Münir Hayri Egeli (d. 1903 İstanbul, Türkiye; ö.25 Ekim 1970), Türk Yazar, sinemacı, heykeltıraş.
Atatürk’ün isteği üzerine sinema öğrenimi görmüş, onu anlatan bir film çevirmiş; yine Atatürk’ün isteği ile roman, liberetto, piyes yazmış çok yönlü bir sanatçıdır.
Hayatı
1903 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. 1919’da İstanbul Muallim Mektebi’nden mezun olduktan sonra 1922’de Sorbonne Üniversitesi Psikoloji Enstitüsü’nü tamamladı. Öğrenciliği sırasında Atatürk’ün emriyle Paris Türk Haberler Bürosu'nu kurdu ve idare etti.
Yurda döndükten sonra, Ankara Maarif Müfettişliği, Trabzon Lisesi Öğretmenliği, Tayyare Cemiyeti Neşriyat Müdürlüğü, Ankara Lisesi öğretmenliği, Kocaeli, Bolu, Balıkesir Maarif Müdürlüğü, İsmet Paşa Kız Enstitüsü Müdürlüğü, Millî Temsil Akademisi (Devlet Tiyatroları) ve Güzel Sanatlar Müdürlüğü, Polis Enstitüsü Öğretmenliği yaptı.
Sinema konusunda ihtisas yapmak üzere devrin cumhurbaşkanı Mustafa Kemal arafından Almanya ve Rusya'ya gönderildi. Bu arada Atatürk’ü anlatan bir belgesel film çevirdi. Türkiye Serinofil Derneği Kurucu Rejisi, Türkiye Film Sanatçıları Cemiyeti üyesi oldu.
1932’de Atatürk’ü sembolleştiren Bayönder adlı tiyatro oyununu, 1934'te anafikri Atatürk tarafından verilen Özsoy Operası’nı yazdı. Propaganda amaçlı yazılan “İnkılap Temsilleri” yazarlarından birisi oldu.
Plastik sanatlarla da ilgilenen Münir Hayri, 1933'te Millî Eğitim Bakanı Reşit Galip Bey’in isteği üzerine Atatürk heykeli yarışmasına katıldı ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın takdirname ve “Atatürk’e En Çok Benzeyen Heykel” ödülünü aldı.
Atatürk'ün özel mektubu ile Arjantin, Almanya, İtalya ve Rusya, Hindistan, Pakistan, Kuzey Afrika ve Avrupa ülkelerine gitti. Pakistan’da “Nilgün” adlı filmi çevirdi. 1961 yılında “Kolsuz Bebek” adlı filmi Türk sinemasında çekilen birbirinden bağımsız üç öykülü ilk film oldu.
1952 İTÜ Mimarlık Fakültesi mezunu mimar Can Egeli'nin de (d. 1927; ö. 1969, Münih, Almanya) babasıdır. Oğlunun Almanya'da intihar ederek ölümünden bir yıl sonra vefat etmiştir.
Eserleri
- 301 tane muhtelif Çocuk Piyes ve Hikâyesi
- Terliyen Efe (roman)
- Fındık Kurdu (roman)
- Kadın Geçerken (piyes)
- Yiğit Hamza (piyes)
- Yörük Emine (piyes)
- Atatürk'ün Bilinmeyen Hatıraları
- Atatürk'ün el yazıları ile tashih ettiği 3 piyes ve dikte ederek iki defa tahsis ettiği Atatürk'ün Hayatına ait senaryo.
Filmleri
- Binnaz (yönetmen yardımcısı, 1919)
- Doğan Çavuş (yönetmen, 1938)
- Yavuz Sultan Selim ve Yeniçeri Hasan (yönetmen, senaryo yazarı, 1951)
- Cem Sultan (yönetmen, 1951)
- Vatan ve Namık Kemal (senaryo yazarı, 1951)
- Söz Müdafanındır (yönetmen, senaryo yazarı, 1952)
- Yıldırım Beyazıd ve Timürlenk (yönetmen, senaryo yazarı, 1953)
- Sarı Zeybek (yönetmen, senaryo yazarı, 1953)
- Nilgün (yönetmen, 1954)
- Kolsuz Bebek (yönetmen, senaryo yazarı, yapaaımcı, 1963)
Kaynakça
Dış bağlantılar
Sinematurk.com Münir Hayri Egeli sayfası30 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Munir Hayri Egeli d 1903 Istanbul Turkiye o 25 Ekim 1970 Turk Yazar sinemaci heykeltiras Ataturk un istegi uzerine sinema ogrenimi gormus onu anlatan bir film cevirmis yine Ataturk un istegi ile roman liberetto piyes yazmis cok yonlu bir sanatcidir Hayati1903 yilinda Istanbul da dunyaya geldi 1919 da Istanbul Muallim Mektebi nden mezun olduktan sonra 1922 de Sorbonne Universitesi Psikoloji Enstitusu nu tamamladi Ogrenciligi sirasinda Ataturk un emriyle Paris Turk Haberler Burosu nu kurdu ve idare etti Yurda dondukten sonra Ankara Maarif Mufettisligi Trabzon Lisesi Ogretmenligi Tayyare Cemiyeti Nesriyat Mudurlugu Ankara Lisesi ogretmenligi Kocaeli Bolu Balikesir Maarif Mudurlugu Ismet Pasa Kiz Enstitusu Mudurlugu Milli Temsil Akademisi Devlet Tiyatrolari ve Guzel Sanatlar Mudurlugu Polis Enstitusu Ogretmenligi yapti Sinema konusunda ihtisas yapmak uzere devrin cumhurbaskani Mustafa Kemal arafindan Almanya ve Rusya ya gonderildi Bu arada Ataturk u anlatan bir belgesel film cevirdi Turkiye Serinofil Dernegi Kurucu Rejisi Turkiye Film Sanatcilari Cemiyeti uyesi oldu 1932 de Ataturk u sembollestiren Bayonder adli tiyatro oyununu 1934 te anafikri Ataturk tarafindan verilen Ozsoy Operasi ni yazdi Propaganda amacli yazilan Inkilap Temsilleri yazarlarindan birisi oldu Plastik sanatlarla da ilgilenen Munir Hayri 1933 te Milli Egitim Bakani Resit Galip Bey in istegi uzerine Ataturk heykeli yarismasina katildi ve Milli Egitim Bakanligi nin takdirname ve Ataturk e En Cok Benzeyen Heykel odulunu aldi Ataturk un ozel mektubu ile Arjantin Almanya Italya ve Rusya Hindistan Pakistan Kuzey Afrika ve Avrupa ulkelerine gitti Pakistan da Nilgun adli filmi cevirdi 1961 yilinda Kolsuz Bebek adli filmi Turk sinemasinda cekilen birbirinden bagimsiz uc oykulu ilk film oldu 1952 ITU Mimarlik Fakultesi mezunu mimar Can Egeli nin de d 1927 o 1969 Munih Almanya babasidir Oglunun Almanya da intihar ederek olumunden bir yil sonra vefat etmistir Eserleri301 tane muhtelif Cocuk Piyes ve Hikayesi Terliyen Efe roman Findik Kurdu roman Kadin Gecerken piyes Yigit Hamza piyes Yoruk Emine piyes Ataturk un Bilinmeyen Hatiralari Ataturk un el yazilari ile tashih ettigi 3 piyes ve dikte ederek iki defa tahsis ettigi Ataturk un Hayatina ait senaryo Filmleri Binnaz yonetmen yardimcisi 1919 Dogan Cavus yonetmen 1938 Yavuz Sultan Selim ve Yeniceri Hasan yonetmen senaryo yazari 1951 Cem Sultan yonetmen 1951 Vatan ve Namik Kemal senaryo yazari 1951 Soz Mudafanindir yonetmen senaryo yazari 1952 Yildirim Beyazid ve Timurlenk yonetmen senaryo yazari 1953 Sari Zeybek yonetmen senaryo yazari 1953 Nilgun yonetmen 1954 Kolsuz Bebek yonetmen senaryo yazari yapaaimci 1963 Kaynakca www mimarlikdergisi com 6 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2023 30 Mart 2023 26 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2023 Dis baglantilarSinematurk com Munir Hayri Egeli sayfasi30 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde