Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Makron (Mahelon) ve Heniohi Prensliği (Grekçe: Μαχέλωνες και Ηνίοχοι; Gürcüce: მაკრონ-ჰენიოხთა სამეფო; Orta-Farsça: Sigān), Tzanların devlet öncesi siyasal oluşumu. Günümüz Rize ili sınırlarında, Kolhis Krallığı'nın yıkılması sonucu oluşmuştur.
Makron-Heniohi Prensliği | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| MS 1. yüzyıl-MS 4. yüzyıl | |||||
 | |||||
| Başkent | Zilkale | ||||
| Diğer diller | Zan dilleri (Lazca) | ||||
| Resmî din | Paganizm | ||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||
| Tarihçe | |||||
| |||||
Bölgesi
2. yüzyılın başında, Makron-Heniohi birliğinin sınırları Viçe'den Of'a uzanıyordu. Prensliğin merkezi Athena nehrinin kuzeyinde, günümüzde Fırtına Deresi olarak bilinen akarsunun çevresindeydi. Pavel İngorokva'ya göre Eski Trabzon (günümüzde Hamidiye) köyü krallığın sarayının bulunduğu yerdi. Krallığın merkezi ile ilgili diğer teoriler Zilkale ve Çamlıhemşin'de olduğu yönündedir.
3 ve 4. yüzyıllarda prensliğin genişlemesi sonucunda birliğin kuzey sınırı Çoruh'a, güney sınırı ise Sürmene'ye ulaştı.
5. yüzyılda yaşamış anonim bir yazar şöyle yazmıştır: "Arhavi'deki nehirden Of'taki nehire kadar Mahelonlar ve Heniohiler yaşıyordu".
Tarihçe
Kolhis Krallığı'nın yıkılmasından sonra, Güney Kolhis'in kıyı bölgelerine dağdan gelenler yerleşmeye başladı. Trabzon'un doğusundaki dağlarda yaşayan Tzan kökenli Mahelon ve Makronlar kıyı şeridinde yaşayan topluluklardı. Dağdan kıyı şeridine yerleşen Heniohiler Trabzon'un batısında yaşayan Sannilere katıldı ve onlarla kabile birliği oluşturdu. Plinius'a göre (23/24-79) Piksit (Lat. Pyxites) nehrinde "Sanniler ve Heniohiler" yaşıyordu.Tacitus'a göre, 58 yılında Sanni-Heniohi birliği Ermenistan'a saldırdı. 11 yıl sonra Heniohiler Trabzon'a baskın düzenledi. Heniohiler bölgede güçlendikten sonra, Trabzon'un doğusunun kontrolünü büyük ölçüde ele geçiren Mahelonlar (Makronlar) ile birlikte güçlü bir siyasi birlik kurdu.
2. yüzyılda, prensliğin hükümdarının "Kral (βασιλεύς)" Anchialea (ბერძ. Αγχίαλος, Anchilo veya Ankhialus) olduğu görülmektedir. Anchialea, 114-115 yıllarında Roma İmparatoru Trajan'ın Part İmparatorluğu'na karşı olan seferine katıldı. Dio Cassius'a göre, Trajan, Satala'da "Heniohi ve Maheleonların kralı Anchiales"e hediyeler sundu. Anchiales, 134 yılına tarihlenen veArrianus'un İmparator Hadrian'a yazdığı bir mektupta da geçmektedir:
| “ | ...bunların yanında (Sanniler kastediliyor) Makronlar ve Heniohiler yaşamaktadır, kralları Anchialea'dır. Makronlar ve Heniohilerin komşuları Zidritlerdir. Zidritlerin yanında Lazlar vardır. Lazların kralı, tahtı senden alan Malasa'dır... | „ |
Dio Cassius'a göre, imparator Marcus Aurelius (161-181), Ermenistan'ı işgal eden ve Heniohilerin kralını öldüren satrap Tiridates'i İngiltere'ye sürgün etti.
3. yüzyılın başlarında, söz konusu beylik, Sasani İran'a tabi ülkeler listesinde "Machelonia" adı altında yer almaktadır. Bu bilgiye Sasani kralı I. Şapur'un (242–272) ("Ka'ba-ye Zartosht") yazıtından ulaşılmaktadır. 380'li yıllarının başlarında, Perslerin Roma ile karşı karşıya gelmelerinin sonucunda krallığın gücü o kadar zayıfladı ki, Ermenistan üzerindeki kontrolü kaybettiler. Prensliğin Ermenistan'daki kontrolünü kaybettiği dönemde veya birkaç sene önce, Persler Romalıların etkisi altına giren "Machelonia"yı kaybetti.
Ayrıca bakınız
Ek kaynaklar
- ინგოროყვა, პ. (1954). (Ed.). „გიორგი მერჩულე“. თბილისი: საბჭოთა მწერალი.
- არიანე, ფლავიუს (1961). ნ. კეჭაყმაძე (მთარგმნელი, კომენტარები და რუკა), გ. წერეთელი (მთავარი რედაქტორი) (Ed.). მოგზაურობა შავი ზღვის გარშემო. თბილისი: საქ. სსრ მეცნ. აკად. გამ.-ბა.
- კასიოსი, დიონ (1966). ნ. ლომოური (Ed.). დიონ კასიოსის ცნობები საქართველოს შესახებ. თბილისი: მეცნიერება. 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022.
- მელიქიშვილი, გიორგი (1970). საქართველოს ისტორიის ნარკვევები : ტომი I. თბილისი: საბჭოთა საქართველო. 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022.
- მუსხელიშვილი, დ (1977). საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიის ძირითადი საკითხები. I. თბილისი: მეცნიერება.
- ინაძე, მ. (1993). "ტერმინი „ჭანები"". გ. პაიჭაძე (Ed.). საქართველოსა და ქართველების აღმნიშვნელი უცხოური და ქართული ტერმინოლოგია. თბილისი: მეცნიერება. ISBN . 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022.
Kaynakça
- ^ საქართველოს ისტორია : უძველესი ხანიდან ჩვენს დრომდე. თბილისი: სახელმწიფო გამომცემლობა სასწ. პედაგოგიური სექტორი. 1940. s. 55. 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022.
პირველი საუკუნის დამლევსა და მეორე საუკუნის დამდეგს აქ ასეთი მდგომარეობა ყოფილა. ტრაპეზუნტის მახლობლად მცხოვრებლებს ჯერ კიდევ შერჩენილი ჰქონიათ ძველი სახელი, კოლხები. მათი უფრო შორეული მეზობლები კი უკვე სხვა სახელებით იყვნენ ცნობილნი. კოლხებს შემდეგ ყველაზე ახლოს იყვნენ სანები ანუ ჭანები, რომელნიც ძალიან მეომარი ხალხი იყვნენ, გამაგრებულ ადგილებში ცხოვრობდნენ და მუდმივ მტრობდნენ ტრაპეზუნტის მოქალაქეებს. რომის ქვეშევრდომებს, სანებს წინათ ხარკი ედოთ რომის სასარგებლოდ, მაგრამ ეხლა უკეე ამ მოვალეობას აბუჩად იგდებდნენ. სანებს მთავრები არ ჰყავდათ, მათ თემური წყობილება ჰქონდათ. სანების მეზობლად, აღმოსავლეთისაკენ, ერთ სამთავროს შეადგენდა ორი ტომი — მაკრონები და ჰენიოხები. ამათი მეზობლები იყვნენ, აღმოსავლეთისაკენ, ზიდრიტები, რომელთაც თავიანთი მთავარი ჰყავდათ. ეს ხუთი ტომი, საკუთრივ კოლხები, სანები ანუ ჭანები, მაკრონები, ჰენიოხები და ზიდრიტები სამხრეთ კოლხეთში ცხოვრობდნენ, მდ. ჭოროხის სამხრეთით.
- ^ a b c d ინგოროყვა 1954.
- ^ a b c d e f g h i j k l მელიქიშვილი 1970.
- ^ a b ინაძე 1993.
- ^ Eastern Turkey: an architectural and archaeological survey (İngilizce). II. Londra: The Pindar Press. 1989. s. 167. ISBN .
Further east were the Heniohi and Machelones. These two tribes had a common king, Anchialos, who had a palace somewhere on the river Prytanis (the Fırtına Dere): this would have been either at Zil Kale or, less likely, at Çamlıhemşin. The Machelones may be the Makrones: the name (if so) is a different pronunciation of the former name. The country of the Heniohoi ad Machelones was presumably the coast between the environs of the later Rize and the Laz border at Apsaros, and the land rising streeply from the coast to the Kaçkar mountains.
- ^ მუსხელიშვილი 1977.
- ^ a b ლომოური 1966.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Makron Mahelon ve Heniohi Prensligi Grekce Maxelwnes kai Hnioxoi Gurcuce მაკრონ ჰენიოხთა სამეფო Orta Farsca Sigan Tzanlarin devlet oncesi siyasal olusumu Gunumuz Rize ili sinirlarinda Kolhis Kralligi nin yikilmasi sonucu olusmustur Makron Heniohi PrensligiMS 1 yuzyil MS 4 yuzyilBaskentZilkaleDiger dillerZan dilleri Lazca Resmi dinPaganizmHukumetMonarsiTarihce KurulusuMS 1 yuzyil DagilisiMS 4 yuzyilBolgesi2 yuzyilin basinda Makron Heniohi birliginin sinirlari Vice den Of a uzaniyordu Prensligin merkezi Athena nehrinin kuzeyinde gunumuzde Firtina Deresi olarak bilinen akarsunun cevresindeydi Pavel Ingorokva ya gore Eski Trabzon gunumuzde Hamidiye koyu kralligin sarayinin bulundugu yerdi Kralligin merkezi ile ilgili diger teoriler Zilkale ve Camlihemsin de oldugu yonundedir 3 ve 4 yuzyillarda prensligin genislemesi sonucunda birligin kuzey siniri Coruh a guney siniri ise Surmene ye ulasti 5 yuzyilda yasamis anonim bir yazar soyle yazmistir Arhavi deki nehirden Of taki nehire kadar Mahelonlar ve Heniohiler yasiyordu TarihcePrensligin sinirlari Kolhis Kralligi nin yikilmasindan sonra Guney Kolhis in kiyi bolgelerine dagdan gelenler yerlesmeye basladi Trabzon un dogusundaki daglarda yasayan Tzan kokenli Mahelon ve Makronlar kiyi seridinde yasayan topluluklardi Dagdan kiyi seridine yerlesen Heniohiler Trabzon un batisinda yasayan Sannilere katildi ve onlarla kabile birligi olusturdu Plinius a gore 23 24 79 Piksit Lat Pyxites nehrinde Sanniler ve Heniohiler yasiyordu Tacitus a gore 58 yilinda Sanni Heniohi birligi Ermenistan a saldirdi 11 yil sonra Heniohiler Trabzon a baskin duzenledi Heniohiler bolgede guclendikten sonra Trabzon un dogusunun kontrolunu buyuk olcude ele geciren Mahelonlar Makronlar ile birlikte guclu bir siyasi birlik kurdu 2 yuzyilda prensligin hukumdarinin Kral basileys Anchialea ბერძ Agxialos Anchilo veya Ankhialus oldugu gorulmektedir Anchialea 114 115 yillarinda Roma Imparatoru Trajan in Part Imparatorlugu na karsi olan seferine katildi Dio Cassius a gore Trajan Satala da Heniohi ve Maheleonlarin krali Anchiales e hediyeler sundu Anchiales 134 yilina tarihlenen veArrianus un Imparator Hadrian a yazdigi bir mektupta da gecmektedir bunlarin yaninda Sanniler kastediliyor Makronlar ve Heniohiler yasamaktadir krallari Anchialea dir Makronlar ve Heniohilerin komsulari Zidritlerdir Zidritlerin yaninda Lazlar vardir Lazlarin krali tahti senden alan Malasa dir Dio Cassius a gore imparator Marcus Aurelius 161 181 Ermenistan i isgal eden ve Heniohilerin kralini olduren satrap Tiridates i Ingiltere ye surgun etti 3 yuzyilin baslarinda soz konusu beylik Sasani Iran a tabi ulkeler listesinde Machelonia adi altinda yer almaktadir Bu bilgiye Sasani krali I Sapur un 242 272 Ka ba ye Zartosht yazitindan ulasilmaktadir 380 li yillarinin baslarinda Perslerin Roma ile karsi karsiya gelmelerinin sonucunda kralligin gucu o kadar zayifladi ki Ermenistan uzerindeki kontrolu kaybettiler Prensligin Ermenistan daki kontrolunu kaybettigi donemde veya birkac sene once Persler Romalilarin etkisi altina giren Machelonia yi kaybetti Ayrica bakinizZidritlerEk kaynaklarინგოროყვა პ 1954 Ed გიორგი მერჩულე თბილისი საბჭოთა მწერალი არიანე ფლავიუს 1961 ნ კეჭაყმაძე მთარგმნელი კომენტარები და რუკა გ წერეთელი მთავარი რედაქტორი Ed მოგზაურობა შავი ზღვის გარშემო თბილისი საქ სსრ მეცნ აკად გამ ბა KB1 bakim Birden fazla ad editor listesi link კასიოსი დიონ 1966 ნ ლომოური Ed დიონ კასიოსის ცნობები საქართველოს შესახებ თბილისი მეცნიერება 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2022 მელიქიშვილი გიორგი 1970 საქართველოს ისტორიის ნარკვევები ტომი I თბილისი საბჭოთა საქართველო 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2022 მუსხელიშვილი დ 1977 საქართველოს ისტორიული გეოგრაფიის ძირითადი საკითხები I თბილისი მეცნიერება ინაძე მ 1993 ტერმინი ჭანები გ პაიჭაძე Ed საქართველოსა და ქართველების აღმნიშვნელი უცხოური და ქართული ტერმინოლოგია თბილისი მეცნიერება ISBN 978 5 520 01504 8 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2022 Kaynakca საქართველოს ისტორია უძველესი ხანიდან ჩვენს დრომდე თბილისი სახელმწიფო გამომცემლობა სასწ პედაგოგიური სექტორი 1940 s 55 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2022 პირველი საუკუნის დამლევსა და მეორე საუკუნის დამდეგს აქ ასეთი მდგომარეობა ყოფილა ტრაპეზუნტის მახლობლად მცხოვრებლებს ჯერ კიდევ შერჩენილი ჰქონიათ ძველი სახელი კოლხები მათი უფრო შორეული მეზობლები კი უკვე სხვა სახელებით იყვნენ ცნობილნი კოლხებს შემდეგ ყველაზე ახლოს იყვნენ სანები ანუ ჭანები რომელნიც ძალიან მეომარი ხალხი იყვნენ გამაგრებულ ადგილებში ცხოვრობდნენ და მუდმივ მტრობდნენ ტრაპეზუნტის მოქალაქეებს რომის ქვეშევრდომებს სანებს წინათ ხარკი ედოთ რომის სასარგებლოდ მაგრამ ეხლა უკეე ამ მოვალეობას აბუჩად იგდებდნენ სანებს მთავრები არ ჰყავდათ მათ თემური წყობილება ჰქონდათ სანების მეზობლად აღმოსავლეთისაკენ ერთ სამთავროს შეადგენდა ორი ტომი მაკრონები და ჰენიოხები ამათი მეზობლები იყვნენ აღმოსავლეთისაკენ ზიდრიტები რომელთაც თავიანთი მთავარი ჰყავდათ ეს ხუთი ტომი საკუთრივ კოლხები სანები ანუ ჭანები მაკრონები ჰენიოხები და ზიდრიტები სამხრეთ კოლხეთში ცხოვრობდნენ მდ ჭოროხის სამხრეთით a b c d ინგოროყვა 1954 a b c d e f g h i j k l მელიქიშვილი 1970 a b ინაძე 1993 Eastern Turkey an architectural and archaeological survey Ingilizce II Londra The Pindar Press 1989 s 167 ISBN 978 0 907132 33 2 Further east were the Heniohi and Machelones These two tribes had a common king Anchialos who had a palace somewhere on the river Prytanis the Firtina Dere this would have been either at Zil Kale or less likely at Camlihemsin The Machelones may be the Makrones the name if so is a different pronunciation of the former name The country of the Heniohoi ad Machelones was presumably the coast between the environs of the later Rize and the Laz border at Apsaros and the land rising streeply from the coast to the Kackar mountains მუსხელიშვილი 1977 a b ლომოური 1966