Yazı sistemi, bir dildeki unsurları ve tarif edilebilir durumları temsil etmek için kullanılan bir çeşit semboller sistemidir.
Yazı sistemleri sembollerle sesler arasındaki ilişkinin biçimine göre dörde ayrılır:
Alfabelerde konuşmadaki her bir ünlü ve ünsüz sesbirimin doğrudan karşılığı olarak yazıda da bir veya birkaç sembol bulunması esastır. Latin, Kiril, Ermeni alfabeleri ve Hangıl hakiki alfabelere örnektir.
Hece yazılarında her bir simge konuşmadaki bir heceye karşılık gelir. Harf sayısının çok fazla olmaması için kullanıldıkları dilin sesdizimsel olarak çok basit olmasını gerektirdiklerinden, saf hece yazıları çok yaygın değildir. Japoncada kullanılan hiragana ve katakana sistemleri saf hece yazılarıdır.
Bir çeşit hece yazısı olan abugidalarda, her bir ünsüz için temel birer harf bulunurken, ünlü sesler bu harfler üzerinde yapılan düzenli değişikliklerle veya eklenen ayırıcı imlerle gösterilir. Özellikle Hint yarımadasında konuşulan dillerin kullandığı abugidaların en bilinen örneği Devanagari'dir. Harekelerle yazılmış Arap harfleri de abugidadır.
Ünsüz alfabelerinde yalnızca ünsüz sesler için semboller bulunur. Ünlüler ya belirli bağlamlarda bir veya birkaç ünlünün yerine geçebilen bazı ünsüz harflerle gösterilir ya da hiç gösterilmez. Arap ve İbrani alfabeleri günümüzde kullanılan en yaygın ünsüz alfabeleridir.
Logografik yazı sistemlerinde sembollerle konuşmadaki sesler arasında herhangi bir düzenli ilişki bulunmaz. Bunun yerine her sembol bir veya birkaç biçimbirimi ifade eder. Mısır hiyeroglifleri ve Çin karakterleri logografik yazı sistemleridir.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Arch Chinese (Traditional & Simplified) 25 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Çince karakterli yazı animasyonları ve doğal konuşmacı sesletimleri
- Unicode Wiki with all 98,884 Unicode 5.0 characters as gifs in three sizes
- Afrika Yazı Sistemleri3 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Omniglot-Dünya Dilleri ve Yazı Sistemleri 18 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ancient Scripts26 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Farklı Yazı Sistemlerine Giriş
- 's Avrupa Alfabeleri28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Unicode Consortium12 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Yazı sistemi, alfabe veya harf ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yazi sistemi bir dildeki unsurlari ve tarif edilebilir durumlari temsil etmek icin kullanilan bir cesit semboller sistemidir Gunumuzdeki yazi sistemleri Yazi sistemleri sembollerle sesler arasindaki iliskinin bicimine gore dorde ayrilir Alfabelerde konusmadaki her bir unlu ve unsuz sesbirimin dogrudan karsiligi olarak yazida da bir veya birkac sembol bulunmasi esastir Latin Kiril Ermeni alfabeleri ve Hangil hakiki alfabelere ornektir Hece yazilarinda her bir simge konusmadaki bir heceye karsilik gelir Harf sayisinin cok fazla olmamasi icin kullanildiklari dilin sesdizimsel olarak cok basit olmasini gerektirdiklerinden saf hece yazilari cok yaygin degildir Japoncada kullanilan hiragana ve katakana sistemleri saf hece yazilaridir Bir cesit hece yazisi olan abugidalarda her bir unsuz icin temel birer harf bulunurken unlu sesler bu harfler uzerinde yapilan duzenli degisikliklerle veya eklenen ayirici imlerle gosterilir Ozellikle Hint yarimadasinda konusulan dillerin kullandigi abugidalarin en bilinen ornegi Devanagari dir Harekelerle yazilmis Arap harfleri de abugidadir Unsuz alfabelerinde yalnizca unsuz sesler icin semboller bulunur Unluler ya belirli baglamlarda bir veya birkac unlunun yerine gecebilen bazi unsuz harflerle gosterilir ya da hic gosterilmez Arap ve Ibrani alfabeleri gunumuzde kullanilan en yaygin unsuz alfabeleridir Logografik yazi sistemlerinde sembollerle konusmadaki sesler arasinda herhangi bir duzenli iliski bulunmaz Bunun yerine her sembol bir veya birkac bicimbirimi ifade eder Misir hiyeroglifleri ve Cin karakterleri logografik yazi sistemleridir Kaynakca Anderson Stephen R 2012 Languages a very short introduction 1 bas Oxford B K Oxford University Press ISBN 978 0199590599 Ayrica bakinizAlfabe Hece yazisi Logogram Unsuz alfabesiDis baglantilarArch Chinese Traditional amp Simplified 25 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cince karakterli yazi animasyonlari ve dogal konusmaci sesletimleri Unicode Wiki with all 98 884 Unicode 5 0 characters as gifs in three sizes Afrika Yazi Sistemleri3 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Omniglot Dunya Dilleri ve Yazi Sistemleri 18 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ancient Scripts26 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Farkli Yazi Sistemlerine Giris s Avrupa Alfabeleri28 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Unicode Consortium12 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yazi sistemi alfabe veya harf ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz