Muharrem Ertaş, (1913, Yağmurlubüyükoba, Kırşehir - 3 Aralık 1984, Kırşehir), Türk saz ve söz ustası.
Muharrem Ertaş | |
---|---|
Muharrem Ertaş | |
Doğum | 1913 Yağmurlubüyükoba, Kırşehir, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 3 Aralık 1984 (71 yaşında) , Kırşehir, Türkiye |
Meslek | Türk Halk Ozanı |
Din | İslâm |
Evlilik | Hatice Ertaş (?-?) Döne Ertaş (?-1950) Arzu Ertaş (?-?) |
Çocuk(lar) | Neşet Ertaş |
Ebeveyn(ler) | Zurnacı Kara Ahmet Ayşe Hanım |
Abdallık geleneğinin ve bozlak türünün en önemli isimlerindendir. Hacı Taşan ve kendi oğlu Neşet Ertaş gibi çıraklar yetiştirmiştir.
Yaşamı
Muharrem Ertaş, 1913 yılında Kırşehir’in Yağmurlu Büyükoba Köyü'nde doğdu. Annesi Ayşe Hanım, babası zurnacı Kara Ahmet'tir. Ailesi diyarı Aksaray Ala Kilise'den gelip, Kırşehir ili Yağmurlubüyükoba köyüne yerleşmişti. Rivayete göre Ertaş’ın ataları asırlar önce Horasan'dan gelerek bu köye yerleşen "Deveci Kabilesi"nin bakiyeleri idi.
İlk saz hocaları dayıları Bulduk Usta ve Yusuf Usta 'dır. Yusuf Usta'dan yörenin önemli âşıklarından Âşık Sait'in şiirlerini, koşma ve deyişlerini öğrendi. ). Küçük yaşlardan itibaren gezgin âşıklık yapmaya başladı. Köylerde sünnet ve düğün törenlerinde, bayramlarda saz çalarak dolaştı. Hatice Hanım’la ilk evliliğini yapan Muharrem Ertaş, eşinin vefatı üzerine Kırşehir’i terk ederek Çiçekdağı, Yerköy, Keskin ve 'da sanatını sürdürdü. Bu bölgenin usta aşığı olarak tanındı. Orta Anadolu geleneksel halk müziğinden geniş bir repertuvarı vardı. Bozlakların yanı sıra halay türünün de örneklerini çalıp söyledi; Karacaoğlan, Şeyh Galip, Pir Sultan Abdal, Dadaloğlu'nun deyişlerini seslendirdi. Bazen de "usandım şu yalan dünyadan çığırmasında olduğu gibi dinsel içerikli türkülerde söyledi.
Kırtıllar’da ikamet ettiği sırada Keskin Hacelobası köyünden Mazlum Usta'nın kızı Döne Hanım'la ikinci evliliğini yaptı. Bu evlilikten Necati, Neşet, Ayşe, Nadiye ve Muhterem adında beş çocuğu oldu. Altı yıl Kırtıllar köyünde yaşadıktan sonra Çiçekdağı ilçesinin İbikli köyüne göçtü. İbikli'de ikinci eşi Döne Hanım'ı da kaybetti ve üçüncü evliliğini Yozgat'ın Kırıksoku köyünden Arzu Hanım'la yaptı. Bu evlilikten Ekrem, Ali, Muhterem ve Cemal olmak üzere dört çocuğu daha oldu.
Ses genişliği, rengi ve tınısının yanı sıra, gırtlak nağmeleri, çarpma, titretme ve trilleri, kendine has ses kullanma teknikleri ve bütün bunların yanı sıra kullandığı yiğitçe eda ile Muharrem Ertaş, gelmiş geçmiş en büyük bozlak okuyucusu olarak kabul edilen Ertaş, Hacı Taşan ve kendi oğlu Neşet Ertaş gibi çıraklar yetiştirdi. Neşet Ertaş, babasından aldığı eğitimle son yüzyılın en büyük ozanlarından biri olmuş ve Türk halk müziğinde bir ekol olarak kabul edilmiştir. Neşet Ertaş babası hakkında yaptığı her söyleşide ''Muharrem Usta'' diye hitapta bulunmuştur.
3 Aralık 1984'te yaşamını yitirdi. Muharrem Ertaş'ın mezar taşında şu sözler yer alır: "İşte geldim, işte gittim. Güz çiçeği gibi bittim. Yalan dünyada ne iş tuttum. Ömrüceğim geçti, gitti."
Hatırası
Muharrem Ertaş’ın adı, sağlığında oturduğu Kırşehir Bağbaşı Mahallesindeki bir caddeye verilmiştir. Muharrem Ertaş'ı eşeği ile arkada; kendisi bir taşın üzerine oturmuş elinde sazı ve oğlu Neşet Ertaş’ı çocukluk yıllarında gösteren bir heykeli 2003 yılında Kırşehir'de bir parka yerleştirilmiştir.
Albümleri
- Al Almanın Dördünü
- Aldı Dert Beni
- Ağ Ellerin Sala Sala Gelen Yar
- Ağ Odana Kara Taban Yatırdım
- Aşağıdan Kalktı
- Bana Gül Diyorlar
- Başımda Altın Tacım
- Bir Plak Yaptı Neşet
- Biter Kırşehir'in Gülleri
- Bu Yıl Bu Dagları Karı Erimez
- Bâd-ı Sabâ
- Bülbül
- Deniz Dalgasız Olmaz
- Ela Gözlerini Sevdiğim Dilber
- Evlerinin Önü Marul
- Eğil Dağlar
- Feleğin Bir Kuşu Var
- Giderim Giderim
- Gönül Ne Gezersin
- Güzel Nideceksin Bu Kadar Malı
- İşte Geldim İşte Gittim
- Kalktı Göç Eyledi Avşar Elleri
- Kamberim
- Kara Taş Boyanır mı?
- Kar mı Yağmış Yüce Dağın Başına?
- Kara Taş Boyanır mı ?
- Karanfil Suyu Neyler
- Kova Kova İndirdiler Yazıya
- Küsmedim Neşed'im
- Kırat Bozlağı
- Kısmet Kalktı
- Kar mı Yağmış Yüce Dağlar Başına
- Mezar Arasında
- Muhammed Neslinden
- Neden Garip Garip Ötersin Bülbül
- Neyleyim Yalan Dünya
- Sebep
- Seher Vakti Bülbül Öter Ekseri
- Şu Dağlar Ulu Dağlar
- Şu Yalan Dünyadan Usandım
- Taze Haber Gelmiş Dostun Elinden
- Tor Şahin Misali
- Vuruldum Arkadaş
- Yağmur Yağdı Yine Bulandı Hava
- Yâ Rab Kime Yalvarayım
- Yeni Geldim Dinek Dağı
- Yüklendi Bahranım Çekildi Göçüm
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Güray, Cenk; Karadeniz, İsmet. . Mili Folklor dergisi, Cilt: 16, Sayı: 122, Yıl: 2019. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021.
- ^ . Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (TEİS). 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021.
- ^ . Haberturk.com 4 Aralık 2020. 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021.
Dış bağlantılar
- Discogs'ta Muharrem Ertaş diskografisi
- Muharrem Ertaş biyografisi29 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muharrem Ertas 1913 Yagmurlubuyukoba Kirsehir 3 Aralik 1984 Kirsehir Turk saz ve soz ustasi Muharrem ErtasMuharrem ErtasDogum1913 Yagmurlubuyukoba Kirsehir Osmanli ImparatorluguOlum3 Aralik 1984 71 yasinda Kirsehir TurkiyeMeslekTurk Halk OzaniDinIslamEvlilikHatice Ertas Done Ertas 1950 Arzu Ertas Cocuk lar Neset ErtasEbeveyn ler Zurnaci Kara Ahmet Ayse Hanim Abdallik geleneginin ve bozlak turunun en onemli isimlerindendir Haci Tasan ve kendi oglu Neset Ertas gibi ciraklar yetistirmistir YasamiMuharrem Ertas 1913 yilinda Kirsehir in Yagmurlu Buyukoba Koyu nde dogdu Annesi Ayse Hanim babasi zurnaci Kara Ahmet tir Ailesi diyari Aksaray Ala Kilise den gelip Kirsehir ili Yagmurlubuyukoba koyune yerlesmisti Rivayete gore Ertas in atalari asirlar once Horasan dan gelerek bu koye yerlesen Deveci Kabilesi nin bakiyeleri idi Ilk saz hocalari dayilari Bulduk Usta ve Yusuf Usta dir Yusuf Usta dan yorenin onemli asiklarindan Asik Sait in siirlerini kosma ve deyislerini ogrendi Kucuk yaslardan itibaren gezgin asiklik yapmaya basladi Koylerde sunnet ve dugun torenlerinde bayramlarda saz calarak dolasti Hatice Hanim la ilk evliligini yapan Muharrem Ertas esinin vefati uzerine Kirsehir i terk ederek Cicekdagi Yerkoy Keskin ve da sanatini surdurdu Bu bolgenin usta asigi olarak tanindi Orta Anadolu geleneksel halk muziginden genis bir repertuvari vardi Bozlaklarin yani sira halay turunun de orneklerini calip soyledi Karacaoglan Seyh Galip Pir Sultan Abdal Dadaloglu nun deyislerini seslendirdi Bazen de usandim su yalan dunyadan cigirmasinda oldugu gibi dinsel icerikli turkulerde soyledi Kirtillar da ikamet ettigi sirada Keskin Hacelobasi koyunden Mazlum Usta nin kizi Done Hanim la ikinci evliligini yapti Bu evlilikten Necati Neset Ayse Nadiye ve Muhterem adinda bes cocugu oldu Alti yil Kirtillar koyunde yasadiktan sonra Cicekdagi ilcesinin Ibikli koyune goctu Ibikli de ikinci esi Done Hanim i da kaybetti ve ucuncu evliligini Yozgat in Kiriksoku koyunden Arzu Hanim la yapti Bu evlilikten Ekrem Ali Muhterem ve Cemal olmak uzere dort cocugu daha oldu Ses genisligi rengi ve tinisinin yani sira girtlak nagmeleri carpma titretme ve trilleri kendine has ses kullanma teknikleri ve butun bunlarin yani sira kullandigi yigitce eda ile Muharrem Ertas gelmis gecmis en buyuk bozlak okuyucusu olarak kabul edilen Ertas Haci Tasan ve kendi oglu Neset Ertas gibi ciraklar yetistirdi Neset Ertas babasindan aldigi egitimle son yuzyilin en buyuk ozanlarindan biri olmus ve Turk halk muziginde bir ekol olarak kabul edilmistir Neset Ertas babasi hakkinda yaptigi her soyleside Muharrem Usta diye hitapta bulunmustur 3 Aralik 1984 te yasamini yitirdi Muharrem Ertas in mezar tasinda su sozler yer alir Iste geldim iste gittim Guz cicegi gibi bittim Yalan dunyada ne is tuttum Omrucegim gecti gitti HatirasiMuharrem Ertas in adi sagliginda oturdugu Kirsehir Bagbasi Mahallesindeki bir caddeye verilmistir Muharrem Ertas i esegi ile arkada kendisi bir tasin uzerine oturmus elinde sazi ve oglu Neset Ertas i cocukluk yillarinda gosteren bir heykeli 2003 yilinda Kirsehir de bir parka yerlestirilmistir AlbumleriAl Almanin Dordunu Aldi Dert Beni Ag Ellerin Sala Sala Gelen Yar Ag Odana Kara Taban Yatirdim Asagidan Kalkti Bana Gul Diyorlar Basimda Altin Tacim Bir Plak Yapti Neset Biter Kirsehir in Gulleri Bu Yil Bu Daglari Kari Erimez Bad i Saba Bulbul Deniz Dalgasiz Olmaz Ela Gozlerini Sevdigim Dilber Evlerinin Onu Marul Egil Daglar Felegin Bir Kusu Var Giderim Giderim Gonul Ne Gezersin Guzel Nideceksin Bu Kadar Mali Iste Geldim Iste Gittim Kalkti Goc Eyledi Avsar Elleri Kamberim Kara Tas Boyanir mi Kar mi Yagmis Yuce Dagin Basina Kara Tas Boyanir mi Karanfil Suyu Neyler Kova Kova Indirdiler Yaziya Kusmedim Nesed im Kirat Bozlagi Kismet Kalkti Kar mi Yagmis Yuce Daglar Basina Mezar Arasinda Muhammed Neslinden Neden Garip Garip Otersin Bulbul Neyleyim Yalan Dunya Sebep Seher Vakti Bulbul Oter Ekseri Su Daglar Ulu Daglar Su Yalan Dunyadan Usandim Taze Haber Gelmis Dostun Elinden Tor Sahin Misali Vuruldum Arkadas Yagmur Yagdi Yine Bulandi Hava Ya Rab Kime Yalvarayim Yeni Geldim Dinek Dagi Yuklendi Bahranim Cekildi GocumAyrica bakinizTurk halk muzigi ses sanatcilari listesiKaynakca a b c d Guray Cenk Karadeniz Ismet Mili Folklor dergisi Cilt 16 Sayi 122 Yil 2019 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2021 Turk Edebiyati Isimler Sozlugu TEIS 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2021 Haberturk com 4 Aralik 2020 6 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2021 Dis baglantilarDiscogs ta Muharrem Ertas diskografisi Muharrem Ertas biyografisi29 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde