Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu veya Zapatistalar (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN) Meksika'nın en yoksul eyaletlerinden Chiapas'ta yerleşik anarşist bir devrimci gruptur.
Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu | |
---|---|
İspanyolca: Ejército Zapatista de Liberación Nacional | |
Kuruluş | 1994-günümüz |
Lider(ler) | |
Etkin bölgeler | Chiapas, Meksika |
İdeoloji | Neozapatizm Anti emperyalizm Anarşizm Antikapitalizm Özgürlükçü sosyalizm Radikal demokrasi |
Büyüklük | Yaklaşık 3.000 aktif katılımcı ve milis; on binlerce sivil destekçi |
Müttefikler | Devrimci Halk Ordusu (EZLN tarafından reddedildi) |
Rakip(ler) | Meksika Hükûmeti ABD Hükûmeti Sinaloa Karteli Los Zetas Tapınak Şövalyeleri Karteli Jalisco Yeni Nesil Karteli Juárez Karteli Körfez Karteli |
İnternet sitesi | Site |
Adını Meksika Devrimi'nin (1910-1920) lideri olan Emiliano Zapata'dan alır. Kendilerini Zapata'nın ideolojik mirasçıları ve emperyalizme karşı beş yüz yıldır süren yerli direnişin vârisleri olarak görürler.
Yaşadıkları toprakları hükûmetten bağımsız ve kendi özerk bölgeleri olarak görürler. "Topraklar halkındır" şiarındadırlar ve "Halk emreder hükûmet uygular" derler. En önemli sloganları "Artık Yeter" manasındaki Ya Basta! (Enough is Enough) ve "Adalet! Özgürlük! Demokrasi!"dir. Kendilerine destek bulabilmek için interneti, uydu teknolojilerini kullanmaktadırlar.
Zapatistalar, küreselleşmenin ve neoliberalizmin köylerde yaşayan yerli halkları kötü bir şekilde etkilediğini ve onları açlığa ittiğini düşündüğünden küreselleşme ve neoliberalizm karşıtıdır. 1982 yılında içlerinde Subcomandante Marcos'un da bulunduğu bir grup Maoist gerilla tarafından temelleri atılmıştır. On seneyi aşkın bir hazırlık süreci ve örgütlenmeden sonra 1 Ocak 1994'te NAFTA'nın uygulanmaya başladığı gün silahlı ayaklanma başlatmışlar ve San Cristobal de Las Casas'ın birçok belediyesini işgal etmişlerdir.
Örgütün sosyal yapısı genelde yerlilerden oluşmakla birlikte diğer şehirlerde destekçileri ve uluslararası destek ağı vardır.
Zapatista hareketinin görünen yüzü Subcomandante Marcos'tur. Diğer Zapatista komutanlarının aksine Marcos, Maya yerlisi değildir.
Organizasyon
Zapatistalar kendilerini adem-i merkeziyetçi bir örgüt olarak tanımlıyor. Sözde Subcomandante Marcos, grubun tek bir lideri olmadığını iddia etmesine rağmen lideri olarak kabul ediliyor. Siyasi kararlar, topluluk konseylerinde görüşülür ve karara bağlanır. Askeri ve örgütsel meseleler Genel Komutanlığı (Devrimci Yerli Gizli Komitesi - Genel Komuta veya CCRI-CG) oluşturan Zapatista bölge büyükleri tarafından kararlaştırılır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Prichard, Alex; Kinna, Ruth; Pinta, Saku; Berry, David Berry (2017). Libertarian Socialism: Politics in Black and Red. PM Press. s. 18. ISBN . 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2020.
... in the period since the fall of the Berlin Wall, two events stand out as examples of libertarian socialist experimentation: the Zapatista uprising in Chiapas, Mexico in 1994 ...
- ^ Day, Richard J. F. (2005). Gramsci is Dead: Anarchist Currents in the Newest Social Movements. Pluto Press. s. 195. ISBN .
- ^ . 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020.
- ^ . 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020.
- ^ Mazarr, Michael J. (2002). Information Technology and World Politics. Palgrave Macmillan. s. 44. ISBN . 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
- EZLN resmî sitesi20 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zapatista Ulusal Kurtulus Ordusu veya Zapatistalar Ejercito Zapatista de Liberacion Nacional EZLN Meksika nin en yoksul eyaletlerinden Chiapas ta yerlesik anarsist bir devrimci gruptur Zapatista Ulusal Kurtulus OrdusuIspanyolca Ejercito Zapatista de Liberacion NacionalKurulus1994 gunumuzLider ler Subcomandante Marcos Comandante Ramona Subcomandante ElisaEtkin bolgelerChiapas MeksikaIdeolojiNeozapatizm Anti emperyalizm Anarsizm Antikapitalizm Ozgurlukcu sosyalizm Radikal demokrasiBuyuklukYaklasik 3 000 aktif katilimci ve milis on binlerce sivil destekciMuttefiklerDevrimci Halk Ordusu EZLN tarafindan reddedildi Rakip ler Meksika Hukumeti ABD Hukumeti Sinaloa Karteli Los Zetas Tapinak Sovalyeleri Karteli Jalisco Yeni Nesil Karteli Juarez Karteli Korfez KarteliInternet sitesiSite Adini Meksika Devrimi nin 1910 1920 lideri olan Emiliano Zapata dan alir Kendilerini Zapata nin ideolojik mirascilari ve emperyalizme karsi bes yuz yildir suren yerli direnisin varisleri olarak gorurler Yasadiklari topraklari hukumetten bagimsiz ve kendi ozerk bolgeleri olarak gorurler Topraklar halkindir siarindadirlar ve Halk emreder hukumet uygular derler En onemli sloganlari Artik Yeter manasindaki Ya Basta Enough is Enough ve Adalet Ozgurluk Demokrasi dir Kendilerine destek bulabilmek icin interneti uydu teknolojilerini kullanmaktadirlar Zapatistalar kuresellesmenin ve neoliberalizmin koylerde yasayan yerli halklari kotu bir sekilde etkiledigini ve onlari acliga ittigini dusundugunden kuresellesme ve neoliberalizm karsitidir 1982 yilinda iclerinde Subcomandante Marcos un da bulundugu bir grup Maoist gerilla tarafindan temelleri atilmistir On seneyi askin bir hazirlik sureci ve orgutlenmeden sonra 1 Ocak 1994 te NAFTA nin uygulanmaya basladigi gun silahli ayaklanma baslatmislar ve San Cristobal de Las Casas in bircok belediyesini isgal etmislerdir Orgutun sosyal yapisi genelde yerlilerden olusmakla birlikte diger sehirlerde destekcileri ve uluslararasi destek agi vardir Zapatista hareketinin gorunen yuzu Subcomandante Marcos tur Diger Zapatista komutanlarinin aksine Marcos Maya yerlisi degildir OrganizasyonZapatistalar kendilerini adem i merkeziyetci bir orgut olarak tanimliyor Sozde Subcomandante Marcos grubun tek bir lideri olmadigini iddia etmesine ragmen lideri olarak kabul ediliyor Siyasi kararlar topluluk konseylerinde gorusulur ve karara baglanir Askeri ve orgutsel meseleler Genel Komutanligi Devrimci Yerli Gizli Komitesi Genel Komuta veya CCRI CG olusturan Zapatista bolge buyukleri tarafindan kararlastirilir Ayrica bakinizComandante Ramona Zapatista Ayaklanmasi San Andre Anlasmasi EZLN deki kadinlar Asi Zapatista Ozerk BelediyeleriKaynakca Prichard Alex Kinna Ruth Pinta Saku Berry David Berry 2017 Libertarian Socialism Politics in Black and Red PM Press s 18 ISBN 978 1 62963 402 9 19 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2020 in the period since the fall of the Berlin Wall two events stand out as examples of libertarian socialist experimentation the Zapatista uprising in Chiapas Mexico in 1994 Day Richard J F 2005 Gramsci is Dead Anarchist Currents in the Newest Social Movements Pluto Press s 195 ISBN 978 0 7453 2112 7 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2020 29 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2020 Mazarr Michael J 2002 Information Technology and World Politics Palgrave Macmillan s 44 ISBN 978 0 230 10922 3 14 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2020 Dis baglantilarEZLN resmi sitesi20 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde