Taksim Gürcü mezarlığı, İstabul'da, tarihi Taksim Mezarlığının bir parçası olan Gürcü mezarlığıdır. Günümüzde tamamen ortadan kalkmış olan bu mezarlığın yerinde Elmadağı semtinde Divan Oteli gibi yapılar ve Elmadağı Parkı bulunmaktadır.
Tarihçe
Tarihi adıyla Konstantinopolis veya İstanbul, Gürcülerin göç edip yerleştiği, küçük koloniler kurduğu kentlerden biriydi. Nitekim Bizans döneminde Galata semtindeki Gürcü kolonisinin yerleşim alanı Osmanlı döneminde Gürcü Kapı olarak adlandırılmıştır. Öte yandan Konstantinopolis yakınlarında Gürcülerin Romana Manastırı, Mangana Manastırı gibi dinsel kurumlar kurduğu veya bu kurumlarda rahip olarak bulunduğu bilinmektedir. Osmanlı dömeminde ise, İstanbul’daki Gürcü kolonisinin büyük kısmı genel olarak Mesheti bölgesinden gelen Katolik Gürcülerden oluşuyordu. Söz konusu Gürcüler, Osmanlıların 1578 yılında ele geçirdiği ve Gürcistan Vilayeti olarak adlandırdığı bölgenin sınırları içinde kalan Ahaltsihe ile çevresindeki yerleşim alanlarından göç ediyordu. Feriköy semtindeki Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi 1861 yılında kurulmadan öne, Galata semtindeki Aziz Peter Kilisesi Katolik Gürcülerin kilisesi sayılıyor ve İtalyan rahipler bu topluluğa dini hizmet veriyorlardı. Aziz Peter Kilisesi’nin kendi mezarlığı vardı ve Gürcüler de bu mezarlıkta toprağa veriliyordu. Beyoğlu tarafında Hristiyan nüfus artınca, Osmanlı padişahı Taksim’de bölgedeki kiliselere ortak bir mezarlık alanı tahsis etmişti. Taksim Mezarlığı olarak bilinen bu mezarlık zaman içinde kentin ortasında kalmış ve 20. yüzyılın başlarında terk edilmişti. Hristiyan cemaatler mezarlıklarını daha uzağa, o zamanki kentin dışına taşımışlardı.
Taksim’deki mezarlıkta Gürcülerin de kendilerine ait bir alanı vardı. Burada toprağa verilen Gürcülerin mezar taşlarının yazıları Gürcüceydi ve Gürcü alfabesiyle yazılıyordu. İstanbul'da ve Marmara Bölgesi'nde yaşayan Gürcüler hakkında bir kitap yazmış olan İtalyan araştırmacı Eugène Dallegio d'Alessio'nın verdiği bilgiye göre, Feriköy Gürcü Katolik Kilisesi’nin arşivinde bu mezarlığın bazı mezar taşlarının yazılarını içeren el yazısı bir liste bulunuyordu. Bu liste, bu manastırda Gürcü mezarlığı veya mezarları hakkında bilgi veren tek kayıttı. Kilisenin rahiplerinden Şalva Vardidze’nin verdiği bilgiye göre bu liste manastırda öğrenci olduğu sırada İvane Gvaramadze tarafından hazırlanmıştı. Bu listeye göre Taksim Gürcü mezarlğındaki en eski mezar taşı 1702 yılına aitti ve mezar taşında “საფლავსა ამას წინა მწოლარე არს ახალციხელი ივანეშვილი პავლე. ქორონიკონი ჩღბ” (Bu mezarda Ahaltsihe’den İvaneşvili Pavle yatıyor. Sene 1702”) şeklinde bir yazı vardı.
Gvaramadze'nin listelemiş olduğu 39 adet mezar taşı dışında, iki yüzden fazla mezar taşı, Gürcü mezarlığının hemen karşısında bulunan Surp Agop Katolik Ermeni Kilisesi’ne taşınmıştı. Taşların tamamı buradaki Ermeni hastanesi ile kilisenin inşasında kullanılmıştı. Kalan taşlarla da kilisenin zemini döşenmişti. Gvaramadze'nin verdiği bilgiye göre, kilisenin zeminine döşenmiş mezar taşlarındaki Gürcüce yazılar üzerinde yürünmekten dolayı büyük ölçüde silinmiş olmakla birlikte okunabilir haldeydi.
Kaynakça
- ^ a b c d Eugène Dallegio d'Alessio "ქართველები კონსტანტინოპოლში" (İstanbul Gürcüleri), İstanbul, 1921, s. 20-22.
- ^ Eugène Dallegio d'Alessio "ქართველები კონსტანტინოპოლში" (İstanbul Gürcüleri), İstanbul, 1921, s. 22-23.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი : ტექსტი: წიგნი I), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, I. Cilt (1947". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: თარგმანი: წიგნი II), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, II. Cilt (1941)". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი : გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958)". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2024.
- ^ a b c Eugène Dallegio d'Alessio, İstanbul Gürcüleri (Çeviri: Fahrettin Çiloğlu), İstanbul, 2003, s. 36-38. 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taksim Gurcu mezarligi Istabul da tarihi Taksim Mezarliginin bir parcasi olan Gurcu mezarligidir Gunumuzde tamamen ortadan kalkmis olan bu mezarligin yerinde Elmadagi semtinde Divan Oteli gibi yapilar ve Elmadagi Parki bulunmaktadir TarihceTarihi adiyla Konstantinopolis veya Istanbul Gurculerin goc edip yerlestigi kucuk koloniler kurdugu kentlerden biriydi Nitekim Bizans doneminde Galata semtindeki Gurcu kolonisinin yerlesim alani Osmanli doneminde Gurcu Kapi olarak adlandirilmistir Ote yandan Konstantinopolis yakinlarinda Gurculerin Romana Manastiri Mangana Manastiri gibi dinsel kurumlar kurdugu veya bu kurumlarda rahip olarak bulundugu bilinmektedir Osmanli domeminde ise Istanbul daki Gurcu kolonisinin buyuk kismi genel olarak Mesheti bolgesinden gelen Katolik Gurculerden olusuyordu Soz konusu Gurculer Osmanlilarin 1578 yilinda ele gecirdigi ve Gurcistan Vilayeti olarak adlandirdigi bolgenin sinirlari icinde kalan Ahaltsihe ile cevresindeki yerlesim alanlarindan goc ediyordu Ferikoy semtindeki Bomonti Gurcu Katolik Kilisesi 1861 yilinda kurulmadan one Galata semtindeki Aziz Peter Kilisesi Katolik Gurculerin kilisesi sayiliyor ve Italyan rahipler bu topluluga dini hizmet veriyorlardi Aziz Peter Kilisesi nin kendi mezarligi vardi ve Gurculer de bu mezarlikta topraga veriliyordu Beyoglu tarafinda Hristiyan nufus artinca Osmanli padisahi Taksim de bolgedeki kiliselere ortak bir mezarlik alani tahsis etmisti Taksim Mezarligi olarak bilinen bu mezarlik zaman icinde kentin ortasinda kalmis ve 20 yuzyilin baslarinda terk edilmisti Hristiyan cemaatler mezarliklarini daha uzaga o zamanki kentin disina tasimislardi Taksim deki mezarlikta Gurculerin de kendilerine ait bir alani vardi Burada topraga verilen Gurculerin mezar taslarinin yazilari Gurcuceydi ve Gurcu alfabesiyle yaziliyordu Istanbul da ve Marmara Bolgesi nde yasayan Gurculer hakkinda bir kitap yazmis olan Italyan arastirmaci Eugene Dallegio d Alessio nin verdigi bilgiye gore Ferikoy Gurcu Katolik Kilisesi nin arsivinde bu mezarligin bazi mezar taslarinin yazilarini iceren el yazisi bir liste bulunuyordu Bu liste bu manastirda Gurcu mezarligi veya mezarlari hakkinda bilgi veren tek kayitti Kilisenin rahiplerinden Salva Vardidze nin verdigi bilgiye gore bu liste manastirda ogrenci oldugu sirada Ivane Gvaramadze tarafindan hazirlanmisti Bu listeye gore Taksim Gurcu mezarlgindaki en eski mezar tasi 1702 yilina aitti ve mezar tasinda საფლავსა ამას წინა მწოლარე არს ახალციხელი ივანეშვილი პავლე ქორონიკონი ჩღბ Bu mezarda Ahaltsihe den Ivanesvili Pavle yatiyor Sene 1702 seklinde bir yazi vardi Gvaramadze nin listelemis oldugu 39 adet mezar tasi disinda iki yuzden fazla mezar tasi Gurcu mezarliginin hemen karsisinda bulunan Surp Agop Katolik Ermeni Kilisesi ne tasinmisti Taslarin tamami buradaki Ermeni hastanesi ile kilisenin insasinda kullanilmisti Kalan taslarla da kilisenin zemini dosenmisti Gvaramadze nin verdigi bilgiye gore kilisenin zeminine dosenmis mezar taslarindaki Gurcuce yazilar uzerinde yurunmekten dolayi buyuk olcude silinmis olmakla birlikte okunabilir haldeydi Kaynakca a b c d Eugene Dallegio d Alessio ქართველები კონსტანტინოპოლში Istanbul Gurculeri Istanbul 1921 s 20 22 Eugene Dallegio d Alessio ქართველები კონსტანტინოპოლში Istanbul Gurculeri Istanbul 1921 s 22 23 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი ტექსტი წიგნი I Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt I Cilt 1947 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2024 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი თარგმანი წიგნი II Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt II Cilt 1941 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2024 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი გამოკვლევა წიგნი III Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III Cilt 1958 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2024 a b c Eugene Dallegio d Alessio Istanbul Gurculeri Ceviri Fahrettin Ciloglu Istanbul 2003 s 36 38 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 975 8260 15 4