Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bir Yaz Gecesi Rüyası (İngilizce: A Midsummer Night's Dream), William Shakespeare'in erken dönem oyunu. İlk basımı 1600 olmakla beraber yazımı ve ilk sahnelenişinin 1594 ya da 1595 yıllarında gerçekleştiği sanılmaktadır. Ana teması aşk ve evliliktir. Karışık ilişkiler üzerinden bu iki kavramın komikliğine vurgu yapmıştır. Olaylar Antik Yunanistan'da bir düğün çevresinde geçmektedir.
| Bir Yaz Gecesi Rüyası | |
|---|---|
A Midsummer Night's Dream | |
 Oberon ile Titania'nın kavgası Ressam:Joseph Noel Paton | |
| Yazar | William Shakespeare |
| İlk gösterim | 1590-1596 arası |
| Ülke | İngiltere |
| Orijinal dil | İngilizce |
| Tür | Komedi |
| Zaman ve mekân | Antik Yunanistan |
Belgelere göre ilk oynanışı 1604 yılında "A Play of Robin Goodfellow" adıyla gerçekleştirildi. Oyunda Ovidius'un dönüşümler'inden ve İngiliz halk masallarından izlere rastlanmakla birlikte olay örgüsünün büyük ölçüde Shakespeare'e dayandığı sanılmaktadır.
1970 yılında Peter Brook'un sahneye koyduğu yapım, oyunun önemli yorumlarından biridir.
Oyun Türkçede genellikle Bir Yaz Gecesi Rüyası ve benzeri adlarla bilinse de, Can Yücel'in Bahar Noktası adıyla yaptığı bir çevirisi de bulunmaktadır.
Oyunun sonunda "Yaramaz" peri Puck aşağıdaki sözlerle başladığı repliğiyle oyunun kapanışını yapar:
Biz gölgeler, kusur işlediysek eğer,
Şöyle düşünün ve bizi hoşgörün:
Bu hayaller görünürken sahnemizde,
Siz de biraz kestirdiniz yerinizde.
Karakterler
- Theseus - Atina Dükü
- Hippolyta - Amazonlar Kraliçesi, Theseus'un nişanlısı
- Egeus - Hermia'nın babası
- Hermia - Egeus'un kızı, Lysander'a âşık
- Lysander - Hermia'nın sevdiği genç ve Hermia'ya âşık olan genç (sonradan Puck sayesinde Helena'ya âşık olur)
- Demetrius - Hermia ile evlenmek isteyen genç
- Helena - Demetrius'a âşık
- Philostrate - Theseus'un şenlikçibaşısı
- Oberon - Periler Kralı
- Titania - Periler Kraliçesi
- Puck (ya da Robin Goodfellow) - Peri
- Bezelye Çiçeği, Örümcek Ağı, Pervane, Hardal Tohumu - Diğer periler
- Peter Quince - Marangoz, ara oyunda Önsöz
- Nick Bottom - Dokumacı, ara oyunda Pyramus
- Francis Flute - Körükçü, ara oyunda Thisbe
- Tom Snout - Tenekeci, ara oyunda Duvar
- Snug - Doğramacı, ara oyunda Aslan
- Robin Starveling - Terzi, ara oyunda Ay Işığı
- Oberon ve Titania'nın hizmetindeki periler
- Theseus ve Hippolyta'nın yanındaki lordlar
- Saraylılar ve yardımcılar
Özet
Theseus ve Hippolyta’nın düğün töreni hazırlıkları yapılmaktadır. Bu sırada Demetrius ve Lysander Hermia’yı sevmektedir... Hermia’nın ise gözü Lysander’dan başka kimseyi görmemektedir.
(1) Ne vardır ki Hermia’nın babası Egeus kendine damat olarak Demetrius’u seçmiştir.
(2) Hermia ile Lysander bu kargaşadan kurtulmak için gece oradan kaçmaya karar verirler.
(3) Lysander Helena’ya bu planı anlatır!!
(4) Helena’nın Demetrius’a âşık olması sonucu Helena da Demetrius’a hemen gidip Lysander’ın ona anlattıklarını anlatır... Gece Hermia ile Lysander kaçarlarken Demetrius onların peşine düşer Helena ise Demetrius’un peşindedir... Yolda giderken bir gezici amatör tiyatro grubu (The Mechanicals (Makineciler) adı altında) tiyatro yapmaktadır. Giderken bir peri sarayına ulaşırlar. Orada dururlar.
(5) Helena Demetrius’a aşkını ilen eder fakat Demetrius onu reddeder.
(6) Periler kraliçesi (Titania) ve kralı (Oberon) her şeyden habersiz Oberon’un kıskançlığı yüzünden tartışmaktadırlar. Oberon’un baş belası hâline gelen Puck ise göze konulan yeni bir aşk iksiri üzerine çalışmaktadır. Bu planlanan aşk iksiri göze konulunca ilk göz açılmasında görülen ilk şeye âşık olmayı içermektedir.
(7) Oberon Titania’ya çok kızgındır ve intikam için bir plan yapar. Puck’dan yeni yaptığı iksiri Titania’nın üzerinde kullanmasını ister. Kendisi ise birbirlerine aşık olması için Helena ile Demetrius’un üzerinde kullanacaktır bu iksiri... Ama Puck aynı zamanda ortalığı karıştırır ve aynı zamanda iksiri Hermia ile Lysander’ın üzerinde kullanır.
(8) O sabah Lysander’ı Helena uyandırır ve ne yazık ki Lysander bu iksir sayesinde gerçek aşkı Hermia’yı unutup Helena’ya âşık olur.
(9) Helena ise Lysander’ın onunla eğlendiğini düşünür.
(10) Bu sırada Hermia bunu öğrenir ve Lysander’a neyin değiştiğini sorar. Daha sonra Puck Bottom’ı eşeğe çevirir.
(11) Bottom oturur ve bekler...
(12) Bu sırada Titania uyanır ve Bottom’a âşık olur. Oberon Puck’ın raporunu duyar. Rapor şöyledir: 1. Titania Battom’a âşıktır. 2. Lysander ise Helena’ya âşıktır. Helena bir yanlıştır çünkü o ismin Hermia olması gerekmektedir.
(13) Oberon Puck’a görevini kötüye kullandığını söyler. Oberon bunu duyunca iksiri hemen Demetrius’un üzerinde kullanır ve
(14) Puck’ı da Helena'yı bulması için yollar. Lysander ve Demetrius Helena’ya aşklarını itiraf ederler.
(15) Ama Helena hâlâ onların şaka yaptığını düşünmektedir. Hermia ve Helena birbirlerine çok sinirlidirler.
(16) Hermia Lysander’ın neden böyle yaptığına bir anlam veremez. Lysander ile Demetrius birbirlerini dövmek istemektedirler... Oberon Puck’a ormanda göz gözü görmeyecek kadar koyu bir sis yapmasını ister. Bu arada Demetrius Lysander’dan bir yumruk yer. Sis sayesinde bir anda çok yorgun olduklarını hissederek Hermia, Helena, Lysander Demetrius, Titania ve Bottom uykuya dalarlar.
(17) Oberon ve Puck bütün uyuyanların üstüne sihirli tozu serperler. Bu toz her şeyin eski hâline gelmesini sağlayacaktır. Bütün uyuyanlar uykularından uyanır. Fakat Bottom onlardan daha sonra uyanır. Demetrius uyandıktan sonra Hermia’ya olan aşkının bittiğini ve şimdi sadece aşkının Helena’ya olduğunu açıklar. The mechanicals (Makineciler) gezici tiyatro grubu (Bottom, Quince, Snug, Flute, Robin, Snout) kutlama için görevlerini yerine getirirler. Oberon ve Titania bütün courd’ları (Hippolyta, Theseus, Egeus, Philostarate) kutsaması için perileri çağırır. Puck bütün dinleyicilere şunu anons eder...
(18) Hepiniz “Bottom’ın rüyası’na” şahitlik ettiniz. {“Yani tüm bu yaşananlar sadece Bottom’ın rüyasıdır.”}
Türkçeye çeviriler
- Yaz Ortasında Bir Gecelik Rüya. Çev. Nureddin Sevin. İstanbul: Hilmi Kitabevi, 1936.
- Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası. Çev. Nureddin Sevin. Ankara: Maarif Matbaası, 1944
- Bahar Noktası. Çev. Can Yücel. 1981. İstanbul: Papirüs Yayınları, 1996.
- Bir Yaz Gecesi Rüyası. Çev. Bülent Bozkurt. 1987. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1999.
- Yaz Gecesi Rüyası. Çev. Can Doğan. 2005. İstanbul: Mitos Boyut, 2005.
