Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dikili, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Bergama ilçesi, kuzeyinde Balıkesir ili, batısında ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır.
| Dikili | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | İzmir |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Alper Faruk Güngör |
| • Belediye başkanı | Adil Kırgöz (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 534 km² |
| Rakım | 10 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 44,172 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 45.217 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 35980 |
| İl alan kodu | 0232 |
| İl plaka kodu | 35 |
Resmî site www.izmir-dikili.bel.tr YerelNET | |
Tarihçe
İlçede yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda Dikilinin MÖ 5000-MÖ 4000 yıllarına kadar uzanan bir geçmişi olduğu anlaşılmıştır. Ağıl Kale ve Kale Tepe ilk yerleşim merkezlerindendir. Arkeolojik bulgular sonucunda bu bölgede Akaların yaşadığı ve kente Aternagus denildiği ortaya çıkmıştır. İlkçağda Lidyalılar, İranlılar, Frikyalılar, Mysialılar ile Romalılar ve Bergamalılar Orta Çağda ise Bizanslılar, Cenovalılar, Selçuklular ve Osmanlılar Dikili’ye hakim olmuşlardır. Bu kadar çok uygarlığın yaşadığı Dikili; Aristo, , , İskender gibi ünlü kişileri tarihi süreçte ağırlamış; , , gibi kent ve siteleri topraklarında barındırmıştır.
Karaosmanoğullarının bölgede çiftlik kurup burada dikmelik yetiştirmesi ile "Dikmelik" adını alan ilçe, daha sonra "Dikili" diye isimlendirilmiştir. Doğal güzellikleri açısından Merdivenli köyünde bir doğal göl, Demirtaş ve Deliktaş köylerinde de çamlık ve tarihi mağaralar bulunmaktadır. İlçeye bağlı Çandarlı önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Dikili’nin tarihsel geçmişi oldukça eskilere gider. Antik yerleşim yeri Pitane’de elde edilen eserler Bergama Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir. Osmanlı döneminde II. Murat'ın ünlü Sadrazamı Çandarlı Halil Paşa, Çandarlı Kalesi'ni yeniden yaptırmıştır.
Coğrafya
İzmir'in kuzeyinde yer alan Dikilinin il merkezine uzaklığı 120 kilometredir. İlçenin doğusunda Bergama ilçesi, kuzeyinde Balıkesir ilinin Ayvalık ilçesi, batısında ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 534 km²'dir.
ve Denizköy'de bulunan krater gölleri ile mağaraları ve Madra Çayı'na dayanan ormanları ilçenin doğal zenginlikleri arasındadır.
Plaj Uzunluğu : Dikili Plajı 20 Km, Çandarlı Plajı ise 22 Km. uzunluğundadır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1935 | 10.435 | 3.410 | 7.025 |
| 1940 | 11.260 | 3.189 | 8.071 |
| 1945 | 12.587 | 3.852 | 8.735 |
| 1950 | 14.055 | 4.185 | 9.870 |
| 1955 | 15.414 | 4.717 | 10.697 |
| 1960 | 16.307 | 5.387 | 10.920 |
| 1965 | 18.203 | 5.805 | 12.398 |
| 1970 | 18.348 | 6.166 | 12.182 |
| 1975 | 18.842 | 6.916 | 11.926 |
| 1980 | 19.255 | 7.637 | 11.618 |
| 1985 | 20.169 | 8.201 | 11.968 |
| 1990 | 23.219 | 10.023 | 13.196 |
| 2000 | 30.115 | 12.552 | 17.563 |
| 2007 | 27.348 | 14.545 | 12.803 |
| 2008 | 30.863 | 15.530 | 15.333 |
| 2009 | 31.907 | 16.269 | 15.638 |
| 2010 | 33.021 | 17.088 | 15.933 |
| 2011 | 34.358 | 17.895 | 16.463 |
| 2012 | 35.230 | 18.669 | 16.561 |
| 2013 | 36.124 | 36.124 | veri yok |
| 2014 | 41.999 | 41.999 | veri yok |
| 2015 | 40.537 | 40.537 | veri yok |
| 2016 | 41.275 | 41.275 | veri yok |
| 2017 | 41.697 | 41.697 | veri yok |
| 2018 | 44.172 | 44.172 | veri yok |
| 2019 | 43.806 | 43.806 | veri yok |
| 2020 | 45.217 | 45.217 | veri yok |
| 2021 | 46.587 | 46.587 | veri yok |
| 2022 | 47.360 | 47.360 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
İlçede ekonomi tarıma dayanmaktadır. Tütün, pamuk, zeytin üreticiliği ve seracılık yapılmaktadır. Dikili Limanı, turizm açısından ilçenin önemli bir gelir kaynağıdır. Temiz plajları, zenginliği, iç ve dış turizm açısından önemlidir.
Kültür
Tarihi Yerler
Aterneus
Bergama-Dikili karayolunun Dikili yol ayırımına yakın bir yerde (Ağılkale) bulunur. Aterneus Kalesi'nin yapım tarihi Pergamon'dan daha eskidir ve tunç devrine dayanmaktadır. 14 hektar alan üzerinde kurulmuş olan Dikili Aterneus Kalesi'nde bulunan en eski malzeme M.Ö.1200 tarihine kadar gitmektedir. Münih Üniversitesi Öğretim Üyesi Jeofizik Uzmanı Dr. Albrecht Matthaei başkanlığında yapılan yüzey kazılarında, kazılmadan yüzeyde ne varsa o ortaya çıkarılmıştır. Alanda seramik araştırmaları yapılarak buradaki kentin tüm kronolojisini bulunmuştur. Bu bulgulara göre; M.Ö. 1200 yılından 2.yüzyıla kadar kentte kesintisiz bir yerleşmenin olduğu ve bundan sonra kentin terk edildiği, M.S. 13. yüz yıla kadar harabe olarak kaldığı, daha sonra buraya Bizansların geldiği anlaşılmaktadır. Kent M.Ö.. 4. yüzyılın ikinci yarısında çok büyümüş ve kentin diğer kentlerle ilişkisi sınırlı, içine dönük olarak kalmış, kendileri ürettikleri malzemeleri kullanıp diğer kentlerle alışveriş yapmamışlardır. Daha sonra ne olduğu anlaşılamadan her yerden mal almaya başlamışlardır. Surların genişliğinden kentin çok büyük olduğunu anlıyoruz. Kentin ören yeri 177 m. yükseklikteki Kaletepe üzerinde bulunmaktadır. Dr. Matthaei bu tepenin yamaçlarının evlerle dolu olduğunu belirterek; "Buranın M.Ö. 2. yüzyılda sivrisinek ve sıtma yüzünden terk edilmiş olabileceğini, bu konuda jeomorfologların araştırma yaptığını söylemiştir. İnsanlar buradan ayrıldıktan sonra burada harçsız yapılan surlar zamanla toprak hareketleri, doğa olayları ile kendiliğinden harabe haline dönmüş ve kayan topraklar ve taşlar evlerin üzerlerini kapatmıştır. Helenistik dönemde yapıldığı için önemli bir yerdir ve Helenistik dönem bütün ayrıntılarıyla burada yaşamaktadır.
Pitane (Çandarlı)
Dikili'nin güneyindeki Çandarlı Körfezinin kuzey kıyısında yer alan bir yerleşim yeridir. Eoılı kenti olan Çandarlı'nın Akropukin'de gerçekleştirilen kazılarda "Myken Keramiği", M.Ö. 625-500 yıllarına dayanan vazolar, küçük yapıtlar ve arkaik heykel bulunmuştur. Bu eserler günümüzde İstanbul ve Bergama Arkeoloji Müzelerinde sergilenmektedir.
Çandarlı'nın 13 ya da 14. yüzyıllarda yapıldığı bilinen görkemli kalesi Türkiye'nin en iyi korunmuş kalelerinden biridir. Çandarlı (Pitane) yöresinde söylenceye göre Amazon kadın savaşçılar yöreye egemen olmuşlar ve pitane başta olmak üzere birçok kıyı kentin kurucusu olmuşlardır. Anlamı “kadın kenti, kraliçe kenti” olan Pitane sözcüğü de buradan gelmektedir.
Türkler, Çandarlı'ya Asar ve Hisar gibi adlar da vermişlerdir. Dünya Mirası Geçici Listesinde Yer alan Çandarlı Kalesi:
2013 yılında “Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri” kapsamında Dünya Miras Geçici Listesi’ne alınan 7 kaleden 2’si İzmir İlindedir. Cenevizliler döneminde önemli bir ticaret limanı olan ve kentin savunmasında önem taşıyan Foça Kalesi ile sağlamlığı ve görkemli yapısıyla dikkat çeken Çandarlı Kalesi listeye girmiştir ve asıl listeye alınması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Çandarlı Kalesi’nin bulunduğu alan arkaik dönemden kalmadır, fakat kalenin yapım tarihi tam olarak belli değildir. 13. ve 14. yüzyılda Cenevizliler Foça’da hâkimiyetlerini sürdürürken Çandarlı’yı da kontrol altına alıp bu limanı ticaret amacıyla kullanmışlardır.
Doğal zenginlikler
Nebiler Şelalesi: Nebiler Köyü ve Şelalesi, barındırdığı küçük şelaleleri, düdeni ve güzel trekking parkurları ile özellikle genç turistlerin doğa yürüyüşü ve trekking aktiviteleri için büyük ilgi odağıdır.
Dikili Atatürk Botanik Bahçesi: Tropik bölgelerden Alp dağlarına kadar çok geniş bir coğrafyaya ait pek çok bitki türünü barındırır. Yaklaşık üç bin bitki çeşidinin yarattığı renk cümbüşü ile ziyaretçilerine keyif veren güzelliği ve zenginliği dünyaca bilinir. Burası, Türkiye'nin en yetkin ve uluslararası nitelikteki tek botanik bahçesidir. Arbeterum'da yüzlerce ağaç ve çalı türü yetiştirilmektedir. Ayrıca kurutulmuş bitki örneklerinin korunduğu ve üzerinde bilimsel araştırmaların yapıldığı bir Herbaryum Merkezi de yer almaktadır. Atatürk'ten Latin alfabesi dersi alan doğa aşığı merhum Macit Ersoy'un Dikili'de oluşturduğu botanik bahçesidir. Dikili Belediyesi'nin gösterdiği otuz hektarlık alanda çalışmalara başlayan bitki araştırmacısı Ersoy, gezdiği tüm ülkelerden getirdiği bitki tohumlarını yetiştirerek Türkiye'nin kamuya açık ilk botanik bahçesini oluşturmuştur.
Ilıcalar
Nebiler Ilıcası: Hamam bölümünde sıcaklık 57 derece, açık kaynakta 53 derecedir. Suyunda hidroasenat bulunan ılıca ağrı dindirici, kısmi felç, böbrek taşı, kum, romatizma, kadın hastalıkları, cilt hastalıkları ve damar tıkanıklıklarına iyi gelir.
Çamur Ilıcası: Ilıca çamur banyosu yapıldığı için bu adla anılıyor. Su sıcaklığı 47 derece olup, kaynakta 72 derecedir. İçinde, erimiş silisyum ve birçok mineral bulunur. Ağrı, sızı, romatizma ve cilt hastalıklarına birebir şifadır.
Bademli Deniz Ilıcası: Yaz-Kış burada hem denize hem ılıcaya girebilirsiniz. Bademli ılıcasının kaynak sıcaklığı 65 derece, deniz ve açık kaynar sıcaklığı 42 derece dolayındadır. Hidroasenat ve arsenik bulunan suyun ağrı, sızı, romatizma, böbrek taşı ve cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
Kaynarca: Su sıcaklığı kaynama ve buharlaşma noktası olan 100 dereceyi bulur.
Kocaoba Ilıcası: Bu ılıcanın su sıcaklığı 45-56 derece arasındadır.
Yönetim
- Belediye başkanları
| Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
|---|---|---|---|
| Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
| 2024 | Adil Kırgöz | Cumhuriyet Halk Partisi | 38,77 |
| 2019 | Adil Kırgöz | Cumhuriyet Halk Partisi | 57,70 |
| 2014 | Mustafa Tosun | Cumhuriyet Halk Partisi | 53,21 |
| 2009 | Osman Nuri Özgüven | Cumhuriyet Halk Partisi | 41,12 |
| 2004 | Osman Nuri Özgüven | Sosyaldemokrat Halk Partisi | 34,92 |
| 1999 | Yüksel Uçar | Anavatan Partisi | 44,93 |
| 1994 | Yüksel Uçar | Anavatan Partisi | 48,97 |
| 1989 | Osman Nuri Özgüven | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | 47,39 |
| 1984 | Osman Nuri Özgüven | Sosyal Demokrasi Partisi | 37,19 |
| 1977 | Çetin Sinecener | Adalet Partisi | 49,03 |
Eğitim
İlçede 31 İlköğretim okulu, 3 Orta Öğretim kurumu bulunmakta; 3759 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 214 öğretmen görev yapmaktadır.
Altyapı
İlçe Sağlık Grup Başkanlığına bağlı olarak Dikili Merkezde 2, Çandarlı Kasabası ile Kabakum ve Bademli köylerinde birer olmak üzere toplam 5 adet Sağlık Ocağı Mevcuttur. Kocaoba, Salihler, Deliktaş ve Denizköy köylerinde birer adet sağlık evi bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ . 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ . www.izmir-dikili.bel.tr/. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Dikili Nüfusu - İzmir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "İzmir Dikili Nüfusu". nufusune.com.
- ^ a b c d e . 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- İzmir Valiliği26 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Dikili ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Dikili Kaymakamlığı 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dikili Belediyesi 3 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dikili Belediyesi'nin alternatif su yönetimi modeli ile ilgili kitap bölümü, Yazar: Dr. Akgün Ilhan, "Yeni Bir Su Politikasına Doğru: Türkiye'de Su Yönetimi, Alternatifler ve Öneriler", sayfa:137-139, İstanbul: Sosyal Değişim Yayınları, 2011 22 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dikili Belediyesi'nin su yönetim modeline de yer veren bir sempozyum sunumu, Konuşmacı: Dr. Akgün Ilhan, Uluslararası Su Hakkı Sempozyumu Kitabı, sayfa: 123-128, İstanbul: Sosyal Değişim Derneği Yayınları, 2010 6 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dikili Belediyesi'nin sosyal belediyecilik anlayışı ile ilgili bir gazete makalesi, Yazar: Akgün Ilhan, "Su Hakkının Peşinde", Özgür Gündem, 31.07.2012
- Uzaydan Dikili 25 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
![image]()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dikili Turkiye nin Izmir ilinin bir ilcesidir Ilcenin dogusunda Bergama ilcesi kuzeyinde Balikesir ili batisinda ve guneyinde Ege Denizi bulunmaktadir DikiliIlceTurkiye de yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlIzmirCografi bolgeEge BolgesiIdare KaymakamAlper Faruk Gungor Belediye baskaniAdil Kirgoz CHP Yuzolcumu Toplam534 km Rakim10 mNufus 2018 Toplam44 172 Kir Sehir45 217Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu35980Il alan kodu0232Il plaka kodu35Resmi site www izmir dikili bel tr YerelNETTarihceIlcede yapilan arkeolojik calismalar sonucunda Dikilinin MO 5000 MO 4000 yillarina kadar uzanan bir gecmisi oldugu anlasilmistir Agil Kale ve Kale Tepe ilk yerlesim merkezlerindendir Arkeolojik bulgular sonucunda bu bolgede Akalarin yasadigi ve kente Aternagus denildigi ortaya cikmistir Ilkcagda Lidyalilar Iranlilar Frikyalilar Mysialilar ile Romalilar ve Bergamalilar Orta Cagda ise Bizanslilar Cenovalilar Selcuklular ve Osmanlilar Dikili ye hakim olmuslardir Bu kadar cok uygarligin yasadigi Dikili Aristo Iskender gibi unlu kisileri tarihi surecte agirlamis gibi kent ve siteleri topraklarinda barindirmistir Karaosmanogullarinin bolgede ciftlik kurup burada dikmelik yetistirmesi ile Dikmelik adini alan ilce daha sonra Dikili diye isimlendirilmistir Dogal guzellikleri acisindan Merdivenli koyunde bir dogal gol Demirtas ve Deliktas koylerinde de camlik ve tarihi magaralar bulunmaktadir Ilceye bagli Candarli onemli bir turizm potansiyeline sahiptir Dikili nin tarihsel gecmisi oldukca eskilere gider Antik yerlesim yeri Pitane de elde edilen eserler Bergama Arkeoloji Muzesinde sergilenmektedir Osmanli doneminde II Murat in unlu Sadrazami Candarli Halil Pasa Candarli Kalesi ni yeniden yaptirmistir CografyaIzmir in kuzeyinde yer alan Dikilinin il merkezine uzakligi 120 kilometredir Ilcenin dogusunda Bergama ilcesi kuzeyinde Balikesir ilinin Ayvalik ilcesi batisinda ve guneyinde Ege Denizi bulunmaktadir Ilcenin yuzolcumu 534 km dir ve Denizkoy de bulunan krater golleri ile magaralari ve Madra Cayi na dayanan ormanlari ilcenin dogal zenginlikleri arasindadir Plaj Uzunlugu Dikili Plaji 20 Km Candarli Plaji ise 22 Km uzunlugundadir NufusYil Toplam Sehir Kir1935 10 435 3 410 7 0251940 11 260 3 189 8 0711945 12 587 3 852 8 7351950 14 055 4 185 9 8701955 15 414 4 717 10 6971960 16 307 5 387 10 9201965 18 203 5 805 12 3981970 18 348 6 166 12 1821975 18 842 6 916 11 9261980 19 255 7 637 11 6181985 20 169 8 201 11 9681990 23 219 10 023 13 1962000 30 115 12 552 17 5632007 27 348 14 545 12 8032008 30 863 15 530 15 3332009 31 907 16 269 15 6382010 33 021 17 088 15 9332011 34 358 17 895 16 4632012 35 230 18 669 16 5612013 36 124 36 124 veri yok2014 41 999 41 999 veri yok2015 40 537 40 537 veri yok2016 41 275 41 275 veri yok2017 41 697 41 697 veri yok2018 44 172 44 172 veri yok2019 43 806 43 806 veri yok2020 45 217 45 217 veri yok2021 46 587 46 587 veri yok2022 47 360 47 360 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir EkonomiIlcede ekonomi tarima dayanmaktadir Tutun pamuk zeytin ureticiligi ve seracilik yapilmaktadir Dikili Limani turizm acisindan ilcenin onemli bir gelir kaynagidir Temiz plajlari zenginligi ic ve dis turizm acisindan onemlidir KulturTarihi Yerler Aterneus Bergama Dikili karayolunun Dikili yol ayirimina yakin bir yerde Agilkale bulunur Aterneus Kalesi nin yapim tarihi Pergamon dan daha eskidir ve tunc devrine dayanmaktadir 14 hektar alan uzerinde kurulmus olan Dikili Aterneus Kalesi nde bulunan en eski malzeme M O 1200 tarihine kadar gitmektedir Munih Universitesi Ogretim Uyesi Jeofizik Uzmani Dr Albrecht Matthaei baskanliginda yapilan yuzey kazilarinda kazilmadan yuzeyde ne varsa o ortaya cikarilmistir Alanda seramik arastirmalari yapilarak buradaki kentin tum kronolojisini bulunmustur Bu bulgulara gore M O 1200 yilindan 2 yuzyila kadar kentte kesintisiz bir yerlesmenin oldugu ve bundan sonra kentin terk edildigi M S 13 yuz yila kadar harabe olarak kaldigi daha sonra buraya Bizanslarin geldigi anlasilmaktadir Kent M O 4 yuzyilin ikinci yarisinda cok buyumus ve kentin diger kentlerle iliskisi sinirli icine donuk olarak kalmis kendileri urettikleri malzemeleri kullanip diger kentlerle alisveris yapmamislardir Daha sonra ne oldugu anlasilamadan her yerden mal almaya baslamislardir Surlarin genisliginden kentin cok buyuk oldugunu anliyoruz Kentin oren yeri 177 m yukseklikteki Kaletepe uzerinde bulunmaktadir Dr Matthaei bu tepenin yamaclarinin evlerle dolu oldugunu belirterek Buranin M O 2 yuzyilda sivrisinek ve sitma yuzunden terk edilmis olabilecegini bu konuda jeomorfologlarin arastirma yaptigini soylemistir Insanlar buradan ayrildiktan sonra burada harcsiz yapilan surlar zamanla toprak hareketleri doga olaylari ile kendiliginden harabe haline donmus ve kayan topraklar ve taslar evlerin uzerlerini kapatmistir Helenistik donemde yapildigi icin onemli bir yerdir ve Helenistik donem butun ayrintilariyla burada yasamaktadir Pitane Candarli Dikili nin guneyindeki Candarli Korfezinin kuzey kiyisinda yer alan bir yerlesim yeridir Eoili kenti olan Candarli nin Akropukin de gerceklestirilen kazilarda Myken Keramigi M O 625 500 yillarina dayanan vazolar kucuk yapitlar ve arkaik heykel bulunmustur Bu eserler gunumuzde Istanbul ve Bergama Arkeoloji Muzelerinde sergilenmektedir Candarli nin 13 ya da 14 yuzyillarda yapildigi bilinen gorkemli kalesi Turkiye nin en iyi korunmus kalelerinden biridir Candarli Pitane yoresinde soylenceye gore Amazon kadin savascilar yoreye egemen olmuslar ve pitane basta olmak uzere bircok kiyi kentin kurucusu olmuslardir Anlami kadin kenti kralice kenti olan Pitane sozcugu de buradan gelmektedir Turkler Candarli ya Asar ve Hisar gibi adlar da vermislerdir Dunya Mirasi Gecici Listesinde Yer alan Candarli Kalesi 2013 yilinda Ceneviz Ticaret Yolu nda Akdeniz den Karadeniz e Kadar Kale ve Surlu Yerlesimleri kapsaminda Dunya Miras Gecici Listesi ne alinan 7 kaleden 2 si Izmir Ilindedir Cenevizliler doneminde onemli bir ticaret limani olan ve kentin savunmasinda onem tasiyan Foca Kalesi ile saglamligi ve gorkemli yapisiyla dikkat ceken Candarli Kalesi listeye girmistir ve asil listeye alinmasi yonunde calismalar devam etmektedir Candarli Kalesi nin bulundugu alan arkaik donemden kalmadir fakat kalenin yapim tarihi tam olarak belli degildir 13 ve 14 yuzyilda Cenevizliler Foca da hakimiyetlerini surdururken Candarli yi da kontrol altina alip bu limani ticaret amaciyla kullanmislardir Dogal zenginlikler Nebiler Selalesi Nebiler Koyu ve Selalesi barindirdigi kucuk selaleleri dudeni ve guzel trekking parkurlari ile ozellikle genc turistlerin doga yuruyusu ve trekking aktiviteleri icin buyuk ilgi odagidir Dikili Ataturk Botanik Bahcesi Tropik bolgelerden Alp daglarina kadar cok genis bir cografyaya ait pek cok bitki turunu barindirir Yaklasik uc bin bitki cesidinin yarattigi renk cumbusu ile ziyaretcilerine keyif veren guzelligi ve zenginligi dunyaca bilinir Burasi Turkiye nin en yetkin ve uluslararasi nitelikteki tek botanik bahcesidir Arbeterum da yuzlerce agac ve cali turu yetistirilmektedir Ayrica kurutulmus bitki orneklerinin korundugu ve uzerinde bilimsel arastirmalarin yapildigi bir Herbaryum Merkezi de yer almaktadir Ataturk ten Latin alfabesi dersi alan doga asigi merhum Macit Ersoy un Dikili de olusturdugu botanik bahcesidir Dikili Belediyesi nin gosterdigi otuz hektarlik alanda calismalara baslayan bitki arastirmacisi Ersoy gezdigi tum ulkelerden getirdigi bitki tohumlarini yetistirerek Turkiye nin kamuya acik ilk botanik bahcesini olusturmustur Ilicalar Nebiler Ilicasi Hamam bolumunde sicaklik 57 derece acik kaynakta 53 derecedir Suyunda hidroasenat