Anayasal Deklarasyon, Libya İç Savaşı'nda Kaddafi hükûmetinin devrilmesi nedeniyle yürürlüğe giren Libya'nın mevcut en yüksek yasasıdır. Ulusal Geçiş Konseyi tarafından 3 Ağustos 2011 tarihinde son şekli verilmiş olup kalıcı bir anayasa yazılıp referandumda onaylanana kadar yürürlükte kalması amaçlanmaktadır. Belge, Başkan Yardımcısı ve UGK resmi sözcüsü Abdül Hafız Goga tarafından 10 Ağustos'ta düzenlenen bir basın toplantısıyla kamuoyuna duyurulmuştur.
Belge beş bölüm halinde 37 maddeden oluşmaktadır. Madde 1-6, bir devlet olarak Libya'ya ilişkin genel hükümleri belirtmektedir. 7-15. maddeler sivil hakları ve kamu özgürlüklerini belirtmektedir. 17-29. maddeler geçici hükûmetin işleyişini belirlemektedir. 30-32. maddeler bağımsız bir yargıyı garanti altına almaktadır. 33-37. maddeler "kesin hükümler"dir.
Libya Kurucu Meclisi 2014 yılında seçilmiştir. Meclis 2017 Libya anayasa taslağını hazırlamış ve Temmuz 2017'de üçte iki çoğunlukla onaylamıştır.
Devlet olma ve temel haklar beyannamesi
Anayasal Beyannamenin 1. Maddesi Libya devletini şu şekilde tanımlamaktadır:
- halkın siyasi otoritenin kaynağı olarak hareket ettiği bir demokrasidir
- Trablus devletin başkentidir
- İslam devlet dinidir
- İslam şeriatı, mevzuatın temel kaynağıdır
- Devlet, gayrimüslim azınlıklara din özgürlüğü hakkı tanır
- Arapça resmi dildir
- Devlet, dilsel ve kültürel haklarını korur
3. madde Libya bayrağını tanımlamaktadır. 4. madde, çok partili sisteme dayalı demokratik bir devlet kurma amacını beyan eder. 6. madde, hukukun üstünlüğü ilkesinin kabile veya kişisel bağlılıkların önüne geçmesini, din, etnik köken veya sosyal statü gözetmeksizin tüm vatandaşların ayrımcılığa uğramaması ve eşit haklara sahip olması ilkesini ve devletin kadın haklarını destekleyerek kadınların siyasete, ekonomiye ve sosyal alana tam katılımını garanti altına almasını tanımlar.
Geçiş aşaması için hükümler
Belgenin 30. maddesi kalıcı bir anayasanın hazırlanmasına yönelik bir süreç ortaya koymakta ve her bir bölüm için en geç Aralık 2013'e kadar bir anayasa hazırlanması gerektiği anlamına gelen zaman sınırlamaları getirmektedir. Ancak süreç, Genel Ulusal Kongre seçimlerinin bir ay ertelenmesi gibi çeşitli gecikmelere maruz kaldı ve Kurucu Meclis atama hedefi, Başbakanlık makamı üzerindeki siyasi çekişmeler nedeniyle kaçırıldı.
33. madde olarak tekrarlanan 29. madde, Ulusal Geçiş Konseyinin hiçbir üyesinin devlet başkanlığına, yasama konseyi üyeliğine veya bakanlık görevine aday gösteremeyeceği veya kendisinin bu görevleri üstlenemeyeceği hükmünü içermektedir.
Değişiklikler
Ekim 2023 itibarıyla Libya geçici Anayasal Beyannamesi'nde 13 değişiklik bulunmaktadır.
Onuncu değişiklik, Kurucu Meclis tarafından 2017 anayasa taslağına ilişkin yapılacak referandum için ülkeyi üç oylama bölgesine (Trablusgarp, Sirenayka ve Fizan) ayırmıştır. Temsilciler Meclisi tarafından 26 Kasım 2018 tarihinde kabul edilmiştir.
On ikinci değişiklik, 2017 anayasa taslağının yerine yeni bir anayasa taslağı hazırlamak üzere Libya'nın üç tarihi bölgesi arasında eşit olarak bölünmüş 24 üyeli bir komite oluşturdu. Değişiklik, 10 Şubat 2022 tarihinde Temsilciler Meclisi tarafından, mevcut 147 üyeden 126'sının değişiklik lehinde oy kullanmasının ardından onaylandı. Ancak Yüksek Danıştay 24 Şubat'ta 60'a karşı 51 oyla değişikliği reddetti.
Mart 2023'te hem Temsilciler Meclisi hem de Yüksek Danıştay, yeni bir hükûmet sistemini ve seçilmiş cumhurbaşkanı ile başbakanın görevlerini tanımlayan otuz dört maddelik on üçüncü değişikliği kabul etti.
Diğer anayasal adımlar
Trablusgarp, Sirenayka ve Fizan'dan 20'şer üyeden oluşan Libya Kurucu Meclisi Şubat 2014'te seçildi. Seçim, Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu (YUSK) tarafından organize edildi. Temmuz 2017'de meclis, 2017 taslak Libya anayasasına son şeklini verdi.
Kaynakça
- ^ NTC Announces Constitutional Declaration 10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b "HNEC announces results for Constitutional Committee elections". Libya Herald. 29 Mart 2014. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2024.
- ^ a b "Libya's final draft constitution: A contextual analysis". ConstitutionNet (İngilizce). 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2024.
- ^ "turkishweekly.net". 21 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2011.
- ^ Khan, Umar. "Election delayed three weeks: official". Libya Herald. 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012.
- ^ Grant, George. "National Congress begins debate on selection of Constitution drafters amidst renewed rumblings in the East". Libya Herald. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012.
- ^ a b Zaptia, Sami (10 Şubat 2022). "HoR approves 12th Constitutional Amendment to create a committee of experts to re-draft the current vexed draft constitution". Libya Herald. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2022.
- ^ Zaptia, Sami (26 Kasım 2018). "HoR passes referendum constitutional amendment and approves PC restructuring". Libya Herald. Erişim tarihi: 23 Şubat 2022.
- ^ Assad, Abdulkader (24 Şubat 2022). "Libyan HCS rejects by majority vote Bashagha's appointment, 12th constitutional amendment". Libya Observer. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022.
- ^ Emig, Addison (16 Ağustos 2023). "Libya's Elusive Elections: Will 2023 Be the Year for Elections?". Wilson Center. 16 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "High State Council passes 13th amendment – paving way for Libyan elections?". Libya Herald. 2 Mart 2023. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2024.
- ^ "Election re-runs next Wednesday says Elabbar". Libya Herald. 22 Şubat 2014. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2024.
- ^ "Constitutional assembly candidates being registered – deadlne extended till end of November". Libya Herald. 22 Ekim 2013. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anayasal Deklarasyon Libya Ic Savasi nda Kaddafi hukumetinin devrilmesi nedeniyle yururluge giren Libya nin mevcut en yuksek yasasidir Ulusal Gecis Konseyi tarafindan 3 Agustos 2011 tarihinde son sekli verilmis olup kalici bir anayasa yazilip referandumda onaylanana kadar yururlukte kalmasi amaclanmaktadir Belge Baskan Yardimcisi ve UGK resmi sozcusu Abdul Hafiz Goga tarafindan 10 Agustos ta duzenlenen bir basin toplantisiyla kamuoyuna duyurulmustur Belge bes bolum halinde 37 maddeden olusmaktadir Madde 1 6 bir devlet olarak Libya ya iliskin genel hukumleri belirtmektedir 7 15 maddeler sivil haklari ve kamu ozgurluklerini belirtmektedir 17 29 maddeler gecici hukumetin isleyisini belirlemektedir 30 32 maddeler bagimsiz bir yargiyi garanti altina almaktadir 33 37 maddeler kesin hukumler dir Libya Kurucu Meclisi 2014 yilinda secilmistir Meclis 2017 Libya anayasa taslagini hazirlamis ve Temmuz 2017 de ucte iki cogunlukla onaylamistir Devlet olma ve temel haklar beyannamesiAnayasal Beyannamenin 1 Maddesi Libya devletini su sekilde tanimlamaktadir halkin siyasi otoritenin kaynagi olarak hareket ettigi bir demokrasidir Trablus devletin baskentidir Islam devlet dinidir Islam seriati mevzuatin temel kaynagidir Devlet gayrimuslim azinliklara din ozgurlugu hakki tanir Arapca resmi dildir Devlet dilsel ve kulturel haklarini korur 3 madde Libya bayragini tanimlamaktadir 4 madde cok partili sisteme dayali demokratik bir devlet kurma amacini beyan eder 6 madde hukukun ustunlugu ilkesinin kabile veya kisisel bagliliklarin onune gecmesini din etnik koken veya sosyal statu gozetmeksizin tum vatandaslarin ayrimciliga ugramamasi ve esit haklara sahip olmasi ilkesini ve devletin kadin haklarini destekleyerek kadinlarin siyasete ekonomiye ve sosyal alana tam katilimini garanti altina almasini tanimlar Gecis asamasi icin hukumlerBelgenin 30 maddesi kalici bir anayasanin hazirlanmasina yonelik bir surec ortaya koymakta ve her bir bolum icin en gec Aralik 2013 e kadar bir anayasa hazirlanmasi gerektigi anlamina gelen zaman sinirlamalari getirmektedir Ancak surec Genel Ulusal Kongre secimlerinin bir ay ertelenmesi gibi cesitli gecikmelere maruz kaldi ve Kurucu Meclis atama hedefi Basbakanlik makami uzerindeki siyasi cekismeler nedeniyle kacirildi 33 madde olarak tekrarlanan 29 madde Ulusal Gecis Konseyinin hicbir uyesinin devlet baskanligina yasama konseyi uyeligine veya bakanlik gorevine aday gosteremeyecegi veya kendisinin bu gorevleri ustlenemeyecegi hukmunu icermektedir DegisikliklerEkim 2023 itibariyla Libya gecici Anayasal Beyannamesi nde 13 degisiklik bulunmaktadir Onuncu degisiklik Kurucu Meclis tarafindan 2017 anayasa taslagina iliskin yapilacak referandum icin ulkeyi uc oylama bolgesine Trablusgarp Sirenayka ve Fizan ayirmistir Temsilciler Meclisi tarafindan 26 Kasim 2018 tarihinde kabul edilmistir On ikinci degisiklik 2017 anayasa taslaginin yerine yeni bir anayasa taslagi hazirlamak uzere Libya nin uc tarihi bolgesi arasinda esit olarak bolunmus 24 uyeli bir komite olusturdu Degisiklik 10 Subat 2022 tarihinde Temsilciler Meclisi tarafindan mevcut 147 uyeden 126 sinin degisiklik lehinde oy kullanmasinin ardindan onaylandi Ancak Yuksek Danistay 24 Subat ta 60 a karsi 51 oyla degisikligi reddetti Mart 2023 te hem Temsilciler Meclisi hem de Yuksek Danistay yeni bir hukumet sistemini ve secilmis cumhurbaskani ile basbakanin gorevlerini tanimlayan otuz dort maddelik on ucuncu degisikligi kabul etti Diger anayasal adimlarTrablusgarp Sirenayka ve Fizan dan 20 ser uyeden olusan Libya Kurucu Meclisi Subat 2014 te secildi Secim Yuksek Ulusal Secim Komisyonu YUSK tarafindan organize edildi Temmuz 2017 de meclis 2017 taslak Libya anayasasina son seklini verdi Kaynakca NTC Announces Constitutional Declaration 10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi a b HNEC announces results for Constitutional Committee elections Libya Herald 29 Mart 2014 20 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2024 a b Libya s final draft constitution A contextual analysis ConstitutionNet Ingilizce 7 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2024 turkishweekly net 21 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2011 Khan Umar Election delayed three weeks official Libya Herald 9 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2012 Grant George National Congress begins debate on selection of Constitution drafters amidst renewed rumblings in the East Libya Herald 23 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2012 a b Zaptia Sami 10 Subat 2022 HoR approves 12th Constitutional Amendment to create a committee of experts to re draft the current vexed draft constitution Libya Herald 14 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Subat 2022 Zaptia Sami 26 Kasim 2018 HoR passes referendum constitutional amendment and approves PC restructuring Libya Herald Erisim tarihi 23 Subat 2022 Assad Abdulkader 24 Subat 2022 Libyan HCS rejects by majority vote Bashagha s appointment 12th constitutional amendment Libya Observer 24 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2022 Emig Addison 16 Agustos 2023 Libya s Elusive Elections Will 2023 Be the Year for Elections Wilson Center 16 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi High State Council passes 13th amendment paving way for Libyan elections Libya Herald 2 Mart 2023 26 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2024 Election re runs next Wednesday says Elabbar Libya Herald 22 Subat 2014 20 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2024 Constitutional assembly candidates being registered deadlne extended till end of November Libya Herald 22 Ekim 2013 Erisim tarihi 24 Agustos 2024