirleri sonralari Islam alemi ile sinirli Avrupa ulkelerinde de yayilmistir Kisacasi dunya felsefesi tarihi Orta Cag da 1000 yillik bir donemde iste Dogu ozellikle Azerbaycan filozoflarinin sayesinde bilimsel felsefi bakis acisindan hali olmamistir Butun bunlari Zakir Memmedov 30 dan fazla kitapta basili ve basili olmayan ve 250 makalede belirtmistir Zakir Memmedovun tum calismalari ilk kaynaklar temelinde olmus bu yuzden bu eserlerin Azerbaycan a getirilmesi icin buyuk emek sarf etmistir Onun arastirmalarinda kadar Ebu l Hasan Behmenyarin Metafizigin konusu ve Mevcudatin mertebeleri adli kucuk hacimli iki traktati biliniyordu Arastirmaci filozofun genis hacimli Egitim Tahsil eserinin varligini ortaya koymus Azerbaycanda Egitim eserini ilk kez tam olarak arastirmaya cekmistir Zakir Memmedov Azerbaycan filozoflarinin kulturel mirasini tetkik etmekle beraber onlarin bilimsel kamuoyu tarafindan taninmasi icin de calismistir Bilginin girisimi ile Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Reyaset Kurulu Israqilik ogretisinin kurucusu Sihabeddin Yahya Suhreverdi nin vefatinin 800 yillik jubileyi ile ilgili 2 Nisan 1991 yilinda karar kabul etmistir Bu karara gore 25 Aralik 1991 yilinda Felsefe ve Hukuk Enstitusunde simdiki Felsefe Sosyoloji ve Hukuk Enstitusu israqi filozofun yildonumu kutlanmistir Zakir Memmedovun girisimi ile Ebu l Hasan Behmenyarin dogumunun 1000 yillik jubileyini 1993 yilinda gecirmek konusunda Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Reyaset Kurulu ve Bakanlar Kurulu kararlar almistir Bu vesileyle Felsefe ve Hukuk Enstitusunde uc bilimsel oturum bircok universitelerde konferanslar duzenlenmistir Zakir Memmedovun girisimi ile 1998 yilinda Siracettin Urmevinin dogumunun 800 yildonumu ile ilgili Azerbaycan EA Reyaset Kurulu tarafindan karar kabul edilmistir O Siracettin Urmevinin Afzelettin Hunecinin dogumlarinin 800 yillik jubileyleri 1999 yilinda Aynelkuzat Miyanecinin dogumunun 900 yildonumu ile ilgili makaleler hazirlamis dergi ve gazetelerde yayinlatir Zakir Memmedov Baku Taskent Semerkant Fergana ve Dusanbe sehirlerinde bir dizi bilimsel sessiyalarin konferanslarin taraf olmustur Bilim ve kultur korifeylerinin Farabi nin Ibn Sina nin Nizami nin Nesimi nin Abbaskulu Aga Bakihanovun Mirza Fetali Ahundovun Imam Buhari nin ve jubileyleri ile ilgili rapor etmistir O Nasiruddin Tusi nin 800 yillik jubileyini geciren Devlet jubile Komisyonu uyesi secilmistir Baslica EserleriAzerbaycan da XI XIII yuzyillarda felsefi dusunce 1978 Behmenyar in felsefesi 1983 Azerbaycan felsefesi tarihi 1994 Nizami Gencevi nin felsefi dusunceleri 2000 Sihabeddin Yahya Suhreverdi hayati yaraticiligi ve bakis acisi 2009 Secilmis eserleri 2015 Orta asr Turk kaynaklarinda felsefi fikir I kitab Secilmis eserleri 2015 Cevirmenlik FaaliyetiZakir Memmedov cevirmenlik faaliyeti ile de ugrasmis dunya felsefesinin incilerini Yakup Kindi nin Ilk felsefe traktatini Ebu l hasan Eseri nin Muslumanlarin fikirleri ve ibadet edenlerin gorus cesitliligi eserlerinden parcalari Farabi nin Meselelerin mahiyeti kitabini Ibn Sina nin Bilgi kitap indan fizik bolumunu Siyaset kitabi Etige dair traktat i Behmenyar in Egitim kitabi ndan Mantik bolumunu Metafizigin konusu ve Mevcudatin mertebeleri traktatlarini Gazali nin Yanilmaktan kurtaran traktatindan parcalari Aynalkuzat Miyaneci nin Gerceklerin ozu traktatindan parcalari Ebuhefs Suhreverdi nin Bilgi katkilari Avarifii l Ma arif kitabindan secilmis parcalari ve baska eserleri Azerbaycan diline ilk defa tercume ederek Dogu felsefesi IX XII asirlar BDU Yayinevi 1999 butunune dahil etmistir Zakir Memmedov Sihabeddin Yahya Suhreverdi nin bircok traktatlarini Azerbaycan diline tercume etse de bunlardan sadece ikisi yayimlanmistir Arastirmaci Sihabeddin Suhreverdi nin Filozoflarin gorusleri traktatini dogubilimci Tariyel Hesenov la birlikte Azerbaycan ve Rus dillerine tercume etmis ve bu tercume ilk kez 1986 yilinda ikinci kez 1999 yilinda yayimlanmistir Zakir Memmedov ayni filozofun Isik heykelleri traktatini Azerbaycan diline tercume ederek kendi parasiyla ilk kez 1989 yilinda ikinci kez 1999 yilinda yayinlatmistir Kaynakca 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 23 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Haziran 2012 a b Aytek Zakirqizi Memmedova Milli felsefi irsimizin evezedilmez tedqiqatcisi Elm qezeti 31 oktyabr 2006 ci il Aytek Zakirqizi Memmedova Eqide fedaisi Xural qezeti 3 9 avqust 10 16 avqust 17 23 avqust 2003 cu il saylari Zakir Jabbar Bey Mammadov Bibliography Azerbaijan s science and cultural workers Baku Elm 2010