Vietnam Komünist Partisi (VKP) (Đảng Cộng sản Việt Nam) Vietnam'da iktidarda olan ve ülkede yasal tek parti olan siyasi partidir. Marksizm-Leninizmi benimser. Çoğunluk basında ve halk arasında Đảng (parti) veya Đảng ta (partimiz) olarak anılır.
Vietnam Komünist Partisi Đảng Cộng sản Việt Nam | |
---|---|
Kısaltma | VKP |
(Genel sekreter) | Nguyễn Phú Trọng |
Kurucu | Ho Chi Minh |
Kuruluş tarihi | 3 Şubat 1930 |
Birleşme | |
Merkez | 1A, Hung Vuong Sokağı, , Hà Nội |
Gazete(ler) | |
Öğrenci kolu | Vietnam Öğrenci Birliği |
Gençlik kolu | |
Kadın Kolu | |
Silahlı Kanat | Vietnam Halk Ordusu |
Üyelik (2021) | 5,300,000 |
İdeoloji | Komünizm Marksizm-Leninizm Sosyalist vatanseverlik |
Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
Ulusal üyelik | |
Uluslararası üyelik | Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı |
Resmî renkler | Kırmızı |
Marş | Enternasyonal |
485 / 499 | |
İnternet sitesi | |
dangcongsan.vn | |
Parti bayrağı | |
Vietnam |
Tarihi
Ho Chi Minh ve Çin’de bulunan sürgünler tarafından Şubat 1930’da Hong Kong’da kurulur. Bu kuruluş konferansında rakip iki komünist grup olan Hindiçin Komünist Partisi ile Annam Komünist Partisi birleşir. Hindiçin Komünist Ligi birlik toplantılarına çağrılmasa da üyelerine yeni partiye katılmaları için çağrı yapılmıştır. Konferansta 9 kişilik geçici merkez komite oluşturulmuştur, 3 üye Tonkin, 2 üye Annam, 2 üye orta Vietnam ve 2 üye de denizaşırı Çin’deki gruplardan alınmıştır. İzleyen dönemde parti Komintern’den aldığı direktifle ismini Hindiçin Komünist Partisi olarak değiştirecektir. ilk ulusal ölçekteki parti kongresi gizli olarak Macau’da 1935 yılında gerçekleştirilir. Bu dönem Komintern siyasetine göre yükselen faşizme karşı halk cepheleri siyaseti desteklenmekteydi. Sosyalizme bakışlarına bakılmaksızın tüm anti-faşist güçlerle ortak hareket etmenin yolları aranmaktaydı. Bu bakış açısına göre partinin bölgedeki tüm ulusal hareketlere olası müttefikler olarak yaklaşması gerekmekteydi. Bu siyasetin devamı olarak ve komünist eğilimini gizlemek için 1945 yılında parti kapatılacak ve siyasi aktiviteleri Marksist Araştırma Derneği ile Bağımsızlık İçin Ulusal Cephe olan Viet Minh örgütünde gerçekleştirilir. Parti, Tuyen Quang’da düzenlenen 1951 yılındaki 2. Kongresinde Vietnam İşçi Partisi adıyla yeniden kurulur. Kongre, II. Dünya Savaşından sonra Japon İmparatorluğunun işgalinden kurtulan ve Fransa’nın yeniden kolonisi olmayı reddeden Viet Minh egemenliğindeki Kuzey Vietnam’da yapılır. 1960 yılında Hanoi’de yapılan 3. Kongrede Kuzey Vietnam’da sosyalizmin inşası görevlerini belirlemiştir. Aynı zamanda Güneyin özgürleştirilmesi de gündemdedir. 1976 yılında Vietnam Savaşının sonunda yapılan 4. Kongrede gündem ülkenin yeniden birleşmesidir. Ayrıca bu kongrede partinin adı Vietnam Komünist Partisi olarak değiştirilir.
Örgütsel yapı
Vietnam Komünist Partisi demokratik merkeziyetçi şekilde yönetilen Marksist-Leninist bir partidir. En yetkili karar organı Genel Sekreterin başkanlık ettiği Politbürodur. Politbüro, kongrede belirlenen Merkez Komitesi tarafından seçilir. 1976 yılında Kuzey ve Güney Vietnam’ın birleşmesinin bir sonucu olarak Merkez Komitesi 77 üyeden 133 üyeye çıkartılmış, benzer şekilde Politbüro da 11 üyeden 17 üyeye genişletilmiştir. Partinin üye sayısı ise 1966 yılındaki 760.000’den 1976 yılında 1.553.500’e çıkmıştır. Parti toplam ülke nüfusunun %3’ünü üye yapmıştır ve 1986 yılında üye sayısı 2 milyona yaklaşır. 1951-1969 yılları arasında var olan Merkez Komite Başkanlığı partinin lideri olan Ho Chi Minh tarafından yerine getirilmekteydi. Parti kongreleri 1976 yılından itibaren her 5 yılda bir yapılmaktadır. Fransa ve ABD’ye karşı verilen savaşlar yüzünden ilk dört kongre tarihleri belirli bir takvime göre değildir. En son parti kongresi Hanoi’de 2006 yılında gerçekleştirilmiştir. Parti genel sekreterlik (veya konum olarak eşdeğer başka isimlerdeki görevi) görevini şimdiye dek 10 kişi görev almıştır.
- Trần Phú (1930-1931)
- Lê Hồng Phong (1935-1936)
- Hà Huy Tập (1936-1938)
- Nguyễn Văn Cừ (1938-1940)
- Trường Chinh (1941-1956 ve 1986)
- Lê Duẩn (1960-1986)
- Nguyễn Văn Linh (1986-1991)
- Đỗ Mười (1991-1997)
- Lê Khả Phiêu (1997-2001)
- Nông Đức Mạnh (2001- günümüz).
Aralık 1986’da yapılan 6. Kongrede Merkez Komite üye sayısı 173’e çıkartılacak ve 14 kişilik Politbüro genel sekreterliğine Nguyen Van Linh seçilecektir. 2001 yılında yapılan 9. Kongrede yeni genel sekreter Nong Duc Manh olacak ve 2006 yılında tekrar seçilecektir. Merkez komite yılda en az iki kez toplanmaktadır. Politbüro daha sık toplanır ve partinin günlük işleyişi Genel Sekreter başkanlığındaki sekreteryadadır. 2006 yılında seçilen 14 kişilik Politbüro hükûmet politikasını ve 8 kişilik sekretarya da günlük işleyişi planlar ve icra eder. Hem parti hem devlet görevlerinin kadrolar tarafından aynı anda alınması istenmese de bu durum sık görülür. Partinin Merkezi Askeri Komisyonu, seçilmiş Politbüro üyeleri ve askeri komutanlar tarafından oluşturulur ve askeri politikaya yön verirler. 2006 yılında Merkez Komitesince onaylanan Politbüro aşağıdaki gibidir:
- Nông Đức Mạnh, Parti genel sekreteri
- Lê Hồng Anh (General), İçişleri Bakanı
- Nguyễn Minh Triết, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
- Nguyễn Tấn Dũng, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Başbakanı
- Truong Tan Sang, Merkez Komitesi Sekretaryası üyesi
- Nguyen Phu Trong, Millet Meclisi Başkanı
- Phạm Gia Khiêm, Başbakan Yardımcısı
- Pham Quang Nghi,Hanoi Parti İl Başkanı
- Nguyen Sinh Hung, Başbakan Yardımcısı
- Nguyen Van Chi, Merkez Komitesi Sekretaryası üyesi
- Ho Duc Viet, Parti Örgüt Bürosu Sekreteri
- Phung Quang Thanh (General),Savunma Bakanı
- Truong Vinh Trong, Başbakan Yardımcısı ve Merkez Komite Sekretaryası üyesi
- Le Thanh Hai, Ho Chi Minh Şehri Parti İl Başkanı
İdeolojisi
Vietnam Komünist Partisi Marksizm-Leninizm ve Ho Chi Minh'in ideolojik fikirlerini benimser. Geleneksel komünist partilerinden farklı olmamasına rağmen parti ekonomide piyasa reformları yapmıştır (1986 yılındaki 6. Kongrede temelleri atılan Đổi Mới yani Yenilenme siyaseti) ve orta düzeyde özel yatırıma izin vermiştir. Buna rağmen partinin iktidar tekeli sürmektedir.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Partinin yayın organı Nhan Dahn (Halk) (İngilizce)29 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vietnam Komunist Partisi VKP Đảng Cộng sản Việt Nam Vietnam da iktidarda olan ve ulkede yasal tek parti olan siyasi partidir Marksizm Leninizmi benimser Cogunluk basinda ve halk arasinda Đảng parti veya Đảng ta partimiz olarak anilir Vietnam Komunist Partisi Đảng Cộng sản Việt NamKisaltmaVKPGenel sekreterNguyễn Phu TrọngKurucuHo Chi MinhKurulus tarihi3 Subat 1930BirlesmeMerkez1A Hung Vuong Sokagi Ha NộiGazete ler Ogrenci koluVietnam Ogrenci BirligiGenclik koluKadin KoluSilahli KanatVietnam Halk OrdusuUyelik 2021 5 300 000IdeolojiKomunizm Marksizm Leninizm Sosyalist vatanseverlikSiyasi pozisyonAsiri solUlusal uyelikUluslararasi uyelikUluslararasi Komunist ve Isci Partileri ToplantisiResmi renkler KirmiziMarsEnternasyonal485 499Internet sitesidangcongsan vnParti bayragiVietnamTarihiHo Chi Minh ve Cin de bulunan surgunler tarafindan Subat 1930 da Hong Kong da kurulur Bu kurulus konferansinda rakip iki komunist grup olan Hindicin Komunist Partisi ile Annam Komunist Partisi birlesir Hindicin Komunist Ligi birlik toplantilarina cagrilmasa da uyelerine yeni partiye katilmalari icin cagri yapilmistir Konferansta 9 kisilik gecici merkez komite olusturulmustur 3 uye Tonkin 2 uye Annam 2 uye orta Vietnam ve 2 uye de denizasiri Cin deki gruplardan alinmistir Izleyen donemde parti Komintern den aldigi direktifle ismini Hindicin Komunist Partisi olarak degistirecektir ilk ulusal olcekteki parti kongresi gizli olarak Macau da 1935 yilinda gerceklestirilir Bu donem Komintern siyasetine gore yukselen fasizme karsi halk cepheleri siyaseti desteklenmekteydi Sosyalizme bakislarina bakilmaksizin tum anti fasist guclerle ortak hareket etmenin yollari aranmaktaydi Bu bakis acisina gore partinin bolgedeki tum ulusal hareketlere olasi muttefikler olarak yaklasmasi gerekmekteydi Bu siyasetin devami olarak ve komunist egilimini gizlemek icin 1945 yilinda parti kapatilacak ve siyasi aktiviteleri Marksist Arastirma Dernegi ile Bagimsizlik Icin Ulusal Cephe olan Viet Minh orgutunde gerceklestirilir Parti Tuyen Quang da duzenlenen 1951 yilindaki 2 Kongresinde Vietnam Isci Partisi adiyla yeniden kurulur Kongre II Dunya Savasindan sonra Japon Imparatorlugunun isgalinden kurtulan ve Fransa nin yeniden kolonisi olmayi reddeden Viet Minh egemenligindeki Kuzey Vietnam da yapilir 1960 yilinda Hanoi de yapilan 3 Kongrede Kuzey Vietnam da sosyalizmin insasi gorevlerini belirlemistir Ayni zamanda Guneyin ozgurlestirilmesi de gundemdedir 1976 yilinda Vietnam Savasinin sonunda yapilan 4 Kongrede gundem ulkenin yeniden birlesmesidir Ayrica bu kongrede partinin adi Vietnam Komunist Partisi olarak degistirilir Orgutsel yapiVietnam Komunist Partisi nin 14 politburo toplantisina cagri gorseli Mayis 2016 Vietnam Komunist Partisi demokratik merkeziyetci sekilde yonetilen Marksist Leninist bir partidir En yetkili karar organi Genel Sekreterin baskanlik ettigi Politburodur Politburo kongrede belirlenen Merkez Komitesi tarafindan secilir 1976 yilinda Kuzey ve Guney Vietnam in birlesmesinin bir sonucu olarak Merkez Komitesi 77 uyeden 133 uyeye cikartilmis benzer sekilde Politburo da 11 uyeden 17 uyeye genisletilmistir Partinin uye sayisi ise 1966 yilindaki 760 000 den 1976 yilinda 1 553 500 e cikmistir Parti toplam ulke nufusunun 3 unu uye yapmistir ve 1986 yilinda uye sayisi 2 milyona yaklasir 1951 1969 yillari arasinda var olan Merkez Komite Baskanligi partinin lideri olan Ho Chi Minh tarafindan yerine getirilmekteydi Parti kongreleri 1976 yilindan itibaren her 5 yilda bir yapilmaktadir Fransa ve ABD ye karsi verilen savaslar yuzunden ilk dort kongre tarihleri belirli bir takvime gore degildir En son parti kongresi Hanoi de 2006 yilinda gerceklestirilmistir Parti genel sekreterlik veya konum olarak esdeger baska isimlerdeki gorevi gorevini simdiye dek 10 kisi gorev almistir Trần Phu 1930 1931 Le Hồng Phong 1935 1936 Ha Huy Tập 1936 1938 Nguyễn Văn Cừ 1938 1940 Trường Chinh 1941 1956 ve 1986 Le Duẩn 1960 1986 Nguyễn Văn Linh 1986 1991 Đỗ Mười 1991 1997 Le Khả Phieu 1997 2001 Nong Đức Mạnh 2001 gunumuz Aralik 1986 da yapilan 6 Kongrede Merkez Komite uye sayisi 173 e cikartilacak ve 14 kisilik Politburo genel sekreterligine Nguyen Van Linh secilecektir 2001 yilinda yapilan 9 Kongrede yeni genel sekreter Nong Duc Manh olacak ve 2006 yilinda tekrar secilecektir Merkez komite yilda en az iki kez toplanmaktadir Politburo daha sik toplanir ve partinin gunluk isleyisi Genel Sekreter baskanligindaki sekreteryadadir 2006 yilinda secilen 14 kisilik Politburo hukumet politikasini ve 8 kisilik sekretarya da gunluk isleyisi planlar ve icra eder Hem parti hem devlet gorevlerinin kadrolar tarafindan ayni anda alinmasi istenmese de bu durum sik gorulur Partinin Merkezi Askeri Komisyonu secilmis Politburo uyeleri ve askeri komutanlar tarafindan olusturulur ve askeri politikaya yon verirler 2006 yilinda Merkez Komitesince onaylanan Politburo asagidaki gibidir Nong Đức Mạnh Parti genel sekreteri Le Hồng Anh General Icisleri Bakani Nguyễn Minh Triết Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Cumhurbaskani Nguyễn Tấn Dũng Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Basbakani Truong Tan Sang Merkez Komitesi Sekretaryasi uyesi Nguyen Phu Trong Millet Meclisi Baskani Phạm Gia Khiem Basbakan Yardimcisi Pham Quang Nghi Hanoi Parti Il Baskani Nguyen Sinh Hung Basbakan Yardimcisi Nguyen Van Chi Merkez Komitesi Sekretaryasi uyesi Ho Duc Viet Parti Orgut Burosu Sekreteri Phung Quang Thanh General Savunma Bakani Truong Vinh Trong Basbakan Yardimcisi ve Merkez Komite Sekretaryasi uyesi Le Thanh Hai Ho Chi Minh Sehri Parti Il BaskaniIdeolojisiVietnam Komunist Partisi Marksizm Leninizm ve Ho Chi Minh in ideolojik fikirlerini benimser Geleneksel komunist partilerinden farkli olmamasina ragmen parti ekonomide piyasa reformlari yapmistir 1986 yilindaki 6 Kongrede temelleri atilan Đổi Mới yani Yenilenme siyaseti ve orta duzeyde ozel yatirima izin vermistir Buna ragmen partinin iktidar tekeli surmektedir Kaynakca 16 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2009 In the Ruins of Empire The Japanese Surrender and the Battle for Postwar Asia Ronald Spector Random House 2008Ayrica bakinizVietnam Savasi Vietkong Ho Chi Minh Vo Nguyen GiapDis baglantilarPartinin yayin organi Nhan Dahn Halk Ingilizce 29 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde