Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiye'nin coğrafi bölgeleri, 6 Haziran-21 Haziran 1941 tarihleri arasında Ankara'da toplanan Birinci Coğrafya Kongresi tarafından belirlenmiştir. Kongre ilk, orta ve lise müfredat programları ile okul kitapları, coğrafya terimleri ve coğrafi isimlerin yazılması, Türkiye Coğrafyası'nın ana hatları ve yerlerin adlandırılması üzerinde çalışmalar yapmak amacıyla toplanmıştı. Bu çalışmanın sonucunda Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrilmiş olması, dağların Anadolu'nun iç kesimlerini kıyılardan ayırması, iklim, ulaşım ve bitki örtüsü gibi kriterler dikkate alınarak Türkiye'nin coğrafi bölgeleri belirlenmiştir. İdari sınırları baz alan Türkiye'nin İBBS'si ile karıştırılmamalıdır.
Coğrafi bölgeleri oluşturan etkenler
Coğrafi bölgeler ve coğrafi bölgelerin sınırları belirlenirken şu etkenler dikkate alınmıştır:
|
|
Bölgeler ve bölümler
Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler yönünden sınırları içinde benzerlik gösteren geniş alanlara bölge denir. Sınırları içinde benzerlikleri olan ancak bölgenin diğer yerlerinden farklı olan küçük alanlara ise bölüm denir. Birinci Coğrafya Kongresinde Türkiye 7 coğrafi bölgeye ve 21 bölüme ayrılmıştır.
- Akdeniz Bölgesi:
- Adana Bölümü
- Çukurova - Toros Dağları Bölümü
- Antakya - Kahramanmaraş Bölümü
- Antalya Bölümü
- Antalya Bölümü
- Göller Bölümü
- Taşeli - Mut Bölümü
- Teke Bölümü
- Ege Bölgesi:
- Edremit Bölümü
- Bakırçay Bölümü
- Gediz Bölümü
- İzmir Bölümü
- Küçük Menderes Bölümü
- Büyük Menderes Bölümü
- Menteşe, Muğla Bölümü
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi:
- Orta Fırat Bölümü
- Dicle Bölümü
- Gaziantep Bölümü
- Şanlıurfa Bölümü
- Dicle Bölgesi
- Diyarbakır Bölümü
- Mardin - Midyat Bölümü
- İç Anadolu Bölgesi:
- Konya Bölümü
- Yukarı Sakarya Bölümü
- Konya - Ereğli Çevresi
- Orta Kızılırmak Bölümü
- Yukarı Kızılırmak Bölümü
Bölgelerin isimlendirilmesi
Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden dördüne komşu olduğu denizin adı verilmiştir (Akdeniz Bölgesi, Karadeniz Bölgesi, Ege Bölgesi, Marmara Bölgesi). Diğer üç bölge de Anadolu bütünü içindeki konumlarına göre adlandırılmışlardır (İç Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi). Türkiye'nin yön isimlendirilmesinde Doğu Şark, Batı Garp, Güney Cenup, Kuzey Şimal olarak adlandırılır.
Bölgelerde nüfus
Türkiye’deki coğrafi bölgeler arasında nüfus miktarı ve yoğunluğu yönünden önemli farklar bulunmaktadır. Bu farklarin oluşmasında fiziki faktörler (iklim özellikleri, yerşekilleri, toprak özellikleri) ve beşeri faktörler (sanayileşme, tarım, yer altı kaynakları, turizm, ulaşım) önemli rol oynarlar. Nüfusun en yoğun olduğu bölge Marmara Bölgesi en seyrek olduğu bölge de Doğu Anadolu Bölgesidir. Marmara'nın kalabalık bir nüfusa sahip olmasında İstanbul önemli bir rol oynar.
| Bölge | Nüfus Toplamı (2015) |
|---|---|
| Marmara | 23.608.079 |
| İç Anadolu | 12.381.363 |
| Ege | 10.023.549 |
| Akdeniz | 9.906.771 |
| Güneydoğu Anadolu | 8.250.718 |
| Karadeniz | 6.998.998 |
| Doğu Anadolu | 5.927.630 |
Bölgelerin özelliklerinden bazıları
Türkiye'nin coğrafi bölgelerinin karakteristik özelliklerinden bazıları şöyle sıralanabilir:
- Alanı en büyük bölge: Doğu Anadolu Bölgesi (Türkiye'nin %21'ini kaplar.)
- Alanı en küçük bölge: Güneydoğu Anadolu Bölgesi (Türkiye'nin %7.5'ini kaplar.)
- En yüksek bölge: Doğu Anadolu Bölgesi
- En alçak bölge: Marmara Bölgesi
- En uzun kıyılara sahip bölge: Ege Bölgesi
- En fazla yağış alan bölge: Karadeniz Bölgesi
- Yazın en sıcak bölge: Güneydoğu Anadolu Bölgesi
- Kışın en ılık bölge: Akdeniz Bölgesi
- En soğuk bölge: Doğu Anadolu Bölgesi
- Orman varlığı en zengin bölge: Karadeniz Bölgesi
- Orman varlığı en fakir bölge: Güneydoğu Anadolu Bölgesi
- Güneşlenme süresi en kısa bölge: Karadeniz Bölgesi
- Güneşlenme süresi en uzun bölge: Güneydoğu Anadolu Bölgesi
- Heyelanın en çok görüldüğü bölge: Karadeniz Bölgesi
- Volkanizmanın en etkin olduğu bölge: Doğu Anadolu Bölgesi
- Seracılığıın en fazla geliştiği bölge: Akdeniz Bölgesi
- Nüfusu en kalabalık bölge: Marmara Bölgesi
- Nüfusu en az olan bölge: Doğu Anadolu Bölgesi
- İklim çeşitliliği en fazla olan bölge: Marmara Bölgesi
- Enerji tüketimi en fazla olan bölge: Marmara Bölgesi
- Maden zenginlikleri en fazla olan bölge: Doğu Anadolu Bölgesi
Kaynakça
- ^ (PDF). eğitek. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2010.
- ^ http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do []? metot=temelist 07/04/2015 Tarihinde erişilmiştir
- ^ . www.tck.org.tr. Türk Coğrafya Kurumu. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020.
- ^ "Türkiye'nin En Büyük ve En Küçük Bölgesi". 9 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye nin cografi bolgeleri 6 Haziran 21 Haziran 1941 tarihleri arasinda Ankara da toplanan Birinci Cografya Kongresi tarafindan belirlenmistir Kongre ilk orta ve lise mufredat programlari ile okul kitaplari cografya terimleri ve cografi isimlerin yazilmasi Turkiye Cografyasi nin ana hatlari ve yerlerin adlandirilmasi uzerinde calismalar yapmak amaciyla toplanmisti Bu calismanin sonucunda Turkiye nin uc tarafinin denizlerle cevrilmis olmasi daglarin Anadolu nun ic kesimlerini kiyilardan ayirmasi iklim ulasim ve bitki ortusu gibi kriterler dikkate alinarak Turkiye nin cografi bolgeleri belirlenmistir Idari sinirlari baz alan Turkiye nin IBBS si ile karistirilmamalidir Akdeniz Bolgesi Dogu Anadolu Bolgesi Ege Bolgesi Guneydogu Anadolu Bolgesi Ic Anadolu Bolgesi Karadeniz Bolgesi Marmara BolgesiCografi bolgeleri olusturan etkenlerCografi bolgeler ve cografi bolgelerin sinirlari belirlenirken su etkenler dikkate alinmistir Dogal etkenlerKonum Yeryuzu sekilleri Iklim Bitki ortusu Beseri etkenlerNufus Ekonomik etkenlerTicaret TurizmBolgeler ve bolumlerDogal beseri ve ekonomik ozellikler yonunden sinirlari icinde benzerlik gosteren genis alanlara bolge denir Sinirlari icinde benzerlikleri olan ancak bolgenin diger yerlerinden farkli olan kucuk alanlara ise bolum denir Birinci Cografya Kongresinde Turkiye 7 cografi bolgeye ve 21 bolume ayrilmistir Akdeniz BolgesiAkdeniz Bolgesi Adana Bolumu Cukurova Toros Daglari Bolumu Antakya Kahramanmaras Bolumu Antalya Bolumu Antalya Bolumu Goller Bolumu Taseli Mut Bolumu Teke BolumuDogu Anadolu BolgesiDogu Anadolu Bolgesi Yukari Firat Bolumu Erzurum Kars Bolumu Yukari Murat Van Bolumu Hakkari BolumuEge BolgesiEge Bolgesi Ege Bolumu Edremit Bolumu Bakircay Bolumu Gediz Bolumu Izmir Bolumu Kucuk Menderes Bolumu Buyuk Menderes Bolumu Mentese Mugla Bolumu Ic Bati Anadolu BolumuGuneydogu Anadolu BolgesiGuneydogu Anadolu Bolgesi Orta Firat Bolumu Dicle Bolumu Gaziantep Bolumu Sanliurfa Bolumu Dicle Bolgesi Diyarbakir Bolumu Mardin Midyat BolumuIc Anadolu BolgesiIc Anadolu Bolgesi Konya Bolumu Obruk Yaylasi Konya Eregli Cevresi Ankara Bolumu Porsuk Cayi Sundiken Dag Zinciri Bolumu Yukari Sakarya Bolumu Konya Eregli Cevresi Orta Kizilirmak Bolumu Yukari Kizilirmak BolumuMarmara BolgesiMarmara Bolgesi Yildiz Bolumu Ergene Bolumu Catalca Kocaeli Bolumu Adapazari Bolumu Istanbul Bolumu Guney Marmara Bolumu Biga Gelibolu Bolumu Bursa Bolumu Karesi Bolumu Samanli BolumuKara Deniz BolgesiKaradeniz Bolgesi Bati Karadeniz Bolumu Orta Karadeniz Bolumu Canik Daglari Bolumu Kure Daglari Bolumu Dogu Karadeniz Bolumu Yukari Kelkit Coruh CayiBolgelerin isimlendirilmesiTurkiye nin yedi cografi bolgesinden dordune komsu oldugu denizin adi verilmistir Akdeniz Bolgesi Karadeniz Bolgesi Ege Bolgesi Marmara Bolgesi Diger uc bolge de Anadolu butunu icindeki konumlarina gore adlandirilmislardir Ic Anadolu Bolgesi Dogu Anadolu Bolgesi Guneydogu Anadolu Bolgesi Turkiye nin yon isimlendirilmesinde Dogu Sark Bati Garp Guney Cenup Kuzey Simal olarak adlandirilir Bolgelerde nufusTurkiye deki cografi bolgeler arasinda nufus miktari ve yogunlugu yonunden onemli farklar bulunmaktadir Bu farklarin olusmasinda fiziki faktorler iklim ozellikleri yersekilleri toprak ozellikleri ve beseri faktorler sanayilesme tarim yer alti kaynaklari turizm ulasim onemli rol oynarlar Nufusun en yogun oldugu bolge Marmara Bolgesi en seyrek oldugu bolge de Dogu Anadolu Bolgesidir Marmara nin kalabalik bir nufusa sahip olmasinda Istanbul onemli bir rol oynar Turkiye Bolge Nufus Toplamlari 2015 Bolge Nufuslari 2015 Bolge Nufus Toplami 2015 Marmara 23 608 079Ic Anadolu 12 381 363Ege 10 023 549Akdeniz 9 906 771Guneydogu Anadolu 8 250 718Karadeniz 6 998 998Dogu Anadolu 5 927 630Bolgelerin ozelliklerinden bazilariTurkiye nin cografi bolgelerinin karakteristik ozelliklerinden bazilari soyle siralanabilir Alani en buyuk bolge Dogu Anadolu Bolgesi Turkiye nin 21 ini kaplar Alani en kucuk bolge Guneydogu Anadolu Bolgesi Turkiye nin 7 5 ini kaplar En yuksek bolge Dogu Anadolu Bolgesi En alcak bolge Marmara Bolgesi En uzun kiyilara sahip bolge Ege Bolgesi En fazla yagis alan bolge Karadeniz Bolgesi Yazin en sicak bolge Guneydogu Anadolu Bolgesi Kisin en ilik bolge Akdeniz Bolgesi En soguk bolge Dogu Anadolu Bolgesi Orman varligi en zengin bolge Karadeniz Bolgesi Orman varligi en fakir bolge Guneydogu Anadolu Bolgesi Guneslenme suresi en kisa bolge Karadeniz Bolgesi Guneslenme suresi en uzun bolge Guneydogu Anadolu Bolgesi Heyelanin en cok goruldugu bolge Karadeniz Bolgesi Volkanizmanin en etkin oldugu bolge Dogu Anadolu Bolgesi Seraciligiin en fazla gelistigi bolge Akdeniz Bolgesi Nufusu en kalabalik bolge Marmara Bolgesi Nufusu en az olan bolge Dogu Anadolu Bolgesi Iklim cesitliligi en fazla olan bolge Marmara Bolgesi Enerji tuketimi en fazla olan bolge Marmara Bolgesi Maden zenginlikleri en fazla olan bolge Dogu Anadolu BolgesiKaynakca PDF egitek 31 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2010 http www tuik gov tr UstMenu do olu kirik baglanti metot temelist 07 04 2015 Tarihinde erisilmistir www tck org tr Turk Cografya Kurumu 30 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2020 Turkiye nin En Buyuk ve En Kucuk Bolgesi 9 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2020