Botulinum toksini, Clostridium botulinum bakterisinin ve ilgili türlerin oluşturduğu nörotoksik bir proteindir. Akson uçlarından asetilkolin nörotransmiterinin salınımını önleyerek yumuşak felce (flask paralizi) yol açar. Bu bakterinin enfeksiyonu botulizm hastalığına sebep olur. Tıbbi ve kozmetik amaçlarla da kullanılan bir toksindir.
Ticari olarak Botox (onabotulinumtoxinA), Dysport/Azzalure (abobotulinumtoxinA), Xeomin/Bocouture (incobotulinumtoxinA) ve Jeuveau (prabotulinumtoxinA) adlarıyla piyasada bulunur; ancak bu ürünlerin tamamına botoks denilmesi de yaygındır.
Botolinum toksinin yedi temel türü A'dan G'ye harflerle anılır. Yeni türler bulunmaya devam edilmektedir. A ve B türleri insanlarda hastalığa yol açabilmekle birlikte ticari ve tıbbi kullanım alanları da vardır.
Botolinum toksini, bilinen en zehirli maddelerdendir[].
Tıbbi amaçlı kullanım alanları
Tıpta kullanımı çok yaygın olup, strabismus, , , inme, beyin hasarı ve serebral palsi hastalarindaki spastisite ve tetanos tedavisinde ve plastik cerrahi ile kozmetik alanında da 2002 yılından beri özellikle yüzdeki kırışıklıkların giderilmesinde kullanılmaktadır. Bunun haricinde aşırı terleme hastalarında ve reyno fenomeni tedavisindede kullanılmaktadır.
Tarihçe
1817 ve 1822 arasında Alman fizikçi ve şair tarafından "sausage poison" ve "fatty poison" olarak tanımlanmıştır.
1870'te başka bir Alman fizikçi Muller latinceden botulus = "sausage" isimlendirmesini yaptı. 1895'te ilk defa Clostridium botulinum bakterisini ayrıştırmayı başardı. 1944'te Clostridium botulinum bakterisini terbite etti ve toksinini ayrıştırdı. 1949 yılında ise Burgen ve arkadaşları botulinum toksinini faaliyetleri azaltıcı etkisini keşfettiler.
1973 yılında 'den Alan B Scott A Tipi botoksu (BTX-A) maymunlarda denedi. 1980 yılında ise botoksu resmî olarak ilk defa insanlar üzerinde şaşılığı giderme amaçlı kullandı.
1989 Kasım ayında BTX-A (BOTOX) US Food and Drug Administration (FDA) tarafından gözde şaşılık tedavisi için yüzün yarısında görünen kasılmalarda 12 yaş üzeri hastalar için onaylandı.
BTX-A'nın ilk kozmetik etkisi göz doktoru Jean Carruthers ve cildiyeci Alastair Carruthers isimli çift tarafından Vancouver'da tanımlandı. 15 Nisan 2002'de FDA type A (BOTOX Cosmetic) kaş arasındaki kırışıkları yumuşattığını geçici olarak onayladı. BTX-A'nın ayrıca koltuk altı terlemelerini azaltıcı etkisi de onaylandı. BTX-A'nın migren, astım, obezite gibi birçok hastalık üzerindeki etkisi birçok AB ülkesinde onay beklemektedir.
Botulinium Toxin Type B (BTX-B)2nin cervical tedavisine uygunluğu ise 21 kasım 2000 yılında onaylanmıştır. Ticari ismi ABD'de Myobloc, AB'de ise Neurobloc'tur.
Kaynakça
- ^ Kanra, Güler. "Biyolojik Toksinler". 8 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2008.
- ^ Erbguth, Frank J. (2004). "Historical notes on botulism, Clostridium botulinum, botulinum toxin, and the idea of the therapeutic use of the toxin". Movement Disorders. Movement Disorder Society (Wiley). 19 (S8): S2-S6. doi:10.1002/mds.20003.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- A Poison that can Heal 20 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . from the FDA
- How Stuff Works - Botox 6 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pros and Cons of using Botox for Vagininsmus 20 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Does Botox get into the brain? Troubling research contradicts earlier findings about the treatment 1 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Botulinum toksini Clostridium botulinum bakterisinin ve ilgili turlerin olusturdugu norotoksik bir proteindir Akson uclarindan asetilkolin norotransmiterinin salinimini onleyerek yumusak felce flask paralizi yol acar Bu bakterinin enfeksiyonu botulizm hastaligina sebep olur Tibbi ve kozmetik amaclarla da kullanilan bir toksindir Botulinum toksini Ticari olarak Botox onabotulinumtoxinA Dysport Azzalure abobotulinumtoxinA Xeomin Bocouture incobotulinumtoxinA ve Jeuveau prabotulinumtoxinA adlariyla piyasada bulunur ancak bu urunlerin tamamina botoks denilmesi de yaygindir Botolinum toksinin yedi temel turu A dan G ye harflerle anilir Yeni turler bulunmaya devam edilmektedir A ve B turleri insanlarda hastaliga yol acabilmekle birlikte ticari ve tibbi kullanim alanlari da vardir Botolinum toksini bilinen en zehirli maddelerdendir kaynak belirtilmeli Tibbi amacli kullanim alanlariTipta kullanimi cok yaygin olup strabismus inme beyin hasari ve serebral palsi hastalarindaki spastisite ve tetanos tedavisinde ve plastik cerrahi ile kozmetik alaninda da 2002 yilindan beri ozellikle yuzdeki kirisikliklarin giderilmesinde kullanilmaktadir Bunun haricinde asiri terleme hastalarinda ve reyno fenomeni tedavisindede kullanilmaktadir Tarihce1817 ve 1822 arasinda Alman fizikci ve sair tarafindan sausage poison ve fatty poison olarak tanimlanmistir 1870 te baska bir Alman fizikci Muller latinceden botulus sausage isimlendirmesini yapti 1895 te ilk defa Clostridium botulinum bakterisini ayristirmayi basardi 1944 te Clostridium botulinum bakterisini terbite etti ve toksinini ayristirdi 1949 yilinda ise Burgen ve arkadaslari botulinum toksinini faaliyetleri azaltici etkisini kesfettiler 1973 yilinda den Alan B Scott A Tipi botoksu BTX A maymunlarda denedi 1980 yilinda ise botoksu resmi olarak ilk defa insanlar uzerinde sasiligi giderme amacli kullandi 1989 Kasim ayinda BTX A BOTOX US Food and Drug Administration FDA tarafindan gozde sasilik tedavisi icin yuzun yarisinda gorunen kasilmalarda 12 yas uzeri hastalar icin onaylandi BTX A nin ilk kozmetik etkisi goz doktoru Jean Carruthers ve cildiyeci Alastair Carruthers isimli cift tarafindan Vancouver da tanimlandi 15 Nisan 2002 de FDA type A BOTOX Cosmetic kas arasindaki kirisiklari yumusattigini gecici olarak onayladi BTX A nin ayrica koltuk alti terlemelerini azaltici etkisi de onaylandi BTX A nin migren astim obezite gibi bircok hastalik uzerindeki etkisi bircok AB ulkesinde onay beklemektedir Botulinium Toxin Type B BTX B 2nin cervical tedavisine uygunlugu ise 21 kasim 2000 yilinda onaylanmistir Ticari ismi ABD de Myobloc AB de ise Neurobloc tur Kaynakca Kanra Guler Biyolojik Toksinler 8 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2008 Erbguth Frank J 2004 Historical notes on botulism Clostridium botulinum botulinum toxin and the idea of the therapeutic use of the toxin Movement Disorders Movement Disorder Society Wiley 19 S8 S2 S6 doi 10 1002 mds 20003 Ayrica bakinizDis baglantilarA Poison that can Heal 20 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde from the FDA How Stuff Works Botox 6 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pros and Cons of using Botox for Vagininsmus 20 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Does Botox get into the brain Troubling research contradicts earlier findings about the treatment 1 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Protein ile ilgili bu madde bir taslaktir Icerigini gelistirerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz