Side, Antalya ilinin Manavgat ilçesine bağlı mahalledir.
Side | |
---|---|
Antalya | |
Ülke | Türkiye |
İl | Antalya |
İlçe | Manavgat |
Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
Nüfus (2014)TÜİK | 11.000 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0242 |
Posta kodu | 07 330 |
İlçe haritasındaki yeri İl haritasındaki yeri |
Tarihçe
"Side" adı Anadolu dilinde "Nar" anlamına gelmektedir. Bu özellik ve belgede bulunan bazı yazıtlardan elde edilen bilgiler Side tarihinin Hititlere kadar uzandığını göstermektedir. Fakat Anadolu'nun en eski yerleşim birimlerinden biri olan Side'nin MÖ 7. yüzyıldan önce kurulduğu da söylenmektedir. Anadolu tarihleri içerisinde Side, diğer Pamphylia kentleriyle aynı aşamaları geçirmiştir. Yunanlar MÖ 7. yüzyıl göçler sırasında Side'ye gelmişlerdir. Eldeki yazıtlara göre MÖ 3. yüzyıla değin de kente özgü bir dil konuşmuşlardır. Hala tam olarak çözülemeyen bu dil Hint-Avrupa dillerindendir. Side MÖ 6. yüzyılın ilk yarısında Lidyalıların, MÖ 547-546'da da Perslerin egemenliğine girmiştir. Pers yönetiminde gelişen kent, MÖ 334'te İskender'e teslim olunmuştur. İskender'in ölümünden sonra Antigonus 6 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'un (323-304). Ptolemaioslar'ın (301-215). MÖ 215'ten sonra da Suriye Krallığı'nın denetimi altına girmiştir. MÖ 2. yüzyılda Ptolemaioslar'ın güçlü savaş ve ticaret filoları sayesinde en parlak dönemini yaşayan kent, bu sürede imar edilip bir bilim ve kültür merkezi haline getirilmiştir. MÖ 188'de Apameia Barışı ile Bergama Krallığı'na bırakılan Side, Doğu Pamfilya bölgesiyle birlikte bağımsızlığını korumuş, büyük ticaret donanmasıyla refaha ve zenginliğe kavuşmuştur. MÖ 78'den sonra Roma egemenliğinde bulunan kent, 2. ve 3. yüzyıllarda bölgenin ticaret merkezi oldu. Özellikle köle ticaretinin sağladığı zengin ve parlak bir dönem yaşandı. 2. yüzyıl boyunca bir bilim ve kültür merkeziydi. Suriye krallarından VII. Antiokhos, tahta geçmeden önce burada eğitim gördü. Kral olduğu zaman (MÖ 138) Sidetes adını aldı. Bu devre kadar başta Athena ve Apollon olmak üzere Afrodit, Ares, Asklepios, Hegeia, Kharitler, Demeter, Dionisos, Hermes gibi birçok tanrıya inanıp tapan Sideliler 4. yüzyılda Hristiyanlaşmaya başlamışlardır. Side, 5. yüzyılda Pamfilya Metropolisi (Piskoposluk Merkezi) olunca, 5. ve 6. yüzyılda en parlak devrini yaşamıştır. Bu gelişim 7. 9. yüzyıllar arasında Arap akınları ile son bulmuştur. Kazılar sırasında büyük bir yangın ve çok sayıda deprem izlerine rastlanmıştır. Arap istilası, doğal afetler kentin terk edilmesine yol açmıştır. 12. yüzyılda Arap coğrafyacısı El İdrisi burayı ölü bir kent olarak göstermekte ve Yanmış Antalya olarak tanımlamaktadır. İdrisi'ye göre 1150'ye doğru kent halkı Side'den göç etmiş, 12. yüzyılda Side tümüyle boşaltılmıştır. 13. yüzyılda Selçukluların 14. yüzyılda ise Hamitoğulları Beyliği ve Tekelioğulları'nın egemenliği altına giren Side'de bu devirlerde yerleşim olmamıştır. 15. yüzyılda kesin olarak Türk topraklarına katılmıştır. Ancak ne Osmanlılar ne de Selçuklular Side'de oturmadıklarından, yarımada üzerinde Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait eserlere rastlanmaz.
1895-97 yılında Yunan isyanı sebebiyle kaçan Giritli Müslüman, yarımadanın uç kısmına bir köy kurularak Girit Adası'ndan gelen göçmenler buraya yerleştirilmişlerdir. Bugünkü mahallenin çekirdeğini oluşturan küçük köy zamanla tüm yarımadayı kaplamıştır. Sonraları "Selimiye" adını alan yerleşim, 21 Aralık 1987 tarihindeki kararla Kemer köyüyle birleştirilerek "Side" adı altında belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2009 | 10.505 |
2007 | 6.500 |
2000 | 20.951 |
1990 | 11.333 |
Spor
Side merkezli futbol kulübü Sidespor, bir dönem 2. Lig ve 3. Lig'de mücadele etmiştir.
Kaynakça
- ^ [1] 24 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Side Belediyesi); Side Hakkında Tarihi Bilgiler
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 26 Aralık 1987. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2021.
Dış bağlantılar
Side hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Commons'ta dosyalar |
- Anatolianscripts.com - Side Alfabesi 9 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Fotoğraflar
- Anıtsal Çeşme - Nymphaeum (Side)
- Vespasianus Anıtı - Side
- Side Antik Kenti Tiyatro Girişi
- Side - Tarihi Evler
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Side Antalya ilinin Manavgat ilcesine bagli mahalledir SideMahalleMahallenin haritadaki yeriAntalyaUlke TurkiyeIlAntalyaIlceManavgatCografi bolgeAkdeniz BolgesiNufus 2014 TUIK11 000Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0242Posta kodu07 330Resmi site http www manavgat bel tr tanitim side mahallesiIlce haritasindaki yeri Il haritasindaki yeriSide de tapinaktan bir kesitApollon tapinagi gunes batarken Tarihce Side adi Anadolu dilinde Nar anlamina gelmektedir Bu ozellik ve belgede bulunan bazi yazitlardan elde edilen bilgiler Side tarihinin Hititlere kadar uzandigini gostermektedir Fakat Anadolu nun en eski yerlesim birimlerinden biri olan Side nin MO 7 yuzyildan once kuruldugu da soylenmektedir Anadolu tarihleri icerisinde Side diger Pamphylia kentleriyle ayni asamalari gecirmistir Yunanlar MO 7 yuzyil gocler sirasinda Side ye gelmislerdir Eldeki yazitlara gore MO 3 yuzyila degin de kente ozgu bir dil konusmuslardir Hala tam olarak cozulemeyen bu dil Hint Avrupa dillerindendir Side MO 6 yuzyilin ilk yarisinda Lidyalilarin MO 547 546 da da Perslerin egemenligine girmistir Pers yonetiminde gelisen kent MO 334 te Iskender e teslim olunmustur Iskender in olumunden sonra Antigonus 6 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi un 323 304 Ptolemaioslar in 301 215 MO 215 ten sonra da Suriye Kralligi nin denetimi altina girmistir MO 2 yuzyilda Ptolemaioslar in guclu savas ve ticaret filolari sayesinde en parlak donemini yasayan kent bu surede imar edilip bir bilim ve kultur merkezi haline getirilmistir MO 188 de Apameia Barisi ile Bergama Kralligi na birakilan Side Dogu Pamfilya bolgesiyle birlikte bagimsizligini korumus buyuk ticaret donanmasiyla refaha ve zenginlige kavusmustur MO 78 den sonra Roma egemenliginde bulunan kent 2 ve 3 yuzyillarda bolgenin ticaret merkezi oldu Ozellikle kole ticaretinin sagladigi zengin ve parlak bir donem yasandi 2 yuzyil boyunca bir bilim ve kultur merkeziydi Suriye krallarindan VII Antiokhos tahta gecmeden once burada egitim gordu Kral oldugu zaman MO 138 Sidetes adini aldi Bu devre kadar basta Athena ve Apollon olmak uzere Afrodit Ares Asklepios Hegeia Kharitler Demeter Dionisos Hermes gibi bircok tanriya inanip tapan Sideliler 4 yuzyilda Hristiyanlasmaya baslamislardir Side 5 yuzyilda Pamfilya Metropolisi Piskoposluk Merkezi olunca 5 ve 6 yuzyilda en parlak devrini yasamistir Bu gelisim 7 9 yuzyillar arasinda Arap akinlari ile son bulmustur Kazilar sirasinda buyuk bir yangin ve cok sayida deprem izlerine rastlanmistir Arap istilasi dogal afetler kentin terk edilmesine yol acmistir 12 yuzyilda Arap cografyacisi El Idrisi burayi olu bir kent olarak gostermekte ve Yanmis Antalya olarak tanimlamaktadir Idrisi ye gore 1150 ye dogru kent halki Side den goc etmis 12 yuzyilda Side tumuyle bosaltilmistir 13 yuzyilda Selcuklularin 14 yuzyilda ise Hamitogullari Beyligi ve Tekeliogullari nin egemenligi altina giren Side de bu devirlerde yerlesim olmamistir 15 yuzyilda kesin olarak Turk topraklarina katilmistir Ancak ne Osmanlilar ne de Selcuklular Side de oturmadiklarindan yarimada uzerinde Selcuklu ve Osmanli donemine ait eserlere rastlanmaz 1895 97 yilinda Yunan isyani sebebiyle kacan Giritli Musluman yarimadanin uc kismina bir koy kurularak Girit Adasi ndan gelen gocmenler buraya yerlestirilmislerdir Bugunku mahallenin cekirdegini olusturan kucuk koy zamanla tum yarimadayi kaplamistir Sonralari Selimiye adini alan yerlesim 21 Aralik 1987 tarihindeki kararla Kemer koyuyle birlestirilerek Side adi altinda belediye statusu alarak beldeye donustu NufusYillara gore mahalle nufus verileri2009 10 5052007 6 5002000 20 9511990 11 333SporSide merkezli futbol kulubu Sidespor bir donem 2 Lig ve 3 Lig de mucadele etmistir Kaynakca 1 24 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Side Belediyesi Side Hakkinda Tarihi Bilgiler PDF Resmi Gazete 26 Aralik 1987 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2021 Dis baglantilarVikipedi nin kardes projelerinden Side hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarAnatolianscripts com Side Alfabesi 9 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde FotograflarAnitsal Cesme Nymphaeum Side Vespasianus Aniti Side Side Antik Kenti Tiyatro Girisi Side Tarihi Evler