Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İrredantizm ya da kurtarımcılık, İtalyanca kökenli bir sözcük olup dil, din, soy ve kültür birlikteliği olduğu hâlde herhangi bir devletin sınırları dışında yer alan halk ile söz konusu devletin birleşmesi fikridir. Ancak köken itibarıyla negatif bir anlam boyutu vardır. Etimoloji sözlüğünde bu kavram, "yabancı ülke topraklarındaki soydaşları gerekçe ederek yayılma siyaseti" olarak belirtilmektedir. Genelde de siyasal alanda bu anlamda kullanılmaktadır. Bir devletin, kendi sınırına yakın yaşayan soydaşlarının oturduğu bölgeleri ilhak etme politikası olarak anlaşılması söz konusudur. Türk Dil Kurumu, bu kavrama Türkçe alternatif olarak "kurtarımcılık" şeklinde bir sözcük önermektedir.
Ulusal birleşme için 19. yüzyıl İtalyan hareketinden türetilmiş bir terimdir. Bu bağlamda İtalya ile kültürel ve ırk bağları olan ancak yeni İtalyan devletinin fiziki denetimi dışında kalan , Dalmaçya, Trieste ve 'ye işaret etmektedir. Bu nedenle bu bölgeler, doğmakta olan ulusal topluluk için "yeniden ele geçirmeyi" ya da "kurtarılmayı" beklemekteydi.
Terim genel siyasi söyleme 20. yüzyılda geçmiştir. irrendantizmi, ulusal kendi kaderini tayin düşüncesinin bir revizyonizmi olarak değerlendirmektedir. Hiç kuşkusuz, bazen de kötüleyici anlamda, belirli bir bölgede hakim olan statükoyu milliyetçi ya da etnik kriterler doğrultusunda değiştirmeye çalışan politikaları nitelendirmek için geniş ölçüde kullanılmaktadır. İrredantizm, özellikle devlet tabanlı sınır bölgelerinin bir etnik grubu ayırdığı ya da böldüğü veya daha önce birleşmiş bir sistem üzerinde dış bir kontrolün (örneğin sömürgeci) dayatılmaya çalışıldığı durumlarda olasıdır. O zaman "irredantia", "kayıp topraklar" olmaktadır. Bunun bir sonucu olarak irrendantizm, uluslararası aktörler arasında potansiyel veya mevcut bir çatışma kaynağı teşkil eder. Bunun için örnekler çağdaş makropolitik sistemde boldur. Buna göre, Arjantinlilerin, Falkland üzerinde hak iddia ederken İspanyolların da Cebelitarık üzerinde hak iddia etmesi irredantizmin sömürgecilik karşıtı türevlerini temsil etmektedir. Etnik irredantizm, Somali'nin, Etiyopya ve Kenya'daki Somali halklarının Büyük Somali içinde bir araya getirilmesi talepleriyle ya da yeni bağımsızlık döneminde bazı Kıbrıslı Rumlar tarafından öne sürülen Yunanistan ile enosis ya da birlik iddiaları ile örneklenebilir.
Kaynakça
- ^ Nişanyan - Sözlerin Soyağacı: Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü [1] 12 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .:İrredantizm[]
- ^ TDK Büyük Türkçe Sözlük [2] 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: kurtarımcılık[]
- ^ Britannica Encyclopedia
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Irredantizm ya da kurtarimcilik Italyanca kokenli bir sozcuk olup dil din soy ve kultur birlikteligi oldugu halde herhangi bir devletin sinirlari disinda yer alan halk ile soz konusu devletin birlesmesi fikridir Ancak koken itibariyla negatif bir anlam boyutu vardir Etimoloji sozlugunde bu kavram yabanci ulke topraklarindaki soydaslari gerekce ederek yayilma siyaseti olarak belirtilmektedir Genelde de siyasal alanda bu anlamda kullanilmaktadir Bir devletin kendi sinirina yakin yasayan soydaslarinin oturdugu bolgeleri ilhak etme politikasi olarak anlasilmasi soz konusudur Turk Dil Kurumu bu kavrama Turkce alternatif olarak kurtarimcilik seklinde bir sozcuk onermektedir Ulusal birlesme icin 19 yuzyil Italyan hareketinden turetilmis bir terimdir Bu baglamda Italya ile kulturel ve irk baglari olan ancak yeni Italyan devletinin fiziki denetimi disinda kalan Dalmacya Trieste ve ye isaret etmektedir Bu nedenle bu bolgeler dogmakta olan ulusal topluluk icin yeniden ele gecirmeyi ya da kurtarilmayi beklemekteydi Terim genel siyasi soyleme 20 yuzyilda gecmistir irrendantizmi ulusal kendi kaderini tayin dusuncesinin bir revizyonizmi olarak degerlendirmektedir Hic kuskusuz bazen de kotuleyici anlamda belirli bir bolgede hakim olan statukoyu milliyetci ya da etnik kriterler dogrultusunda degistirmeye calisan politikalari nitelendirmek icin genis olcude kullanilmaktadir Irredantizm ozellikle devlet tabanli sinir bolgelerinin bir etnik grubu ayirdigi ya da boldugu veya daha once birlesmis bir sistem uzerinde dis bir kontrolun ornegin somurgeci dayatilmaya calisildigi durumlarda olasidir O zaman irredantia kayip topraklar olmaktadir Bunun bir sonucu olarak irrendantizm uluslararasi aktorler arasinda potansiyel veya mevcut bir catisma kaynagi teskil eder Bunun icin ornekler cagdas makropolitik sistemde boldur Buna gore Arjantinlilerin Falkland uzerinde hak iddia ederken Ispanyollarin da Cebelitarik uzerinde hak iddia etmesi irredantizmin somurgecilik karsiti turevlerini temsil etmektedir Etnik irredantizm Somali nin Etiyopya ve Kenya daki Somali halklarinin Buyuk Somali icinde bir araya getirilmesi talepleriyle ya da yeni bagimsizlik doneminde bazi Kibrisli Rumlar tarafindan one surulen Yunanistan ile enosis ya da birlik iddialari ile orneklenebilir Kaynakca Nisanyan Sozlerin Soyagaci Cagdas Turkcenin Etimolojik Sozlugu 1 12 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Irredantizm olu kirik baglanti TDK Buyuk Turkce Sozluk 2 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde kurtarimcilik olu kirik baglanti Britannica Encyclopedia