Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Peripatetik Sosigenes (Grekçe: Σωσιγένης), MS 2. yüzyılın sonunda yaşamış bir filozoftur. Proclus ve Dexippus'un peripatetik olarak gösterdiği Sosigenes, Afrodisyaslı İskender'in hocasıydı ve Simplicius'un Aristoteles'in adlı eserine yazdığı yorumda bazı önemli bölümleri korunan On Revolving Spheres ("Dönen Küreler Üzerine") adlı bir eser yazdı.
Çalışmaları
Sosigenes hem Aristoteles'i hem de Eudoxus'u kusurlu göksel küreleri teorileri ve ayrıca Aristoteles'in felsefi önermeleriyle tutarsız olduğunu düşündüğü kullanımı nedeniyle eleştirmiştir. Gezegenlerin parlaklıklarının belirgin bir şekilde değiştiğine ve güneş tutulmalarının bazen tam bazen de (halkasal) olduğuna dikkat çekerek, Güneş, Ay ve Dünya arasındaki mesafelerin farklı tutulmalarda aynı olmadığını öne sürmüştür.
Sosigenes'e "Peripatetik" denmesinin nedeni belki de İskender'le olan bağlantısıdır. Bazı antik kanıtlar onun aslında bir Stoacı olduğunu düşündürmektedir. John Patrick Lynch'in yazdığı gibi:
| “ | İskender'in diğer iki öğretmeni aslında antik kaynakların Stoacı olarak adlandırdığı filozoflar olabilir; her iki durumda da "Stoacı" Herminos/Sosigenes, "Peripatetik" Herminos/Sosigenes'ten sadece son iki adamın Afrodisiaslı İskender'in öğretmenleri olduğu gerekçesiyle ayırt edilmiştir. Ancak Afrodisiaslı İskender'in iki Stoacı öğretmenden ders almış olması ve bu iki eşsesli çağdaş çiftin aslında sadece iki Stoacı filozof olması ihtimal dışı değildir. | „ |
Sosigenes'in adı “fenomenlerin kurtarılması”, yani gök cisimlerinin, özellikle de güneş, ay ve gezegenlerin karmaşık hareketlerinin nasıl olup da bir merkez etrafında ideal, tekdüze dairesel hareketlerin birleşimine kadar geri götürülebileceği sorusuyla bağlantılı olarak anılır. 4 Eylül 164'te halkalı bir güneş tutulması gözlemlediği ve tam güneş tutulmasından farklı olarak güneşin ya da ayın görünen boyutlarının değiştiği ve bu nedenle ortak bir merkez (Dünya) etrafında yörüngede olamayacakları, bu gök cisimlerinin her birinin kendi merkezleri olması gerektiği sonucuna vardığı söylenir. Bu, güneş merkezli sisteminin geliştirilmesinde Nicolaus Copernicus'a ilham kaynağı olmuştur.
Sosigenes, Aristoteles'in kategorilerle gerçek şeyleri mi, kavramları mı, yoksa basit isimleri mi kastettiği konusundaki tartışılan problemi, belirli bir konum almadan, eşit sürdürülebilirlik değerine sahip olduğu düşünülen tezlerden birine karşı çıkarak kendisini diyalektik bir egzersiz olarak ortaya koydu. Erken Analitikler hakkındaki bir yorumunda Sosigenes, ustanın doktrinini yineleyerek karışık kipsel kıyaslarla ilgili özel bir sorunu ele alır.
Gezegenlerin Küreleri Üzerine yazısında Sosigenes, hem Aristotelesçi tezleri hem de en son astronomik hipotezleri eleştirir ve Aristotelesçi ortodoksluğu ihlal etmemek için farklı doktrinler arasında aracılık etmeye çalışır: Bu amaç On Sight adlı çalışmada da takip edilmiştir.
Sıklıkla Julius Caesar'a Roma takvimi reformu konusunda danışmanlık yapan astronom İskenderiyeli Sosigenes ile karıştırılır.
Notlar
- ^ Proclus, Hypotyp., IV 98 p. 139.
- ^ Dexippus, Commentary on the Aristotle's Categories, 7, 4.
- ^ John Patrick Lynch, Aristotle's School: A Study of a Greek Educational Institution, Berkeley: University of California Press, 1972, p. 215.
- ^ Paul Moraux, L'Aristotelismo presso i Greci, Volume 2, Vita e Pensiero, 2000, Introduzione, p. XVII e p. 326.
Kaynakça
- Irby-Massie G., Keyser P., Greek Science of the Hellenistic Era: A Sourcebook, pages 80–81. Routledge.
- Zhmud L., Chernoglazov A., (çevirmen), The Origin of the History of Science in Classical Antiquity, s. 231. Walter de Gruyter.
- Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Sosigenes". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.
- Richard Goulet: Sosigénès. In: Richard Goulet (Ed.): Dictionnaire des philosophes antiques. cilt 6, CNRS Éditions, Paris 2016, , s. 486–488
- : Hypothese oder Realität. Der Wandel der Deutung mathematischer Astronomie bei Copernicus. In: (Ed.): Nicolaus Copernicus (1473–1543). Revolutionär wider Willen. GNT-Verlag, Stuttgart 1994, , s. 103–116.
- Inna Kupreeva: Sosigenes. In: u. a. (Ed.): Philosophie der Kaiserzeit und der Spätantike (= . Die Philosophie der Antike. Cilt 5/1). Schwabe, Basel 2018, , s. 335–343, 439
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin herhangi bir incelenmis surumu bulunmuyor bu yuzden standartlara uygunluk acisindan kontrol edilmemis olabilir Peripatetik Sosigenes Grekce Swsigenhs MS 2 yuzyilin sonunda yasamis bir filozoftur Proclus ve Dexippus un peripatetik olarak gosterdigi Sosigenes Afrodisyasli Iskender in hocasiydi ve Simplicius un Aristoteles in adli eserine yazdigi yorumda bazi onemli bolumleri korunan On Revolving Spheres Donen Kureler Uzerine adli bir eser yazdi CalismalariSosigenes hem Aristoteles i hem de Eudoxus u kusurlu goksel kureleri teorileri ve ayrica Aristoteles in felsefi onermeleriyle tutarsiz oldugunu dusundugu kullanimi nedeniyle elestirmistir Gezegenlerin parlakliklarinin belirgin bir sekilde degistigine ve gunes tutulmalarinin bazen tam bazen de halkasal olduguna dikkat cekerek Gunes Ay ve Dunya arasindaki mesafelerin farkli tutulmalarda ayni olmadigini one surmustur Sosigenes e Peripatetik denmesinin nedeni belki de Iskender le olan baglantisidir Bazi antik kanitlar onun aslinda bir Stoaci oldugunu dusundurmektedir John Patrick Lynch in yazdigi gibi Iskender in diger iki ogretmeni aslinda antik kaynaklarin Stoaci olarak adlandirdigi filozoflar olabilir her iki durumda da Stoaci Herminos Sosigenes Peripatetik Herminos Sosigenes ten sadece son iki adamin Afrodisiasli Iskender in ogretmenleri oldugu gerekcesiyle ayirt edilmistir Ancak Afrodisiasli Iskender in iki Stoaci ogretmenden ders almis olmasi ve bu iki essesli cagdas ciftin aslinda sadece iki Stoaci filozof olmasi ihtimal disi degildir Sosigenes in adi fenomenlerin kurtarilmasi yani gok cisimlerinin ozellikle de gunes ay ve gezegenlerin karmasik hareketlerinin nasil olup da bir merkez etrafinda ideal tekduze dairesel hareketlerin birlesimine kadar geri goturulebilecegi sorusuyla baglantili olarak anilir 4 Eylul 164 te halkali bir gunes tutulmasi gozlemledigi ve tam gunes tutulmasindan farkli olarak gunesin ya da ayin gorunen boyutlarinin degistigi ve bu nedenle ortak bir merkez Dunya etrafinda yorungede olamayacaklari bu gok cisimlerinin her birinin kendi merkezleri olmasi gerektigi sonucuna vardigi soylenir Bu gunes merkezli sisteminin gelistirilmesinde Nicolaus Copernicus a ilham kaynagi olmustur Sosigenes Aristoteles in kategorilerle gercek seyleri mi kavramlari mi yoksa basit isimleri mi kastettigi konusundaki tartisilan problemi belirli bir konum almadan esit surdurulebilirlik degerine sahip oldugu dusunulen tezlerden birine karsi cikarak kendisini diyalektik bir egzersiz olarak ortaya koydu Erken Analitikler hakkindaki bir yorumunda Sosigenes ustanin doktrinini yineleyerek karisik kipsel kiyaslarla ilgili ozel bir sorunu ele alir Gezegenlerin Kureleri Uzerine yazisinda Sosigenes hem Aristotelesci tezleri hem de en son astronomik hipotezleri elestirir ve Aristotelesci ortodokslugu ihlal etmemek icin farkli doktrinler arasinda aracilik etmeye calisir Bu amac On Sight adli calismada da takip edilmistir Siklikla Julius Caesar a Roma takvimi reformu konusunda danismanlik yapan astronom Iskenderiyeli Sosigenes ile karistirilir Notlar Proclus Hypotyp IV 98 p 139 Dexippus Commentary on the Aristotle s Categories 7 4 John Patrick Lynch Aristotle s School A Study of a Greek Educational Institution Berkeley University of California Press 1972 p 215 Paul Moraux L Aristotelismo presso i Greci Volume 2 Vita e Pensiero 2000 Introduzione p XVII e p 326 KaynakcaIrby Massie G Keyser P Greek Science of the Hellenistic Era A Sourcebook pages 80 81 Routledge Zhmud L Chernoglazov A cevirmen The Origin of the History of Science in Classical Antiquity s 231 Walter de Gruyter Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Sosigenes Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press Richard Goulet Sosigenes In Richard Goulet Ed Dictionnaire des philosophes antiques cilt 6 CNRS Editions Paris 2016 ISBN 978 2 271 08989 2 s 486 488 Hypothese oder Realitat Der Wandel der Deutung mathematischer Astronomie bei Copernicus In Ed Nicolaus Copernicus 1473 1543 Revolutionar wider Willen GNT Verlag Stuttgart 1994 ISBN 3 928186 16 7 s 103 116 Inna Kupreeva Sosigenes In u a Ed Philosophie der Kaiserzeit und der Spatantike Die Philosophie der Antike Cilt 5 1 Schwabe Basel 2018 ISBN 978 3 7965 3698 4 s 335 343 439