I. Hâkim (tam adı: Ebû’l-'Abbâs ʿAhmed "el-Hâkim biʿEmr i’l-Lâh" ; (Arapça : ʾabū al-ʿabbās ʾaḥmad al-ḥākim biʾamr allāh, Arapça: أبو العباس أحمد الحاكم بأمر الله)(ö. 1302), Ellidokuzuncu İslam Halifesi.
I. Hakim | |||||
---|---|---|---|---|---|
Abbâsî Halifesi (39.) Kahire'de Memlukler koruması altında | |||||
Hüküm süresi | 1262-1302 | ||||
Önce gelen | Mustansır | ||||
Sonra gelen | I. Müstekfi | ||||
Ölüm | 1302 Kahire | ||||
| |||||
Hanedan | Kahire'de Abbâsî Hanedanı (39. Abbasi halifesi) | ||||
Babası | Muktadî | ||||
Dini | Sünni İslam |
Abbasi hanedanına mensuptur. 1262-1302 yılları arasında Memlük Devleti'nin koruması altında Kahire'de halifelik yapmıştır.
Biyografi
Mısır'da halife olmadan önce
Ebu'l Abbas Ahmed, Abbasi sülalesinden olup 1118-1135 döneminde Bağdat'ta 29. Abbâsî halifesi olarak hüküm süren Mustarşid'den dört göbek ileride bir kuzen ve 1135-1136 döneminde 30. Abbasi halifesi olan Halife Raşid'in iki göbek ilerisinde kuzen idi. Bu kişi Bağdat Kuşatması (1258)'dan sonra şehri eline geçiren Moğolların Bağdat'ı tahrip edip, surları, binaları ve kütüphaneleri yıkıp, halkın büyük bir kısmını kılıçtan geçirip katliama tabi tuttukları felaket sıralarında daha genç yaşında iken Bağdat'tan kaçıp kurtulmuştu.
Bu 15 yaşındaki genç Fırat Nehri üzerinde bulunan Ana mevkiinde, Memlük Devleti hükümdarlığını eline geçirmiş olan Sultan Baybars'ın rakibi ve düşmanı olan, bir kölemen emiri olup kendi kendisine Halep Emiri görevini üzerine almış olan Emir Akkuş El-Barlı tarafından halife ilan edilmişti. 15 yaşında bir genç olan Ebu'l Abbas Ahmed, halifelik adı olarak "El-Hakim" adını almıştı.
Diğer taraftan 37. ve son Bağdat Abbasi halifesi olan Mutasım'ın amcası; 35. Bağdat Abbasi halifesi olan Zahir'in oğlu ve 36. Bağdat Abbâsî halifesi olan Mustansır'in erkek kardeşi olan Ebu ül-Kasım Ahmed Bağdat Kuşatması (1258) felaketinde Bağdat'tan kaçıp Mısır'a sığınmıştı. O zaman yeni olarak Memluk Devleti tahtını eline geçirmiş olan Sultan Baybars onun Kahire'ye gelişini kabul etmiş; onunla tanışmıştı. Ebu ül-Kasım Ahmed'in Memluklular devleti tarafından halife olarak kabul edildiğini bildirmişti. Ebu ül-Kasım Ahmed halifelik merkezinin hiçbir politik iktidar gücü olmadan Kahire'de bulunmasını da kabul ettiğini bildirdi. Ebu ül-Kasım Ahmed bunun üzerine Memlükler koruması altında Abbâsî Halifesi olarak halifelik ismi olarak Mûstansır (uzun adı El-Mûstensir Billâh) adını aldı. 17 Haziran'da tüm Memlüklü arazilerinde halife Mustansır adı da Cuma hutbelerinde okundu. Halife Mustansır'a Kahire adasında bir konak ve korumalar verildi. Halife Mustansır Memluk Devleti içinde hiç politik gücü olmadan yaşamaya başladı. Fakat Bağdat'ı Moğollardan geri alıp orada hüküm sürmeyi hedef edinmişti ve bunu için hiç durmadan Sulatan Baybars'tan asker ve finansman istemeye başladı. En sonunda 3 Eylül Sultan Baybars Memluk Devleti'e ait olan Suriye'de devlet işlerine bakmak için Şam'a giderken halife Mustansır'ı da yanında Şam'a götürdü. Burada halifenin emrine 3,000 Bedevi Arap askerden oluşan bir ordu verdi. Bu küçük orduya özellikle Moğollar tarafından Musul Atabeyliği'nden atılmış olan Bedreddin Lulu'nun oğulları da birlikleri ile katıldı. 19 Ekim 1261'de bu ordu başında Halife Mustansır Bağdad hedefi ile Şam'dan yola çıktı. Bu ordu Fırat Nehri üzerinde Ana mevkine yetişkinde Halife Mustansır burada halifelik ilan etmiş ama bunun için Abbasi halifelerine akrabalık derecesi Mustansır'den çok daha zayıf olan 15 yaşında bir genç olan "El-Hakim" ile karşılaştı. Bazı silsilenameler El-Hakim'i Memlüklu Abbasi halifesini Mustansır'ın yakın akrabası olarak göstermektedirler; ama bunun olasılığı azdır. Genç El-Hakim Mustansır'e biat edip kendine bağlı birliklerle ona katıldı.
Halife ordusu Fırat Nehri kıyısında bulunan Anbar bölgesinde bulunan Hit adlı bir şehre girdiğinde Bağdat'taki Moğol valisi Anbar bölgesinde olan bu gelişmeyi haber aldı. Bu iki Abbasi sülalesi mensubunu ihtiva eden halife ordusu üzerine bir Moğol birliği gönderdi. Abbâsî halifesi Mustansır ve maiyetinde El-Hakim'e bağlı Arap ordusu, üzerine gönderilen Moğol birliğini mağlup etti. Fakat kaçmakta görünen Moğol birliğini Bağdad yönünde kovalamakta iken Gitrta yakında bir pusuya düşürüldüler. 28 Kasım 1261'de yapılan çarpışmada halife Mustansır Moğollar tarafından öldürüldü. Genç El-Hakim kaçmayı başarıp bundan sonra Kahire'ye gitmeye karar verdi
Genç El-Hakim Kahire'ye vardığında Sultan Baybars'la görüştü ve I. Hakim'in Abbasi halifelik iddiasını Sultan Baybars kabul etti. El-Hakim'i yine ona hiçbir politik iktidar ve imtiyaz vermeden, Abbasi Halifesi olarak halifelik tahtına geçirdi. El-Hakim Abbasi halifesi I. Hakim halifelik ismini aldı.
Halifelik dönemi
Kaynakça
- Bu madde kısmen veya tümüyle Fransızca Wikipedia "Al-Hakim_Ier_(Abbasside_du_Caire)" maddesi kaynaklıdır: [1] 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca)(Erişme: 8.12.2016)
I. Hâkim Doğumu: ? Ölümü: 1302 | ||
Sünni İslam unvanları | ||
---|---|---|
Önce gelen Mustansir | İslam Halifesi 1262 - 1302 | Sonra gelen I. Müstekfi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Hakim tam adi Ebu l Abbas ʿAhmed el Hakim biʿEmr i l Lah Arapca ʾabu al ʿabbas ʾaḥmad al ḥakim biʾamr allah Arapca أبو العباس أحمد الحاكم بأمر الله o 1302 Ellidokuzuncu Islam Halifesi I HakimAbbasi Halifesi 39 Kahire de Memlukler korumasi altindaHukum suresi1262 1302Once gelenMustansirSonra gelenI MustekfiOlum1302 KahireTam adiEbu l Abbas ʿAhmed el Hakim biʿEmr i l LahHanedanKahire de Abbasi Hanedani 39 Abbasi halifesi BabasiMuktadiDiniSunni Islam Abbasi hanedanina mensuptur 1262 1302 yillari arasinda Memluk Devleti nin korumasi altinda Kahire de halifelik yapmistir BiyografiMisir da halife olmadan once Ebu l Abbas Ahmed Abbasi sulalesinden olup 1118 1135 doneminde Bagdat ta 29 Abbasi halifesi olarak hukum suren Mustarsid den dort gobek ileride bir kuzen ve 1135 1136 doneminde 30 Abbasi halifesi olan Halife Rasid in iki gobek ilerisinde kuzen idi Bu kisi Bagdat Kusatmasi 1258 dan sonra sehri eline geciren Mogollarin Bagdat i tahrip edip surlari binalari ve kutuphaneleri yikip halkin buyuk bir kismini kilictan gecirip katliama tabi tuttuklari felaket siralarinda daha genc yasinda iken Bagdat tan kacip kurtulmustu Bu 15 yasindaki genc Firat Nehri uzerinde bulunan Ana mevkiinde Memluk Devleti hukumdarligini eline gecirmis olan Sultan Baybars in rakibi ve dusmani olan bir kolemen emiri olup kendi kendisine Halep Emiri gorevini uzerine almis olan Emir Akkus El Barli tarafindan halife ilan edilmisti 15 yasinda bir genc olan Ebu l Abbas Ahmed halifelik adi olarak El Hakim adini almisti Diger taraftan 37 ve son Bagdat Abbasi halifesi olan Mutasim in amcasi 35 Bagdat Abbasi halifesi olan Zahir in oglu ve 36 Bagdat Abbasi halifesi olan Mustansir in erkek kardesi olan Ebu ul Kasim Ahmed Bagdat Kusatmasi 1258 felaketinde Bagdat tan kacip Misir a siginmisti O zaman yeni olarak Memluk Devleti tahtini eline gecirmis olan Sultan Baybars onun Kahire ye gelisini kabul etmis onunla tanismisti Ebu ul Kasim Ahmed in Memluklular devleti tarafindan halife olarak kabul edildigini bildirmisti Ebu ul Kasim Ahmed halifelik merkezinin hicbir politik iktidar gucu olmadan Kahire de bulunmasini da kabul ettigini bildirdi Ebu ul Kasim Ahmed bunun uzerine Memlukler korumasi altinda Abbasi Halifesi olarak halifelik ismi olarak Mustansir uzun adi El Mustensir Billah adini aldi 17 Haziran da tum Memluklu arazilerinde halife Mustansir adi da Cuma hutbelerinde okundu Halife Mustansir a Kahire adasinda bir konak ve korumalar verildi Halife Mustansir Memluk Devleti icinde hic politik gucu olmadan yasamaya basladi Fakat Bagdat i Mogollardan geri alip orada hukum surmeyi hedef edinmisti ve bunu icin hic durmadan Sulatan Baybars tan asker ve finansman istemeye basladi En sonunda 3 Eylul Sultan Baybars Memluk Devleti e ait olan Suriye de devlet islerine bakmak icin Sam a giderken halife Mustansir i da yaninda Sam a goturdu Burada halifenin emrine 3 000 Bedevi Arap askerden olusan bir ordu verdi Bu kucuk orduya ozellikle Mogollar tarafindan Musul Atabeyligi nden atilmis olan Bedreddin Lulu nun ogullari da birlikleri ile katildi 19 Ekim 1261 de bu ordu basinda Halife Mustansir Bagdad hedefi ile Sam dan yola cikti Bu ordu Firat Nehri uzerinde Ana mevkine yetiskinde Halife Mustansir burada halifelik ilan etmis ama bunun icin Abbasi halifelerine akrabalik derecesi Mustansir den cok daha zayif olan 15 yasinda bir genc olan El Hakim ile karsilasti Bazi silsilenameler El Hakim i Memluklu Abbasi halifesini Mustansir in yakin akrabasi olarak gostermektedirler ama bunun olasiligi azdir Genc El Hakim Mustansir e biat edip kendine bagli birliklerle ona katildi Halife ordusu Firat Nehri kiyisinda bulunan Anbar bolgesinde bulunan Hit adli bir sehre girdiginde Bagdat taki Mogol valisi Anbar bolgesinde olan bu gelismeyi haber aldi Bu iki Abbasi sulalesi mensubunu ihtiva eden halife ordusu uzerine bir Mogol birligi gonderdi Abbasi halifesi Mustansir ve maiyetinde El Hakim e bagli Arap ordusu uzerine gonderilen Mogol birligini maglup etti Fakat kacmakta gorunen Mogol birligini Bagdad yonunde kovalamakta iken Gitrta yakinda bir pusuya dusurulduler 28 Kasim 1261 de yapilan carpismada halife Mustansir Mogollar tarafindan olduruldu Genc El Hakim kacmayi basarip bundan sonra Kahire ye gitmeye karar verdi Genc El Hakim Kahire ye vardiginda Sultan Baybars la gorustu ve I Hakim in Abbasi halifelik iddiasini Sultan Baybars kabul etti El Hakim i yine ona hicbir politik iktidar ve imtiyaz vermeden Abbasi Halifesi olarak halifelik tahtina gecirdi El Hakim Abbasi halifesi I Hakim halifelik ismini aldi Halifelik donemiKaynakcaBu madde kismen veya tumuyle Fransizca Wikipedia Al Hakim Ier Abbasside du Caire maddesi kaynaklidir 1 20 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Fransizca Erisme 8 12 2016 I HakimAbbasi MemlukDogumu Olumu 1302Sunni Islam unvanlariOnce gelen Mustansir Islam Halifesi 1262 1302 Sonra gelen I Mustekfi