Dublinliler (Özgün İngilizce başlık: Dubliners), James Joyce'un on beş öyküsünü içeren ve ilk basımı 1914'te Londra'da yapılan hikâye kitabı. Öykülerde, 20. yüzyılın ilk yıllarında Dublin'de ve çevresinde yaşayan orta sınıf İrlandalılar'ın yaşantısı anlatılır.
Dubliners | |
Kitabın 1914 baskısının kapağı | |
Yazar | James Joyce |
---|---|
Çevirmen | Mustafa Bal (Everest Y.) |
Dil | İngilizce |
Tür | Hikâye |
Yayım | Haziran 1914 |
Yayımcı | , Londra (özgün) Everest yayınları (Türkçe) |
Sayfa | 254 |
ISBN |
Öyküler, İrlanda milliyetçiliğinin doruk noktasına ulaştığı, ulusal bir kimlik ve gaye arayışının gittikçe arttığı, İrlanda'nın birbiriyle karşı karşıya gelen fikirler ve etkiler ile sarsılmakta olduğu bir dönemde yazılmıştır. Her hikâyede birbirinden farklı ana karakterler vardır, ama bunların ortak özelliği Dublin'deki hayatından memnun olmamalarıdır. Bu nedenle Dublin’den uzaklaşmak isteğindedirler. Çalıştığı işlerden memnun olmayan karakterlerin üzerinde, karanlık ve bulutlu havasıyla İrlanda’nın olumsuz etkileri vardır. Bireysel istekleri ve toplumun beklentileri arasında sıkışıp kalan kahramanlar ekonomik zorluklar içindedir ve maddi açıdan kötü hayat standartlarına sahiptirler. Bu özellikleriyle Joyce'un kişisel yaşam hikâyesine benzer özellikler içerirler.
Kitap, yazarın çocukluk, gençlik, yetişkinlik ve günlük yaşam olarak bölümlediği Dublin yaşamından kesitler içerir. Öyküler Joyce'un epifani fikri üzerine yoğunlaşır: karakterler bir anda kendilerini anladıkları ya da aydınlandıkları bir olay yaşarlar. Karakterlerin birçoğu yazarın daha sonraki romanı Ulysses'te ufak rollerde yeniden ortaya çıkar. Toplamadaki ilk öyküler bir çocuk protagonist tarafından anlatılırken, kitap ilerledikçe öyküler gittikçe daha yaşlı insanların hayatları ve kaygılarından bahseder. Bu durum, Joyce'un kitabı çocukluk, ilk gençlik ve olgunluk şeklinde üç bölümde kurgulamasıyla uyumludur.
Yayımlanma geçmişi
Dublinliler'in yazımı İrlandalı şair ve ressam George Russell'in Joyce'tan The Irish Homestead için bir öykü yazamasını istemesiyle başlar. Kitaptaki Kız Kardeşler öyküsünün dergide yayımlanmasının ardından Joyce diğer öyküleri yazmaya koyulur ve 1904 yılının sonunda kitabı büyük ölçüde tamamlar. Buna rağmen Dublinliler'in yayımlanması yaklaşık 9 yıl alır.
1905 yılında Joyce'un kitabın ilk kopyasını bir yayımcıya göndermesi ile kitabın yayımlandığı 1914 yılı arasında, yazar kitabın 18 kopyasını 15 farklı yayınevine gönderdi. 1905'te Londra'daki Grant Richards yayımcısı kitabı basmayı kabul etmişti. Ancak yayınevinin matbaası isimli öyküyü basmayı reddetti. Richards bunun üzerine öyküyü ve kitaptaki bazı başka bölümleri çıkarması için Joyca baskı yapmaya başladı. Bu duruma karşı çıkan Joyce yine de bazı değişiklikleri kabul etti ancak Richards buna rağmen kitabı basmaktan vazgeçti. Bunun üzerine Joyce pek çok gazetenin editörüne, "İngiltere ve İrlanda'daki yazarlığın bugünkü koşullarına bir parça ışık tutacak olan bu mektubu yayımlar mısınız?" notuyla, kitabın başına gelenleri anlattığı bir mektup yolladı. Mektup 26 Ağustos 1911'de Belfast'ta çıkan Northern Wing'de ve 2 Eylül 1911'de Sinn Fein'de yayımlandı.
Grant Richards ile yazışmalarının sonuç vermemesi üzerine Joyce kitabını başka yayıncılara yollamaya başladı. 1909 yılında Dublin'deki Maunsel and Roberts kitabı basmak istediklerini bildirdi. Ancak benzer tartışmalar bu yayınevinde de ortaya çıktı ve Maunsel kitabı yayımlamaktan vazgeçtiği gibi, yazarı halihazırda yapılmış olan basım maliyetleri için dava açmakla da tehdit etti. Joyce basılmış olan sayfaları kendisine vermeleri ve kitabın basımını başka bir yerde tamamlamasına izin verilmesi karşılığında bu maliyetleri üstlenmeyi kabul etti. Ancak yayınevi kitabın basılmış kısmını yazara vermeyerek imha etti. Yine de Joyce "hileyle" ele geçirdiği bir kopyayı elinde tutmayı başardı. Sonunda 1914'te Grant Richards kitabı yayımlamayı bir kez daha kabul etti ve Maunsel'den kalan kopyaları da kullanarak kitabı Haziran 1914'te bastı.
Öyküler
Kitapta yer alan öyküler:
- – Peder Flynn'in ölümü üzerine, rahibe ve ailesine yakın bir genç konuyla yüzeysel olarak ilgilenir.
- – Okuldan kaçan iki çocuk yaşlı bir adamla karşılaşır.
- – Arkadaşının kız kardeşine aşık olan bir genç, kıza Araby pazarından değerli bir hediye almaya çalışır ama başarılı olamaz.
- – Genç bir kadın, bir denizciyle İrlanda'dan kaçma kararını değerlendirir.
- – Kolej öğrencisi Jimmy Doyle, zengin arkadaşlarının arasında uyum sağlamaya çalışır.
- – İki suçlu olan Lenehan ve Corley, işvereninden bir şeyler çalmaya razı bir hizmetçi ile buluşur.
- – Mrs. Mooney kızının kiracısı Mr. Doran ile evlendirerek sınıf atlamasını sağlar.
- – Küçük Chandler, eski arkadaşı Ignatius Gallaher ile yemek yerken, gerçekleşmemiş yazar olma hayallerini hatırlar. Ayrıca öyküde Chandler'ın, eşinin dikkatini kendisi yerine artık küçük oğullarının çekiyor olmasının yarattığı duygusal durum da yansıtılır.
- – Ayyaş bir yazıcı olan Farrington, kızgınlığını publarda ve oğlu Tom'a kötü davranarak çıkarmaya çalışır.
- Kil – Yaşlı çamaşırhane çalışanı Maria, cadılar bayramını üvey oğlu Joe Donnelly ve onun ailesiyle geçirir.
- – Mr. Duffy Mrs. Sinico'yu reddettikten dört yıl sonra kadını yalnızlığa ve ölüme mahkûm etmiş olduğunu anlar.
- – Birkaç küçük politikacı, 'i yadeder.
- – Mrs. Kearney kızı Kathleen'in İrlanda kültür hareketinde öne çıkması için bir dizi konser organize etmeye çalışır ama başarılı olamaz.
- – Bir barda merdivenlerden yuvarlanarak yaralanan Mr. Kernan'ı arkadaşları yeniden Katolikliğe yönlendirmeye çalışır.
- Ölüler – Bir parti dönüşünde karısıyla konuşmakta olan Gabriel Conroy, yaşamın ve ölümün doğasına dair bir epifani yaşar. Yaklaşık 16.000 kelimeden oluşan bu öykü kimi zaman novella olarak da değerlendirilir. Öykü 1987'de John Huston'ın yönettiği aynı isimli bir filme de uyarlanmıştır.
Kaynakça
- ^ . Söylenti Dergi. 2 Şubat 2022. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2023.
- ^ a b Joyce, James (1991). Sanatçının mektupları. Kudret Emiroğlu. Ankara: İmge Kitabevi. s. 11. ISBN . OCLC 70252632.
- ^ Michael Groden. . The University of Western Ontario. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2012.
- ^ Dublinliler ve Dublinliler Üzerine Yazışmalar. İlkaya, Nilüfer tarafından çevrildi. Alakarga Yayıncılık. Aralık 2016. ss. 277-280.
- ^ Jeri Johnson, "Composition and Publication History". James Joyce, Dubliners içinde. (Oxford University Press, 2000).
- ^ Öykülerin Türkçe isimlerinin alındığı kaynak: Joyce, James (2010), Dublinliler, Parşömen Yayınları, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dublinliler Ozgun Ingilizce baslik Dubliners James Joyce un on bes oykusunu iceren ve ilk basimi 1914 te Londra da yapilan hikaye kitabi Oykulerde 20 yuzyilin ilk yillarinda Dublin de ve cevresinde yasayan orta sinif Irlandalilar in yasantisi anlatilir DublinlilerDublinersKitabin 1914 baskisinin kapagiYazarJames JoyceCevirmenMustafa Bal Everest Y DilIngilizceTurHikayeYayimHaziran 1914Yayimci Londra ozgun Everest yayinlari Turkce Sayfa254ISBN978 605 1418 73 5 Oykuler Irlanda milliyetciliginin doruk noktasina ulastigi ulusal bir kimlik ve gaye arayisinin gittikce arttigi Irlanda nin birbiriyle karsi karsiya gelen fikirler ve etkiler ile sarsilmakta oldugu bir donemde yazilmistir Her hikayede birbirinden farkli ana karakterler vardir ama bunlarin ortak ozelligi Dublin deki hayatindan memnun olmamalaridir Bu nedenle Dublin den uzaklasmak istegindedirler Calistigi islerden memnun olmayan karakterlerin uzerinde karanlik ve bulutlu havasiyla Irlanda nin olumsuz etkileri vardir Bireysel istekleri ve toplumun beklentileri arasinda sikisip kalan kahramanlar ekonomik zorluklar icindedir ve maddi acidan kotu hayat standartlarina sahiptirler Bu ozellikleriyle Joyce un kisisel yasam hikayesine benzer ozellikler icerirler Kitap yazarin cocukluk genclik yetiskinlik ve gunluk yasam olarak bolumledigi Dublin yasamindan kesitler icerir Oykuler Joyce un epifani fikri uzerine yogunlasir karakterler bir anda kendilerini anladiklari ya da aydinlandiklari bir olay yasarlar Karakterlerin bircogu yazarin daha sonraki romani Ulysses te ufak rollerde yeniden ortaya cikar Toplamadaki ilk oykuler bir cocuk protagonist tarafindan anlatilirken kitap ilerledikce oykuler gittikce daha yasli insanlarin hayatlari ve kaygilarindan bahseder Bu durum Joyce un kitabi cocukluk ilk genclik ve olgunluk seklinde uc bolumde kurgulamasiyla uyumludur Yayimlanma gecmisiDublinliler in yazimi Irlandali sair ve ressam George Russell in Joyce tan The Irish Homestead icin bir oyku yazamasini istemesiyle baslar Kitaptaki Kiz Kardesler oykusunun dergide yayimlanmasinin ardindan Joyce diger oykuleri yazmaya koyulur ve 1904 yilinin sonunda kitabi buyuk olcude tamamlar Buna ragmen Dublinliler in yayimlanmasi yaklasik 9 yil alir 1905 yilinda Joyce un kitabin ilk kopyasini bir yayimciya gondermesi ile kitabin yayimlandigi 1914 yili arasinda yazar kitabin 18 kopyasini 15 farkli yayinevine gonderdi 1905 te Londra daki Grant Richards yayimcisi kitabi basmayi kabul etmisti Ancak yayinevinin matbaasi isimli oykuyu basmayi reddetti Richards bunun uzerine oykuyu ve kitaptaki bazi baska bolumleri cikarmasi icin Joyca baski yapmaya basladi Bu duruma karsi cikan Joyce yine de bazi degisiklikleri kabul etti ancak Richards buna ragmen kitabi basmaktan vazgecti Bunun uzerine Joyce pek cok gazetenin editorune Ingiltere ve Irlanda daki yazarligin bugunku kosullarina bir parca isik tutacak olan bu mektubu yayimlar misiniz notuyla kitabin basina gelenleri anlattigi bir mektup yolladi Mektup 26 Agustos 1911 de Belfast ta cikan Northern Wing de ve 2 Eylul 1911 de Sinn Fein de yayimlandi Grant Richards ile yazismalarinin sonuc vermemesi uzerine Joyce kitabini baska yayincilara yollamaya basladi 1909 yilinda Dublin deki Maunsel and Roberts kitabi basmak istediklerini bildirdi Ancak benzer tartismalar bu yayinevinde de ortaya cikti ve Maunsel kitabi yayimlamaktan vazgectigi gibi yazari halihazirda yapilmis olan basim maliyetleri icin dava acmakla da tehdit etti Joyce basilmis olan sayfalari kendisine vermeleri ve kitabin basimini baska bir yerde tamamlamasina izin verilmesi karsiliginda bu maliyetleri ustlenmeyi kabul etti Ancak yayinevi kitabin basilmis kismini yazara vermeyerek imha etti Yine de Joyce hileyle ele gecirdigi bir kopyayi elinde tutmayi basardi Sonunda 1914 te Grant Richards kitabi yayimlamayi bir kez daha kabul etti ve Maunsel den kalan kopyalari da kullanarak kitabi Haziran 1914 te basti OykulerKitapta yer alan oykuler Peder Flynn in olumu uzerine rahibe ve ailesine yakin bir genc konuyla yuzeysel olarak ilgilenir Okuldan kacan iki cocuk yasli bir adamla karsilasir Arkadasinin kiz kardesine asik olan bir genc kiza Araby pazarindan degerli bir hediye almaya calisir ama basarili olamaz Genc bir kadin bir denizciyle Irlanda dan kacma kararini degerlendirir Kolej ogrencisi Jimmy Doyle zengin arkadaslarinin arasinda uyum saglamaya calisir Iki suclu olan Lenehan ve Corley isvereninden bir seyler calmaya razi bir hizmetci ile bulusur Mrs Mooney kizinin kiracisi Mr Doran ile evlendirerek sinif atlamasini saglar Kucuk Chandler eski arkadasi Ignatius Gallaher ile yemek yerken gerceklesmemis yazar olma hayallerini hatirlar Ayrica oykude Chandler in esinin dikkatini kendisi yerine artik kucuk ogullarinin cekiyor olmasinin yarattigi duygusal durum da yansitilir Ayyas bir yazici olan Farrington kizginligini publarda ve oglu Tom a kotu davranarak cikarmaya calisir Kil Yasli camasirhane calisani Maria cadilar bayramini uvey oglu Joe Donnelly ve onun ailesiyle gecirir Mr Duffy Mrs Sinico yu reddettikten dort yil sonra kadini yalnizliga ve olume mahkum etmis oldugunu anlar Birkac kucuk politikaci i yadeder Mrs Kearney kizi Kathleen in Irlanda kultur hareketinde one cikmasi icin bir dizi konser organize etmeye calisir ama basarili olamaz Bir barda merdivenlerden yuvarlanarak yaralanan Mr Kernan i arkadaslari yeniden Katoliklige yonlendirmeye calisir Oluler Bir parti donusunde karisiyla konusmakta olan Gabriel Conroy yasamin ve olumun dogasina dair bir epifani yasar Yaklasik 16 000 kelimeden olusan bu oyku kimi zaman novella olarak da degerlendirilir Oyku 1987 de John Huston in yonettigi ayni isimli bir filme de uyarlanmistir Kaynakca Soylenti Dergi 2 Subat 2022 21 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2023 a b Joyce James 1991 Sanatcinin mektuplari Kudret Emiroglu Ankara Imge Kitabevi s 11 ISBN 975 533 011 9 OCLC 70252632 Michael Groden The University of Western Ontario 4 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2012 Dublinliler ve Dublinliler Uzerine Yazismalar Ilkaya Nilufer tarafindan cevrildi Alakarga Yayincilik Aralik 2016 ss 277 280 Jeri Johnson Composition and Publication History James Joyce Dubliners icinde Oxford University Press 2000 Oykulerin Turkce isimlerinin alindigi kaynak Joyce James 2010 Dublinliler Parsomen Yayinlari ISBN 978 605 5935 84 9