- Bir Yaz Gecesi Rüyası. Çev. Özdemir Nutku. 2010. İzmir: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2012
Dipnotları
- ^ Bu isimlerde Shakespeare iki anlam kullanıp kelime oyunu yapmaktadır. Bunlar özel isim olmakla beraber İngilizcede quince=ayva, bottom=kıç, flute=flut, snout=hayvan burnu, snug=sıcak rahatlık anlamlarına gelmektedir. Bunlar aşağı sınıftan kişiler olup The Mechanicals (Makineciler) adı taşıyan bir amatör gezici tiyatro grubu üyeleridir.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Bir Yaz Gecesi Rüyası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Vikikaynak'ta Bir Yaz Gecesi Rüyası oyunu tam metni 27 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme tarihi: 29.06.2009)
- HTML versiyonu 14 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Open Source Shakespeare(İngilizce) (Erişme tarihi:29.06.2009)
- (İngilizce) (Erişme tarihi:29.06.2009)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir Yaz Gecesi Ruyasi Ingilizce A Midsummer Night s Dream William Shakespeare in erken donem oyunu Ilk basimi 1600 olmakla beraber yazimi ve ilk sahnelenisinin 1594 ya da 1595 yillarinda gerceklestigi sanilmaktadir Ana temasi ask ve evliliktir Karisik iliskiler uzerinden bu iki kavramin komikligine vurgu yapmistir Olaylar Antik Yunanistan da bir dugun cevresinde gecmektedir Bir Yaz Gecesi RuyasiA Midsummer Night s DreamOberon ile Titania nin kavgasi Ressam Joseph Noel PatonYazarWilliam ShakespeareIlk gosterim1590 1596 arasiUlkeIngiltereOrijinal dilIngilizceTurKomediZaman ve mekanAntik YunanistanBir Yaz Gecesi Ruyasi nin ilk sayfasi 1623 Bir Yaz Gecesi Ruyasi IV bolum I kisim Gravur Henry Fuseli 1796 Belgelere gore ilk oynanisi 1604 yilinda A Play of Robin Goodfellow adiyla gerceklestirildi Oyunda Ovidius un donusumler inden ve Ingiliz halk masallarindan izlere rastlanmakla birlikte olay orgusunun buyuk olcude Shakespeare e dayandigi sanilmaktadir 1970 yilinda Peter Brook un sahneye koydugu yapim oyunun onemli yorumlarindan biridir Oyun Turkcede genellikle Bir Yaz Gecesi Ruyasi ve benzeri adlarla bilinse de Can Yucel in Bahar Noktasi adiyla yaptigi bir cevirisi de bulunmaktadir Oyunun sonunda Yaramaz peri Puck asagidaki sozlerle basladigi repligiyle oyunun kapanisini yapar Biz golgeler kusur islediysek eger Soyle dusunun ve bizi hosgorun Bu hayaller gorunurken sahnemizde Siz de biraz kestirdiniz yerinizde KarakterlerTheseus Atina Duku Hippolyta Amazonlar Kralicesi Theseus un nisanlisi Egeus Hermia nin babasi Hermia Egeus un kizi Lysander a asik Lysander Hermia nin sevdigi genc ve Hermia ya asik olan genc sonradan Puck sayesinde Helena ya asik olur Demetrius Hermia ile evlenmek isteyen genc Helena Demetrius a asik Philostrate Theseus un senlikcibasisi Oberon Periler Krali Titania Periler Kralicesi Puck ya da Robin Goodfellow Peri Bezelye Cicegi Orumcek Agi Pervane Hardal Tohumu Diger periler Peter Quince Marangoz ara oyunda Onsoz Nick Bottom Dokumaci ara oyunda Pyramus Francis Flute Korukcu ara oyunda Thisbe Tom Snout Tenekeci ara oyunda Duvar Snug Dogramaci ara oyunda Aslan Robin Starveling Terzi ara oyunda Ay Isigi Oberon ve Titania nin hizmetindeki periler Theseus ve Hippolyta nin yanindaki lordlar Saraylilar ve yardimcilarOzetTheseus ve Hippolyta nin dugun toreni hazirliklari yapilmaktadir Bu sirada Demetrius ve Lysander Hermia yi sevmektedir Hermia nin ise gozu Lysander dan baska kimseyi gormemektedir 1 Ne vardir ki Hermia nin babasi Egeus kendine damat olarak Demetrius u secmistir 2 Hermia ile Lysander bu kargasadan kurtulmak icin gece oradan kacmaya karar verirler 3 Lysander Helena ya bu plani anlatir 4 Helena nin Demetrius a asik olmasi sonucu Helena da Demetrius a hemen gidip Lysander in ona anlattiklarini anlatir Gece Hermia ile Lysander kacarlarken Demetrius onlarin pesine duser Helena ise Demetrius un pesindedir Yolda giderken bir gezici amator tiyatro grubu The Mechanicals Makineciler adi altinda tiyatro yapmaktadir Giderken bir peri sarayina ulasirlar Orada dururlar 5 Helena Demetrius a askini ilen eder fakat Demetrius onu reddeder 6 Periler kralicesi Titania ve krali Oberon her seyden habersiz Oberon un kiskancligi yuzunden tartismaktadirlar Oberon un bas belasi haline gelen Puck ise goze konulan yeni bir ask iksiri uzerine calismaktadir Bu planlanan ask iksiri goze konulunca ilk goz acilmasinda gorulen ilk seye asik olmayi icermektedir 7 Oberon Titania ya cok kizgindir ve intikam icin bir plan yapar Puck dan yeni yaptigi iksiri Titania nin uzerinde kullanmasini ister Kendisi ise birbirlerine asik olmasi icin Helena ile Demetrius un uzerinde kullanacaktir bu iksiri Ama Puck ayni zamanda ortaligi karistirir ve ayni zamanda iksiri Hermia ile Lysander in uzerinde kullanir 8 O sabah Lysander i Helena uyandirir ve ne yazik ki Lysander bu iksir sayesinde gercek aski Hermia yi unutup Helena ya asik olur 9 Helena ise Lysander in onunla eglendigini dusunur 10 Bu sirada Hermia bunu ogrenir ve Lysander a neyin degistigini sorar Daha sonra Puck Bottom i esege cevirir 11 Bottom oturur ve bekler 12 Bu sirada Titania uyanir ve Bottom a asik olur Oberon Puck in raporunu duyar Rapor soyledir 1 Titania Battom a asiktir 2 Lysander ise Helena ya asiktir Helena bir yanlistir cunku o ismin Hermia olmasi gerekmektedir 13 Oberon Puck a gorevini kotuye kullandigini soyler Oberon bunu duyunca iksiri hemen Demetrius un uzerinde kullanir ve 14 Puck i da Helena yi bulmasi icin yollar Lysander ve Demetrius Helena ya asklarini itiraf ederler 15 Ama Helena hala onlarin saka yaptigini dusunmektedir Hermia ve Helena birbirlerine cok sinirlidirler 16 Hermia Lysander in neden boyle yaptigina bir anlam veremez Lysander ile Demetrius birbirlerini dovmek istemektedirler Oberon Puck a ormanda goz gozu gormeyecek kadar koyu bir sis yapmasini ister Bu arada Demetrius Lysander dan bir yumruk yer Sis sayesinde bir anda cok yorgun olduklarini hissederek Hermia Helena Lysander Demetrius Titania ve Bottom uykuya dalarlar 17 Oberon ve Puck butun uyuyanlarin ustune sihirli tozu serperler Bu toz her seyin eski haline gelmesini saglayacaktir Butun uyuyanlar uykularindan uyanir Fakat Bottom onlardan daha sonra uyanir Demetrius uyandiktan sonra Hermia ya olan askinin bittigini ve simdi sadece askinin Helena ya oldugunu aciklar The mechanicals Makineciler gezici tiyatro grubu Bottom Quince Snug Flute Robin Snout kutlama icin gorevlerini yerine getirirler Oberon ve Titania butun courd lari Hippolyta Theseus Egeus Philostarate kutsamasi icin perileri cagirir Puck butun dinleyicilere sunu anons eder 18 Hepiniz Bottom in ruyasi na sahitlik ettiniz Yani tum bu yasananlar sadece Bottom in ruyasidir Turkceye cevirilerYaz Ortasinda Bir Gecelik Ruya Cev Nureddin Sevin Istanbul Hilmi Kitabevi 1936 Bir Yaz Donumu Gecesi Ruyasi Cev Nureddin Sevin Ankara Maarif Matbaasi 1944 Bahar Noktasi Cev Can Yucel 1981 Istanbul Papirus Yayinlari 1996 Bir Yaz Gecesi Ruyasi Cev Bulent Bozkurt 1987 Istanbul Remzi Kitabevi 1999 Yaz Gecesi Ruyasi Cev Can Dogan 2005 Istanbul Mitos Boyut 2005 Bir Yaz Gecesi Ruyasi Cev Ozdemir Nutku 2010 Izmir Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari 2012Dipnotlari Bu isimlerde Shakespeare iki anlam kullanip kelime oyunu yapmaktadir Bunlar ozel isim olmakla beraber Ingilizcede quince ayva bottom kic flute flut snout hayvan burnu snug sicak rahatlik anlamlarina gelmektedir Bunlar asagi siniftan kisiler olup The Mechanicals Makineciler adi tasiyan bir amator gezici tiyatro grubu uyeleridir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bir Yaz Gecesi Ruyasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikikaynak ta Bir Yaz Gecesi Ruyasi oyunu tam metni 27 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisme tarihi 29 06 2009 HTML versiyonu 14 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Open Source Shakespeare Ingilizce Erisme tarihi 29 06 2009 Ingilizce Erisme tarihi 29 06 2009