Davud (İbranice: דָּוִד, romanize: David; y. MÖ 1040 – MÖ 970), Tanak'a göre, Birleşik İsrail Krallığı'nın kralı olmuş bir Yahudi kraldı.İşboşet'in yerine gelir ve tahtı kendisinden sonra oğlu Süleyman'a bırakır.
Davud | |
---|---|
Arp çalan Kral Davud, , 1622 | |
İsrail kralı | |
Hüküm süresi | MÖ 1010–970 arası |
Önce gelen | İşboşet |
Sonra gelen | Süleyman |
Eş(ler)i | 8 eş |
Çocuk(lar)ı | 18'den fazla çocuk |
Babası | Yesse |
Annesi | Nitzevet bat Adael |
Tanak'ta yansıtılan Davud'un karakteri ve yaptıkları, onu Yahudi geleneğinin en önemli şahsiyetlerinden ve İsrail halkının en büyüklerinden biri yaptı. Kabala'da Davut, tarih boyunca dünyadaki Shekhinah'nın dayandığı arabanın dört ayağından biridir (diğer üçü Yahudilerin diğer ataları Avraham, İshak ve Yakov'dur). Samuel Kitapları'nda Davud, önce bir müzisyen, daha sonra düşman şampiyonu Câlût'u öldürerek şöhret kazanan genç bir savaşçı olarak tanımlanmaktadır.
Samuel Kitapları'nda yer alan Davut'un Kutsal Kitap'taki öyküsünde, Davut genç bir çoban ve müzisyen olarak başlar ve dev Golyat'ı yenerek ün kazanır. Kral Saul'un gözdesi olur ancak Saul Davut'un tahtını istediğine inandığı için saklanmak zorunda kalır. Saul ve oğlu Yonatan öldükten sonra Davut İsrail'in kralı olur. Yeruşalim'i ele geçirir, başkent yapar ve Ahit Sandığı'nı oraya getirir. Davut ayrıca Batşeba'yla bir ilişki yaşar ve kocası Uriya'nın ölümüne neden olur. Oğlu Avşalom onu devirmeye çalışır ama başaramaz. Davut Tanrı için bir tapınak inşa etmek ister ama yönetimindeki şiddet nedeniyle buna izin verilmez. 70 yaşında ölür ve oğlu Süleyman'ı halefi olarak seçer.
Yahudi geleneğinde Davut ideal bir kral ve gelecekteki İbrani Mesih'in atası olarak görülür. Birçok mezmur ona atfedilir. Davut'un hikâyesine Yeni Ahit'te de atıfta bulunulur ve İsa'nın Davut'un soyundan geldiği söylenir. Kuran'da ve hadislerde Davut, bir İsrail kralı ve Allah'ın bir peygamberi olarak kabul edilir. Davut'un hayatı tarih boyunca sanat ve edebiyatta çeşitli yorumlara ilham kaynağı olmuştur.
İbrahimi Dinlerde Kral Davut'un Yorumları
Rabinik Yahudilik
Rabinik Yahudiliği'nde Davut oldukça önemli bir figürdür ve hakkında birçok efsane anlatılır. Rivayete göre Davut, babası İşay'ın oğlu olarak büyümüş, kardeşleri okuldayken çocukluğunu babasının koyunlarını kırlarda gütmekle geçirmiş.
Davut'un Batşeba ile yaşadığı yasak aşk, tövbenin gücünü gösteren bir örnek olarak yorumlanır. Hatta Talmud'a göre, savaş arifesinde Yahudiler arasında yaygın olan boşanma geleneği sebebiyle bu ilişki zina bile sayılmaz. Ayrıca Talmud kaynaklarına göre, Uriya kralın doğrudan emrine karşı gelerek büyük bir suç işlediğinden, onun ölümü cinayet olarak kabul edilmez. Bununla birlikte Sanhedrin risalesinde, Davut işlediği suçlar için pişmanlık duymuş ve af dilemiştir. Tanrı sonunda Davut ve Batşeba'yı affetse de, günahlarını kutsal metinlerden silmemiştir.
Yahudi efsanelerine göre, Davut'un Batşeba ile günaha girmesi, aşırı gururunun bir cezasıdır. Davut, tıpkı İbrahim, İshak ve Yakup gibi sınavı başarıyla geçen ve sonrasında isimleri Tanrı'nın adıyla anılan peygamberler gibi, sabrını kanıtlamak için Tanrı'ya kendisini günaha sürüklemesi için yalvarmıştır. Ancak Davut, bir kadının cazibesine kapılıp bu sınavda başarısız olmuştur.
Midraşlara göre, Adem 70 yıllık ömründen Davut'a vermiştir. Ayrıca Yeruşalmi Talmud'a göre Davut, Şavuot (Pentekost) bayramında doğmuş ve ölmüştür. Kendisinin o kadar dindar olduğu söylenir ki, dualarıyla gökten her şeyi indirebilirdi.
Hristiyanlık
İlk dönem Hristiyan toplulukları, "Davut'un yaşamının İsa'nın yaşamının bir habercisi olduğuna inanmıştır; her ikisi de Beytüllahim'de doğmuştur; Davut'un çobanlığı, İsa'nın İyi Çoban olduğunu gösterir; Golyat'ı öldürmek için seçilen beş taş, İsa'nın beş yarasını simgeler; güvendiği danışmanı Ahitofel'in ihaneti ve Kidron Vadisi'nden geçişi, İsa'nın Çilesi'ni hatırlatır. Yeni Ahit'ten öğrendiğimiz gibi, Davut'un Mezmurları'nın çoğu gelecekteki Mesih'in habercisidir." Orta Çağ'da, "Şarlman kendini 'yeni bir Davut' olarak görmüş ve sarayındaki bilginler tarafından da öyle kabul edilmiştir. [Bu] kendi başına yeni bir fikir değildi, ancak [Şarlman tarafından] içeriği ve önemi büyük ölçüde genişletilmişti."
Batı Riti kiliseleri (Lutheran, Roma Katolik) Davut'un bayram gününü 29 Aralık veya 6 Ekim'de kutlarken, Doğu riti kiliseleri 19 Aralık'ta kutlar.Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik Kiliseleri, "Kutsal Doğru Peygamber ve Kral Davut"un bayram gününü, Kutsal Ataların Pazar günü (Rab'bin Doğuşu'ndan iki Pazar önce) ve Kutsal Babaların Pazar günü (Doğuş'tan önceki Pazar), İsa'nın diğer atalarıyla birlikte anarak kutlarlar. Ayrıca Doğuş'tan sonraki Pazar günü, Yusuf ve Rab'bin Kardeşi Yakup ile birlikte ve 26 Aralık'ta (Tanrı'nın Annesinin Sinaksisi) anılır.
İslam
İslam inancında Davut (Arapça: داوود Dā'ūd veya Dāwūd), İsrailoğullarını doğru yola iletmek için Allah'ın görevlendirdiği büyük peygamberlerden biri olarak önemli bir yere sahiptir. Kuran'da sıklıkla oğlu Süleyman ile birlikte anılan Davut, genellikle Arapça ismiyle داود, Dāwūd veya Dā'ūd şeklinde geçer. Kuran'da Davut'un, Filistin ordusunun dev askeri Calut'u öldürdüğü (Bakara 251) anlatılır. Calut'u öldürdüğünde Allah ona hem hükümdarlık hem de hikmet vermiş ve bunları pekiştirmiştir (Sad 20). Davut, Allah'ın "yeryüzündeki halifesi" olmuş (Sad 26) ve Allah ona sağlam bir muhakeme yeteneği (Enbiya 78; Saffat 21-24, Şuara) ve ilahi bilgelik kitapları olarak kabul edilen Zebur'u bahşetmiştir (Nisa 163; İsra 55). Kuşlar ve dağlar Davut ile birlikte Allah'a hamt etmek için birleşmiş (Enbiya 79; Sebe 10; Sad 18), Allah demiri Davut için yumuşatmış (Sebe 10) ve ona demirden zincir zırh yapma sanatını öğretmiştir (Enbiya 80). Bu bilgi Davut'a, tunç ve dökme demir silahlı düşmanları karşısında büyük bir avantaj sağlamış, kültürel ve ekonomik etki yaratmıştır. Süleyman ile birlikte Davut, tarlalara verilen zararla ilgili bir davada hüküm vermiş (Enbiya 78) ve kendi dua odasında iki taraf arasındaki anlaşmazlığı çözmüştür (Sad 21-23). Kuran'da Davut'un Uriya'ya yaptığı yanlıştan veya Batşeba'dan hiç bahsedilmediği için Müslümanlar bu anlatımı reddeder.
Müslüman geleneği ve hadisler, Davut'un günlük namaz ve oruç tutma konusundaki gayretini vurgular. Kuran tefsircileri, tarihçiler ve Peygamberler Tarihi'ni derleyenler, Davut'un kısa Kuran anlatımlarını detaylandırır ve özellikle Davut'un Zebur'larını okumadaki yeteneğinden, güzel sesinden ve eşsiz okuyuşundan bahseder. Sesi, sadece insanlar üzerinde değil, tüm canlılar ve doğa üzerinde büyüleyici bir güce sahip olarak tasvir edilir ve onunla birlikte Allah'a hamt etmek için birleşirler.
Tarihsellik
Edebi analiz
Davud'un hayatına dair elimizdeki tek kaynaklar kutsal metinler ve arkeolojik buluntulardır. Bazı araştırmacılar, bu bilgilerin MÖ 11. ve 10. yüzyıllara ait kayıtlardan derlendiğine inanırken, kesin derleme tarihini belirlemek mümkün değildir. Diğerleri ise Samuel Kitapları'nın büyük ölçüde MÖ 7. yüzyılın sonlarında Kral Josiah döneminde yazıldığını, daha sonra Babil sürgünü (MÖ 6. yüzyıl) ve nihayetinde MÖ 550 civarında eklemeler yapıldığını savunur. Eski Ahit uzmanı , Samuel Kitabı 9:8'de geçen ve Hasmonayim döneminde bilinen çeyrek şekel para biriminin bahsinin daha sonraki bir düzeltmeye işaret ettiğini öne sürerek bu görüşü destekler.
Samuel Kitapları'nın yazar ve editörleri, "Davut'un yükselişinin tarihi" ve "tahta geçiş anlatısı" gibi çeşitli eski kaynaklardan yararlanmıştır. Olaya farklı bir bakış açısı sunan Tarihler Kitabı ise büyük olasılıkla MÖ 350-300 yılları arasında yazılmış ve Samuel ile Krallar Kitapları'nı kaynak olarak kullanmıştır.
Kutsal metinler, Davut dönemi Yahuda'sının tam anlamıyla gelişmiş bir krallık olmadığını gösterir. Davut'a "kral" (melek) yerine çoğunlukla "prens" ya da "önder" (negid) denir. Ayrıca yönetimi, bir krallığa özgü karmaşık bürokrasi yapısından yoksundur ve takipçileri büyük ölçüde akrabaları ve memleketi Hebron'dan insanlardır.
Davut'un hikâyesi farklı şekillerde yorumlanır. Bazı araştırmacılar bunu Kral Arthur efsaneleri veya Homeros'un destanlarına benzer bir kahramanlık hikâyesi olarak görürken, diğerleri bu tür karşılaştırmaları şüpheyle karşılar. Yakın Doğu edebiyatındaki diğer metinlerle paralellik gösteren bir tema ise Davut ile Yonatan arasındaki ilişkinin eşcinsel doğasıdır. Samuel 2'de (1:26) yer alan ve Davut'un Yonatan'ın sevgisinin kendisine bir kadının sevgisinden daha tatlı geldiğini ilan ettiği Yaşar Kitabı'ndan alıntı, Akhilleus ile Patroklos ve Gılgamış ile Enkidu hikâyelerindeki benzer ifadelerle karşılaştırılmıştır.
Bazılarına göre ise Davut hikâyesi, cinayet ve kral öldürme gibi suçlamalara yanıt olarak yazılmış siyasi bir savunmadır. Samuel ve Tarihler Kitapları'nın yazar ve editörleri, Davut'un saltanatını kaçınılmaz ve arzu edilir olarak göstermeyi amaçladıkları için onun hakkında çok az somut ve tartışmasız bilgi bulunur. Bununla birlikte, bazı araştırmacılar Samuel Kitabı'nın yazarlarının Davut'u sadece propagandacı bir figür olarak değil, karmaşık bir kişilik olarak da sunduğunu ileri sürer.
Davut hakkında yazılan çeşitli çalışmalar, onun karakterine dair farklı bakış açıları sunar. Baruch Halpern onu acımasız bir zorba, katil ve Gatlı Filist kralı Akiş'in ömür boyu hizmetkarı olarak tasvir eder. , Davut'un zengin bir aileden geldiğini ve rakiplerini, hatta kendi oğullarını bile öldüren "hırslı ve acımasız" bir tiran olduğunu savunur. Joel S. Baden, onu "cinayet, hırsızlık, rüşvet, seks, aldatma ve ihanet dahil her türlü yolla iktidara gelen hırslı, acımasız, etten kemikten bir adam" olarak tanımlar. William G. Dever ise onu "seri katil" olarak nitelendirmeye kadar gider.
Jacob L. Wright, Davut'un Golyat'ı öldürmesi, Batşeba ile ilişkisi ve Birleşik İsrail Krallığı'nı yönetmesi gibi en popüler efsanelerin, kendisinden nesiller sonra, özellikle geç Pers veya Helenistik dönemlerde yaşayanlar tarafından yaratıldığını öne sürer.
, Kral Süleyman ve dönemine gelince, "söylenebilecek neredeyse her şeyin... kaçınılmaz olarak kutsal kitap metinlerine dayandığını" belirtir. Ancak, belirli bir kutsal kitap pasajının MÖ 10. yüzyıldaki gerçek tarihi durumu yansıtıp yansıtmadığını belirlemenin genellikle zor olduğunu ve bir dereceye kadar makul olduğunu savunmanın ötesine geçmenin zor olduğunu kabul eder.
Arkeolojik buluntular
1993 yılında bulunan , MÖ 9. yüzyılın sonları veya 8. yüzyılın başlarında Şam kralı Hazael tarafından dikilmiş bir taş anıttır. Anıt, kralın iki düşman krala karşı kazandığı zaferi kutlamakta ve çoğu bilim insanı tarafından "Davud Hanedanı" olarak tercüme edilen 𐤁𐤉𐤕𐤃𐤅𐤃, bytdwd ifadesini içermektedir. Kimi uzmanlar bu okumaya itiraz etse de, ifadenin soyunu Davud adında bir kurucuya dayandıran Yahuda Krallığı'na atıfta bulunması muhtemeldir.
1994 yılında iki yazıtbilimci, ve Émile Puech, 9. yüzyıldan kalma Moab Krallığı'na ait Meşa Dikilitaşı'nın 31. satırının sonunda "Davud Hanedanlığı" ifadesini de barındırdığını öne sürdüler. Ancak bu, Tel Dan Yazıtı'ndaki ifadeden daha az kesin olarak kabul edildi. Mayıs 2019'da, Israel Finkelstein, Nadav Na'aman ve Thomas Römer, yeni görüntülerden yola çıkarak hükümdarın isminin üç ünsüzden oluştuğunu ve bet harfiyle başladığına karar verdiler. Bu da "Davud Hanedanlığı" okumasını dışlar ve hükümdarın Moab'daki ikamet şehri olan "Horonaim" ile birlikte ele alındığında bahsedilen kişinin, adı İbrani Kutsal Kitabı'ndan da bilinen Kral Balak olma ihtimalini güçlendirir. Aynı yıl daha sonra, Michael Langlois hem yazıtın kendisinin hem de 19. yüzyılda hala sağlam olan dikilitaşın orijinal sıkıştırılmış kopyasının yüksek çözünürlüklü fotoğraflarını kullanarak Lemaire'nin 31. satırda "Davud Hanedanlığı" ifadesinin yer aldığı görüşünü yeniden doğruladı. Langlois'e yanıt olarak Na'aman, "Davud Hanedanlığı" okumasının kabul edilemez olduğunu savundu, çünkü ortaya çıkan cümle yapısı Batı Sami kraliyet yazıtlarında son derece nadirdir.
Bu iki stelin yanı sıra, Kutsal Kitap uzmanı ve Mısırbilimci Kenneth Kitchen, Davut'un adının Kutsal Kitap'ta genellikle ile özdeşleştirilen Firavun 'in bir kabartmasında da geçtiğini öne sürmektedir. Kabartma, Shoshenq'in MÖ 925'te Filistin'deki yerlere baskın düzenlediğini iddia eder ve Kitchen bir yeri "Davut Tepeleri" olarak yorumlar; burası Güney Yahuda ve Negev'de, Kutsal Kitap'ta Davut'un Saul'dan sığındığı yerdir. Kabartma hasar görmüştür ve yorumu belirsizdir.
Arkeolojik analiz
Arkeolojik Kanıtlar: Farklı Yorumlar
Birleşik Monarşi'nin arkeolojik kanıtları hala tartışmalara ve çeşitli yorumlara konu olmaktadır. Hayes ve Miller (2006) gibi bazı akademisyenler, MÖ 10. yüzyıl Filistin'inin arkeolojik kayıtlarında Kudüs merkezli güçlü bir krallığa dair kanıtların eksik olduğunu düşünmektedir. Kuhrt (1995) gibi diğerleri ise yazılı kayıtların sınırlı olduğunu kabul etmekle birlikte, çeşitli yerleşim yerlerindeki gelişmelerin döneme denk gelebileceğine işaret etmektedir.
Finkelstein ve Silberman (2007), arkeolojik bulguların Yahuda'yı seyrek nüfuslu, Kudüs'ü sadece bir köy ve Davut'un yönetimini de bir beylikle sınırlı olarak tasvir ettiğini savunmaktadır. Birleşik, tek tanrılı monarşiye dair Kutsal Kitap anlatısının sonradan oluşturulmuş bir yapı olduğunu öne sürmektedirler.
Farklı görüşler de mevcuttur. Mazar (2010), Birleşik Monarşi'yi "gelişmekte olan bir devlet" olarak tanımlar ve Davut'u bir Kenanlı savaş beyine benzetir. Dever, Saul, Davut ve Süleyman'a dair kanıtları kabul etmekle birlikte, Birleşik Monarşi'nin daha çok bir beyliğe benzemiş olabileceğini öne sürmektedir.
Son zamanlardaki kazılar tartışmaları alevlendirmiştir. Eilat Mazar'ın, Davut dönemine ait olduğunu öne sürdüğü Büyük Taş Yapı ve Kademeli Taş Yapı'daki bulguları hem destek hem de şüpheyle karşılanmıştır. MÖ 10. yüzyıla ait olası şehir surlarının keşfi ise tabloyu daha da karmaşık hale getirmektedir.
'daki kazılar, MÖ 10. yüzyıl Yahuda'sında kentleşmiş bir yerleşim olduğunu göstererek, yerleşik bir krallık fikrini desteklemektedir. Ancak, alanla ilgili farklı yorumlar da mevcuttur.
Tartışmalar, 2018 yılında Tel Eton'da yapılan ve bir Kenan yerleşiminin MÖ 11. yüzyılın sonlarında veya 10. yüzyılın başlarında bir Yahudi kasabasına dönüştüğünü düşündüren bulgularla devam etmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Carr, David M. (2011). An Introduction to the Old Testament: Sacred Texts and Imperial Contexts of the Hebrew Bible. John Wiley & Sons. s. 58. ISBN . 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ Falk, Avner (1996). A Psychoanalytic History of the Jews. Fairleigh Dickinson University Press. s. 115. ISBN . 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- ^ . "Why King David is one of the Bible's most compelling characters". nationalgeographic.com. National Geographic. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ "David". Oxford Islamic Studies. Oxford. 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2021.
- ^ Manouchehri, Faramarz Haj; Khodaverdian, Shahram (28 Eylül 2017). "David (Dāwūd)". Encyclopaedia Islamica. Brill. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2021.
- ^ Ginzberg, Louis (1909). The Legends of the Jews. Philadelphia: Jewish Publication Society.
- ^ "David". jewishencyclopedia.com. 11 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ekim 2014.
- ^ Babylonian Talmud, Tractate Sanhedrin. s. 107a.
- ^ Zohar Bereishis 91b
- ^ Ginzberg, Louis (1909), Szold, Henrietta tarafından çevrildi, "Legends of the Jews", , erişim tarihi: 26 Ekim 2021
- ^ a b John Corbett (1911) King David 25 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (New York: Robert Appleton Company)
- ^ McManners, John (15 Mart 2001). The Oxford Illustrated History of Christianity. OUP Oxford. s. 101. ISBN . 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2016.
- ^ Zeno. www.zeno.org (Almanca). 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024.
- ^ . web.archive.org. 30 Mayıs 2008. 30 Eylül 2020 tarihinde arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024.
- ^ Zeno. www.zeno.org (Almanca). 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2021.
- ^ "Dawud". Encyclopedia of Islam
- ^ Stories of the Prophets, Ibn Kathir, "Story of David"
- ^ Hill, Andrew E.; Walton, John H. (2009) [1991]. A Survey of the Old Testament (3rd bas.). Grand Rapids: Zondervan. s. 258. ISBN . 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.
The events of the book took place in the last half of the eleventh century and the early part of the tenth century BC, but it is difficult to determine when the events were recorded. There are no particularly persuasive reasons to date the sources used by the compiler later than the events themselves, and good reason to believe that contemporary records were kept (cf. 2 Sam. 20:24–25).
- ^ Thompson, Thomas L. (2001). . The Bible and Interpretation. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020.
The history of Palestine and of its peoples is very different from the Bible's narratives, whatever political claims to the contrary may be. An independent history of Judea during the Iron I and Iron II periods has little room for historicizing readings of the stories of I-II Samuel and I Kings.
- ^ Redford 1992, ss. 301–302: One (perversely perhaps) longs to see the result of the application of such a criterion to Geoffrey of Monmouth's treatment of Arthur, to the anonymous Joseph and Asenath, to the Alexander Romances, or a host of other Pseudepigrapha. Mesmerized by the literary quality of much of the writing in 1 and 2 Samuel—it is in truth a damned good story!—many scholars take a further step: "The Succession story must be regarded as the oldest specimen of ancient Israelite history writing."; Pfoh 2016, s. 54 n. 126: Isser links the David story with other heroic tales, like Homer's epics and King Arthur's legend
- ^ Johnson, Benjamin J. M. (2021). "An Unapologetic Apology: The David Story as a Complex Response to Monarchy". Kipfer, Sara; Hutton, Jeremy M. (Ed.). The Book of Samuel and Its Response to Monarchy. . ss. 225-241. ISBN .
- ^ Carasik, Michael (June 2014). (PDF). 10 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . bibleinterp.arizona.edu. July 2014. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ . NCR (İngilizce). 24 Temmuz 2023. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ (news release). American Friends of Tel Aviv University. 2 Mayıs 2019. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020 – American Association for the Advancement of Science (AAAS) vasıtasıyla. URL–vikibağı karışıklığı ()
- ^ 1 Kings 14:25-27
- ^ a b McKenzie, Steven L. (2000). "One". King David: A Biography. The New York Times. ISBN . 19 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Haziran 2018.
- ^ A History of Ancient Israel and Judah; ByJames Maxwell Miller & John Haralson Hayes; pages 204; SCM Press, 2006;
- ^ Kuhrt, Amélie (1995). The Ancient Near East, c. 3000–330 BC, Band 1. New York: Routledge. s. 438. ISBN .
- ^ Finkelstein & Silberman 2007, ss. 26–27; Finkelstein & Silberman 2002, ss. 189–190, Chapter 8: Archaeologically and historically, the redating of these cities from Solomon's era to the time of Omrides has enormous implication. It removes the only archeological evidence that there was ever a united monarchy based in Jerusalem and suggests that David and Solomon were, in political terms, little more than hill country chieftains, whose administrative reach remained on a fairly local level, restricted to the hill country.
- ^ Mazar, Amihai (2010). (PDF). One God – One Cult – One Nation: Archaeological and Biblical Perspectives. Walter de Gruyter. ISBN . 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Garfinkel, Yossi; Ganor, Sa'ar; Hasel, Michael (19 Nisan 2012). . Hadashot Arkheologiyot: Excavations and Surveys in Israel. Israel Antiquities Authority. 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018.
- ^ Proof Of King David? Not Yet. But Riveting Site Shores Up Roots Of Israelite Era, By Amanda Borschel-Dan; Times Of Israel; 14 May 2018; At [1]
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Davud ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
İşboşet | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen İşboşet | İsrail Kralı MÖ 1000-962 | Sonra gelen Süleyman |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Davud Ibranice ד ו ד romanize David y MO 1040 MO 970 Tanak a gore Birlesik Israil Kralligi nin krali olmus bir Yahudi kraldi Isboset in yerine gelir ve tahti kendisinden sonra oglu Suleyman a birakir DavudArp calan Kral Davud 1622Israil kraliHukum suresiMO 1010 970 arasiOnce gelenIsbosetSonra gelenSuleymanEs ler i8 esCocuk lar i18 den fazla cocukBabasiYesseAnnesiNitzevet bat Adael Tanak ta yansitilan Davud un karakteri ve yaptiklari onu Yahudi geleneginin en onemli sahsiyetlerinden ve Israil halkinin en buyuklerinden biri yapti Kabala da Davut tarih boyunca dunyadaki Shekhinah nin dayandigi arabanin dort ayagindan biridir diger ucu Yahudilerin diger atalari Avraham Ishak ve Yakov dur Samuel Kitaplari nda Davud once bir muzisyen daha sonra dusman sampiyonu Calut u oldurerek sohret kazanan genc bir savasci olarak tanimlanmaktadir Samuel Kitaplari nda yer alan Davut un Kutsal Kitap taki oykusunde Davut genc bir coban ve muzisyen olarak baslar ve dev Golyat i yenerek un kazanir Kral Saul un gozdesi olur ancak Saul Davut un tahtini istedigine inandigi icin saklanmak zorunda kalir Saul ve oglu Yonatan oldukten sonra Davut Israil in krali olur Yerusalim i ele gecirir baskent yapar ve Ahit Sandigi ni oraya getirir Davut ayrica Batseba yla bir iliski yasar ve kocasi Uriya nin olumune neden olur Oglu Avsalom onu devirmeye calisir ama basaramaz Davut Tanri icin bir tapinak insa etmek ister ama yonetimindeki siddet nedeniyle buna izin verilmez 70 yasinda olur ve oglu Suleyman i halefi olarak secer Davud Talut Saul a lirini calarken Yahudi geleneginde Davut ideal bir kral ve gelecekteki Ibrani Mesih in atasi olarak gorulur Bircok mezmur ona atfedilir Davut un hikayesine Yeni Ahit te de atifta bulunulur ve Isa nin Davut un soyundan geldigi soylenir Kuran da ve hadislerde Davut bir Israil krali ve Allah in bir peygamberi olarak kabul edilir Davut un hayati tarih boyunca sanat ve edebiyatta cesitli yorumlara ilham kaynagi olmustur Ibrahimi Dinlerde Kral Davut un YorumlariDavud ve Golyat 1888 Alman sanatci Osmar Schindler in renkli litografisi Rabinik Yahudilik Rabinik Yahudiligi nde Davut oldukca onemli bir figurdur ve hakkinda bircok efsane anlatilir Rivayete gore Davut babasi Isay in oglu olarak buyumus kardesleri okuldayken cocuklugunu babasinin koyunlarini kirlarda gutmekle gecirmis Davut un Batseba ile yasadigi yasak ask tovbenin gucunu gosteren bir ornek olarak yorumlanir Hatta Talmud a gore savas arifesinde Yahudiler arasinda yaygin olan bosanma gelenegi sebebiyle bu iliski zina bile sayilmaz Ayrica Talmud kaynaklarina gore Uriya kralin dogrudan emrine karsi gelerek buyuk bir suc islediginden onun olumu cinayet olarak kabul edilmez Bununla birlikte Sanhedrin risalesinde Davut isledigi suclar icin pismanlik duymus ve af dilemistir Tanri sonunda Davut ve Batseba yi affetse de gunahlarini kutsal metinlerden silmemistir Yahudi efsanelerine gore Davut un Batseba ile gunaha girmesi asiri gururunun bir cezasidir Davut tipki Ibrahim Ishak ve Yakup gibi sinavi basariyla gecen ve sonrasinda isimleri Tanri nin adiyla anilan peygamberler gibi sabrini kanitlamak icin Tanri ya kendisini gunaha suruklemesi icin yalvarmistir Ancak Davut bir kadinin cazibesine kapilip bu sinavda basarisiz olmustur Midraslara gore Adem 70 yillik omrunden Davut a vermistir Ayrica Yerusalmi Talmud a gore Davut Savuot Pentekost bayraminda dogmus ve olmustur Kendisinin o kadar dindar oldugu soylenir ki dualariyla gokten her seyi indirebilirdi Hristiyanlik Ortacag mujdecileri tarafindan Kral Davut a atfedilen arma Irlanda armasi ile aynidir Ilk donem Hristiyan topluluklari Davut un yasaminin Isa nin yasaminin bir habercisi olduguna inanmistir her ikisi de Beytullahim de dogmustur Davut un cobanligi Isa nin Iyi Coban oldugunu gosterir Golyat i oldurmek icin secilen bes tas Isa nin bes yarasini simgeler guvendigi danismani Ahitofel in ihaneti ve Kidron Vadisi nden gecisi Isa nin Cilesi ni hatirlatir Yeni Ahit ten ogrendigimiz gibi Davut un Mezmurlari nin cogu gelecekteki Mesih in habercisidir Orta Cag da Sarlman kendini yeni bir Davut olarak gormus ve sarayindaki bilginler tarafindan da oyle kabul edilmistir Bu kendi basina yeni bir fikir degildi ancak Sarlman tarafindan icerigi ve onemi buyuk olcude genisletilmisti Bati Riti kiliseleri Lutheran Roma Katolik Davut un bayram gununu 29 Aralik veya 6 Ekim de kutlarken Dogu riti kiliseleri 19 Aralik ta kutlar Dogu Ortodoks ve Dogu Katolik Kiliseleri Kutsal Dogru Peygamber ve Kral Davut un bayram gununu Kutsal Atalarin Pazar gunu Rab bin Dogusu ndan iki Pazar once ve Kutsal Babalarin Pazar gunu Dogus tan onceki Pazar Isa nin diger atalariyla birlikte anarak kutlarlar Ayrica Dogus tan sonraki Pazar gunu Yusuf ve Rab bin Kardesi Yakup ile birlikte ve 26 Aralik ta Tanri nin Annesinin Sinaksisi anilir Islam Islam inancinda Davut Arapca داوود Da ud veya Dawud Israilogullarini dogru yola iletmek icin Allah in gorevlendirdigi buyuk peygamberlerden biri olarak onemli bir yere sahiptir Kuran da siklikla oglu Suleyman ile birlikte anilan Davut genellikle Arapca ismiyle داود Dawud veya Da ud seklinde gecer Kuran da Davut un Filistin ordusunun dev askeri Calut u oldurdugu Bakara 251 anlatilir Calut u oldurdugunde Allah ona hem hukumdarlik hem de hikmet vermis ve bunlari pekistirmistir Sad 20 Davut Allah in yeryuzundeki halifesi olmus Sad 26 ve Allah ona saglam bir muhakeme yetenegi Enbiya 78 Saffat 21 24 Suara ve ilahi bilgelik kitaplari olarak kabul edilen Zebur u bahsetmistir Nisa 163 Isra 55 Kuslar ve daglar Davut ile birlikte Allah a hamt etmek icin birlesmis Enbiya 79 Sebe 10 Sad 18 Allah demiri Davut icin yumusatmis Sebe 10 ve ona demirden zincir zirh yapma sanatini ogretmistir Enbiya 80 Bu bilgi Davut a tunc ve dokme demir silahli dusmanlari karsisinda buyuk bir avantaj saglamis kulturel ve ekonomik etki yaratmistir Suleyman ile birlikte Davut tarlalara verilen zararla ilgili bir davada hukum vermis Enbiya 78 ve kendi dua odasinda iki taraf arasindaki anlasmazligi cozmustur Sad 21 23 Kuran da Davut un Uriya ya yaptigi yanlistan veya Batseba dan hic bahsedilmedigi icin Muslumanlar bu anlatimi reddeder Musluman gelenegi ve hadisler Davut un gunluk namaz ve oruc tutma konusundaki gayretini vurgular Kuran tefsircileri tarihciler ve Peygamberler Tarihi ni derleyenler Davut un kisa Kuran anlatimlarini detaylandirir ve ozellikle Davut un Zebur larini okumadaki yeteneginden guzel sesinden ve essiz okuyusundan bahseder Sesi sadece insanlar uzerinde degil tum canlilar ve doga uzerinde buyuleyici bir guce sahip olarak tasvir edilir ve onunla birlikte Allah a hamt etmek icin birlesirler Kral Davut Heykeli 1609 1612 tarafindan Roma ItalyaTarihsellikEdebi analiz Davud un hayatina dair elimizdeki tek kaynaklar kutsal metinler ve arkeolojik buluntulardir Bazi arastirmacilar bu bilgilerin MO 11 ve 10 yuzyillara ait kayitlardan derlendigine inanirken kesin derleme tarihini belirlemek mumkun degildir Digerleri ise Samuel Kitaplari nin buyuk olcude MO 7 yuzyilin sonlarinda Kral Josiah doneminde yazildigini daha sonra Babil surgunu MO 6 yuzyil ve nihayetinde MO 550 civarinda eklemeler yapildigini savunur Eski Ahit uzmani Samuel Kitabi 9 8 de gecen ve Hasmonayim doneminde bilinen ceyrek sekel para biriminin bahsinin daha sonraki bir duzeltmeye isaret ettigini one surerek bu gorusu destekler Samuel Kitaplari nin yazar ve editorleri Davut un yukselisinin tarihi ve tahta gecis anlatisi gibi cesitli eski kaynaklardan yararlanmistir Olaya farkli bir bakis acisi sunan Tarihler Kitabi ise buyuk olasilikla MO 350 300 yillari arasinda yazilmis ve Samuel ile Krallar Kitaplari ni kaynak olarak kullanmistir Kutsal metinler Davut donemi Yahuda sinin tam anlamiyla gelismis bir krallik olmadigini gosterir Davut a kral melek yerine cogunlukla prens ya da onder negid denir Ayrica yonetimi bir kralliga ozgu karmasik burokrasi yapisindan yoksundur ve takipcileri buyuk olcude akrabalari ve memleketi Hebron dan insanlardir Davut un hikayesi farkli sekillerde yorumlanir Bazi arastirmacilar bunu Kral Arthur efsaneleri veya Homeros un destanlarina benzer bir kahramanlik hikayesi olarak gorurken digerleri bu tur karsilastirmalari supheyle karsilar Yakin Dogu edebiyatindaki diger metinlerle paralellik gosteren bir tema ise Davut ile Yonatan arasindaki iliskinin escinsel dogasidir Samuel 2 de 1 26 yer alan ve Davut un Yonatan in sevgisinin kendisine bir kadinin sevgisinden daha tatli geldigini ilan ettigi Yasar Kitabi ndan alinti Akhilleus ile Patroklos ve Gilgamis ile Enkidu hikayelerindeki benzer ifadelerle karsilastirilmistir Bazilarina gore ise Davut hikayesi cinayet ve kral oldurme gibi suclamalara yanit olarak yazilmis siyasi bir savunmadir Samuel ve Tarihler Kitaplari nin yazar ve editorleri Davut un saltanatini kacinilmaz ve arzu edilir olarak gostermeyi amacladiklari icin onun hakkinda cok az somut ve tartismasiz bilgi bulunur Bununla birlikte bazi arastirmacilar Samuel Kitabi nin yazarlarinin Davut u sadece propagandaci bir figur olarak degil karmasik bir kisilik olarak da sundugunu ileri surer Davut hakkinda yazilan cesitli calismalar onun karakterine dair farkli bakis acilari sunar Baruch Halpern onu acimasiz bir zorba katil ve Gatli Filist krali Akis in omur boyu hizmetkari olarak tasvir eder Davut un zengin bir aileden geldigini ve rakiplerini hatta kendi ogullarini bile olduren hirsli ve acimasiz bir tiran oldugunu savunur Joel S Baden onu cinayet hirsizlik rusvet seks aldatma ve ihanet dahil her turlu yolla iktidara gelen hirsli acimasiz etten kemikten bir adam olarak tanimlar William G Dever ise onu seri katil olarak nitelendirmeye kadar gider Jacob L Wright Davut un Golyat i oldurmesi Batseba ile iliskisi ve Birlesik Israil Kralligi ni yonetmesi gibi en populer efsanelerin kendisinden nesiller sonra ozellikle gec Pers veya Helenistik donemlerde yasayanlar tarafindan yaratildigini one surer Kral Suleyman ve donemine gelince soylenebilecek neredeyse her seyin kacinilmaz olarak kutsal kitap metinlerine dayandigini belirtir Ancak belirli bir kutsal kitap pasajinin MO 10 yuzyildaki gercek tarihi durumu yansitip yansitmadigini belirlemenin genellikle zor oldugunu ve bir dereceye kadar makul oldugunu savunmanin otesine gecmenin zor oldugunu kabul eder Arkeolojik buluntular 1993 yilinda bulunan MO 9 yuzyilin sonlari veya 8 yuzyilin baslarinda Sam krali Hazael tarafindan dikilmis bir tas anittir Anit kralin iki dusman krala karsi kazandigi zaferi kutlamakta ve cogu bilim insani tarafindan Davud Hanedani olarak tercume edilen 𐤁𐤉𐤕𐤃𐤅𐤃 bytdwd ifadesini icermektedir Kimi uzmanlar bu okumaya itiraz etse de ifadenin soyunu Davud adinda bir kurucuya dayandiran Yahuda Kralligi na atifta bulunmasi muhtemeldir 1994 yilinda iki yazitbilimci ve Emile Puech 9 yuzyildan kalma Moab Kralligi na ait Mesa Dikilitasi nin 31 satirinin sonunda Davud Hanedanligi ifadesini de barindirdigini one surduler Ancak bu Tel Dan Yaziti ndaki ifadeden daha az kesin olarak kabul edildi Mayis 2019 da Israel Finkelstein Nadav Na aman ve Thomas Romer yeni goruntulerden yola cikarak hukumdarin isminin uc unsuzden olustugunu ve bet harfiyle basladigina karar verdiler Bu da Davud Hanedanligi okumasini dislar ve hukumdarin Moab daki ikamet sehri olan Horonaim ile birlikte ele alindiginda bahsedilen kisinin adi Ibrani Kutsal Kitabi ndan da bilinen Kral Balak olma ihtimalini guclendirir Ayni yil daha sonra Michael Langlois hem yazitin kendisinin hem de 19 yuzyilda hala saglam olan dikilitasin orijinal sikistirilmis kopyasinin yuksek cozunurluklu fotograflarini kullanarak Lemaire nin 31 satirda Davud Hanedanligi ifadesinin yer aldigi gorusunu yeniden dogruladi Langlois e yanit olarak Na aman Davud Hanedanligi okumasinin kabul edilemez oldugunu savundu cunku ortaya cikan cumle yapisi Bati Sami kraliyet yazitlarinda son derece nadirdir Bu iki stelin yani sira Kutsal Kitap uzmani ve Misirbilimci Kenneth Kitchen Davut un adinin Kutsal Kitap ta genellikle ile ozdeslestirilen Firavun in bir kabartmasinda da gectigini one surmektedir Kabartma Shoshenq in MO 925 te Filistin deki yerlere baskin duzenledigini iddia eder ve Kitchen bir yeri Davut Tepeleri olarak yorumlar burasi Guney Yahuda ve Negev de Kutsal Kitap ta Davut un Saul dan sigindigi yerdir Kabartma hasar gormustur ve yorumu belirsizdir Arkeolojik analiz Arkeolojik Kanitlar Farkli Yorumlar Birlesik Monarsi nin arkeolojik kanitlari hala tartismalara ve cesitli yorumlara konu olmaktadir Hayes ve Miller 2006 gibi bazi akademisyenler MO 10 yuzyil Filistin inin arkeolojik kayitlarinda Kudus merkezli guclu bir kralliga dair kanitlarin eksik oldugunu dusunmektedir Kuhrt 1995 gibi digerleri ise yazili kayitlarin sinirli oldugunu kabul etmekle birlikte cesitli yerlesim yerlerindeki gelismelerin doneme denk gelebilecegine isaret etmektedir Finkelstein ve Silberman 2007 arkeolojik bulgularin Yahuda yi seyrek nufuslu Kudus u sadece bir koy ve Davut un yonetimini de bir beylikle sinirli olarak tasvir ettigini savunmaktadir Birlesik tek tanrili monarsiye dair Kutsal Kitap anlatisinin sonradan olusturulmus bir yapi oldugunu one surmektedirler Farkli gorusler de mevcuttur Mazar 2010 Birlesik Monarsi yi gelismekte olan bir devlet olarak tanimlar ve Davut u bir Kenanli savas beyine benzetir Dever Saul Davut ve Suleyman a dair kanitlari kabul etmekle birlikte Birlesik Monarsi nin daha cok bir beylige benzemis olabilecegini one surmektedir Son zamanlardaki kazilar tartismalari alevlendirmistir Eilat Mazar in Davut donemine ait oldugunu one surdugu Buyuk Tas Yapi ve Kademeli Tas Yapi daki bulgulari hem destek hem de supheyle karsilanmistir MO 10 yuzyila ait olasi sehir surlarinin kesfi ise tabloyu daha da karmasik hale getirmektedir daki kazilar MO 10 yuzyil Yahuda sinda kentlesmis bir yerlesim oldugunu gostererek yerlesik bir krallik fikrini desteklemektedir Ancak alanla ilgili farkli yorumlar da mevcuttur Tartismalar 2018 yilinda Tel Eton da yapilan ve bir Kenan yerlesiminin MO 11 yuzyilin sonlarinda veya 10 yuzyilin baslarinda bir Yahudi kasabasina donustugunu dusunduren bulgularla devam etmektedir Ayrica bakinizAbsalom Suleyman Israil Kralligi Yehuda Kralligi AmnonKaynakca Carr David M 2011 An Introduction to the Old Testament Sacred Texts and Imperial Contexts of the Hebrew Bible John Wiley amp Sons s 58 ISBN 978 1 44435623 6 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Falk Avner 1996 A Psychoanalytic History of the Jews Fairleigh Dickinson University Press s 115 ISBN 978 0 83863660 2 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2020 Why King David is one of the Bible s most compelling characters nationalgeographic com National Geographic 13 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2020 David Oxford Islamic Studies Oxford 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2021 Manouchehri Faramarz Haj Khodaverdian Shahram 28 Eylul 2017 David Dawud Encyclopaedia Islamica Brill 15 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2021 Ginzberg Louis 1909 The Legends of the Jews Philadelphia Jewish Publication Society David jewishencyclopedia com 11 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ekim 2014 Babylonian Talmud Tractate Sanhedrin s 107a Zohar Bereishis 91b Ginzberg Louis 1909 Szold Henrietta tarafindan cevrildi Legends of the Jews erisim tarihi 26 Ekim 2021 a b John Corbett 1911 King David 25 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Robert Appleton Company McManners John 15 Mart 2001 The Oxford Illustrated History of Christianity OUP Oxford s 101 ISBN 9780192854391 9 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2016 Zeno www zeno org Almanca 26 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2024 web archive org 30 Mayis 2008 30 Eylul 2020 tarihinde arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2024 Zeno www zeno org Almanca 26 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2021 Dawud Encyclopedia of Islam Stories of the Prophets Ibn Kathir Story of David Hill Andrew E Walton John H 2009 1991 A Survey of the Old Testament 3rd bas Grand Rapids Zondervan s 258 ISBN 978 0 310 28095 8 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2019 The events of the book took place in the last half of the eleventh century and the early part of the tenth century BC but it is difficult to determine when the events were recorded There are no particularly persuasive reasons to date the sources used by the compiler later than the events themselves and good reason to believe that contemporary records were kept cf 2 Sam 20 24 25 Thompson Thomas L 2001 The Bible and Interpretation 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2020 The history of Palestine and of its peoples is very different from the Bible s narratives whatever political claims to the contrary may be An independent history of Judea during the Iron I and Iron II periods has little room for historicizing readings of the stories of I II Samuel and I Kings Redford 1992 ss 301 302 One perversely perhaps longs to see the result of the application of such a criterion to Geoffrey of Monmouth s treatment of Arthur to the anonymous Joseph and Asenath to the Alexander Romances or a host of other Pseudepigrapha Mesmerized by the literary quality of much of the writing in 1 and 2 Samuel it is in truth a damned good story many scholars take a further step The Succession story must be regarded as the oldest specimen of ancient Israelite history writing Pfoh 2016 s 54 n 126 Isser links the David story with other heroic tales like Homer s epics and King Arthur s legend Johnson Benjamin J M 2021 An Unapologetic Apology The David Story as a Complex Response to Monarchy Kipfer Sara Hutton Jeremy M Ed The Book of Samuel and Its Response to Monarchy ss 225 241 ISBN 978 3 17 037041 8 Carasik Michael June 2014 PDF 10 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi bibleinterp arizona edu July 2014 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2017 NCR Ingilizce 24 Temmuz 2023 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 news release American Friends of Tel Aviv University 2 Mayis 2019 2 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2020 American Association for the Advancement of Science AAAS vasitasiyla URL vikibagi karisikligi yardim 1 Kings 14 25 27 a b McKenzie Steven L 2000 One King David A Biography The New York Times ISBN 0 19 513273 4 19 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Haziran 2018 A History of Ancient Israel and Judah ByJames Maxwell Miller amp John Haralson Hayes pages 204 SCM Press 2006 9780334041177 Kuhrt Amelie 1995 The Ancient Near East c 3000 330 BC Band 1 New York Routledge s 438 ISBN 978 0 41516 762 8 Finkelstein amp Silberman 2007 ss 26 27 Finkelstein amp Silberman 2002 ss 189 190 Chapter 8 Archaeologically and historically the redating of these cities from Solomon s era to the time of Omrides has enormous implication It removes the only archeological evidence that there was ever a united monarchy based in Jerusalem and suggests that David and Solomon were in political terms little more than hill country chieftains whose administrative reach remained on a fairly local level restricted to the hill country Mazar Amihai 2010 PDF One God One Cult One Nation Archaeological and Biblical Perspectives Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 022358 3 11 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Garfinkel Yossi Ganor Sa ar Hasel Michael 19 Nisan 2012 Hadashot Arkheologiyot Excavations and Surveys in Israel Israel Antiquities Authority 23 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2018 Proof Of King David Not Yet But Riveting Site Shores Up Roots Of Israelite Era By Amanda Borschel Dan Times Of Israel 14 May 2018 At 1 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Davud ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur IsbosetResmi unvanlarOnce gelen Isboset Israil Krali MO 1000 962 Sonra gelen Suleyman Arapca داوود Dawud Grekce Dayid Dauid Latince Davidus Ermenice Դաւիթ Dawitʿ