bulunan ilica agri dindirici kismi felc bobrek tasi kum romatizma kadin hastaliklari cilt hastaliklari ve damar tikanikliklarina iyi gelir Camur Ilicasi Ilica camur banyosu yapildigi icin bu adla aniliyor Su sicakligi 47 derece olup kaynakta 72 derecedir Icinde erimis silisyum ve bircok mineral bulunur Agri sizi romatizma ve cilt hastaliklarina birebir sifadir Bademli Deniz Ilicasi Yaz Kis burada hem denize hem ilicaya girebilirsiniz Bademli ilicasinin kaynak sicakligi 65 derece deniz ve acik kaynar sicakligi 42 derece dolayindadir Hidroasenat ve arsenik bulunan suyun agri sizi romatizma bobrek tasi ve cilt hastaliklarina iyi geldigi bilinmektedir Kaynarca Su sicakligi kaynama ve buharlasma noktasi olan 100 dereceyi bulur Kocaoba Ilicasi Bu ilicanin su sicakligi 45 56 derece arasindadir YonetimBelediye baskanlariBelediye baskanlari partileri ve aldiklari oy oranlariYillar Belediye Baskani Parti Oy orani 2024 Adil Kirgoz Cumhuriyet Halk Partisi 38 772019 Adil Kirgoz Cumhuriyet Halk Partisi 57 702014 Mustafa Tosun Cumhuriyet Halk Partisi 53 212009 Osman Nuri Ozguven Cumhuriyet Halk Partisi 41 122004 Osman Nuri Ozguven Sosyaldemokrat Halk Partisi 34 921999 Yuksel Ucar Anavatan Partisi 44 931994 Yuksel Ucar Anavatan Partisi 48 971989 Osman Nuri Ozguven Sosyaldemokrat Halkci Parti 47 391984 Osman Nuri Ozguven Sosyal Demokrasi Partisi 37 191977 Cetin Sinecener Adalet Partisi 49 03EgitimIlcede 31 Ilkogretim okulu 3 Orta Ogretim kurumu bulunmakta 3759 ogrencinin egitim gordugu bu okullarda 214 ogretmen gorev yapmaktadir AltyapiIlce Saglik Grup Baskanligina bagli olarak Dikili Merkezde 2 Candarli Kasabasi ile Kabakum ve Bademli koylerinde birer olmak uzere toplam 5 adet Saglik Ocagi Mevcuttur Kocaoba Salihler Deliktas ve Denizkoy koylerinde birer adet saglik evi bulunmaktadir Kaynakca a b Il ve Ilce Yuz Olcumleri PDF Harita Genel Mudurlugu 24 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 24 Ekim 2019 27 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2012 www izmir dikili bel tr 22 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2020 PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2015 a b c d e f g h Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Dikili Nufusu Izmir nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Izmir Dikili Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c d e 7 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Izmir Valiligi26 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dikili ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dikili Kaymakamligi 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dikili Belediyesi 3 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dikili Belediyesi nin alternatif su yonetimi modeli ile ilgili kitap bolumu Yazar Dr Akgun Ilhan Yeni Bir Su Politikasina Dogru Turkiye de Su Yonetimi Alternatifler ve Oneriler sayfa 137 139 Istanbul Sosyal Degisim Yayinlari 2011 22 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dikili Belediyesi nin su yonetim modeline de yer veren bir sempozyum sunumu Konusmaci Dr Akgun Ilhan Uluslararasi Su Hakki Sempozyumu Kitabi sayfa 123 128 Istanbul Sosyal Degisim Dernegi Yayinlari 2010 6 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dikili Belediyesi nin sosyal belediyecilik anlayisi ile ilgili bir gazete makalesi Yazar Akgun Ilhan Su Hakkinin Pesinde Ozgur Gundem 31 07 2012 Uzaydan Dikili 25 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde