Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ekbernâme (Farsça: اکبرنامه; çev. 'Ekber'in Kitabı'), üçüncü Babür İmparatoru Ekber'in (h. 1556-1605) saltanatının resmi kroniğidir, Ekber'in kendisi tarafından sipariş edilmiş ve saray tarihçisi ve biyografi yazarı Ebü’l-Fazl el-Allâmî tarafından yazılmıştır. Babürlülerin edebi dili olan Farsça yazılmış olup, onun hayatı ve dönemi hakkında canlı ve ayrıntılı açıklamalar içermektedir. Hanedanlığın kurucusu olan büyükbabası Babür'ün daha kişisel anılarını içeren Babürnâme'yi takip etmiştir. Çok güzel resimlendirilmiş el yazmaları şeklinde üretilmiştir.
 "Ekbernâme" cildi, yaklaşık 1600 – 1605 yılları arasında 'nde. | |
| Yazar | Ebü’l-Fazl el-Allâmî ve Faizi Sirhindi |
|---|---|
| Ülke | Babürlüler (Hindistan) |
| Tür | Biyografi |
Eser, Ekber tarafından sipariş edilmiş ve Ekber'in sarayındaki Dokuz Mücevher'den (Hindustan: Navaratnas) biri olan Ebü’l-Fazl tarafından yazılmıştır. Kitabın tamamlanmasının yedi yıl sürdüğü belirtiliyor. Orijinal el yazmaları, metinleri destekleyen çok sayıda minyatür resim içeriyordu; bunların y. 1592 ve 1594 yılları arasında Ekber'in imparatorluk atölyesinden en az kırk dokuz farklı sanatçı tarafından yapılmış, Babür resim okulunun en iyilerini ve aralarında resimlerinde portre kullanımının Hint sanatında bir yenilik olduğu Basawan'ın da bulunduğu imparatorluk atölyesinin ustalarını temsil eden eserlerdir.
Ekber Şah'ın 1605'teki ölümünden sonra el yazması, oğlu Cihangir'in (h. 1605-1627) ve daha sonra Şah Cihan'ın (h. 1628-1658) kütüphanesinde muhafaza edilmiştir. Günümüzde 116 minyatür resimden oluşan Victoria ve Albert Akbarnama, Victoria ve Albert Müzesi'nde bulunmaktadır. 1896 yılında Güney Kensington Müzesi (şimdiki V&A) tarafından Bayan Frances Clarke'dan satın alınmış ve kocasının Oudh Komiserliği'nden (1858-1862) emekli olmasının ardından bu eser kendisine kalmıştır. Kısa bir süre sonra, resimler ve aydınlatılmış ön sayfa sergilenmek üzere ciltten çıkarılmış ve çerçevelenmiştir.
Cilt I ve II
Ekbernâme'nin birinci cildi, Ekber'in doğumunu, Timur ailesinin tarihini, Babür ve Hümâyun ile Delhi'deki Surî sultanlarının saltanatlarını konu almaktadır. Ekbernâme'nin birinci cildi, Ekber'in doğumunu ve yetişmesini kapsamaktadır. İkinci Babür imparatoru ve Ekber Şah'ın babası olan Ebü’l-Fazl-Hümayun, Babür imparatorluğunun halefini bulmak için İslam'ın kutsal mekanı olan Kabe'ye doğru dua etmektedir. Bu duanın ardından Meryem Makani, Ekber'e hamile olduğunun çeşitli belirtilerini sergiler; örneğin, başkalarının yüzünde bir ayna olduğuna inandığı parlak bir alna sahip olması veya üzerine bir ışık parladığında göğsüne giren sıcaklık ve neşe gibi. Meryem, ışığın Tanrı'nın kendisini ve doğmamış çocuğunu kutsayan Işığı olduğuna inanmaktadır. Dokuz ay sonra, Hümayun yokken, Meryem, uğurlu sayılan bir yıldızın altında Ekber'i doğurur ve büyük bir kutlama yapılır.
İkinci ciltte ise Ekber Şah'ın 1602 yılına kadar olan saltanatının ayrıntılı tarihi anlatılmakta ve Ekber Şah dönemindeki olaylar kayıt altına alınmaktadır. Ayrıca Bayram Han ve Ekber'in, Hintli savaşçı Hemu'ya karşı Panipat Muharebesi'ni nasıl kazandıklarını da anlatır.
Cilt III: Ayn-ı Ekberî
Üçüncü cilt olan Ā’īn-i-Akbarī, imparatorluğun idari sistemini anlatırken aynı zamanda meşhur "Hint Bilimlerinin Hesabı"nı da içermektedir. Ayrıca Ekber'in hanedanı, ordusu, gelirleri ve imparatorluğun coğrafyası da ele alınmaktadır. Ayrıca Hindistan'da yaşayan insanların gelenek ve kültürleri hakkında da zengin ayrıntılar ortaya koymaktadır. Ürün verimliliğinden fiyatlara, ücretlerden gelirlere kadar çok çeşitli konularda zengin istatistiksel ayrıntılar içermesiyle ünlüdür. Burada Ebü’l-Fazl'ın kendi ifadesiyle tutkusu şudur: "Uzun zamandır kalbimin hırslı arzusu, bu geniş ülkenin genel koşullarını bir ölçüde gözden geçirmek ve Hindular arasında bilgili olanların çoğunluğunun ileri sürdüğü görüşleri kaydetmekti. Ana vatanıma olan sevginin çekici bir etki mi yoksa tarihsel araştırmanın kesinliği ve anlatının gerçek doğruluğu mu olduğunu bilmiyorum..." (Ayn-ı Ekberî, Heinrich Blochmann ve Albay Henry Sullivan Jarrett tarafından çevrilmiştir, Cilt III, s. 7). Bu bölümde altı büyük Hindu felsefi ekolünün ve Jainizm, Budist ve Nastikaların temel inançları açıklanmaktadır. Ayrıca coğrafya, kozmografya ve Hint estetik düşüncesi hakkında birkaç Hint anlatımı da sunuyor. Bu bilgilerin çoğu Sanskritçe metinlerden ve bilgi sistemlerinden elde edilmiştir. Ebü’l-Fazl, Sanskritçe bilmediğini kabul ediyor ve bu bilgiye, büyük ihtimalle Ekber Şah'ın sarayında kayırılan Jainizm'ciler aracılığıyla ulaştığı düşünülüyor.
Ebü’l-Fazl, Hinduizm'i anlatırken her şeyi Müslümanların anlayabileceği bir şeye bağlamaya çalışır. Ortodoks Müslümanların çoğu Hinduların iki büyük günahtan, çoktanrıcılık ve putperestlikten suçlu olduğunu düşünüyordu.
Putperestlik konusuna gelince, Ebü’l-Fazl, Hinduların taşıdıkları sembol ve imgelerin put olmadığını, sadece zihinlerinin başka şeylere kaymasını önlemek için orada bulunduğunu söyler. Yalnızca Allah'a kulluk ve ibadet etmenin gerekli olduğunu yazıyor.
Ebü’l-Fazl okuyucularına kast sistemini de anlatıyor. Her kastın adını, rütbesini ve görevlerini yazıyor. Daha sonra ana dörtlü arasındaki evliliklerden ortaya çıkan on altı alt sınıfı anlatmaya devam ediyor.
Ebü’l-Fazl daha sonra Karma hakkında şöyle yazar: "Bu, Hindu bilginlerinin farklı görüşlere sahip olmadan hemfikir olduğu, şaşırtıcı ve sıra dışı nitelikte bir bilgi sistemidir." Eylemleri ve bunların sonraki hayatta meydana getireceği olayları dört farklı türe ayırır. Öncelikle, bir sınıftan gelen bir kişinin bir sonraki yaşamında farklı bir sınıfta doğmasının birçok farklı yolunu ve cinsiyette bir değişimin nasıl meydana gelebileceğini yazıyor. İkinci türü ise insanın maruz kaldığı çeşitli hastalıklar ve rahatsızlıklar olarak sınıflandırır. Üçüncüsü, kadının kısır kalmasına veya çocuğunun ölmesine sebep olan fiillerdir. Dördüncü tür ise para ve cömertlikle veya cömertliğin eksikliğiyle ilgilidir.
Ayn-ı Ekberî şu anda Batı Bengal'daki Hazarduari Sarayı'nda muhafaza ediliyor.
Faizi Sirhindi'nin Ekbernâmesi
Şeyh Illahdad Faiz Sirhindi'nin Ekbernâmesi, Babür imparatoru Ekber'in bir başka çağdaş biyografisidir. Bu eser büyük ölçüde orijinal olmayıp esas itibariyle Hoca Nizamuddin Ahmed'in Tabakat-ı Ekberi'sinden ve daha meşhur olan Ebü’l-Fazl'ın Ekbernâme'sinden derlenmiştir. Bu eserdeki tek özgün unsurlar birkaç beyit ve bazı ilginç hikayelerdir. Bu Akbarname'nin yazarı hakkında çok az şey bilinmektedir. Babası Molla Ali Şir Sirhindi âlim bir zat olup, Tabakat-ı Ekberi'nin yazarı Hoca Nizamuddin Ahmed onun öğrencisiydi. Delhi Subah'ın Sirhind sarkarında yaşıyordu ve orada bir meded-i-maş (devlet tarafından geçim için verilen arazi) köyü vardı. Patronu ve hamisi olan Şeyh Ferid Buhari'ye (Bahşi-ül-Mülk makamında bulunuyordu) çeşitli hizmetlerinde eşlik etti. En önemli eseri 1592 yılında tamamladığı Medâr-ül-Afazil adlı sözlüktür. Bu Akbarnameyi 36 yaşında yazmaya başladı. Onun eseri de Ebû'l Fazl'ın eseri gibi 1602'de sona erer. Bu çalışma bize Şeyh Farid Buhari'nin sunduğu hizmetler hakkında bazı ek bilgiler sunmaktadır. Ayrıca Asirgarh kuşatması ve ele geçirilmesiyle ilgili değerli bilgiler de sağlar.
Çeviriler
- . (tr.) (1902–39, Reprint 2010). The Akbarnama of Abu-L-Fazl in three volumes.
- The History of Akbar, Volume 1 (the Akbarnama), edited and translated by , , Harvard University Press (January 2015), hardcover, 656 pages,
Kaynakça
- ^ Illustration from the Akbarnama: History of Akbar 19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Art Institute of Chicago
- ^ "Akbar's mother travels by boat to Agra". V & A Museum. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2024.
- ^ Illustration from the Akbarnama: History of Akbar 19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Art Institute of Chicago
- ^ "Conservation and Mounting of Leaves from the Akbarnama". Conservation Journal (24). Temmuz 1997. 24 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ https://hdl.handle.net/2027/inu.30000125233498. "The Akbarnama of Abu-l-Fazl" Translation from Persian by H. Beveridge.
- ^ Andrea; Overfield: "A Muslim's Description of Hindu Beliefs and Practices," "The Human Record," page 61.
- ^ Fazl, A: "Akbarnama," Andrea; Overfield: "The Human Record," page 62.
- ^ a b Fazl, A: "Akbarnama," Andrea; Overfield: "The Human Record," page 63.
- ^ Fazl, A: "Akbarnama," Andrea; Overfield: "The Human Record," page 63-64.
- ^ Majumdar, R.C. (ed.) (2007). The Mughul Empire, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, , p.7
- Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Abul Fazl". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. Babar}>)}
Dış bağlantılar
- (1877). Akbarnamah (Persian). , Calcutta. Vol. 1, Vol. 2, Vol. I-III
- Ain-e-Akbari, English tr. by Colonel H. S. Jarrett. The Asiatic Society of Bengal, Calcutta. 1948
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekbername Farsca اکبرنامه cev Ekber in Kitabi ucuncu Babur Imparatoru Ekber in h 1556 1605 saltanatinin resmi kronigidir Ekber in kendisi tarafindan siparis edilmis ve saray tarihcisi ve biyografi yazari Ebu l Fazl el Allami tarafindan yazilmistir Baburlulerin edebi dili olan Farsca yazilmis olup onun hayati ve donemi hakkinda canli ve ayrintili aciklamalar icermektedir Hanedanligin kurucusu olan buyukbabasi Babur un daha kisisel anilarini iceren Baburname yi takip etmistir Cok guzel resimlendirilmis el yazmalari seklinde uretilmistir Ekbername Ekbername cildi yaklasik 1600 1605 yillari arasinda nde YazarEbu l Fazl el Allami ve Faizi SirhindiUlkeBaburluler Hindistan TurBiyografi Eser Ekber tarafindan siparis edilmis ve Ekber in sarayindaki Dokuz Mucevher den Hindustan Navaratnas biri olan Ebu l Fazl tarafindan yazilmistir Kitabin tamamlanmasinin yedi yil surdugu belirtiliyor Orijinal el yazmalari metinleri destekleyen cok sayida minyatur resim iceriyordu bunlarin y 1592 ve 1594 yillari arasinda Ekber in imparatorluk atolyesinden en az kirk dokuz farkli sanatci tarafindan yapilmis Babur resim okulunun en iyilerini ve aralarinda resimlerinde portre kullaniminin Hint sanatinda bir yenilik oldugu Basawan in da bulundugu imparatorluk atolyesinin ustalarini temsil eden eserlerdir Ekber Sah in 1605 teki olumunden sonra el yazmasi oglu Cihangir in h 1605 1627 ve daha sonra Sah Cihan in h 1628 1658 kutuphanesinde muhafaza edilmistir Gunumuzde 116 minyatur resimden olusan Victoria ve Albert Akbarnama Victoria ve Albert Muzesi nde bulunmaktadir 1896 yilinda Guney Kensington Muzesi simdiki V amp A tarafindan Bayan Frances Clarke dan satin alinmis ve kocasinin Oudh Komiserligi nden 1858 1862 emekli olmasinin ardindan bu eser kendisine kalmistir Kisa bir sure sonra resimler ve aydinlatilmis on sayfa sergilenmek uzere ciltten cikarilmis ve cercevelenmistir Cilt I ve II1564 te Delhi de Ekber in hayatina yonelik bir tesebbusEkber in annesi tekneyle Agra ya seyahat ediyor Victoria ve Albert Muzesi Ekbername nin birinci cildi Ekber in dogumunu Timur ailesinin tarihini Babur ve Humayun ile Delhi deki Suri sultanlarinin saltanatlarini konu almaktadir Ekbername nin birinci cildi Ekber in dogumunu ve yetismesini kapsamaktadir Ikinci Babur imparatoru ve Ekber Sah in babasi olan Ebu l Fazl Humayun Babur imparatorlugunun halefini bulmak icin Islam in kutsal mekani olan Kabe ye dogru dua etmektedir Bu duanin ardindan Meryem Makani Ekber e hamile oldugunun cesitli belirtilerini sergiler ornegin baskalarinin yuzunde bir ayna olduguna inandigi parlak bir alna sahip olmasi veya uzerine bir isik parladiginda gogsune giren sicaklik ve nese gibi Meryem isigin Tanri nin kendisini ve dogmamis cocugunu kutsayan Isigi olduguna inanmaktadir Dokuz ay sonra Humayun yokken Meryem ugurlu sayilan bir yildizin altinda Ekber i dogurur ve buyuk bir kutlama yapilir Ikinci ciltte ise Ekber Sah in 1602 yilina kadar olan saltanatinin ayrintili tarihi anlatilmakta ve Ekber Sah donemindeki olaylar kayit altina alinmaktadir Ayrica Bayram Han ve Ekber in Hintli savasci Hemu ya karsi Panipat Muharebesi ni nasil kazandiklarini da anlatir Cilt III Ayn i EkberiEkber avdaBabur Imparatoru Ekber in gece nehri gecisi Ucuncu cilt olan A in i Akbari imparatorlugun idari sistemini anlatirken ayni zamanda meshur Hint Bilimlerinin Hesabi ni da icermektedir Ayrica Ekber in hanedani ordusu gelirleri ve imparatorlugun cografyasi da ele alinmaktadir Ayrica Hindistan da yasayan insanlarin gelenek ve kulturleri hakkinda da zengin ayrintilar ortaya koymaktadir Urun verimliliginden fiyatlara ucretlerden gelirlere kadar cok cesitli konularda zengin istatistiksel ayrintilar icermesiyle unludur Burada Ebu l Fazl in kendi ifadesiyle tutkusu sudur Uzun zamandir kalbimin hirsli arzusu bu genis ulkenin genel kosullarini bir olcude gozden gecirmek ve Hindular arasinda bilgili olanlarin cogunlugunun ileri surdugu gorusleri kaydetmekti Ana vatanima olan sevginin cekici bir etki mi yoksa tarihsel arastirmanin kesinligi ve anlatinin gercek dogrulugu mu oldugunu bilmiyorum Ayn i Ekberi Heinrich Blochmann ve Albay Henry Sullivan Jarrett tarafindan cevrilmistir Cilt III s 7 Bu bolumde alti buyuk Hindu felsefi ekolunun ve Jainizm Budist ve Nastikalarin temel inanclari aciklanmaktadir Ayrica cografya kozmografya ve Hint estetik dusuncesi hakkinda birkac Hint anlatimi da sunuyor Bu bilgilerin cogu Sanskritce metinlerden ve bilgi sistemlerinden elde edilmistir Ebu l Fazl Sanskritce bilmedigini kabul ediyor ve bu bilgiye buyuk ihtimalle Ekber Sah in sarayinda kayirilan Jainizm ciler araciligiyla ulastigi dusunuluyor Ebu l Fazl Hinduizm i anlatirken her seyi Muslumanlarin anlayabilecegi bir seye baglamaya calisir Ortodoks Muslumanlarin cogu Hindularin iki buyuk gunahtan coktanricilik ve putperestlikten suclu oldugunu dusunuyordu Putperestlik konusuna gelince Ebu l Fazl Hindularin tasidiklari sembol ve imgelerin put olmadigini sadece zihinlerinin baska seylere kaymasini onlemek icin orada bulundugunu soyler Yalnizca Allah a kulluk ve ibadet etmenin gerekli oldugunu yaziyor Ebu l Fazl okuyucularina kast sistemini de anlatiyor Her kastin adini rutbesini ve gorevlerini yaziyor Daha sonra ana dortlu arasindaki evliliklerden ortaya cikan on alti alt sinifi anlatmaya devam ediyor Ebu l Fazl daha sonra Karma hakkinda soyle yazar Bu Hindu bilginlerinin farkli goruslere sahip olmadan hemfikir oldugu sasirtici ve sira disi nitelikte bir bilgi sistemidir Eylemleri ve bunlarin sonraki hayatta meydana getirecegi olaylari dort farkli ture ayirir Oncelikle bir siniftan gelen bir kisinin bir sonraki yasaminda farkli bir sinifta dogmasinin bircok farkli yolunu ve cinsiyette bir degisimin nasil meydana gelebilecegini yaziyor Ikinci turu ise insanin maruz kaldigi cesitli hastaliklar ve rahatsizliklar olarak siniflandirir Ucuncusu kadinin kisir kalmasina veya cocugunun olmesine sebep olan fiillerdir Dorduncu tur ise para ve comertlikle veya comertligin eksikligiyle ilgilidir Ayn i Ekberi su anda Bati Bengal daki Hazarduari Sarayi nda muhafaza ediliyor Faizi Sirhindi nin EkbernamesiSeyh Illahdad Faiz Sirhindi nin Ekbernamesi Babur imparatoru Ekber in bir baska cagdas biyografisidir Bu eser buyuk olcude orijinal olmayip esas itibariyle Hoca Nizamuddin Ahmed in Tabakat i Ekberi sinden ve daha meshur olan Ebu l Fazl in Ekbername sinden derlenmistir Bu eserdeki tek ozgun unsurlar birkac beyit ve bazi ilginc hikayelerdir Bu Akbarname nin yazari hakkinda cok az sey bilinmektedir Babasi Molla Ali Sir Sirhindi alim bir zat olup Tabakat i Ekberi nin yazari Hoca Nizamuddin Ahmed onun ogrencisiydi Delhi Subah in Sirhind sarkarinda yasiyordu ve orada bir meded i mas devlet tarafindan gecim icin verilen arazi koyu vardi Patronu ve hamisi olan Seyh Ferid Buhari ye Bahsi ul Mulk makaminda bulunuyordu cesitli hizmetlerinde eslik etti En onemli eseri 1592 yilinda tamamladigi Medar ul Afazil adli sozluktur Bu Akbarnameyi 36 yasinda yazmaya basladi Onun eseri de Ebu l Fazl in eseri gibi 1602 de sona erer Bu calisma bize Seyh Farid Buhari nin sundugu hizmetler hakkinda bazi ek bilgiler sunmaktadir Ayrica Asirgarh kusatmasi ve ele gecirilmesiyle ilgili degerli bilgiler de saglar Ceviriler tr 1902 39 Reprint 2010 The Akbarnama of Abu L Fazl in three volumes The History of Akbar Volume 1 the Akbarnama edited and translated by Harvard University Press January 2015 hardcover 656 pages 9780674427754Kaynakca Illustration from the Akbarnama History of Akbar 19 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Art Institute of Chicago Akbar s mother travels by boat to Agra V amp A Museum 5 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Kasim 2024 Illustration from the Akbarnama History of Akbar 19 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Art Institute of Chicago Conservation and Mounting of Leaves from the Akbarnama Conservation Journal 24 Temmuz 1997 24 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi https hdl handle net 2027 inu 30000125233498 The Akbarnama of Abu l Fazl Translation from Persian by H Beveridge Andrea Overfield A Muslim s Description of Hindu Beliefs and Practices The Human Record page 61 Fazl A Akbarnama Andrea Overfield The Human Record page 62 a b Fazl A Akbarnama Andrea Overfield The Human Record page 63 Fazl A Akbarnama Andrea Overfield The Human Record page 63 64 Majumdar R C ed 2007 The Mughul Empire Mumbai Bharatiya Vidya Bhavan 9788172765699 p 7 Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Abul Fazl Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press Babar gt Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ekbername ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 1877 Akbarnamah Persian Calcutta Vol 1 Vol 2 Vol I III Ain e Akbari English tr by Colonel H S Jarrett The Asiatic Society of Bengal Calcutta 1948