Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Manavgat, antik adıyla Melas (Grekçe: Μέλας Mélas), Toroslar'da doğarak Antalya'da Akdeniz'e dökülen nehir. Uzunluğu 93 km'dir. (Batı Toros) sıradağları arasından doğan kolların birleşmesiyle oluşur. Güney batıya yönelerek dar ve dik yamaçlı kanyonlar arasından geçer, ünlü Manavgat Şelalesi'ni meydana getirir ve Manavgat ilçe merkezinin doğusunda alüvyal bir kıyı ovasından denize dökülür.
| Manavgat Nehri | |
|---|---|
 Manavgat Nehri | |
| Konum | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| İlçe(ler) | Akseki, Manavgat |
| Şehir(ler) | Antalya |
| Genel bilgiler | |
| Drenaj sistemi | Manavgat Nehri |
| Aktığı yer | Akdeniz |
| Kaynak | Akdağ |
| Ağız | 36°44′13″N 31°29′38″E / 36.73701°K 31.49398°D |
| Ağız rakımı | 0 m |
| Uzunluk | 93 km |
| Havza alanı | 850 km2 |
| Debi | 52 m³/sn |
Türkiye'nin akım rejimi en düzenli nehridir. Üzerinde iki tane baraj inşa edilmiş olup (Oymapınar Barajı ve Manavgat Barajı), enerji üretimine büyük katkılar sağlamaktadır. Halen de yapımına devam edilmekte olan iki baraja sahiptir. Dünyanın en büyük yeraltı nehirlerinden Dumanlı 1 ve Dumanlı 2 Manavgat Irmağını beslemektedir.
Irmak
Manavgat yakınlarında Antalya körfezine dökülen 93 km. boyunda bir çay olduğu halde, sularının pek bolluğu ve gür akışı ile ilgili olarak buna Manavgat Irmağı denir. Batı Toroslar'da, doruğu 2. 120 m yükseklik gösteren Şeytan Dağı'nın yamaçlarından doğan kaynakların birleşmesiyle ortaya çıkan aktıktan sonra Akdeniz’e ulaşan bir sudur. Önceleri adı Şahap Deresi olan Manavgat Çayı yukarı kesiminde Kuzeybatı - Güneydoğu yönlüdür, sonra bir dirsekle Güneybatıya döner. Torosları dar ve derin boğazlardan akarak geçer. Bilimsel adı kanyon olan bu boğazlara, Toros insanı Kapız adını verir. Yeryüzündeki su toplama alanı hiç de geniş görünmeyen bu akarsuyun yeraltı beslenmeleri bakımından gerçek bir ırmak değerinde bulunduğu ve böylece yerüstü, yeraltı beslenmeleri bakımından yağış alanının birkaç bin km² yi bulduğu bu akarsuyun, özel bir durumu vardır. Dereler halindeki kolları önemli yer tutmayan Manavgat Irmağı, kalın kalker tabakalarından bir yapı gösteren bir bölgede dibe inen suların gür kaynaklar halinde yer yer yüze çıkarak beslendiği, akım durumu ve seviye oynamaları bakımından düzenli büyük bir akarsudur. Yazları kurak ve sıcak geçen Akdeniz ikliminin bir akarsuyu olarak Temmuzdan Ekim sonuna kadar yatağından ortalama saniyede 30–65 m³ su geçirir. Normal kabarmalar halinde de yatağından saniyede 150–200 m³ su geçer. Karışık bir yapı gösteren ve kalkerlerin çok yer tuttuğu, yeraltı akarsularının yaygın olduğu bir bölgedeki Manavgat ırmağı üzerinde 20 yıldan beri incelemeleri yapılan Oymapınar baraj sahası bu bakımdan birçok araştırıcıları derinden uğraştırmıştır. 1964-2014 yılları arasında 245 m kotunda yapılan ölçümlerde ortalama debi 52 m³/sn tespit edilmiştir.
Oymapınar yakınlarında engebe azalır, buradaki vadiyi Oymapınar Baraj Gölü kaplamıştır. 1984 yılında hizmete giren baraj, oluşturduğu gölle Türkiye’ nin en güzel karstik kaynakları olan Dumanlı pınarlarını sular altında bırakmıştır. Oymapınar Baraj Gölü 500 hektar genişliğindedir. Manavgat Çayı üzerinde daha da aşağıda da Manavgat barajı ve hidroelektrik santrali yapılmıştır. 1987’de hizmete giren bu baraj ardında 8.60 km³ genişliğinde yapay bir göl oluşmuştur. Barajın su toplama hacmi ise 89 milyon m³ tür.
Manavgat Irmağı'nın başlangıç yeri, Beyşehir Gölü'nün 30 km güneyindeki Akdağ (2400m)dır. Ancak bu başlangıç kesiminde suların çoğunca dibe sızdığı bir dere görünüşündedir. Buradan 10–15 km güneyden itibaren her biri 5-10 değirmeni döndürecek kadar gür karstik akarsular bu suya katılmaya başlar, burada bir çay görünüşü ile akan su, birbiri ardınca uzanan dar ve derin sarp yamaçlı vadilerden geçer. Ancak, çok sayıdaki bu gür kaynakların suları ile kabaran Manavgat Çayı, yolu boyunca kalker arazide sızmalara uğrayarak önemli bir miktar su kaybeder, burada suları yazın azalır, hatta Akseki ile Aydınkent arasına düşen kesiminde Süzekkaya denilen yerde su dibe batar. Tekrar yüze çıkan su kısa bir mesafeden sonra gür kaynaklarla beslenir. Bu kaynakların Kembos Ovası'ndan dibe sızmış suların buradan çıktığı sanılmaktadır. Birkaç yüz metre aşağıda, 20 m kadar yüksekliği olan bir şelaleden düşer, bu arada güçlü dere ve kaynaklar da alır, dar vadilerden geçer, daha aşağıda yine heybetli çağlayanlar yapar. Nadir bulunan manzaralar arasında olan bu düşüş yerinde birer havuza andıran oyuklar belirmiştir. Buralardan aşağılara doğru kilometrelerce uzunlukta, pek derin, yer yer son derece daralmış, sarp kayalar arasında köpüklenerek ve çağlayanlar yaparak akar. Buralardan sonra Manavgat Çayı tam bir ırmak görünüşü almış bulunur. Aşağı kesiminin başlangıcındaki Oymapınar köyünden aşağıda, Manavgat kasabasının kuzeyinde, ünlü Manavgat çağlayanlarından düşerek, bol suları ile denize ulaşır. Irmak burada sakin akar, motor büyüklüğündeki su taşıtları kıyıdan 7 km içerideki Manavgat kasabasına kadar işler.
Antikçağda adı Melas olan Manavgat Irmağı, antik Side kentinin su gereksinimini karşılıyordu. Günümüzde ise ırmaktan sulamada da faydanılır.
Kaynakça
- ^ Doğaner, Prof.Dr.Suna. "Ovalar". AKDENİZ BÖLGESİ COĞRAFYASI. academia.edu. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2016.[]
- ^ a b c İZBIRAK,R.,(1996), TÜRKİYE 1, MİLLİ EĞİTİM BASIMEVİ, İSTANBUL
- ^ a b c GÜNEY, E., (2004), TÜRKİYE HİDROCOĞRAFYASI, ÇANTAY KİTABEVİ,İSTANBUL.
- ^ . enerjiatlasi.com. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2016.
-
![image]()
Manavgat Nehri üzerindeki ilk baraj:Oymapınar Barajı -
![image]()
Manavgat Çağlayanı -
![image]()
Oymapınar Barajı -
![image]()
Akdeniz'e kavuşurken -
![image]()
Küçük şelale
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Manavgat antik adiyla Melas Grekce Melas Melas Toroslar da dogarak Antalya da Akdeniz e dokulen nehir Uzunlugu 93 km dir Bati Toros siradaglari arasindan dogan kollarin birlesmesiyle olusur Guney batiya yonelerek dar ve dik yamacli kanyonlar arasindan gecer unlu Manavgat Selalesi ni meydana getirir ve Manavgat ilce merkezinin dogusunda aluvyal bir kiyi ovasindan denize dokulur Manavgat NehriManavgat NehriKonumUlke ler TurkiyeIlce ler Akseki ManavgatSehir ler AntalyaGenel bilgilerDrenaj sistemi Manavgat NehriAktigi yer AkdenizKaynak AkdagAgiz 36 44 13 N 31 29 38 E 36 73701 K 31 49398 D 36 73701 31 49398Agiz rakimi 0 mUzunluk 93 kmHavza alani 850 km2Debi 52 m sn Turkiye nin akim rejimi en duzenli nehridir Uzerinde iki tane baraj insa edilmis olup Oymapinar Baraji ve Manavgat Baraji enerji uretimine buyuk katkilar saglamaktadir Halen de yapimina devam edilmekte olan iki baraja sahiptir Dunyanin en buyuk yeralti nehirlerinden Dumanli 1 ve Dumanli 2 Manavgat Irmagini beslemektedir IrmakManavgat yakinlarinda Antalya korfezine dokulen 93 km boyunda bir cay oldugu halde sularinin pek bollugu ve gur akisi ile ilgili olarak buna Manavgat Irmagi denir Bati Toroslar da dorugu 2 120 m yukseklik gosteren Seytan Dagi nin yamaclarindan dogan kaynaklarin birlesmesiyle ortaya cikan aktiktan sonra Akdeniz e ulasan bir sudur Onceleri adi Sahap Deresi olan Manavgat Cayi yukari kesiminde Kuzeybati Guneydogu yonludur sonra bir dirsekle Guneybatiya doner Toroslari dar ve derin bogazlardan akarak gecer Bilimsel adi kanyon olan bu bogazlara Toros insani Kapiz adini verir Yeryuzundeki su toplama alani hic de genis gorunmeyen bu akarsuyun yeralti beslenmeleri bakimindan gercek bir irmak degerinde bulundugu ve boylece yerustu yeralti beslenmeleri bakimindan yagis alaninin birkac bin km yi buldugu bu akarsuyun ozel bir durumu vardir Dereler halindeki kollari onemli yer tutmayan Manavgat Irmagi kalin kalker tabakalarindan bir yapi gosteren bir bolgede dibe inen sularin gur kaynaklar halinde yer yer yuze cikarak beslendigi akim durumu ve seviye oynamalari bakimindan duzenli buyuk bir akarsudur Yazlari kurak ve sicak gecen Akdeniz ikliminin bir akarsuyu olarak Temmuzdan Ekim sonuna kadar yatagindan ortalama saniyede 30 65 m su gecirir Normal kabarmalar halinde de yatagindan saniyede 150 200 m su gecer Karisik bir yapi gosteren ve kalkerlerin cok yer tuttugu yeralti akarsularinin yaygin oldugu bir bolgedeki Manavgat irmagi uzerinde 20 yildan beri incelemeleri yapilan Oymapinar baraj sahasi bu bakimdan bircok arastiricilari derinden ugrastirmistir 1964 2014 yillari arasinda 245 m kotunda yapilan olcumlerde ortalama debi 52 m sn tespit edilmistir Oymapinar yakinlarinda engebe azalir buradaki vadiyi Oymapinar Baraj Golu kaplamistir 1984 yilinda hizmete giren baraj olusturdugu golle Turkiye nin en guzel karstik kaynaklari olan Dumanli pinarlarini sular altinda birakmistir Oymapinar Baraj Golu 500 hektar genisligindedir Manavgat Cayi uzerinde daha da asagida da Manavgat baraji ve hidroelektrik santrali yapilmistir 1987 de hizmete giren bu baraj ardinda 8 60 km genisliginde yapay bir gol olusmustur Barajin su toplama hacmi ise 89 milyon m tur Manavgat Irmagi nin baslangic yeri Beysehir Golu nun 30 km guneyindeki Akdag 2400m dir Ancak bu baslangic kesiminde sularin cogunca dibe sizdigi bir dere gorunusundedir Buradan 10 15 km guneyden itibaren her biri 5 10 degirmeni dondurecek kadar gur karstik akarsular bu suya katilmaya baslar burada bir cay gorunusu ile akan su birbiri ardinca uzanan dar ve derin sarp yamacli vadilerden gecer Ancak cok sayidaki bu gur kaynaklarin sulari ile kabaran Manavgat Cayi yolu boyunca kalker arazide sizmalara ugrayarak onemli bir miktar su kaybeder burada sulari yazin azalir hatta Akseki ile Aydinkent arasina dusen kesiminde Suzekkaya denilen yerde su dibe batar Tekrar yuze cikan su kisa bir mesafeden sonra gur kaynaklarla beslenir Bu kaynaklarin Kembos Ovasi ndan dibe sizmis sularin buradan ciktigi sanilmaktadir Birkac yuz metre asagida 20 m kadar yuksekligi olan bir selaleden duser bu arada guclu dere ve kaynaklar da alir dar vadilerden gecer daha asagida yine heybetli caglayanlar yapar Nadir bulunan manzaralar arasinda olan bu dusus yerinde birer havuza andiran oyuklar belirmistir Buralardan asagilara dogru kilometrelerce uzunlukta pek derin yer yer son derece daralmis sarp kayalar arasinda kopuklenerek ve caglayanlar yaparak akar Buralardan sonra Manavgat Cayi tam bir irmak gorunusu almis bulunur Asagi kesiminin baslangicindaki Oymapinar koyunden asagida Manavgat kasabasinin kuzeyinde unlu Manavgat caglayanlarindan duserek bol sulari ile denize ulasir Irmak burada sakin akar motor buyuklugundeki su tasitlari kiyidan 7 km icerideki Manavgat kasabasina kadar isler Antikcagda adi Melas olan Manavgat Irmagi antik Side kentinin su gereksinimini karsiliyordu Gunumuzde ise irmaktan sulamada da faydanilir Kaynakca Doganer Prof Dr Suna Ovalar AKDENIZ BOLGESI COGRAFYASI academia edu Erisim tarihi 27 Mayis 2016 olu kirik baglanti a b c IZBIRAK R 1996 TURKIYE 1 MILLI EGITIM BASIMEVI ISTANBUL a b c GUNEY E 2004 TURKIYE HIDROCOGRAFYASI CANTAY KITABEVI ISTANBUL enerjiatlasi com 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2016 GaleriManavgat Nehri uzerindeki ilk baraj Oymapinar Baraji Manavgat Caglayani Oymapinar Baraji Akdeniz e kavusurken Kucuk selale