Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ruhsal bozukluk,akıl hastalığı ya da mental bozukluk, sıkıntı, bilişsel işlevlerin bozulması, ve/veya ile tanımlanan akıl sağlığı durumlarından birini ifade eder. Mental bozuklukların tanım, değerlendirme ve sınıflandırmaları farklılık gösterebilir; bununla birlikte, Hastalıkların ve Sağlıkla İlgili Sorunların Uluslararası İstatistiksel Sınıflaması (ICD) ve Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabında (DSM) yer alan kriterler konunun uzmanları tarafından yaygın biçimde kabul görmektedir. Bu çerçevede tanı kategorileri duygudurum veya duygulanım bozuklukları, yaygın gelişimsel bozukluklar, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, , obsesif kompulsif bozukluk, psikopatik bozukluklar, kaygı bozuklukları, psikotik bozukluklar, sanrısal bozukluk, yeme bozuklukları ve kişilik bozukluklarını içerebilir.
| Ruhsal bozukluk | |
|---|---|
| Diğer adlar | Psikiyatrik bozukluk, psikolojik bozukluk, akıl hastalığı, ruhsal bozukluk, sinir krizi |
| Uzmanlık | Psikiyatri |
| Nedenleri | Genetik ve çevresel faktörler |
| Tedavi | Psikoterapi, ilaçlar |
| İlaç | Antidepresan |
| Sıklık | %18 (ABD) |
Ruhsal bozuklukların nedenleri genellikle belli değildir. Zihinsel bozukluklar genellikle bir kişinin nasıl davrandığı, hissettiği, algıladığı veya düşündüğünün bir kombinasyonu ile tanımlanır. Bu genellikle sosyal bağlamda, beynin belirli bölgeleri veya işlevleriyle ilişkilendirilebilir. Ruhsal bozukluk teşhisi yapılırken kültürel ve dini inançların yanı sıra sosyal normlar da dikkate alınmalıdır.
Ruhsal bozukluk hizmetleri ruh ve sinir hastalıkları hastanesi, psikiyatri hastanelerinde veya dispanserlerde verilir ve değerlendirmeler, psikiyatristler, psikologlar, psikiyatri hemşireleri ve klinik sosyal hizmet uzmanları gibi ruh sağlığı uzmanları tarafından, psikometrik testler gibi çeşitli yöntemler kullanılarak, ancak genellikle gözlem ve sorgulamaya dayanılarak gerçekleştirilir. Tedaviler çeşitli ruh sağlığı uzmanları tarafından verilmektedir. Psikoterapi ve psikiyatrik ilaç tedavisi iki ana tedavi seçeneğidir. Diğer tedaviler arasında yaşam tarzı değişiklikleri, kişisel gelişim, sosyal müdahaleler, akran desteği veya kendi kendine yardım etme bulunur. Çok az vakada, istem dışı gözaltı veya istemsiz tedavi olabilir. Önleme programlarının çoğu zaman depresyonu azalttığı gösterilmiştir.
2019'da dünya genelinde yaygın zihinsel bozukluklar arasında yaklaşık 264 milyonu etkileyen depresyon, yaklaşık 45 milyonu etkileyen bipolar bozukluk, yaklaşık 50 milyonu etkileyen bunama ve yaklaşık 20 milyon insanı etkileyen şizofreni ve diğer psikozlar yer alıyor. Nörogelişimsel bozukluklar ise genellikle bebeklik veya çocukluk döneminde ortaya çıkan zihinsel engellilikleridir ve otizm spektrum bozukluklarını içerir. Toplumda ayrımcılık, çeşitli sosyal hareketlere yol açarak, zihinsel bozukluklarla ve ilişkili acıya katkıda bulunabilir. Değişik sosyal hareketler böyle insanlara karşı anlayışı arttırmaya ve böyle insanların sosyal dışlanmalarına engel olmaya çalışmaktadır.
Kaynakça
- ^ Bolton, Derek (7 Şubat 2008). What is Mental Disorder?: An Essay in Philosophy, Science, and Values (İngilizce). OUP Oxford. ISBN .
- ^ . medlineplus.gov. 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2021.
- ^ Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5. Internet Archive. Arlington, VA : American Psychiatric Association. 2013. ISBN .
- ^ Jacka, Felice N. (21 Şubat 2017). "Nutritional Psychiatry: Where to Next?". EBioMedicine. 17: 24-29. doi:10.1016/j.ebiom.2017.02.020. ISSN 2352-3964. (PMC) 5360575 $2. (PMID) 28242200. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2021.
