Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Basel Prens-Piskoposluğu (Almanca: Hochstift Basel, Fürstbistum Basel, Bistum Basel), Kutsal Roma İmparatorluğu'nda dini bir prenslikti. tarafından,1032'den itibaren Basel'den,1528'den 1792'ye kadar Porrentruy'dan ve daha sonra Schliengen'den yönetilmiştir. Bir olarak, prens-piskoposun 'nda sandalyesi ve oy hakkı vardı. Yapının nihai dağılması 1803'te bir parçası olarak gerçekleşmiştir.
Basel | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1032-1803 | |||||||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||||||
 18. yüzyılda Prens-Piskoposluk | |||||||||||||
| Tür | Prens-Piskoposluk | ||||||||||||
| Başkent |
| ||||||||||||
| Tanınan bölgesel dil(ler) | , , Latince | ||||||||||||
| Resmî din | Katolik (16. yüzyılın başlarından itibaren) Yahudilik (12. yüzyılın sonlarından itibaren) | ||||||||||||
| Hükûmet | Seçmeli prenslik | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Para birimi | (1576–1798) | ||||||||||||
| |||||||||||||
Prens-Piskoposluk, güney Almanya ve doğu Fransa'nın yakın kısımlarındaki küçük bölgelerin yanı sıra, şu anda İsviçre'nin Basel-Landschaft, Jura, Solothurn ve Bern kantonlarındaki bölgeleri de içeriyordu. Basel şehri, 1501'de İsviçre Konfederasyonu'na katıldıktan sonra Prens-Piskoposluğun bir parçası olmaktan çıkmıştır.
Tarihi
Basel Piskoposluğu, Carolingianlar tarafından, ya Kısa Pepin ya da Charlemagne'ın kendisi tarafından kurulmuştur. Basel'in kayıtlarda geçen ilk piskoposu, Munster Manastırı'nda korunan piskoposlar listesindeki ilk kişi olan Walaus'tur. Papa III. Gregory (731 – 741) döneminde başpiskopos olarak listelenir. Bu dönemde Basel, 'nun bir parçası olduğundan, bunun tarihselliği tartışmalıdır. Walaus'un 778'de doğrulanan bir Walachus vocatus episcopus ile aynı kişi olduğu ileri sürülmüştür. Basel'in ilk piskoposu olmaya aday olanlardan biri de, 762'de Baldeberthus episcopus civitas Baselae olarak imza atan Murbach Başrahibi Baldobertus'tur. Augusta Raurica piskoposluğunun merkezinin 7. yüzyılda aralıklarla Basel'e taşınmış olması da mümkündür; bir Ragnacharius, Luxeuil'li Eustace'in (ö. 629) özgeçmişinde Augustanus et Basileae ecclesiarum praesul olarak anılır. Basel piskoposu unvanı, 791 yılında Charlemagne tarafından ve Basel piskoposu unvanlarıyla ödüllendirilen Başrahibi 'nun bu şehirlerden herhangi birinde ikamet etmeden sahip olduğu 8. yüzyılda kesin olarak kanıtlanmıştır. Unvan, Waldo'nun halefi 'daki Reichenau Başrahibi'ne devredilmiştir. Haito'nun yerine Mayıs 824'te şehre giren Udalricus (hükümdarlık dönemi 823 – 835) geçti ve bu nedenle Basel'de fiilen ikamet eden ilk piskopos olabilir.
999'da , Basel piskoposuna 'nı sunarak, piskoposluğu önemli bölgeler üzerinde feodal otoriteye sahip laik bir Burgonya vasal devleti olarak kurdu. 1032'de Rudolph'un ölümünden sonra, vasallık dönüştürüldü ve Basel Piskoposu, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun dini olarak derecelendirilen statüsüne yükseltildi.
Prens-Piskoposluk, 12. yüzyılın sonlarından 14. yüzyılın başlarına kadar gücünün zirvesine ulaştı. Piskoposluğun efsanevi kurucusu olan ve 4. ya da 5. yüzyılda yaşamış olan Pantalus'a 12. yüzyılda saygı duyulmuştur. Onun sözde kutsal emanetleri 1270 yılında Köln'den Basel'e nakledildi (1833'te 'a taşındı).
14. yüzyıl boyunca yaşanan mali zorluklar Basel piskoposlarını topraklarının bir kısmını satmaya zorladı. Ancak 15. yüzyılda, siyasi ve askeri açıdan başarılı bir dizi piskopos, daha önce kaybedilen bölgelerin bir kısmını geri almayı başardı ve Basel, kendisini "bağlı bir şehir" ( Zugewandter Ort ) olarak Eski İsviçre Konfederasyonu ile aynı hizaya getirmeye başladı.
Basel, 15. yüzyıl Basel Konsili (1431-1449) sırasında, Antipapa V. Felix'in 1439'da seçilmesi de dahil olmak üzere Batı Hıristiyanlığının odak noktası haline geldi. 1459'da Papa II. Pius, daha sonra Rotterdamlı Erasmus ve Paracelsus gibi ileri gelenlerin ders vereceği Basel Üniversitesi'ni bağışladı. 1495 İmparatorluk Reformu'nun ardından, prens-piskoposluk, İmparatorluk çemberi'nin Yukarı Ren Çemberi'nin bir parçasıydı.
Basel şehri, 14. yüzyılın sonlarına doğru kademeli tavizlerle prens piskoposlardan fiilen bağımsızlığını kazandı. Ancak şehir, 1501'de İsviçre Konfederasyonu'na katıldıktan sonra bile, 1521'de 'nun başlangıcına kadar, piskoposlara nominal sadakat yeminini yenilemeye devam etti. Prens-piskopos birkaç yıl Basel piskoposu olarak görev yaptı, ancak otoritesinin yavaş yavaş azalması onu 19 Şubat 1527'de istifa etmeye zorladı. Halefi , 23 Eylül 1527'de şehre resmi olarak kabul edilen son piskoposdu. 1528'de liderliğindeki Reformasyon şehir tarafından resmen kabul edildi. Ayin kutlaması kaldırıldı ve von Gundelsheim, ikametgahını dini olarak 'nun bir parçası olmasına rağmen laik bölgelerinin bir parçası olan Porrentruy'da kurdu. Bu tarihten itibaren Prens-Piskoposların laik yönetimi çoğunlukla Basel'in batısındaki bölgelerle sınırlıydı ve az çok modern Jura kantonuna karşılık geliyordu.
Prens-Piskoposluk, kalan topraklarının çoğunu 1792'de 'ne kaptırdı (ertesi yıl devrim niteliğindeki Fransız département'ına dönüştürüldü), 1797'deki Campo Formio antlaşması ise Fransız ilhakının uluslararası tanınmasını sağladı. Piskoposluk tüm bölgeleri kaybederken elinde sadece Schliengen'i tutabildi oysa İsviçre tazminat olarak Avusturyaya ait 'i almıştı. Schliengen, 1803 tarihli kararında Basel piskoposlarının seküler yöneticiler olarak statüsünü sona erdiren 'nın bir parçası haline getirildi.
-
![image]()
Basel Katedrali ve Sarayı, 1529'daki katedral ve prens-piskoposların ikametgahı -
![image]()
, 1527–1792 prens piskoposların sürgün ikametgahı
Bölgeler
16. yüzyıla gelindiğinde Basel Prensi Piskoposluğu aşağıdakilerden oluşuyordu:
Prens-Piskoposluk ayrıca 1527'den önce kaybedilen aşağıdaki bölgeleri de elinde tutuyordu:
![image]()
Buchsgau Landgraviate'i
![image]()
![image]()
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- İsviçre Tarihi Sözlüğü'nde Almanca, Fransızca ve İtalyanca Basel Prens-Piskoposluğu makalesi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basel Prens Piskoposlugu Almanca Hochstift Basel Furstbistum Basel Bistum Basel Kutsal Roma Imparatorlugu nda dini bir prenslikti tarafindan 1032 den itibaren Basel den 1528 den 1792 ye kadar Porrentruy dan ve daha sonra Schliengen den yonetilmistir Bir olarak prens piskoposun nda sandalyesi ve oy hakki vardi Yapinin nihai dagilmasi 1803 te bir parcasi olarak gerceklesmistir BaselAlmanca Furstbistum Basel Basel Prens Piskoposlugu1032 1803Bayrak Arma18 yuzyilda Prens PiskoposlukTurPrens PiskoposlukBaskentBasel 1528 e kadar Porrentruy 1792 ye kadar SchliengenTaninan bolgesel dil ler LatinceResmi dinKatolik 16 yuzyilin baslarindan itibaren Yahudilik 12 yuzyilin sonlarindan itibaren HukumetSecmeli prenslik 1032 1040Ulrich II 1794 1803Tarihce Piskoposluk kuruldu740 Prens Piskoposluga yukseltildi1032 Yukari Ren Cemberine katildi1495 1528 Campo Formio Antlasmasi1797 Baden e1803Para birimi 1576 1798 Onculler ArdillarBurgonya Kralligi Prens Piskoposluk guney Almanya ve dogu Fransa nin yakin kisimlarindaki kucuk bolgelerin yani sira su anda Isvicre nin Basel Landschaft Jura Solothurn ve Bern kantonlarindaki bolgeleri de iceriyordu Basel sehri 1501 de Isvicre Konfederasyonu na katildiktan sonra Prens Piskoposlugun bir parcasi olmaktan cikmistir Tarihi18 yuzyilda Basel Prensi Piskoposlugunun Haritasi Basel Piskoposlugu Carolingianlar tarafindan ya Kisa Pepin ya da Charlemagne in kendisi tarafindan kurulmustur Basel in kayitlarda gecen ilk piskoposu Munster Manastiri nda korunan piskoposlar listesindeki ilk kisi olan Walaus tur Papa III Gregory 731 741 doneminde baspiskopos olarak listelenir Bu donemde Basel nun bir parcasi oldugundan bunun tarihselligi tartismalidir Walaus un 778 de dogrulanan bir Walachus vocatus episcopus ile ayni kisi oldugu ileri surulmustur Basel in ilk piskoposu olmaya aday olanlardan biri de 762 de Baldeberthus episcopus civitas Baselae olarak imza atan Murbach Basrahibi Baldobertus tur Augusta Raurica piskoposlugunun merkezinin 7 yuzyilda araliklarla Basel e tasinmis olmasi da mumkundur bir Ragnacharius Luxeuil li Eustace in o 629 ozgecmisinde Augustanus et Basileae ecclesiarum praesul olarak anilir Basel piskoposu unvani 791 yilinda Charlemagne tarafindan ve Basel piskoposu unvanlariyla odullendirilen Basrahibi nun bu sehirlerden herhangi birinde ikamet etmeden sahip oldugu 8 yuzyilda kesin olarak kanitlanmistir Unvan Waldo nun halefi daki Reichenau Basrahibi ne devredilmistir Haito nun yerine Mayis 824 te sehre giren Udalricus hukumdarlik donemi 823 835 gecti ve bu nedenle Basel de fiilen ikamet eden ilk piskopos olabilir 999 da Basel piskoposuna ni sunarak piskoposlugu onemli bolgeler uzerinde feodal otoriteye sahip laik bir Burgonya vasal devleti olarak kurdu 1032 de Rudolph un olumunden sonra vasallik donusturuldu ve Basel Piskoposu Kutsal Roma Imparatorlugu nun dini olarak derecelendirilen statusune yukseltildi Prens Piskoposluk 12 yuzyilin sonlarindan 14 yuzyilin baslarina kadar gucunun zirvesine ulasti Piskoposlugun efsanevi kurucusu olan ve 4 ya da 5 yuzyilda yasamis olan Pantalus a 12 yuzyilda saygi duyulmustur Onun sozde kutsal emanetleri 1270 yilinda Koln den Basel e nakledildi 1833 te a tasindi 14 yuzyil boyunca yasanan mali zorluklar Basel piskoposlarini topraklarinin bir kismini satmaya zorladi Ancak 15 yuzyilda siyasi ve askeri acidan basarili bir dizi piskopos daha once kaybedilen bolgelerin bir kismini geri almayi basardi ve Basel kendisini bagli bir sehir Zugewandter Ort olarak Eski Isvicre Konfederasyonu ile ayni hizaya getirmeye basladi Basel 15 yuzyil Basel Konsili 1431 1449 sirasinda Antipapa V Felix in 1439 da secilmesi de dahil olmak uzere Bati Hiristiyanliginin odak noktasi haline geldi 1459 da Papa II Pius daha sonra Rotterdamli Erasmus ve Paracelsus gibi ileri gelenlerin ders verecegi Basel Universitesi ni bagisladi 1495 Imparatorluk Reformu nun ardindan prens piskoposluk Imparatorluk cemberi nin Yukari Ren Cemberi nin bir parcasiydi Basel sehri 14 yuzyilin sonlarina dogru kademeli tavizlerle prens piskoposlardan fiilen bagimsizligini kazandi Ancak sehir 1501 de Isvicre Konfederasyonu na katildiktan sonra bile 1521 de nun baslangicina kadar piskoposlara nominal sadakat yeminini yenilemeye devam etti Prens piskopos birkac yil Basel piskoposu olarak gorev yapti ancak otoritesinin yavas yavas azalmasi onu 19 Subat 1527 de istifa etmeye zorladi Halefi 23 Eylul 1527 de sehre resmi olarak kabul edilen son piskoposdu 1528 de liderligindeki Reformasyon sehir tarafindan resmen kabul edildi Ayin kutlamasi kaldirildi ve von Gundelsheim ikametgahini dini olarak nun bir parcasi olmasina ragmen laik bolgelerinin bir parcasi olan Porrentruy da kurdu Bu tarihten itibaren Prens Piskoposlarin laik yonetimi cogunlukla Basel in batisindaki bolgelerle sinirliydi ve az cok modern Jura kantonuna karsilik geliyordu Prens Piskoposluk kalan topraklarinin cogunu 1792 de ne kaptirdi ertesi yil devrim niteligindeki Fransiz departement ina donusturuldu 1797 deki Campo Formio antlasmasi ise Fransiz ilhakinin uluslararasi taninmasini sagladi Piskoposluk tum bolgeleri kaybederken elinde sadece Schliengen i tutabildi oysa Isvicre tazminat olarak Avusturyaya ait i almisti Schliengen 1803 tarihli kararinda Basel piskoposlarinin sekuler yoneticiler olarak statusunu sona erdiren nin bir parcasi haline getirildi Basel Katedrali ve Sarayi 1529 daki katedral ve prens piskoposlarin ikametgahi 1527 1792 prens piskoposlarin surgun ikametgahiBolgelerBir c 1690 16 yuzyila gelindiginde Basel Prensi Piskoposlugu asagidakilerden olusuyordu Basel Barony of Elsgau Amt of Liestal Riehen Schliengen Prens Piskoposluk ayrica 1527 den once kaybedilen asagidaki bolgeleri de elinde tutuyordu Buchsgau Landgraviate iAyrica bakinizBasel in TarihiKaynakcaIsvicre Tarihi Sozlugu nde Almanca Fransizca ve Italyanca Basel Prens Piskoposlugu makalesi