Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiye'ye göçler üç başlık altında incelenebilir.
- Osmanlının son yıllarında ve cumhuriyetin başlarında gelen göçler.
- 1960-70'li yıllarda Avrupa'ya çalışmaya giden işçilerin göçü.
- 1990 sonrasında yakın coğrafyadan başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlere göçen yeni göçmenler: transit göçmenler, sığınmacılar, yüksek vasıflılar, Avrupalı emekliler,
Türkiye tarih boyunca; hem göç veren, hem göç alan, aynı zamanda transit geçiş ülkesi olmuştur.
19. yüzyıl sonu - 20. yüzyıl başı
Osmanlı Devletinin son yılları önemli göç hareketlerine tanıklık etti. Kaybedilen topraklardaki Müslüman tebaa Anadolu'ya akın ederken, gayrı müslimler Anadolu'dan ayrıldılar. Muhacir olarak isimlendirilen bu grubun göçü cumhuriyetin ilanından sonra da devam etti. Türkiye Cumhuriyeti dışarıdan genel bu göçü devlet politikası olarak desteklemiştir. Nüfusun askerî güç olarak görüldüğü yıllarda, savaşlar sonrası azalan nüfusun artması amaçlanmıştır.
Anadolu'ya gelen ve giden göçmenler Osmanlı ve Türkiye devletlerinin etnik, kültürel ve toplumsal yapısında büyük değişikliklere neden olmuştur.
1783'te Kırım'ın Rusya'nın eline geçmesiyle Anadolu'ya ilk büyük Müslüman göçü başlamıştır. Kırım kaybedilmeden önce küçük gruplar halindeki Kırım Tatar göçü kitlesel hale gelmiştir.
Osmanlı Devletinin Çerkes bölgelerini kaybetmesinin ardından, Anadolu'ya I. Dünya savaşına kadar sürede 2,5 milyon Çerkes göçmüştür. Büyük bir göçmen kitlesi (1 milyon) yolda ölmüştür.
Milyonluk başka bir göç dalgası da Acaralılar'ın (Gürcü) göçüdür. 93 Harbi'inden (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı) sonra başlayan göç, 1921'e kadar sürmüştür.
Azerbaycan'dan 19. yüzyıl başlarından itibaren başlayan göçler 93 Harbi ile artışa geçmiştir. Sadece Cihan Harbi sırasında 10 bin insan Anadolu'ya göçmüştür.
Arnavutlar ilk olarak Fatih Sultan Mehmet devrinde (1468) İstanbul'a getirilmiş, Arnavutköy'e yerleştirilmiştir. Balkanların kaybından sonra gelenlerle beraber günümüz Türkiye'sinde 5 milyon Arnavut yaşadığı tahmin edilmektedir.
Anadolu'ya Arap göçü İslamın yayılışı ve Osmanlı devrinde savaşlardan sonra geri dönmeyip burada kalanlarla başlamıştır. Baskı gören Arap Alevilerden bir kısmı Tarsus ve Adana çevresine yerleşmiştir. Şerif Hüseyin'in başlattığı Arap İsyanı neticesinde Mezopotamya, Hicaz ve Suriye çevresinden 5 bin aile Batı ve iç Anadolu'ya yerleştirilmiştir.
Bosnalı göçleri Bosna-Hersek'in Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kontrolüne geçmesiyle (1878) başlamıştır. 1918 yılına kadar dört büyük göç dalgası olmuştur. Birinci göç Bosna'nın kaybedilmesinden hemen sonra olmuştur. İkinci göç 1882'de, üçüncüsü Dzabic hareketi nedeniyle 1900 yılında gerçekleşmiştir. 1908 yılında dördüncü göç dalgası gerçekleşmiştir.
Polonya'nın Rus topraklarına katıldığı 1830 yılından sonra göç eden 10 bin kişiden bir kısmı Osmanlı Devletine gelmiştir. Polonezköy bu muhacirlerin kurduğu yerleşim birimidir.
Cumhuriyet dönemi
Anadolu'ya göç hareketleri yoğunluğu azalsa da, Cumhuriyetin ilanından sonra da devam etmiştir.
Cumhuriyetten sonra ilk göç hareketi Yunanistan'dan olmuştur. Lozan anlaşmasının mübadele maddelerine dayalı olarak 1922-38 arası 384.000 kişi Türkiye'ye göçmüştür.
Makedonya'dan ilk göç hareketi 1924 yılında ülkedeki Türklerin Anadolu'ya göçü ile başlamıştır. İkinci göç dalgası 1936 yılında, üçüncü göç dalgası Türkiye-Yugoslavya arasında serbest göç anlaşması imzalandıktan sonra 1953 yılında gerçekleşmiştir.
Yugoslavya'dan 305.158 kişi (77.413 aile) Cumhuriyet devrinde Türkiye'ye göçmüştür. 14.494 kişiyi devlet iskan etmiş, kalanları serbest göçmen olarak kendileri Anadolu'ya yerleşmişlerdir.
Bulgaristan Türkiye'ye büyük kitlesel göç gönderen bir ülkedir. 1989'a kadar 800.000 kişi dört dalga halinde Anadolu'ya ulaşmıştır. Türkiye-Bulgaristan ikamet sözleşmesiyle (1925) 218.998 kişi 1949 yılına kadar göçmüştür. 1946'da Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin ilanı ve 1949-1951 arasında 156.063 kişi Türkiye'ye göçmüştür. 1968-1979 arasında Türkiye-Bulgaristan arasındaki yeni göç anlaşması ile 116.521 kişi Türkiye'ye göçmüştür. 1989 yılında Bulgar devletinin Müslüman Türk vatandaşlarına yaptığı etnik baskıdan dolayı büyük bir göç dalgası yaşanmıştır.
Romanya'dan Türkiye'ye 1923-1949 arasında 79.287 kişi iskanlı göçmen, 43.271 kişi serbest göçmen olarak gelmiştir.
Balkanlardan 1923-45 arasında toplam 800.00 kişi Türkiye'ye göç ettirilmiştir.
1950 yılında bağımsız devlet olan Doğu Türkistan Cumhuriyeti, Çin işgaline uğradığında Türkiye'ye göç gerçekleşmiştir.
II. Dünya Savaşında Nazi birlikleri ile birlikte savaşa katılan Doğu lejyonlarından bazıları Türkiye'ye yerleşmiştir. Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen, Balkar, Karakalpak, Karaçay, Azeri, Çeçen, İnguş, Dağıstan gibi Müslüman kökenli insanlardan bir kısmı Anadolu'yu yeni yurt olarak seçmiştir.
1979 İran Devriminden sonra 1 milyon kişi (Azeri ve Fars) Türkiye'ye göç etmiştir.
Afganistan'ın Sovyet Rusya tarafından işgali ile birlikte Türk kökenli toplumlardan Özbek, Kazak, Uygur ve Kırgızlar Türkiye'ye göç etmiştir.
Suriye'den 1945, 1951, 1953 ve 1967 yıllarında toplu göçler olmuştur.İskenderun, Kırıkhan ve Adana şehirlerine iskan edilmiştir. 2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı sonucunda Türkiye'ye 2.733.784 mülteci kişi göç etmiştir.
Irak'ta 1988 Halepçe katliamı sonrasında 51.542 kişi göç etmiştir. 1991'deki Körfez savaşında 467.489 kişi Türkiye'ye göç etmiştir.
Anadolu'ya son iki yüzyılda 6 milyon kişi göç etmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (PDF). Göçler. Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- ^ . Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. 2 Şubat 2015. 1 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- ^ "Başbakan Yardımcısı Akdoğan: Türkiye'deki Suriyeli göçmen sayısı 2 milyon 733 bin 784". Anadolu Ajansı. 10 Mart 2016. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye ye gocler uc baslik altinda incelenebilir Osmanlinin son yillarinda ve cumhuriyetin baslarinda gelen gocler 1960 70 li yillarda Avrupa ya calismaya giden iscilerin gocu 1990 sonrasinda yakin cografyadan basta Istanbul olmak uzere buyuk sehirlere gocen yeni gocmenler transit gocmenler siginmacilar yuksek vasiflilar Avrupali emekliler Birinci Balkan Savasi sirasinda Balkanlar dan gocen muhacirler Istanbul 1912 Turkiye tarih boyunca hem goc veren hem goc alan ayni zamanda transit gecis ulkesi olmustur 19 yuzyil sonu 20 yuzyil basiOsmanli Devletinin son yillari onemli goc hareketlerine taniklik etti Kaybedilen topraklardaki Musluman tebaa Anadolu ya akin ederken gayri muslimler Anadolu dan ayrildilar Muhacir olarak isimlendirilen bu grubun gocu cumhuriyetin ilanindan sonra da devam etti Turkiye Cumhuriyeti disaridan genel bu gocu devlet politikasi olarak desteklemistir Nufusun askeri guc olarak goruldugu yillarda savaslar sonrasi azalan nufusun artmasi amaclanmistir Anadolu ya gelen ve giden gocmenler Osmanli ve Turkiye devletlerinin etnik kulturel ve toplumsal yapisinda buyuk degisikliklere neden olmustur 1783 te Kirim in Rusya nin eline gecmesiyle Anadolu ya ilk buyuk Musluman gocu baslamistir Kirim kaybedilmeden once kucuk gruplar halindeki Kirim Tatar gocu kitlesel hale gelmistir Osmanli Devletinin Cerkes bolgelerini kaybetmesinin ardindan Anadolu ya I Dunya savasina kadar surede 2 5 milyon Cerkes gocmustur Buyuk bir gocmen kitlesi 1 milyon yolda olmustur Milyonluk baska bir goc dalgasi da Acaralilar in Gurcu gocudur 93 Harbi inden 1877 1878 Osmanli Rus Savasi sonra baslayan goc 1921 e kadar surmustur Azerbaycan dan 19 yuzyil baslarindan itibaren baslayan gocler 93 Harbi ile artisa gecmistir Sadece Cihan Harbi sirasinda 10 bin insan Anadolu ya gocmustur Arnavutlar ilk olarak Fatih Sultan Mehmet devrinde 1468 Istanbul a getirilmis Arnavutkoy e yerlestirilmistir Balkanlarin kaybindan sonra gelenlerle beraber gunumuz Turkiye sinde 5 milyon Arnavut yasadigi tahmin edilmektedir Anadolu ya Arap gocu Islamin yayilisi ve Osmanli devrinde savaslardan sonra geri donmeyip burada kalanlarla baslamistir Baski goren Arap Alevilerden bir kismi Tarsus ve Adana cevresine yerlesmistir Serif Huseyin in baslattigi Arap Isyani neticesinde Mezopotamya Hicaz ve Suriye cevresinden 5 bin aile Bati ve ic Anadolu ya yerlestirilmistir Bosnali gocleri Bosna Hersek in Avusturya Macaristan Imparatorlugu kontrolune gecmesiyle 1878 baslamistir 1918 yilina kadar dort buyuk goc dalgasi olmustur Birinci goc Bosna nin kaybedilmesinden hemen sonra olmustur Ikinci goc 1882 de ucuncusu Dzabic hareketi nedeniyle 1900 yilinda gerceklesmistir 1908 yilinda dorduncu goc dalgasi gerceklesmistir Polonya nin Rus topraklarina katildigi 1830 yilindan sonra goc eden 10 bin kisiden bir kismi Osmanli Devletine gelmistir Polonezkoy bu muhacirlerin kurdugu yerlesim birimidir Cumhuriyet donemiAnadolu ya goc hareketleri yogunlugu azalsa da Cumhuriyetin ilanindan sonra da devam etmistir Cumhuriyetten sonra ilk goc hareketi Yunanistan dan olmustur Lozan anlasmasinin mubadele maddelerine dayali olarak 1922 38 arasi 384 000 kisi Turkiye ye gocmustur Makedonya dan ilk goc hareketi 1924 yilinda ulkedeki Turklerin Anadolu ya gocu ile baslamistir Ikinci goc dalgasi 1936 yilinda ucuncu goc dalgasi Turkiye Yugoslavya arasinda serbest goc anlasmasi imzalandiktan sonra 1953 yilinda gerceklesmistir Yugoslavya dan 305 158 kisi 77 413 aile Cumhuriyet devrinde Turkiye ye gocmustur 14 494 kisiyi devlet iskan etmis kalanlari serbest gocmen olarak kendileri Anadolu ya yerlesmislerdir Bulgaristan Turkiye ye buyuk kitlesel goc gonderen bir ulkedir 1989 a kadar 800 000 kisi dort dalga halinde Anadolu ya ulasmistir Turkiye Bulgaristan ikamet sozlesmesiyle 1925 218 998 kisi 1949 yilina kadar gocmustur 1946 da Bulgaristan Halk Cumhuriyeti nin ilani ve 1949 1951 arasinda 156 063 kisi Turkiye ye gocmustur 1968 1979 arasinda Turkiye Bulgaristan arasindaki yeni goc anlasmasi ile 116 521 kisi Turkiye ye gocmustur 1989 yilinda Bulgar devletinin Musluman Turk vatandaslarina yaptigi etnik baskidan dolayi buyuk bir goc dalgasi yasanmistir Romanya dan Turkiye ye 1923 1949 arasinda 79 287 kisi iskanli gocmen 43 271 kisi serbest gocmen olarak gelmistir Balkanlardan 1923 45 arasinda toplam 800 00 kisi Turkiye ye goc ettirilmistir 1950 yilinda bagimsiz devlet olan Dogu Turkistan Cumhuriyeti Cin isgaline ugradiginda Turkiye ye goc gerceklesmistir II Dunya Savasinda Nazi birlikleri ile birlikte savasa katilan Dogu lejyonlarindan bazilari Turkiye ye yerlesmistir Kazak Kirgiz Ozbek Turkmen Balkar Karakalpak Karacay Azeri Cecen Ingus Dagistan gibi Musluman kokenli insanlardan bir kismi Anadolu yu yeni yurt olarak secmistir 1979 Iran Devriminden sonra 1 milyon kisi Azeri ve Fars Turkiye ye goc etmistir Afganistan in Sovyet Rusya tarafindan isgali ile birlikte Turk kokenli toplumlardan Ozbek Kazak Uygur ve Kirgizlar Turkiye ye goc etmistir Suriye den 1945 1951 1953 ve 1967 yillarinda toplu gocler olmustur Iskenderun Kirikhan ve Adana sehirlerine iskan edilmistir 2011 yilinda baslayan Suriye Ic Savasi sonucunda Turkiye ye 2 733 784 multeci kisi goc etmistir Irak ta 1988 Halepce katliami sonrasinda 51 542 kisi goc etmistir 1991 deki Korfez savasinda 467 489 kisi Turkiye ye goc etmistir Anadolu ya son iki yuzyilda 6 milyon kisi goc etmistir Ayrica bakinizTurkiye de multeci istihdami Geri Kabul AnlasmasiKaynakca PDF Gocler Galatasaray Universitesi Sosyoloji Bolumu 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2016 Goc Idaresi Genel Mudurlugu 2 Subat 2015 1 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2016 Basbakan Yardimcisi Akdogan Turkiye deki Suriyeli gocmen sayisi 2 milyon 733 bin 784 Anadolu Ajansi 10 Mart 2016 13 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2016