- ^ . www.who.int (İngilizce). 30 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
Ayrıca bakınız
- Mental bozuklukların sınıflandırılması
- Ruhsal bozukluklar listesi
- Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı
 | Psikoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Hastalık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Sınıflandırma | D
|
|---|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ruhsal bozukluk akil hastaligi ya da mental bozukluk sikinti bilissel islevlerin bozulmasi ve veya ile tanimlanan akil sagligi durumlarindan birini ifade eder Mental bozukluklarin tanim degerlendirme ve siniflandirmalari farklilik gosterebilir bununla birlikte Hastaliklarin ve Saglikla Ilgili Sorunlarin Uluslararasi Istatistiksel Siniflamasi ICD ve Mental Bozukluklarin Tanisal ve Sayimsal Elkitabinda DSM yer alan kriterler konunun uzmanlari tarafindan yaygin bicimde kabul gormektedir Bu cercevede tani kategorileri duygudurum veya duygulanim bozukluklari yaygin gelisimsel bozukluklar dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu obsesif kompulsif bozukluk psikopatik bozukluklar kaygi bozukluklari psikotik bozukluklar sanrisal bozukluk yeme bozukluklari ve kisilik bozukluklarini icerebilir Ruhsal bozuklukDiger adlarPsikiyatrik bozukluk psikolojik bozukluk akil hastaligi ruhsal bozukluk sinir kriziUzmanlikPsikiyatriNedenleriGenetik ve cevresel faktorlerTedaviPsikoterapi ilaclarIlacAntidepresanSiklik 18 ABD Ruhsal bozukluk ornegi Ruhsal bozukluklarin nedenleri genellikle belli degildir Zihinsel bozukluklar genellikle bir kisinin nasil davrandigi hissettigi algiladigi veya dusundugunun bir kombinasyonu ile tanimlanir Bu genellikle sosyal baglamda beynin belirli bolgeleri veya islevleriyle iliskilendirilebilir Ruhsal bozukluk teshisi yapilirken kulturel ve dini inanclarin yani sira sosyal normlar da dikkate alinmalidir Ruhsal bozukluk hizmetleri ruh ve sinir hastaliklari hastanesi psikiyatri hastanelerinde veya dispanserlerde verilir ve degerlendirmeler psikiyatristler psikologlar psikiyatri hemsireleri ve klinik sosyal hizmet uzmanlari gibi ruh sagligi uzmanlari tarafindan psikometrik testler gibi cesitli yontemler kullanilarak ancak genellikle gozlem ve sorgulamaya dayanilarak gerceklestirilir Tedaviler cesitli ruh sagligi uzmanlari tarafindan verilmektedir Psikoterapi ve psikiyatrik ilac tedavisi iki ana tedavi secenegidir Diger tedaviler arasinda yasam tarzi degisiklikleri kisisel gelisim sosyal mudahaleler akran destegi veya kendi kendine yardim etme bulunur Cok az vakada istem disi gozalti veya istemsiz tedavi olabilir Onleme programlarinin cogu zaman depresyonu azalttigi gosterilmistir 2019 da dunya genelinde yaygin zihinsel bozukluklar arasinda yaklasik 264 milyonu etkileyen depresyon yaklasik 45 milyonu etkileyen bipolar bozukluk yaklasik 50 milyonu etkileyen bunama ve yaklasik 20 milyon insani etkileyen sizofreni ve diger psikozlar yer aliyor Norogelisimsel bozukluklar ise genellikle bebeklik veya cocukluk doneminde ortaya cikan zihinsel engellilikleridir ve otizm spektrum bozukluklarini icerir Toplumda ayrimcilik cesitli sosyal hareketlere yol acarak zihinsel bozukluklarla ve iliskili aciya katkida bulunabilir Degisik sosyal hareketler boyle insanlara karsi anlayisi arttirmaya ve boyle insanlarin sosyal dislanmalarina engel olmaya calismaktadir Kaynakca Bolton Derek 7 Subat 2008 What is Mental Disorder An Essay in Philosophy Science and Values Ingilizce OUP Oxford ISBN 978 0 19 856592 5 medlineplus gov 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2021 Diagnostic and statistical manual of mental disorders DSM 5 Internet Archive Arlington VA American Psychiatric Association 2013 ISBN 978 0 89042 554 1 Jacka Felice N 21 Subat 2017 Nutritional Psychiatry Where to Next EBioMedicine 17 24 29 doi 10 1016 j ebiom 2017 02 020 ISSN 2352 3964 PMC 5360575 2 PMID 28242200 27 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2021 www who int Ingilizce 30 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2021 Ayrica bakinizMental bozukluklarin siniflandirilmasi Ruhsal bozukluklar listesi Mental Bozukluklarin Tanisal ve Sayimsal El KitabiPsikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Hastalik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz SiniflandirmaDMeSH D001523