Doğankaya, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
Doğankaya | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Doğankaya Doğankaya'nın Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Çıldır |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 46 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Doğankaya'nın eski adı Türkçe kaynaklarda Helvan ve Helevan olarak geçer. Nitekim 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde köyün adı Helvan (خلوان) olarak yazılmıştır. Bu yer adı Gürcüce kaynaklarda Helevani (ხელევანი) ve Helovani (ხელოვანი) olarak geçer.
Helvan köyü tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Artaani'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu yerleşimi 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre Helvan, Gürcistan Vilayeti içinde Çıldır livasının Canbaz nahiyesine bağlıydı. Helvan-i Ulya ve Helvan-i Süfla adıyla iki ayrı yerleşim olarak kaydedilmiş olan köyde sadece 9 Hristiyan hane yaşıyordu. İspenç vergisi vermekle yükümlü erkeklerin çoğu İason, Sabia, Germanoz, Batata, Sağar, Kakala, İvane gibi Gürcü adları taşıyordu. Köyde buğday, çavdar, arpa ve keten tohumu tarımı yapıyor, domuz ve koyun besleniyordu.
Helvan köyü, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 93 Harbi'nin sonunda imzalanan Berlin Antlaşması'yla Çarlık Rusya bırakıldı. Rus idaresinde 1886 yılında yapılan nüfus sayımında köyde 77 kişi yaşıyordu ve bu nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Helevan (Хелеван) adıyla tek köy olarak kaydedilmiş olan yerleşim, Ardahan sancağının Ardahan kazasına (uçastok) bağlıydı.
Ardahan bölgesini Birinci Dünya Savaşı yılları sırasında gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli]], köyün adını Gürcüce de "zanaatkâr" anlamına gelen Helovani (ხელოვანი) biçiminde yazmış, Yukarı Helovani köyünde 19 hane Müslüman Gürcünün yaşadığını, Aşağı Helovani köyünün ise boşalmış olduğunu belirtmiştir. Martvileli'nin bir köylüye dayanarak aktardığına göre, Aşağı Helovai'de yaşayan Müslüman Gürcülerin bir kısmı 93 Harbi (1877-78) sırasında Rus ordusu tarafından katledilmiş, bir kısmı da Sibirya'ya sürülmüştür.
Helevani köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusya'nın bölgeden çekilmesinden bir süre sonra, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin sınırları içinde kaldı. Sovyet Rusya 7 Mayıs 1920'de Moskova Antlaşması'yla da Ardahan bölgesini bağımsız Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti'nin Tiflis hükûmetine verdiği ültimatom üzerine Gürcü idaresinin çekilmesinin ardından Ardahan bölgesi ve Helvan köyü fiilen Türkiye'ye katıldı. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin topraklarının işgal edilmesinin ardından Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti'nin 16 Mart 1921'de imzaladığı Moskova Antlaşması'yla, Helvan köyünü de kapsayan Ardahan ile Artvin bölgeleri Türkiye'ye bırakıldı.
Helevan köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Helvan (هلوان) adıyla Kars vilayetinin Çıldır kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında "Helevan" olarak kaydedilmiş olan köy, aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 157 kişiden oluşuyordu. Helvan, Helevani veya Helovani "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Doğankaya olarak değiştirilmiştir. Doğankaya köyünün nüfusu 1965 yılında 242 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 32 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 21 km, Çıldır ilçe merkezine 21 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 46 |
2021 | 47 |
2020 | 47 |
2019 | 47 |
2018 | 49 |
2017 | 44 |
2016 | 45 |
2015 | 42 |
2014 | 47 |
2013 | 43 |
2012 | 48 |
2011 | 50 |
2010 | 44 |
2009 | 49 |
2008 | 56 |
2007 | 49 |
2000 | 62 |
1990 | 95 |
1985 | 209 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Çıldır Doğankaya Köy Nüfusu". Nufusune.com. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 399". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2021.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi, 30 Eylül 1917, sayı 234" (PDF). 14 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1941), s. 270; III. cilt (1958), s. 399". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2021.
- ^ ""Ardahan kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi, 30 Eylül 1917, sayı 234" (PDF). 14 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ "Roin Malakmadze, Şuşana Putkaradze, Elza Putkaradze ve Şorena Putkaradze - İstanbul Gürcü Manastırından Yazılar (Gürcüce: წერილები სტამბოლის ქართული სავანიდან), Batum, 2020, s. 120" (PDF). 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2022.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 763.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 351.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 187". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 357.
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Doğankaya, Çıldır için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogankaya Ardahan ilinin Cildir ilcesine bagli bir koydur DogankayaKoyArdahan in konumuDogankayaDogankaya nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceCildirCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1788 mNufus 2022 Toplam46Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceDogankaya nin eski adi Turkce kaynaklarda Helvan ve Helevan olarak gecer Nitekim 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterinde koyun adi Helvan خلوان olarak yazilmistir Bu yer adi Gurcuce kaynaklarda Helevani ხელევანი ve Helovani ხელოვანი olarak gecer Helvan koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Artaani de yer alir Nitekim Osmanlilar bu yerlesimi 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Helvan Gurcistan Vilayeti icinde Cildir livasinin Canbaz nahiyesine bagliydi Helvan i Ulya ve Helvan i Sufla adiyla iki ayri yerlesim olarak kaydedilmis olan koyde sadece 9 Hristiyan hane yasiyordu Ispenc vergisi vermekle yukumlu erkeklerin cogu Iason Sabia Germanoz Batata Sagar Kakala Ivane gibi Gurcu adlari tasiyordu Koyde bugday cavdar arpa ve keten tohumu tarimi yapiyor domuz ve koyun besleniyordu Helvan koyu uzun sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 93 Harbi nin sonunda imzalanan Berlin Antlasmasi yla Carlik Rusya birakildi Rus idaresinde 1886 yilinda yapilan nufus sayiminda koyde 77 kisi yasiyordu ve bu nufusun tamami Turk olarak kaydedilmisti Helevan Helevan adiyla tek koy olarak kaydedilmis olan yerlesim Ardahan sancaginin Ardahan kazasina ucastok bagliydi Ardahan bolgesini Birinci Dunya Savasi yillari sirasinda gezen Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli koyun adini Gurcuce de zanaatkar anlamina gelen Helovani ხელოვანი biciminde yazmis Yukari Helovani koyunde 19 hane Musluman Gurcunun yasadigini Asagi Helovani koyunun ise bosalmis oldugunu belirtmistir Martvileli nin bir koyluye dayanarak aktardigina gore Asagi Helovai de yasayan Musluman Gurculerin bir kismi 93 Harbi 1877 78 sirasinda Rus ordusu tarafindan katledilmis bir kismi da Sibirya ya surulmustur Helevani koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Rusya nin bolgeden cekilmesinden bir sure sonra Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin sinirlari icinde kaldi Sovyet Rusya 7 Mayis 1920 de Moskova Antlasmasi yla da Ardahan bolgesini bagimsiz Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin Tiflis hukumetine verdigi ultimatom uzerine Gurcu idaresinin cekilmesinin ardindan Ardahan bolgesi ve Helvan koyu fiilen Turkiye ye katildi Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin topraklarinin isgal edilmesinin ardindan Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti nin 16 Mart 1921 de imzaladigi Moskova Antlasmasi yla Helvan koyunu de kapsayan Ardahan ile Artvin bolgeleri Turkiye ye birakildi Helevan koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Helvan هلوان adiyla Kars vilayetinin Cildir kazasinin merkez nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda Helevan olarak kaydedilmis olan koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 157 kisiden olusuyordu Helvan Helevani veya Helovani yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Dogankaya olarak degistirilmistir Dogankaya koyunun nufusu 1965 yilinda 242 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde sadece 32 kisi okuma yazma biliyordu CografyaKoy Ardahan il merkezine 21 km Cildir ilce merkezine 21 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 462021 472020 472019 472018 492017 442016 452015 422014 472013 432012 482011 502010 442009 492008 562007 492000 621990 951985 209Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Cildir Dogankaya Koy Nufusu Nufusune com 3 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 399 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2021 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi 30 Eylul 1917 sayi 234 PDF 14 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1941 s 270 III cilt 1958 s 399 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2021 Ardahan kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi 30 Eylul 1917 sayi 234 PDF 14 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Roin Malakmadze Susana Putkaradze Elza Putkaradze ve Sorena Putkaradze Istanbul Gurcu Manastirindan Yazilar Gurcuce წერილები სტამბოლის ქართული სავანიდან Batum 2020 s 120 PDF 22 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Mayis 2022 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2021 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 763 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1944 s 351 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 187 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 357 a b YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarDogankaya Cildir icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft