Rodos (Yunanca: Ρόδος) Ege Denizi'nde bir ada, On İki Adalar'ın en büyüğü, Yunanistan'ın (Meis adası hesaba katılmazsa) en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası'ndan 18 km (11 mil) mesafededir. Adanın 2019 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000'i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri, Yunanistan'ın On İki Adalar (Δωδεκάνησα, Dodekanisa) idari bölgesinin ve (Sömbeki, Herke, ve Meis adalarını da içeren) Rodos ilinin (nomos) merkezidir.
Rodos Ρόδος | |
---|---|
Coğrafya | |
Koordinatlar | |
Takımadası | On İki Ada |
Denizi | Ege Denizi |
İklim | Akdeniz |
Siyasi | |
Adadaki ülke(ler) | |
Demografi | |
Nüfus | 130.200 |
Nüfus yoğunluğu | 82 kişi/km2 |
Dünyanın yedi harikasından biri kabul edilen Rodos Heykeli (Kolossos) MÖ 280 yılında Dorlar tarafından Rodos liman girişinde inşa edilmiştir. Rodos şehrinin Tapınak Şövalyeleri tarafından inşa edilmiş kalesi ve Orta Çağ'dan kalma mahallesi UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndedir. Adada ayrıca, Rodos Diagoras Uluslararası Havaalanı ile Rodos şehri arasında kalan kesimde toplanmış 5.500 nüfusluk bir Türk azınlık bulunmaktadır. İç kısımları ormanlıktır ve Türk çamı da denilen Pinus brutia ağaçları kızılçamlar ile kaplıdır. Adanın flora ve faunasının, genel olarak, Yunanistan'ın kalan kısımlarından ziyade Türkiye'nin batı sahillerini andırdığı kabul görmektedir. Adanın kuzey ucundaki Rodos dışındaki en önemli yerleşim, güneydoğu sahilindeki 'tur.
İsim
Ada tarihi boyunca Yunancada (Yunanca: Ρόδος)(Ródos) olarak bilinmiştir. Aynı zamanda Lindos olarak da anılıyordu. Ayrıca adaya da Rodi, Türkçe: Rodos ve : רודי (Rodi) ya da רודיס (Rodes) denir.
Adanın adı : Rhódon (gül) 'den gelir ve bazen güller adası olarak da anılır. yanlışlıkla Rodos'un eski adının ve 's un bir araya getirilmesiyle "Collosus" olarak adlandırıldığını bildirir. Adanın adı antik çağda birçok yılana ev sahipliği yaptığı için Fenike dilindeki yılan anlamındaki "erod" kelimesinden türetilmiş olabilir.
Coğrafya
Rodos Adası'nın şekli mızrak ucuna benzer. 79,7 km uzunluk ve 38 km genişlik ile toplam alanı yaklaşık 1.398 km²dir (540 mil kare). Deniz sahili yaklaşık 220 km'dir.
Rodos şehri adanın kuzey ucundadır ve aynı zamanda antik ve modern ticari limanların bulunduğu yerdir.
Ana havayolu kapısı, Rodos Diagoras Uluslararası Havalimanı'dır (IATA kodu: RHO). Havalimanı, şehrinin 14 km güneybatısındadır.
Karayolu ağı, şehirden doğu ve batı sahilleri boyunca yayılmıştır.
Adanın ana kayası kireç taşı‘dır. Sahiller kayalık iken adanın içleri, ekilebilir topraklara sahiptir.
Rodos şehrinin dışında adada beyaz badanalı küçük köyler ve kaplıca tatil köyleri vardır. Bunların içinde , , , Haraki, , , , Ixia, , (Attavyros), ve (Ialysos) sayılabilir. 1.216 m rakımlı dağı adanın en yüksek noktasıdır.
Rodos, Yunan ana karasının 363 km (226 mil) doğu-güneydoğusunda ve Türkiye'nin güney kıyısından 18 km (11 mil) uzaklıktadır.
Turizm, adanın birincil gelir kaynağıdır.
Flora
Adanın iç kısmı dağlıktır, seyrek yerleşimlidir ve çam (Pinus brutia) ve selvi (Cupressus sempervirens) ormanlarıyla kaplıdır. Kıyılar kayalık olsa da adada turunçgiller, şaraplık üzüm, sebzeler, zeytin ve diğer mahsullerin yetiştirildiği ekilebilir arazi şeritleri vardır. Adanın adını aldığı birçok çiçekli bitki bol miktarda vardır.
Fauna
2005 yılında Rodos alageyik nüfusunun genetik olarak farklı olduğu ve acilen korunması gerektiği ortaya çıktı. Yunanca: "Kelebekler Vadisi"‘nde yazın çok sayıda ve kelebek toplanır.
Depremler
Tarihi depremlerden Rodos Heykeli'ni yok eden ; Rodos şehrinin büyük kısmını yok eden 3 Mayıs 1481 Rodos depremi; ve 26 Haziran 1926 depremi sayılabilir. 15 Temmuz 2008'de Rodos birkaç eski binada küçük hasara ve bir ölüme neden olan ile sarsıldı.
İklim
Rodos yarı kurak, sıcak yaz mevsimli Akdeniz iklimine sahiptir. (Köppen iklim sınıflandırmasına göre Csa'dır).
Rodos için iklim verisi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ay | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haz | Temm | Ağustos | Eyl | Ekim | Kas | Ara | Yıllık |
Ortalama deniz sıcaklığı °C (°F) | 17.9 (64.2) | 17.0 (62.6) | 17.1 (62.8) | 17.6 (63.7) | 20.1 (68.2) | 23.4 (74.1) | 25.9 (78.6) | 27.2 (81.0) | 26.7 (80.1) | 23.8 (74.8) | 20.9 (69.6) | 18.8 (65.8) | 21.4 (70.5) |
Ortalama günlük günışığı saati | 10.0 | 11.0 | 12.0 | 13.0 | 14.0 | 15.0 | 14.0 | 13.0 | 12.0 | 11.0 | 10.0 | 10.0 | 12.1 |
Ortalama | 2 | 3 | 5 | 7 | 8 | 10 | 10 | 9 | 7 | 5 | 3 | 2 | 5.9 |
Kaynak: Hellenic National Meteorological Service (1955-2010 averages) NOAA (Record temperature) Weather Atlas (sunshine data) |
Tarihçe
Antik Zamanlar
Adaya yerleşimi kayıtlı tarihi MÖ 2500’den önceki dönemlere dayanır.
MÖ 16. yüzyılda Girit Uygarlığı adaya yerleşti. Ondan daha sonra Yunan Mitolojisi yeni bir Rodos ırkı isimlendirdi: Telchines. Rodos ve Danaus (Mitolojik bir karakter) ile ilişkilendiriliyordu. Bazen takma adı Telchinis ile adlandırıldı.
Miken Dönemi
Yunan efsanesinde Rodos'un Tlepolemus önderliğinde Truva Savaşı'na katıldığı iddia edilir.
MÖ 15. yüzyılda, Miken Yunanlıları Akhalar adayı istila etti. Bronz Çağı Çöküşü sonrasında, ilk yenilenen dış bağlantılar Kıbrıs ile oldu.
MÖ 11. yüzyılda Dorların gelmesiyle ada gözde olmaya başladı.
Arkaik Çağ
MÖ 8. yüzyılda İstanköy, Knidos ve Halikarnas (ana karada) ile birlikte üç önemli şehir olan Lindos, Ialysus ve Kameiros'u kuran Dorlar'ın gelişiyle adada yerleşimler oluşmaya başladı. -Dorian Hexapolis (Yunancada altı şehir anlamına gelir) denir.
Şair Pindaros kasidesinde “Ada, güneş tanrısı Helios ile perisi Rhodos'un birleşmesinden doğdu ve şehirlere onların üç oğlunun adı verildi” der. Roda adanın doğal çiçekli bitkisi pembe Hibiscusdur. Diodorus Siculus, Helios ve Rhode'un oğullarından Actis'in Mısır'a gittiğini sözlerine ekler. Heliopolis şehrini kurdu ve Mısırlılara astrolojiyi öğretti.
MÖ 8. yüzyılın ikinci yarısında Athena kutsal alanı, kültürel temasların göstergesi Yakın Doğu'dan küçük fildişleri ve Suriye'den bronz objeler olan adak hediyeleri aldı. Kuzeybatı kıyısındaki, tapınağın MÖ 8. yüzyılda kurulduğu eski bir Tunç Çağı bölgesi olan Kameiros'ta, oyma fildişi figürinlerin çağdaş bir başka dikkate değer dizisi daha vardır. Kameiros ve Ialyssos mezarlıkları, MÖ 7. ve 6. yüzyılın başlarına tarihlenen Oryantalizan Rodos takılarının birkaç mükemmel örneğini ortaya çıkarmıştır.
Klasik Çağ
Pers istilasının adayı kaplamasının ardından MÖ 478'de Perslerin Atina güçleri tarafından yenilmesi ile Rodos adası şehirleri Atina Birliği'ne (Atina tarafından yönetilen, MÖ 5. yüzyıldaki Yunan şehir devletleri birliği) bağlandı. MÖ 431 yılında Peloponez Savaşı çemberi yardığında Rodos geniş bir şekilde tarafsız kaldı. Birliğe bağlı olmasına rağmen savaş 404 yılına kadar sürdü. Fakat Rodos bu zamanda çatışmadan tamamen geri çekildi ve kendi yoluna devam etmeye karar verdi. MÖ 408 yılında şehir devletleri bir ülke oluşturdular ve yeni Rodos'u yeni başşehir olarak adanın en kuzey ucunda inşa ettiler. Onların düzenli planı Atinalı mimar tarafından gözden geçiriliyordu. Mamafih Pelepones savaşları tüm Yunan kültürünü zayıflatmıştı ve istilaya açıktı. MÖ 357 yılında ada Karyalılar tarafından kral Mausolus tarafından fethedildi. Daha sonra da MÖ 340'ta Persler'in eline geçti. Fakat onların dönemi kısa oldu bu şehir halkı için rahatlatıcı bir durum oldu. Rodos, MÖ 332'de Makedonyalı III.İskender’in Persleri yenmesinden sonra büyüyen bu imparatorluğun parçası oldu. İskender ‘in ölümünü takiben generalleri krallığı kontrol etme çekişmesine girdi. Generallerden üçü Ptolemy, Seleucus ve Antigonus krallığı kendi aralarında böldü. Rodos Ptolemies ile ticari ve kültürel bağlarını İskenderiye ile kuvvetlendiriyordu ve baraberce şekillendirdikleri Rodos-Mısır birliği Akdeniz'de ticareti boydan boya kontrol ediyordu. MÖ 3. yüzyılda şehir denizcilik, ticaret ve kültür merkeziyle gelişti ve şehrin parası Akdeniz'in her tarafında dolaşımdaydı. Rodos'un meşhur felsefe okulu bilim, edebiyat ve hitabeti İskenderiye'li üstadları ile paylaşıyordu. Tanınmış isimler Rodos'ta bir okul kuran Atinalı hitabet Aeschines, Apollonius of Rhodes (MÖ 3. yüzyıl-MÖ 246, epik şair, bilim insanı ve İskenderiye kütüphanesi direktörü), astronom Hipparchus ve Geminus ve hitabetçi Dionysios Trax. Heykel okulu zenginlik, dramatik stilde gelişti. Ve bu Hellenistic Baraque Hellenistik Barok tarzı olarak nitelendirilebilir.
Orta Çağ Dönemi
1309'da Bizans çağı, adanın Hospitalier Şövalyeleri (1080 yılında Kudüs'te kurulan ve Saint John Kudüs, Rodos ve Malta tarikatı, Malta şövalyeleri, Rodos şövalyeleri ve Malta silahşorlarını içeren bir organizasyon) tarafından zapt edilmesiyle son buldu. Yeni ismiyle Rodos Şövalyeleri yönetimi altında şehir Orta Çağ Avrupa ideal modeline göre yeniden inşa edildi.
Şehrin meşhur anıtlarının çoğunu Palace of the Grand Master Büyük Üstatların Sarayı içerir. Bu dönemde yapılmıştır. Şövalyelerin inşa ettiği bu kuvvetli duvarlar 1444 deki Mısır Sultanı ataklarına ve II. Mehmed'in 1480'deki ataklarına karşı koyup ayakta kaldılar. Son olarak Rodos Kanuni Sultan Süleyman'ın 29 Aralık 1522'deki geniş ordusuna karşı yenik düştü. Kalan birkaç şövalyeye Sicilya Krallığı'nda istirahat etmelerine izin verildi. Şövalyeler daha sonra onların operasyon merkezi Malta'ya hareket edeceklerdi. Ada yaklaşık 400 yıl Osmanlı İmparatorluğu mülkiyetinde kalmıştır.
Modern tarih
1912'de Trablusgarp Savaşı sırasında Rodos İtalya tarafından işgal edildi. Rodos, Onikiada'nın diğer adalarıyla birlikte, İtalya'nın 1947'de Paris Antlaşması'nı imzalamasıyla beraber Yunanistan'a katıldı. Adada bulunan Türk azınlık 1923'teki Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi sırasında İtalya topraklarında sayıldıkları için mübadeleden kurtuldular. Bu nedenle günümüzde Rodos'ta küçük bir Türk azınlığı bulunmaktadır.
Ada, İtalyan hükûmeti tarafından atanan birçok "vali" yüzünden acı çekti. Böylelikle 1938'de, diğer Avrupa ülkelerinde teşvik edilen antisemitik politikaların ayak izlerini taklit eden "Leggi razziali" (Irk Yasaları) çıkarıldı. Ordu da dahil olmak üzere hükûmette görev yapan tüm Yahudiler istifaya zorlandı, okul çocukları eğitimlerini bırakmaya zorlandı ve Yahudilerle herhangi bir alışverişi içeren her türlü ticaret yasaklandı. Yarım bin yıl Rodos'ta barış içinde yaşadıktan sonra, Yahudi Juderia vatandaşlıktan çıktı.
8 Eylül 1943'teki İtalyan Mütarekesi'nin ardından İngilizler, Rodos'taki İtalyan garnizonunu taraf değiştirmeye çalıştı. Bu, ile adayı işgal etmeyi başaran Alman Ordusu tarafından önceden tahmin edilmişti. Büyük ölçüde, Alman işgali, sonraki On İki Ada Seferi İngilizlerin başarısızlığına neden oldu.
Eylül 1943'ten sonra Yahudiler toplama kamplarına gönderildi. Ancak Türk konsolosu Selahattin Ülkümen, kendisini ve ailesini büyük bir riske atarak, Türk vatandaşı veya Türk vatandaşlarının ailelerine mensup 42 Yahudi aileyi, toplamda yaklaşık 200 kişiyi kurtarmayı başardı.
8 Mayıs 1945'te Otto Wagener komutasındaki Almanlar, Rodos'u ve On İki Ada'yı bir bütün olarak İngilizlere teslim etti ve İngilizler kısa süre sonra adaları askeri himaye olarak işgal etti.
Paris Barış Antlaşmaları'nda Rodos, Şubat 1947'de On İki Ada'nın diğer adalarıyla birlikte Yunanistan'a bağlandı. 6.000 İtalyan sömürgeci adayı terk etmeye zorlanarak İtalya'ya döndü.
Ulaşım
Deniz ulaşımı
Ege’nin güneyinde, Muğla ili sınırları içerisinde yer alan turistik bölgemiz Fethiye‘den Rodos Adası‘na yıl boyunca düzenli olarak feribot seferleri yapılmaktadır.
Doğal bir liman olma özelliği sayesinde yatçılık ve deniz taşımacılı konusunda gelişmiş bir yer olan Marmaris, On iki Yunan Adaları’nın en büyüğü olan Rodos‘a açılan tatil kapısı olmayı başarmıştır. Marmaris’ten Rodos’a düzenli olarak feribot seferleri düzenlenmektedir.
Rodos'un üçü 'nde, biri yakınındaki batı kıyısında ve biri de yakınlarında doğu kıyısında olmak üzere beş limanı vardır.
- Merkez Liman: Rodos şehrinde bulunan, sadece Türkiye'ye/Türkiye'den tarifeli servisler, yolcu gemileri ve yatlardan oluşan uluslararası trafiğe hizmet vermektedir. 2012 yazından bu yana, liman aynı zamanda yaz döneminde Costa Cruises için bir ana limandır.
- Kolona Limanı: Merkez limanın karşısında ve kuzeyinde, Oniki Ada içi trafiğe ve her boyuttaki yatlara hizmet vermektedir.
- Akandia Limanı: Adanın yeni limanı, güneyde ve merkez limanın yanında, 1960'lardan beri iç hat, kargo ve genel amaçlı trafik için inşa ediliyor. 2017 yazından bu yana bir kafe ve bekleme salonlarına ev sahipliği yapan bir yolcu terminali nihayet kullanımdadır.
- Mandraki Limanı: Rodos şehir merkezinde, adanın en eski limanıdır. Pek çok kruvaziyer teknesi, Lindos'a kadar Symi adasına veya güney doğu sahiline günlük gezilerine başlar.
- Kamiros Skala Rıhtımı: 30 km (19 mi) şehrin güney batısında harabeleri esas olarak adasına hizmet eder.
- Lardos Rıhtımı: eskiden yerel endüstrilere hizmet veriyordu, şimdi hava koşulları nedeniyle merkezi limanın erişilemez olduğu zamanlar için alternatif bir liman olarak geliştiriliyor. Rodos'un güneydoğusundaki Lardos köyü yakınlarında kayalık bir kıyıdadır.
Mutfak
Mutfakta Rodos geleneği zengindir. ve (üzümün damıtılmasından üretilen renksiz alkollü içecek) Rodos'un başlıca alkollü içkileridir. Yerel yiyecekler şunlardır:
- Escharitis, ekmek türü
- Milla ve Tsiriggia, et yağı
- turta
- Lakani, nohutlu keçi eti
- Keçi ile Lópia (fasulye)
- Matsi, geleneksel bir tarif olan yapımında kullanılan el yapımı makarna
- Synoro, geleneksel peynir
- Zvigoi, türü
- Takakia (Mantinades)
- Katimeria (tiganitler, krepler)
- , beyaz bademli kurabiye
- Moschopougia
Resimler
-
Rodos çarşısı, arkada Süleymaniye camii -
Piri Reis'in Kitab-i Bahriye eserinden Rodos haritası -
Rodos limanı -
Mandraki limanında önceki antik Rodos Heykelinin durduğu yerde geyik heykelleri -
Rodos kalesi giriş kapısı, Ekim 2001 - Onarım sonrası
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . www.cs.uky.edu. 18 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "SOL Search". www.cs.uky.edu. 31 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
- ^ Anthony Bale, trans., The Book of Marvels and Travels, Oxford 2012, , p. 16 and footnote
- ^ . Encyclopedia Britannica. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.aegeanislands.gr. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016.
- ^ Marco, M; Cavallaro, A; Pecchioli, E; Vernesi, C (11 Kasım 2006), "Artificial Occurrence of the Fallow Deer, Dama dama dama (L., 1758), on the Island of Rhodes (Greece): Insight from mtDNA Analysis", Human Evolution, 21 (2), ss. 167-175, doi:10.1007/s11598-006-9014-9
- ^ . Jan Kozak Collection: KZ13, The Earthquake Engineering Online Archive. 10 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ambraseys, N. N.; Adams, R. D. (1998). "The Rhodes earthquake of 26 June 1926". . 2 (3): 267-292. Bibcode:1998JSeis...2..267A. doi:10.1023/A:1009706415417.
- ^ . Discover Rhodes. 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2008.
- ^ . Hellenic National Meteorological Service. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2017.
- ^ "Rhodes Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. Erişim tarihi: 1 Mart 2015.
- ^ . Weather Atlas. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2017.
- ^ Ege ve Yunan Tarihi - Ahmed Müfid Mansel
- ^ Iliad 2.653–654 6 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ B. d'Agostino, "Funerary customs and society on Rhodes in the : some observations", in E. Herring and I. Lemos, eds. Across Frontiers: Etruscans, Greeks, Phoenicians and Cypriots. Studies in Honour of D. Ridgway and F.R. Serra Ridgway 2006:57–69.
