Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zakkum, nerium oleander yaygın olarak veya nerium olarak bilinir, dünyada ılıman ve subtropikal bölgelerde süs ve peyzaj bitkisi olarak yetiştirilen çalı veya küçük ağaçtır. Halen Nerium cinsinde sınıflandırılan yalnızca türler, dogbane familyasının Apocynaceae alt familyasına Apocynoideaeye aittir. O kadar yaygın bir şekilde yetiştirilir ki, genellikle Akdeniz Havzası ile ilişkilendirilmesine rağmen, kesin bir menşe bölgesi tanımlanmamıştır. Zakkum Arapça kökenli bir kelimedir, bitkinin Türkçe adı Ağarcık'tır.
| Zakkum | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| Nerium oleander | |||||||||||||||||
Nerium 2-6 m (7-20 ft) boyuna kadar büyür. Yaygın olarak doğal çalı formunda yetiştirilir ancak tek gövdeli küçük bir ağaç olarak da yetiştirilebilir. Hem kuraklığa hem de su basmasına toleranslıdır, ancak uzun süreli donlara karşı dayanıksızdır. Beyaz, pembe veya kırmızı beş loblu çiçekler, yıl boyunca kümeler halinde büyür ve yaz aylarında zirveye çıkar. Meyvesi, çok sayıda tüylü tohumu serbest bırakmak için olgunlukta açılan uzun ve dar bir folikül çiftidir.
Nerium birkaç toksik bileşik içerir ve tarihsel olarak olarak kabul edilmiştir. Ancak, acılığı onu insanlar ve çoğu hayvan için tatsız hale getirir, bu nedenle zehirlenme vakaları nadirdir ve insan ölümleri için genel risk düşüktür. Daha çok miktarlarda yutulması mide bulantısı, kusma, aşırı tükürük, karın ağrısı, kanlı ishal ve düzensiz kalp ritmine neden olabilir. Özsu ile uzun süreli temas cilt tahrişine, göz iltihabına ve dermatit'e neden olabilir.
Zakkum, Haziran-Eylül ayları arasında beyaz, pembe, kırmızı, sarı ve krem renklerde çiçekler açar.
Dere yataklarında ve su kenarlarında yetişir. Susuzluğa en dayanıklı bitkilerdendir ve kışın yapraklarını dökmez.
Morfolojik özellikleri
Gövdeleri dik, esmer renkli ve silindir şeklindedir. Yaprakları mızrak şeklinde, kısa saplı, karşılıklı veya üçlü dairesel durumlarda dizilmiştir. Çiçekler, yalancı şemsiye durumunda toplanmış, güzel kokulu, büyük çiçeklerin sapları tüylü ve oldukça kısadır.
Açıklama
Zakkum 2-6 m (6,6-19,7 ft) uzunluğa ulaşır, olgunlaştıkça dışa doğru uzanan dik gövdeli; birinci yıl sapları sarımsı bir çiçek açarken, olgun saplar grimsi bir kabuğa sahiptir. Yapraklar çiftler halinde veya üçlü halka dizilişli yapraklar, kalın ve kösele, koyu yeşil, dar hançer biçimli, 5-21 cm (2,0-8,3 in) uzunluğundadır ve 1-3,5 cm (0,39-1,38 in) genişliğinde ve tüm yaprak boşluğu'nun tamamı iki çeneklilere özgü küçük ağsı damar ağıyla doldurulmuştur. Yapraklar açık yeşildir ve gençken mat koyu yeşile olgunlaşmadan önce çok parlaktır.
Çiçekler her dalın sonunda salkım halinde büyür; bunlar beyaz, pembeden kırmızıya, 2,5-5 cm (0,98-1,97 in) çapında, merkezi taç tüpü etrafını yuvarlak derin 5 loblu saçaklı tacı çevreler.
Her zaman değil ama genellikle tatlı kokuludurlar.
Meyvesi, uzun ve dar foliküller 5-23 cm (2,0-9,1 in) uzunluğundadır ve olgunlukta bölünerek çok sayıda tüylü tohum bırakır.
Kullanımı
Bitki glikozitler taşır. Dahilen idrar arttırıcı ve kalp kuvvetlendirici etkisi vardır. Fazla miktarda alındığında zehirlenmelere sebep olur. Haricen zeytinyağı ile yoğrulmuş olan yapraklar bilhassa uyuza karşı kullanılır.
Bir gram kuru yaprak, insanlarda tehlikeli zehirlenmelere yol açar. Zehir etkisi kurutma ve kaynatmayla ortadan kalkmaz. Bu bitkiyi yiyen, ölmüş hayvanların etleri de zehirlidir. Kullanımı sırasında asıl semptomlara sebep olan oleandrin'in kaynama noktası 250 °C dir.
Sinonimler
Bitki sinonim olarak nitelendirilebilecek birçok ad ile tanımlandı:
- Oleander Medik.
- Nerion Tourn. ex St.-Lag.
- Nerion oleandrum St.-Lag.
- Nerium carneum Dum.Cours.
- Nerium flavescens Spin
- Nerium floridum Salisb.
- Nerium grandiflorum Desf.
- Nerium indicum Mill.
- Nerium japonicum Gentil
- Nerium kotschyi Boiss.
- Nerium latifolium Mill.
- Nerium lauriforme Lam.
- Nerium luteum Nois. ex Steud.
- Nerium madonii M.Vincent
- Nerium mascatense A.DC.
- Nerium odoratissimum Wender.
- Nerium odoratum Lam.
- Nerium odorum Aiton
- Nerium splendens Paxton
- Nerium thyrsiflorum Paxton
- Nerium verecundum Salisb.
- Oleander indica (Mill.) Medik.
- Oleander vulgaris Medik.
Galeri
Nerium oleander
-
![image]()
Şeftali rengi -
![image]()
Nadir sarı çiçekli tür. Melezleme, Galveston, Teksas -
![image]()
Galveston, Teksas (1841), ilk oleander ekimi -
![image]()
Kırmızı çiçek -
![image]()
-
![image]()
Pembe çiçek ve yaprakları -
![image]()
Küçük çalı -
![image]()
Küçük ağaç
Nerieae oymağındaki diğer türler: Oleander'ın yakın akrabası Apocynaceae
-
![image]()
Adenium obesum (sin. Nerium obesum) -
![image]()
Adenium obesum, Ghana -
![image]()
Adenium obesum var. sokotranum, aşırı pachycaul örneklerinin gövdeleri, Sokotra -
![image]()
Strophanthus gratus - Nerium -
![image]()
Strophanthus boivinii -
![image]()
Strofantus petersianus -
![image]()
Strofantus speciosus -
![image]()
Alafia caudata subsp. latiloba -
![image]()
Alafia parciflora
Notlar
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Zakkum ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Clemson University: Oleander Facts. Retrieved on 2018-03-26. 27 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- .
- Desai, Umesh R. Cardiac glycosides. Virginia Commonwealth University. School of Pharmacy. Retrieved on 2009-07-27. 26 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Snopes: Legend of Oleander-poisoning at Campfire. Retrieved on 2009-07-27.
- , University of Helsinki
Kaynakça
- ^ Sunset Books (1995). Sunset Western Garden Book. Sunset Publishing Corporation. ss. 606-607. ISBN . 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014.
- ^ . 9 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014.
Kaynakça2
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zakkum nerium oleander yaygin olarak veya nerium olarak bilinir dunyada iliman ve subtropikal bolgelerde sus ve peyzaj bitkisi olarak yetistirilen cali veya kucuk agactir Halen Nerium cinsinde siniflandirilan yalnizca turler dogbane familyasinin Apocynaceae alt familyasina Apocynoideaeye aittir O kadar yaygin bir sekilde yetistirilir ki genellikle Akdeniz Havzasi ile iliskilendirilmesine ragmen kesin bir mense bolgesi tanimlanmamistir Zakkum Arapca kokenli bir kelimedir bitkinin Turkce adi Agarcik tir ZakkumBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeBolum TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim GentianalesFamilya ApocynaceaeOymak Cins NeriumTur N oleanderIkili adlandirmaNerium oleanderL Nerium 2 6 m 7 20 ft boyuna kadar buyur Yaygin olarak dogal cali formunda yetistirilir ancak tek govdeli kucuk bir agac olarak da yetistirilebilir Hem kurakliga hem de su basmasina toleranslidir ancak uzun sureli donlara karsi dayaniksizdir Beyaz pembe veya kirmizi bes loblu cicekler yil boyunca kumeler halinde buyur ve yaz aylarinda zirveye cikar Meyvesi cok sayida tuylu tohumu serbest birakmak icin olgunlukta acilan uzun ve dar bir folikul ciftidir Nerium birkac toksik bilesik icerir ve tarihsel olarak olarak kabul edilmistir Ancak aciligi onu insanlar ve cogu hayvan icin tatsiz hale getirir bu nedenle zehirlenme vakalari nadirdir ve insan olumleri icin genel risk dusuktur Daha cok miktarlarda yutulmasi mide bulantisi kusma asiri tukuruk karin agrisi kanli ishal ve duzensiz kalp ritmine neden olabilir Ozsu ile uzun sureli temas cilt tahrisine goz iltihabina ve dermatit e neden olabilir Zakkum Haziran Eylul aylari arasinda beyaz pembe kirmizi sari ve krem renklerde cicekler acar Dere yataklarinda ve su kenarlarinda yetisir Susuzluga en dayanikli bitkilerdendir ve kisin yapraklarini dokmez Morfolojik ozellikleriZakkum Govdeleri dik esmer renkli ve silindir seklindedir Yapraklari mizrak seklinde kisa sapli karsilikli veya uclu dairesel durumlarda dizilmistir Cicekler yalanci semsiye durumunda toplanmis guzel kokulu buyuk ciceklerin saplari tuylu ve oldukca kisadir AciklamaPembe zakkum cicegiSeftali renginde tek bir cicegin seker cizgili korona ve tuylu stilinin detayi Zakkum 2 6 m 6 6 19 7 ft uzunluga ulasir olgunlastikca disa dogru uzanan dik govdeli birinci yil saplari sarimsi bir cicek acarken olgun saplar grimsi bir kabuga sahiptir Yapraklar ciftler halinde veya uclu halka dizilisli yapraklar kalin ve kosele koyu yesil dar hancer bicimli 5 21 cm 2 0 8 3 in uzunlugundadir ve 1 3 5 cm 0 39 1 38 in genisliginde ve tum yaprak boslugu nun tamami iki ceneklilere ozgu kucuk agsi damar agiyla doldurulmustur Yapraklar acik yesildir ve gencken mat koyu yesile olgunlasmadan once cok parlaktir Cicekler her dalin sonunda salkim halinde buyur bunlar beyaz pembeden kirmiziya 2 5 5 cm 0 98 1 97 in capinda merkezi tac tupu etrafini yuvarlak derin 5 loblu sacakli taci cevreler Her zaman degil ama genellikle tatli kokuludurlar Meyvesi uzun ve dar folikuller 5 23 cm 2 0 9 1 in uzunlugundadir ve olgunlukta bolunerek cok sayida tuylu tohum birakir KullanimiBitki glikozitler tasir Dahilen idrar arttirici ve kalp kuvvetlendirici etkisi vardir Fazla miktarda alindiginda zehirlenmelere sebep olur Haricen zeytinyagi ile yogrulmus olan yapraklar bilhassa uyuza karsi kullanilir Bir gram kuru yaprak insanlarda tehlikeli zehirlenmelere yol acar Zehir etkisi kurutma ve kaynatmayla ortadan kalkmaz Bu bitkiyi yiyen olmus hayvanlarin etleri de zehirlidir Kullanimi sirasinda asil semptomlara sebep olan oleandrin in kaynama noktasi 250 C dir SinonimlerBitki sinonim olarak nitelendirilebilecek bircok ad ile tanimlandi Oleander Medik Nerion Tourn ex St Lag Nerion oleandrum St Lag Nerium carneum Dum Cours Nerium flavescens Spin Nerium floridum Salisb Nerium grandiflorum Desf Nerium indicum Mill Nerium japonicum Gentil Nerium kotschyi Boiss Nerium latifolium Mill Nerium lauriforme Lam Nerium luteum Nois ex Steud Nerium madonii M Vincent Nerium mascatense A DC Nerium odoratissimum Wender Nerium odoratum Lam Nerium odorum Aiton Nerium splendens Paxton Nerium thyrsiflorum Paxton Nerium verecundum Salisb Oleander indica Mill Medik Oleander vulgaris Medik GaleriNerium oleander Seftali rengi Nadir sari cicekli tur Melezleme Galveston Teksas Galveston Teksas 1841 ilk oleander ekimi Kirmizi cicek Pembe cicek ve yapraklari Kucuk cali Kucuk agacNerieae oymagindaki diger turler Oleander in yakin akrabasi Apocynaceae Adenium obesum sin Nerium obesum Adenium obesum Ghana Adenium obesum var sokotranum asiri pachycaul orneklerinin govdeleri Sokotra Strophanthus gratus Nerium Strophanthus boivinii Strofantus petersianus Strofantus speciosus Alafia caudata subsp latiloba Alafia parcifloraNotlar Sari Zakkum Thevetia peruviana In the past scented plants were sometimes treated as the distinct species N odorum but the character is not constant and it is no longer regarded as a separate taxon Dis baglantilarWikimedia Commons ta Zakkum ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikitur de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur Zakkum Clemson University Oleander Facts Retrieved on 2018 03 26 27 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Desai Umesh R Cardiac glycosides Virginia Commonwealth University School of Pharmacy Retrieved on 2009 07 27 26 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Snopes Legend of Oleander poisoning at Campfire Retrieved on 2009 07 27 University of HelsinkiKaynakca Sunset Books 1995 Sunset Western Garden Book Sunset Publishing Corporation ss 606 607 ISBN 978 0 376 03850 0 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 6 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2014 9 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2014 Kaynakca2