Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çek Ulusal Dirilişi, 18. ve 19. yüzyıllarda Çek topraklarında gerçekleşen kültürel bir hareketti. Bu hareketin amacı Çek dilini, kültürünü ve ulusal kimliğini canlandırmaktı. Canlanma hareketinin en önemli isimleri ve 'dı.
Öncesinde
1620'de Beyaz Dağ Savaşı'ndan sonra Çek toprakları Habsburg İmparatorları tarafından yönetilen Almanlaşma politikasını deneyimledi. Baskı, din ile de bağlantılıydı - Bohemya sakinlerinin% 95'ine kadar Habsburglar iktidara geldiğinde Protestanlık'ı benimsemekteydi. Habsburglar din özgürlüğü vadetmiş olsalar da, Çek aristokratlarının çoğunun ülkeden kaçmasına neden olan yaygın Reform ve Yeniden Katolikleşme çabalarına başladılar. Bu şiddetli yeniden Katolikleşmenin günümüzün yaygın Çek ateizminin arkasındaki nedenlerden biri olduğu ileri sürülmektedir. Sonraki iki yüzyıl boyunca Çek dili, devlet yönetimi, edebiyat, okullar, Charles Üniversitesi ve üst sınıflar arasında aşağı yukarı kaldırılmıştır. Çekçede yazılan çok sayıda kitap itiraf nedenleriyle yakıldı - örneğin, tek başına Cizvit Antonín Koniáš 30.000 Çek dili kitap yakmakla suçlanıyor. Yavaş yavaş Çek dili genellikle okuma yazma bilmeyen köylüler arasında bir iletişim aracına indirgenmiştir. Bu nedenle Çek ulusal dirilişi, kırsal kesimdeki sıradan Çekler arasında ilham aramıştır.
Dönüm Noktaları
18. yüzyılın ortalarında bir dizi savaştan sonra, Avusturyalı İmparatoriçe Maria Theresa, Habsburg monarşisini modernleştirmek için reformlar yapmaya başladı. O dönemde Avrupa'da Aydınlanma bir yaşam tutumu ve yaşamın tüm alanlarının felsefi yönü olarak nüfuz etti. 1773'te Papa Cizvit Tarikatını kaldırdı, ancak bu Çek topraklarında yüksek ve orta öğretim düzeyinde geçici bir düşüşe yol açtı. Emrin kaldırılmasından sonra, Bohemya'daki gramer okullarının sayısı 42'den 13'e ve Moravya'da 15'ten 7'ye düştü. Çek topraklarında, 1784'ten beri mevcut Latincenin yerini alan Almancanın eğitim dili haline gelen tek üniversite, Prag kaldı. Josef Dobrovský Çek dilbilgisi kitabını 1809'da yayınladı. 1817'de , onlarca yıl sonra Hanka ve 'nın sahtekarlığı olarak kanıtlanmış olan ve 'nın Orta Çağ El Yazmalarını keşfettiğini iddia etti. , 1834-1839'da beş ciltli Çekçe-Almanca sözlüğünü yayınladı. Çek dili üzerinde büyük bir biçimlendirici etkiye sahip olan önemli bir dil bilim eseriydi. Jungmann Kralice İncil dönemi (1579-1613, İncil'in Çekçeye çevrildiği dönemi ifade eder) ve çağdaşları tarafından kullanılan dilin söz dağarcığını kullandı. Çekçede bulunmayan kelimeleri diğer Slav dillerinden ödünç aldı veya neolojizm yarattı. Ayrıca Çek bilimsel terminolojisinin geliştirilmesine de ilham verdi ve böylece orijinal Çek araştırmasının gelişmesini mümkün kıldı.
Bu çalışma 1831 yılında František Palacký tarafından Ulusal Müze'nin bir kolu olarak kurulan Matice česká tarafından yayınlanmıştır. Matice, Çek dilinde çalışmaların yayınlanabileceği birkaç yoldan biri olduğu için önemli bir kurum haline geldi. 1832'de Bohemya Müzesi dergisinin yayınlanmasını devraldı. Bu dergi, Çek aydınlarının Almanca yayınlanan Kraliyet Bohemyan Bilimler Akademisi tarafından yayınlanan derginin aksine, fikirlerini kendi dillerinde yayınlamaları için bir forum sağladığı için önemliydi. Dilin yeniden doğuşu ile Çek kültürü gelişti. Çek tarihini ve kültürünü kutlamak için Çek kurumları kuruldu. Ulusal Tiyatro 1883'te ve Ulusal Müze 1818'de açıldı.
Canlanma Edebiyatı
Canlanmanın başlangıcında, yazılı eserler daha çok dil ve kültürün geliştirilmesine odaklandı. Sanatsal eserler, canlanmanın sonraki aşamasına doğru daha yaygın hale geldi ve bu dönemde Çek Edebiyatını tanımlayan bazı eserler ortaya çıktı. Muhtemelen yüzyılın başında Almanca konuşan nüfus tarafından kentsel toplumun egemenliğinin bir sonucu olarak, dönemin Çek yazarları ilham için kırsal bölgelere odaklandılar. Grimm Kardeşlerin Alman folklorunu kaydetme tarzına benzer şekilde Karel Jaromír Erben, çeşitli folktalleri bir araya getiren Prostonárodní české písně a říkadla (Çek Halk Şarkıları ve Tekerlemeler) yazıldı. Kırsal bölge, Çek folklorunun ve geleneklerinin şehirlerin dış etkilerinden uzak kaldığı gerçek Bohemya olarak görülüyordu. Bu, Büyükannesi kırsal bir Doğu Bohem köyünde hayatı araştıran 'nın çalışmasında görülebilir.
Sonuçları
Sonuç olarak, Çek dili Çek ülkelerinde resmi dil olarak restore edilmiştir ve şimdi Çeklerin büyük çoğunluğu tarafından kullanılmaktadır ve Çek Cumhuriyeti'nde resmi dil olarak hizmet vermektedir. Ancak, Dirilişçilerin gramerleri ve sözlükleri için bir model olarak kullandıkları Kralice İncil'in modası geçmiş diline saygı göstermeleri nedeniyle, günlük, konuşma dili ve öğrenilen edebiyat dili arasında bir boşluk ortaya çıktı.
-
![image]()
Prag'daki Josef Jungmann Anıtı -
![image]()
František Ladislav lakelakovský (1799-1852) -
![image]()
František Palacký (1798–1876) -
![image]()
Prag'da Haziran Devrimi (1848)
Kaynakça
- ^ "Koniáš chtěl pálením „bludných" knih zachránit „štěstí duší 10 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."". ceskatelevize.cz (Çekçe). 27 Kasım 2010. Erişim tarihi: 1 Mart 2017.
- ^ ČAPKA, František. Dějiny zemí Koruny české v datech. 2., opr. a dopl. vyd. Praha: Libri, 1998. 820 s. s.385
- ^ HAVRÁNEK, Jan et al. Stručné dějiny University Karlovy. Vyd. 1. Praha: Universita Karlova ve Státním pedagogickém nakladatelství, 1964. 345 s. cnb000480639. S. 157.
- ^ Naughton, James. "CZECH LITERATURE, 1774 TO 1918". Oxford University. Archived from the original[] on 12 June 2012. Retrieved 15 October 2019.
- ^ "Matice české". Orijinalden arşivlendi 1 Haziran 2012. Erişim tarihi: 25 Ekim 2012.
- ^ "Karel Jaromír Erben". University of Glasgow. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2012.
- ^ Francisca de Haan, Krassimira Daskalova, Anna Loutfi (2006). A Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms: Central, Eastern and South Eastern Europe, 19th and 20th Centuries. Budapest: Central European University Press. s. 366–369.
- ^ Teich, Mikuláš (1998). Bohemia in History. Cambridge University Press. s. 189
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cek Ulusal Dirilisi 18 ve 19 yuzyillarda Cek topraklarinda gerceklesen kulturel bir hareketti Bu hareketin amaci Cek dilini kulturunu ve ulusal kimligini canlandirmakti Canlanma hareketinin en onemli isimleri ve di OncesindeUlusal Muze Prag Canlanmanin onemli bir kurumu 1620 de Beyaz Dag Savasi ndan sonra Cek topraklari Habsburg Imparatorlari tarafindan yonetilen Almanlasma politikasini deneyimledi Baski din ile de baglantiliydi Bohemya sakinlerinin 95 ine kadar Habsburglar iktidara geldiginde Protestanlik i benimsemekteydi Habsburglar din ozgurlugu vadetmis olsalar da Cek aristokratlarinin cogunun ulkeden kacmasina neden olan yaygin Reform ve Yeniden Katoliklesme cabalarina basladilar Bu siddetli yeniden Katoliklesmenin gunumuzun yaygin Cek ateizminin arkasindaki nedenlerden biri oldugu ileri surulmektedir Sonraki iki yuzyil boyunca Cek dili devlet yonetimi edebiyat okullar Charles Universitesi ve ust siniflar arasinda asagi yukari kaldirilmistir Cekcede yazilan cok sayida kitap itiraf nedenleriyle yakildi ornegin tek basina Cizvit Antonin Konias 30 000 Cek dili kitap yakmakla suclaniyor Yavas yavas Cek dili genellikle okuma yazma bilmeyen koyluler arasinda bir iletisim aracina indirgenmistir Bu nedenle Cek ulusal dirilisi kirsal kesimdeki siradan Cekler arasinda ilham aramistir Donum Noktalari18 yuzyilin ortalarinda bir dizi savastan sonra Avusturyali Imparatorice Maria Theresa Habsburg monarsisini modernlestirmek icin reformlar yapmaya basladi O donemde Avrupa da Aydinlanma bir yasam tutumu ve yasamin tum alanlarinin felsefi yonu olarak nufuz etti 1773 te Papa Cizvit Tarikatini kaldirdi ancak bu Cek topraklarinda yuksek ve orta ogretim duzeyinde gecici bir dususe yol acti Emrin kaldirilmasindan sonra Bohemya daki gramer okullarinin sayisi 42 den 13 e ve Moravya da 15 ten 7 ye dustu Cek topraklarinda 1784 ten beri mevcut Latincenin yerini alan Almancanin egitim dili haline gelen tek universite Prag kaldi Josef Dobrovsky Cek dilbilgisi kitabini 1809 da yayinladi 1817 de onlarca yil sonra Hanka ve nin sahtekarligi olarak kanitlanmis olan ve nin Orta Cag El Yazmalarini kesfettigini iddia etti 1834 1839 da bes ciltli Cekce Almanca sozlugunu yayinladi Cek dili uzerinde buyuk bir bicimlendirici etkiye sahip olan onemli bir dil bilim eseriydi Jungmann Kralice Incil donemi 1579 1613 Incil in Cekceye cevrildigi donemi ifade eder ve cagdaslari tarafindan kullanilan dilin soz dagarcigini kullandi Cekcede bulunmayan kelimeleri diger Slav dillerinden odunc aldi veya neolojizm yaratti Ayrica Cek bilimsel terminolojisinin gelistirilmesine de ilham verdi ve boylece orijinal Cek arastirmasinin gelismesini mumkun kildi Bu calisma 1831 yilinda Frantisek Palacky tarafindan Ulusal Muze nin bir kolu olarak kurulan Matice ceska tarafindan yayinlanmistir Matice Cek dilinde calismalarin yayinlanabilecegi birkac yoldan biri oldugu icin onemli bir kurum haline geldi 1832 de Bohemya Muzesi dergisinin yayinlanmasini devraldi Bu dergi Cek aydinlarinin Almanca yayinlanan Kraliyet Bohemyan Bilimler Akademisi tarafindan yayinlanan derginin aksine fikirlerini kendi dillerinde yayinlamalari icin bir forum sagladigi icin onemliydi Dilin yeniden dogusu ile Cek kulturu gelisti Cek tarihini ve kulturunu kutlamak icin Cek kurumlari kuruldu Ulusal Tiyatro 1883 te ve Ulusal Muze 1818 de acildi Canlanma EdebiyatiCanlanmanin baslangicinda yazili eserler daha cok dil ve kulturun gelistirilmesine odaklandi Sanatsal eserler canlanmanin sonraki asamasina dogru daha yaygin hale geldi ve bu donemde Cek Edebiyatini tanimlayan bazi eserler ortaya cikti Muhtemelen yuzyilin basinda Almanca konusan nufus tarafindan kentsel toplumun egemenliginin bir sonucu olarak donemin Cek yazarlari ilham icin kirsal bolgelere odaklandilar Grimm Kardeslerin Alman folklorunu kaydetme tarzina benzer sekilde Karel Jaromir Erben cesitli folktalleri bir araya getiren Prostonarodni ceske pisne a rikadla Cek Halk Sarkilari ve Tekerlemeler yazildi Kirsal bolge Cek folklorunun ve geleneklerinin sehirlerin dis etkilerinden uzak kaldigi gercek Bohemya olarak goruluyordu Bu Buyukannesi kirsal bir Dogu Bohem koyunde hayati arastiran nin calismasinda gorulebilir SonuclariSonuc olarak Cek dili Cek ulkelerinde resmi dil olarak restore edilmistir ve simdi Ceklerin buyuk cogunlugu tarafindan kullanilmaktadir ve Cek Cumhuriyeti nde resmi dil olarak hizmet vermektedir Ancak Diriliscilerin gramerleri ve sozlukleri icin bir model olarak kullandiklari Kralice Incil in modasi gecmis diline saygi gostermeleri nedeniyle gunluk konusma dili ve ogrenilen edebiyat dili arasinda bir bosluk ortaya cikti Prag daki Josef Jungmann Aniti Frantisek Ladislav lakelakovsky 1799 1852 Frantisek Palacky 1798 1876 Prag da Haziran Devrimi 1848 Kaynakca Konias chtel palenim bludnych knih zachranit stesti dusi 10 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi ceskatelevize cz Cekce 27 Kasim 2010 Erisim tarihi 1 Mart 2017 CAPKA Frantisek Dejiny zemi Koruny ceske v datech 2 opr a dopl vyd Praha Libri 1998 820 s ISBN 80 85983 67 2 s 385 HAVRANEK Jan et al Strucne dejiny University Karlovy Vyd 1 Praha Universita Karlova ve Statnim pedagogickem nakladatelstvi 1964 345 s cnb000480639 S 157 Naughton James CZECH LITERATURE 1774 TO 1918 Oxford University Archived from the original olu kirik baglanti on 12 June 2012 Retrieved 15 October 2019 Matice ceske Orijinalden arsivlendi 1 Haziran 2012 Erisim tarihi 25 Ekim 2012 Karel Jaromir Erben University of Glasgow 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ekim 2012 Francisca de Haan Krassimira Daskalova Anna Loutfi 2006 A Biographical Dictionary of Women s Movements and Feminisms Central Eastern and South Eastern Europe 19th and 20th Centuries Budapest Central European University Press s 366 369 ISBN 978 963 7326 39 4 Teich Mikulas 1998 Bohemia in History Cambridge University Press s 189