- ^ The Historical Library of Diodorus Siculus, Book V, ch.III. Erişim tarihi: 24 Ocak 2010.
- ^ Athanasios, Sideris (2007). "Orientalizing Rhodian Jewellery in the Aegean". Cultural Portal of the Aegean Archipelago. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2023.
- ^ "12 Ada nasıl kaybedildi?". 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2014.
- ^ Germans surrender Dodecanese to British 25 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., greekherald.com.au. Accessed 31 August 2022.
- ^ . 2 Eylül 2017. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 3 Eylül 2020. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Rodos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Flickr: Rodos 197327 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rodos Yunanca Rodos Ege Denizi nde bir ada On Iki Adalar in en buyugu Yunanistan in Meis adasi hesaba katilmazsa en doguda bulunan adasi adanin ayni adli idari merkezi Turkiye kiyilarinin en yakin noktasi olan Bozburun Yarimadasi ndan 18 km 11 mil mesafededir Adanin 2019 nufusu 130 000 olup bunun 55 000 i Rodos sehrinde yasamaktadir Rodos sehri Yunanistan in On Iki Adalar Dwdekanhsa Dodekanisa idari bolgesinin ve Sombeki Herke ve Meis adalarini da iceren Rodos ilinin nomos merkezidir Rodos RodosCografyaKoordinatlar36 10 N 28 00 ETakimadasiOn Iki AdaDeniziEge DeniziIklimAkdenizSiyasiAdadaki ulke ler YunanistanDemografiNufus amp 0000000000130200 000000 130 200Nufus yogunlugu82 kisi km2 Dunyanin yedi harikasindan biri kabul edilen Rodos Heykeli Kolossos MO 280 yilinda Dorlar tarafindan Rodos liman girisinde insa edilmistir Rodos sehrinin Tapinak Sovalyeleri tarafindan insa edilmis kalesi ve Orta Cag dan kalma mahallesi UNESCO Dunya Mirasi Listesi ndedir Adada ayrica Rodos Diagoras Uluslararasi Havaalani ile Rodos sehri arasinda kalan kesimde toplanmis 5 500 nufusluk bir Turk azinlik bulunmaktadir Ic kisimlari ormanliktir ve Turk cami da denilen Pinus brutia agaclari kizilcamlar ile kaplidir Adanin flora ve faunasinin genel olarak Yunanistan in kalan kisimlarindan ziyade Turkiye nin bati sahillerini andirdigi kabul gormektedir Adanin kuzey ucundaki Rodos disindaki en onemli yerlesim guneydogu sahilindeki tur IsimAda tarihi boyunca Yunancada Yunanca Rodos Rodos olarak bilinmistir Ayni zamanda Lindos olarak da aniliyordu Ayrica adaya da Rodi Turkce Rodos ve רודי Rodi ya da רודיס Rodes denir Adanin adi Rhodon gul den gelir ve bazen guller adasi olarak da anilir yanlislikla Rodos un eski adinin ve s un bir araya getirilmesiyle Collosus olarak adlandirildigini bildirir Adanin adi antik cagda bircok yilana ev sahipligi yaptigi icin Fenike dilindeki yilan anlamindaki erod kelimesinden turetilmis olabilir CografyaRodos topografik haritasiAkramitis dagi Rodos Adasi nin sekli mizrak ucuna benzer 79 7 km uzunluk ve 38 km genislik ile toplam alani yaklasik 1 398 km dir 540 mil kare Deniz sahili yaklasik 220 km dir Rodos sehri adanin kuzey ucundadir ve ayni zamanda antik ve modern ticari limanlarin bulundugu yerdir Ana havayolu kapisi Rodos Diagoras Uluslararasi Havalimani dir IATA kodu RHO Havalimani sehrinin 14 km guneybatisindadir Karayolu agi sehirden dogu ve bati sahilleri boyunca yayilmistir Adanin ana kayasi kirec tasi dir Sahiller kayalik iken adanin icleri ekilebilir topraklara sahiptir Rodos sehrinin disinda adada beyaz badanali kucuk koyler ve kaplica tatil koyleri vardir Bunlarin icinde Haraki Ixia Attavyros ve Ialysos sayilabilir 1 216 m rakimli dagi adanin en yuksek noktasidir Rodos Yunan ana karasinin 363 km 226 mil dogu guneydogusunda ve Turkiye nin guney kiyisindan 18 km 11 mil uzakliktadir Turizm adanin birincil gelir kaynagidir Flora Adanin ic kismi dagliktir seyrek yerlesimlidir ve cam Pinus brutia ve selvi Cupressus sempervirens ormanlariyla kaplidir Kiyilar kayalik olsa da adada turuncgiller saraplik uzum sebzeler zeytin ve diger mahsullerin yetistirildigi ekilebilir arazi seritleri vardir Adanin adini aldigi bircok cicekli bitki bol miktarda vardir Fauna 2005 yilinda Rodos alageyik nufusunun genetik olarak farkli oldugu ve acilen korunmasi gerektigi ortaya cikti Yunanca Kelebekler Vadisi nde yazin cok sayida ve kelebek toplanir Depremler Tarihi depremlerden Rodos Heykeli ni yok eden Rodos sehrinin buyuk kismini yok eden 3 Mayis 1481 Rodos depremi ve 26 Haziran 1926 depremi sayilabilir 15 Temmuz 2008 de Rodos birkac eski binada kucuk hasara ve bir olume neden olan ile sarsildi Iklim Rodos yari kurak sicak yaz mevsimli Akdeniz iklimine sahiptir Koppen iklim siniflandirmasina gore Csa dir Rodos icin iklim verisiAy Ocak Subat Mart Nisan Mayis Haz Temm Agustos Eyl Ekim Kas Ara YillikOrtalama deniz sicakligi C F 17 9 64 2 17 0 62 6 17 1 62 8 17 6 63 7 20 1 68 2 23 4 74 1 25 9 78 6 27 2 81 0 26 7 80 1 23 8 74 8 20 9 69 6 18 8 65 8 21 4 70 5 Ortalama gunluk gunisigi saati 10 0 11 0 12 0 13 0 14 0 15 0 14 0 13 0 12 0 11 0 10 0 10 0 12 1Ortalama 2 3 5 7 8 10 10 9 7 5 3 2 5 9Kaynak Hellenic National Meteorological Service 1955 2010 averages NOAA Record temperature Weather Atlas sunshine data TarihceAntik Zamanlar 1493 yili agac oyma Rodos sehri Hartmann Schedel Adaya yerlesimi kayitli tarihi MO 2500 den onceki donemlere dayanir MO 16 yuzyilda Girit Uygarligi adaya yerlesti Ondan daha sonra Yunan Mitolojisi yeni bir Rodos irki isimlendirdi Telchines Rodos ve Danaus Mitolojik bir karakter ile iliskilendiriliyordu Bazen takma adi Telchinis ile adlandirildi Miken Donemi Kattavia da bulunan akik Miken kolyesi Yunan efsanesinde Rodos un Tlepolemus onderliginde Truva Savasi na katildigi iddia edilir MO 15 yuzyilda Miken Yunanlilari Akhalar adayi istila etti Bronz Cagi Cokusu sonrasinda ilk yenilenen dis baglantilar Kibris ile oldu MO 11 yuzyilda Dorlarin gelmesiyle ada gozde olmaya basladi Arkaik Cag Savasci basli vazo Camirus Rodos MO 590 575 MO 8 yuzyilda Istankoy Knidos ve Halikarnas ana karada ile birlikte uc onemli sehir olan Lindos Ialysus ve Kameiros u kuran Dorlar in gelisiyle adada yerlesimler olusmaya basladi Dorian Hexapolis Yunancada alti sehir anlamina gelir denir Sair Pindaros kasidesinde Ada gunes tanrisi Helios ile perisi Rhodos un birlesmesinden dogdu ve sehirlere onlarin uc oglunun adi verildi der Roda adanin dogal cicekli bitkisi pembe Hibiscusdur Diodorus Siculus Helios ve Rhode un ogullarindan Actis in Misir a gittigini sozlerine ekler Heliopolis sehrini kurdu ve Misirlilara astrolojiyi ogretti MO 8 yuzyilin ikinci yarisinda Athena kutsal alani kulturel temaslarin gostergesi Yakin Dogu dan kucuk fildisleri ve Suriye den bronz objeler olan adak hediyeleri aldi Kuzeybati kiyisindaki tapinagin MO 8 yuzyilda kuruldugu eski bir Tunc Cagi bolgesi olan Kameiros ta oyma fildisi figurinlerin cagdas bir baska dikkate deger dizisi daha vardir Kameiros ve Ialyssos mezarliklari MO 7 ve 6 yuzyilin baslarina tarihlenen Oryantalizan Rodos takilarinin birkac mukemmel ornegini ortaya cikarmistir Klasik Cag Rodos Akropolisi ndeki Apollon Tapinagi Pers istilasinin adayi kaplamasinin ardindan MO 478 de Perslerin Atina gucleri tarafindan yenilmesi ile Rodos adasi sehirleri Atina Birligi ne Atina tarafindan yonetilen MO 5 yuzyildaki Yunan sehir devletleri birligi baglandi MO 431 yilinda Peloponez Savasi cemberi yardiginda Rodos genis bir sekilde tarafsiz kaldi Birlige bagli olmasina ragmen savas 404 yilina kadar surdu Fakat Rodos bu zamanda catismadan tamamen geri cekildi ve kendi yoluna devam etmeye karar verdi MO 408 yilinda sehir devletleri bir ulke olusturdular ve yeni Rodos u yeni bassehir olarak adanin en kuzey ucunda insa ettiler Onlarin duzenli plani Atinali mimar tarafindan gozden geciriliyordu Mamafih Pelepones savaslari tum Yunan kulturunu zayiflatmisti ve istilaya acikti MO 357 yilinda ada Karyalilar tarafindan kral Mausolus tarafindan fethedildi Daha sonra da MO 340 ta Persler in eline gecti Fakat onlarin donemi kisa oldu bu sehir halki icin rahatlatici bir durum oldu Rodos MO 332 de Makedonyali III Iskender in Persleri yenmesinden sonra buyuyen bu imparatorlugun parcasi oldu Iskender in olumunu takiben generalleri kralligi kontrol etme cekismesine girdi Generallerden ucu Ptolemy Seleucus ve Antigonus kralligi kendi aralarinda boldu Rodos Ptolemies ile ticari ve kulturel baglarini Iskenderiye ile kuvvetlendiriyordu ve baraberce sekillendirdikleri Rodos Misir birligi Akdeniz de ticareti boydan boya kontrol ediyordu MO 3 yuzyilda sehir denizcilik ticaret ve kultur merkeziyle gelisti ve sehrin parasi Akdeniz in her tarafinda dolasimdaydi Rodos un meshur felsefe okulu bilim edebiyat ve hitabeti Iskenderiye li ustadlari ile paylasiyordu Taninmis isimler Rodos ta bir okul kuran Atinali hitabet Aeschines Apollonius of Rhodes MO 3 yuzyil MO 246 epik sair bilim insani ve Iskenderiye kutuphanesi direktoru astronom Hipparchus ve Geminus ve hitabetci Dionysios Trax Heykel okulu zenginlik dramatik stilde gelisti Ve bu Hellenistic Baraque Hellenistik Barok tarzi olarak nitelendirilebilir Rodos HeykeliOrta Cag Donemi 1309 da Bizans cagi adanin Hospitalier Sovalyeleri 1080 yilinda Kudus te kurulan ve Saint John Kudus Rodos ve Malta tarikati Malta sovalyeleri Rodos sovalyeleri ve Malta silahsorlarini iceren bir organizasyon tarafindan zapt edilmesiyle son buldu Yeni ismiyle Rodos Sovalyeleri yonetimi altinda sehir Orta Cag Avrupa ideal modeline gore yeniden insa edildi Rodos sehri icinde sovalye satolari Sehrin meshur anitlarinin cogunu Palace of the Grand Master Buyuk Ustatlarin Sarayi icerir Bu donemde yapilmistir Sovalyelerin insa ettigi bu kuvvetli duvarlar 1444 deki Misir Sultani ataklarina ve II Mehmed in 1480 deki ataklarina karsi koyup ayakta kaldilar Son olarak Rodos Kanuni Sultan Suleyman in 29 Aralik 1522 deki genis ordusuna karsi yenik dustu Kalan birkac sovalyeye Sicilya Kralligi nda istirahat etmelerine izin verildi Sovalyeler daha sonra onlarin operasyon merkezi Malta ya hareket edeceklerdi Ada yaklasik 400 yil Osmanli Imparatorlugu mulkiyetinde kalmistir Modern tarih 1912 de Trablusgarp Savasi sirasinda Rodos Italya tarafindan isgal edildi Rodos Onikiada nin diger adalariyla birlikte Italya nin 1947 de Paris Antlasmasi ni imzalamasiyla beraber Yunanistan a katildi Adada bulunan Turk azinlik 1923 teki Turkiye Yunanistan Nufus Mubadelesi sirasinda Italya topraklarinda sayildiklari icin mubadeleden kurtuldular Bu nedenle gunumuzde Rodos ta kucuk bir Turk azinligi bulunmaktadir Ada Italyan hukumeti tarafindan atanan bircok vali yuzunden aci cekti Boylelikle 1938 de diger Avrupa ulkelerinde tesvik edilen antisemitik politikalarin ayak izlerini taklit eden Leggi razziali Irk Yasalari cikarildi Ordu da dahil olmak uzere hukumette gorev yapan tum Yahudiler istifaya zorlandi okul cocuklari egitimlerini birakmaya zorlandi ve Yahudilerle herhangi bir alisverisi iceren her turlu ticaret yasaklandi Yarim bin yil Rodos ta baris icinde yasadiktan sonra Yahudi Juderia vatandasliktan cikti 8 Eylul 1943 teki Italyan Mutarekesi nin ardindan Ingilizler Rodos taki Italyan garnizonunu taraf degistirmeye calisti Bu ile adayi isgal etmeyi basaran Alman Ordusu tarafindan onceden tahmin edilmisti Buyuk olcude Alman isgali sonraki On Iki Ada Seferi Ingilizlerin basarisizligina neden oldu 1945 te Almanlarin teslim olmasinin ardindan bir Alman askerinin nobet karakolunu devralan Hintli askerler Eylul 1943 ten sonra Yahudiler toplama kamplarina gonderildi Ancak Turk konsolosu Selahattin Ulkumen kendisini ve ailesini buyuk bir riske atarak Turk vatandasi veya Turk vatandaslarinin ailelerine mensup 42 Yahudi aileyi toplamda yaklasik 200 kisiyi kurtarmayi basardi 8 Mayis 1945 te Otto Wagener komutasindaki Almanlar Rodos u ve On Iki Ada yi bir butun olarak Ingilizlere teslim etti ve Ingilizler kisa sure sonra adalari askeri himaye olarak isgal etti Paris Baris Antlasmalari nda Rodos Subat 1947 de On Iki Ada nin diger adalariyla birlikte Yunanistan a baglandi 6 000 Italyan somurgeci adayi terk etmeye zorlanarak Italya ya dondu Ulasim Deniz ulasimi Rodos limanindaKameiros Skala Rihtimi Ege nin guneyinde Mugla ili sinirlari icerisinde yer alan turistik bolgemiz Fethiye den Rodos Adasi na yil boyunca duzenli olarak feribot seferleri yapilmaktadir Dogal bir liman olma ozelligi sayesinde yatcilik ve deniz tasimacili konusunda gelismis bir yer olan Marmaris On iki Yunan Adalari nin en buyugu olan Rodos a acilan tatil kapisi olmayi basarmistir Marmaris ten Rodos a duzenli olarak feribot seferleri duzenlenmektedir Rodos un ucu nde biri yakinindaki bati kiyisinda ve biri de yakinlarinda dogu kiyisinda olmak uzere bes limani vardir Merkez Liman Rodos sehrinde bulunan sadece Turkiye ye Turkiye den tarifeli servisler yolcu gemileri ve yatlardan olusan uluslararasi trafige hizmet vermektedir 2012 yazindan bu yana liman ayni zamanda yaz doneminde Costa Cruises icin bir ana limandir Kolona Limani Merkez limanin karsisinda ve kuzeyinde Oniki Ada ici trafige ve her boyuttaki yatlara hizmet vermektedir Akandia Limani Adanin yeni limani guneyde ve merkez limanin yaninda 1960 lardan beri ic hat kargo ve genel amacli trafik icin insa ediliyor 2017 yazindan bu yana bir kafe ve bekleme salonlarina ev sahipligi yapan bir yolcu terminali nihayet kullanimdadir Mandraki Limani Rodos sehir merkezinde adanin en eski limanidir Pek cok kruvaziyer teknesi Lindos a kadar Symi adasina veya guney dogu sahiline gunluk gezilerine baslar Kamiros Skala Rihtimi 30 km 19 mi sehrin guney batisinda harabeleri esas olarak adasina hizmet eder Lardos Rihtimi eskiden yerel endustrilere hizmet veriyordu simdi hava kosullari nedeniyle merkezi limanin erisilemez oldugu zamanlar icin alternatif bir liman olarak gelistiriliyor Rodos un guneydogusundaki Lardos koyu yakinlarinda kayalik bir kiyidadir MutfakRodos ve Oniki Ada dan geleneksel bir nohut hamur tatlisi olan PitaroudiaMelekouni Mutfakta Rodos gelenegi zengindir ve uzumun damitilmasindan uretilen renksiz alkollu icecek Rodos un baslica alkollu ickileridir Yerel yiyecekler sunlardir Escharitis ekmek turu Milla ve Tsiriggia et yagi turta Lakani nohutlu keci eti Keci ile Lopia fasulye Matsi geleneksel bir tarif olan yapiminda kullanilan el yapimi makarna Synoro geleneksel peynir Zvigoi turu Takakia Mantinades Katimeria tiganitler krepler beyaz bademli kurabiye MoschopougiaResimlerRodos carsisi arkada Suleymaniye camii Piri Reis in Kitab i Bahriye eserinden Rodos haritasi Rodos limani Mandraki limaninda onceki antik Rodos Heykelinin durdugu yerde geyik heykelleri Rodos kalesi giris kapisi Ekim 2001 Onarim sonrasiAyrica bakinizAkdeniz deki adalar listesi Rodos AkvaryumuKaynakca www cs uky edu 18 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi SOL Search www cs uky edu 31 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2020 Anthony Bale trans The Book of Marvels and Travels Oxford 2012 0199600600 p 16 and footnote Encyclopedia Britannica 31 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi www aegeanislands gr 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2016 Marco M Cavallaro A Pecchioli E Vernesi C 11 Kasim 2006 Artificial Occurrence of the Fallow Deer Dama dama dama L 1758 on the Island of Rhodes Greece Insight from mtDNA Analysis Human Evolution 21 2 ss 167 175 doi 10 1007 s11598 006 9014 9 Jan Kozak Collection KZ13 The Earthquake Engineering Online Archive 10 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ambraseys N N Adams R D 1998 The Rhodes earthquake of 26 June 1926 2 3 267 292 Bibcode 1998JSeis 2 267A doi 10 1023 A 1009706415417 Discover Rhodes 21 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2008 Hellenic National Meteorological Service 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2017 Rhodes Climate Normals 1961 1990 National Oceanic and Atmospheric Administration Erisim tarihi 1 Mart 2015 Weather Atlas 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2017 Ege ve Yunan Tarihi Ahmed Mufid Mansel Iliad 2 653 654 6 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde B d Agostino Funerary customs and society on Rhodes in the some observations in E Herring and I Lemos eds Across Frontiers Etruscans Greeks Phoenicians and Cypriots Studies in Honour of D Ridgway and F R Serra Ridgway 2006 57 69 The Historical Library of Diodorus Siculus Book V ch III Erisim tarihi 24 Ocak 2010 Athanasios Sideris 2007 Orientalizing Rhodian Jewellery in the Aegean Cultural Portal of the Aegean Archipelago 5 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2023 12 Ada nasil kaybedildi 10 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2014 Germans surrender Dodecanese to British 25 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde greekherald com au Accessed 31 August 2022 2 Eylul 2017 2 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi 3 Eylul 2020 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Rodos ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Flickr Rodos 197327 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde