Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Mayıs 2020) () |
Eddington deneyi, 1919'da İngiliz gök bilimciler Frank Watson Dyson ve Arthur Stanley Eddington tarafından düzenlenen gözlemsel bir Genel Görelilik testiydi. Gözlemler, biri Batı Afrika Príncipe adasına, diğeri ise Brezilya'nın Sobral kasabasına olmak üzere iki seferle 29 Mayıs 1919'daki tam güneş tutulması sırasında gerçekliştirildi. Bu gözlemin amacı, Güneş'in yanından geçen yıldız ışığının, güneşin kütleçekiminden kaynaklanan sapmasını ölçmekti. Bu sapmanın değeri Albert Einstein tarafından 1911 tarihli bir makalede öngörülmüştü ve 1915 Genel Görelilik teorisi için önerilen testlerden biriydi. Gözlem sonuçları Eddington tarafından Londra Kraliyet Cemiyeti'ne sunuldu ve bazı görüşmelerden sonra kabul edildi. Gazetede sonuçlarının yer almasının ardından, Einstein ve teorileri dünya çapında ün kazandı.
Arka plan
Yerçekimi ışığının sapmasının ilk değerlendirmelerinden biri, 1801'de, Johann Georg von Soldner Newton'un yerçekiminin büyük bir nesnenin yanından geçtiğinde yıldız ışığının sapacağını öngördüğünü belirttiğinde yayınlandı. Başlangıçta, 1911'de yayınlanan bir makalede Einstein, ışık sapmasının miktarının Newton değeriyle aynı olduğunu yanlış hesaplamıştı. Arjantinli bir ekip tarafından 1912'de Brezilya'da bir tutulmanın gözlemini yaparak sapma miktarını ölçme planları vardı, ancak kötü hava koşulları gözlem yapılmasını engelledi. Eddington, 1912 tutulmasını gözlemlemek için bir Brezilya seferine katıldı.
Einstein'ın genel görelilik üzerine ana çalışması 1915'e kadar yayınlanmamış olsa da, o zamandan önce 1911 hesaplamasının yanlış olduğunu ve aslında Newton modelinde öngörülen etkinin genel görelilik tarafından öngörülen değerin sadece yarısı olduğunun farkındaydı. Bu, teorisi için olası bir test önerdi ve 1913'te Einstein, George Ellery Hale'den Güneş'ten geçerken bir yıldızdan gelen ışık sapmasını tespit etmenin bir yolunu önermesini istedi. Hale bunun toplam güneş tutulması sırasında yapılabileceğini söyledi. Bu, 1914'te gerçekleşen Alman ve ABD gök bilimcileriyle bir başka tutulma seferine yol açtı. Einstein'ın o sırada çalıştığı Berlin Üniversitesi'nden Erwin Finlay-Freundlich tarafından düzenlendi ve Lick Gözlemevi'nden ABD gök bilimcisi William Wallace Campbell'ı içeriyordu. 21 Ağustos tutulmasını gözlemlemek için Kırım'a gitti. Ancak, Birinci Dünya Savaşı o yılın Temmuz ayında başladı ve Almanya 1 Ağustos'ta Rusya'ya savaş ilan etti. Alman gök bilimciler ya eve dönmek zorunda kaldı ya da Ruslar tarafından esir alındı. ABD'li gök bilimcile ise gözaltına alınmamasına rağmen, bulutlar tutulma sırasında gözlem yapılmasını engelledi.
Eddington'ın genel göreliliğe ilgisi 1916'da, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Hollandalı fizikçi Willem de Sitter tarafından İngiltere'deki Kraliyet Astronomi Derneği'ne gönderilen Einstein'ın (1915'te Almanya'da Berlin'de sunulan) makalelerini okuduğu zaman başladı. Daha sonra teoriyi anlayan az sayıdaki insandan biri olduğu söylenen Eddington, 1916'da British Association'daki bir toplantıda önemini fark etti ve görelilik üzerine ders verdi. Teoriyi ışık sapmasının tutulma gözlemleri gibi yöntemlerle test etmenin önemini vurguladı ve Astronom Royal, Frank Watson Dyson, Mayıs 1919'da tutulma için böyle bir test için özellikle uygun olacak planlar yapmaya başladı. Eddington ise, Fizik Derneği için, genel görelilik hakkında Yerçekimi Görelilik Teorisi Raporu (1918) adında büyük rapor hazırlamıştır. Eddington ayrıca 1913'ten beri astronomi profesörü olduğu Cambridge Üniversitesi'nde görelilik üzerine dersler vermiştir.
İngiltere'de savaş zamanı zorunlu askerlik 1917'de tanıtıldı. 34 yaşındayken Eddington orduya hazırlanmaya hak kazandı, ancak bundan muafiyeti üniversitesi tarafından ulusal çıkarlar temelinde elde edildi. Bu muafiyet daha sonra Savaş Bakanlığı tarafından temyiz edildi ve Haziran ve Temmuz 1918'de bir dizi duruşmada, Quaker olan Eddington, dini gerekçelerle vicdani retçi olduğunu belirtti. Son duruşmada, Gök bilimci Kraliyet Frank Watson Dyson, Eddington'ın ertesi yıl Mayıs ayında Einstein'ın Genel Görelilik Teorisini test etmek için toplam tutulmayı gözlemlemek için bir sefer yapmasını önererek muafiyeti destekledi. Temyiz kurulu, Eddington'un bunu yapması için on iki aylık bir uzatma verdi. Bu uzatma, Kasım ayında Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasıyla tartışmalı olmasına rağmen, savaşı sona erdirmekle birlikte, sefer planlandığı gibi devam etti.
Teori
Deneyin arkasındaki teori, Işığın Güneş tarafından öngörülen sapması ile ilgilidir. Işık sapmasının ilk gözlemi, yıldızların göksel küre üzerinde Güneş'in yanından geçerken konumlarındaki değişime dikkat edilerek gerçekleştirildi. Sonsuzluktan gelen ve sonsuzluğa geri dönen kütlesiz bir parçacık için yaklaşık açısal sapma δ φ aşağıdaki formülle verilir:
Burada b, en yakın yaklaşımın mesafesi olarak yorumlanabilir. Bu formül yaklaşık olsa da, en iyi şekilde ölçüm için doğru yerçekimi mercekleme bağlı oranı r s / b yetersizliğine. Güneşin yüzeyini hafif otlatmak için yaklaşık açısal sapma kabaca 1.75 arcseconds. Bu, Newton yerçekimi teorisini kullanan hesaplamalarla tahmin edilen değerin iki katıdır. Eddington'un keşif seferi ve daha sonraki tutulma gözlemcileri gözlemlemeye çalışacakları iki teori arasındaki sapmadaki bu farktı.
Seferler ve Gözlemler
Keşiflerin amacı, toplam güneş tutulması sırasında Ay'ın kapatma etkisinden faydalanmak ve güneş tutulması sırasında Güneş çevresindeki gökyüzündeki yıldızların konumlarını ölçmek için astrometri kullanmaktı. Güneş'in parlaklığı nedeniyle normalde gündüz görünmeyen bu yıldızlar, Ay'ın güneş diskini kapladığı bütünlük anında görünür hale gelir. Tutulma sırasında yıldızların gözlenen pozisyonundaki bir fark, gece normal konumlarına kıyasla, bu yıldızlardan gelen ışığın Güneş'e yaklaşırken büküldüğünü gösterecektir. Dyson, 1916'daki keşif gezisini planlarken, 1919 tutulmasını seçti çünkü Güneş, Hyades adı verilen parlak bir yıldız grubunun önünde gerçekleşecekti. Bu yıldızların parlaklığı, konumdaki değişiklikleri ölçmeyi kolaylaştıracaktır.
İki yerden iki takım tutulmanın iki yerde gözlemlenmesi için gönderilecekti: Batı Afrika adas, Príncipe ve Brezilya kasabası,Sobral .
Príncipe keşif üyeleri, Cambridge Gözlemevi'nden Eddington ve Edwin Turner Cottingham, Sobral keşif üyeleri ise Londra'daki Greenwich Gözlemevi'nden Andrew Crommelin ve Charles Rundle Davidson'du. Eddington Cambridge Gözlemevi Direktörü ve Cottingham gözlemevi enstrümanları üzerinde çalışan bir saatçiydi.
Keşif gezileri, Kraliyet Topluluğu ve Kraliyet Astronomi Topluluğu arasında ortak bir komite olan Ortak Daimi Tutulma Komitesi tarafından, Astronom Kraliyet Dyson başkanlığında düzenlendi. Keşif için fon başvurusu Hükûmet Hibe Komitesine yapıldı ve enstrümanlar için 100 £, seyahat ve diğer maliyetler için 1000 £ istedi.
Principe keşif gezisi için kullanılan ekipman Oxford'daki 'nden alınmış bir astrografik mercekti. Eddington İngiltere'den Mart 1919'da yelken açtı. Mayıs ortasına kadar, Gine Körfezi 'nde, Gine Körfezi' ndeki bir ada olan Principe'ye, o zamanki yakınında kurulmuştu. Tutulmanın 29 Mayıs öğleden sonra saat 14.00'te gerçekleşmesi gerekiyordu, ancak o sabah şiddetli yağmurlu bir fırtına vardı. Eddington şunu yazdı:
| “ | Yağmur öğle saatlerinde durdu ve yaklaşık 1.30 gibiydi. Güneşe bir göz atmaya başladık. İşimizi inançla yapmak zorunda kaldık. Tutulmayı görmedim, plakaları değiştirmekle çok meşguldüm. Başladığından emin olmak için bir bakış attım ve bir başka bakış da havanın ne kadar bulutlu olduğunu görmek için. On altı fotoğraf çektik. Hepsi iyidir, çok dikkat çekici bir öneme sahipti ve bulut yıldız görüntülerine müdahale etti. Son birkaç fotoğraf, bize ihtiyacımız olan şeyi vereceğini umduğumuz birkaç görüntü gösteriyordu. | ” |
Eddington fotoğrafları Principe üzerinde geliştirdi ve tutulma sırasında yıldız konumlarındaki değişikliği ölçmeye çalıştı. 3 Haziran'da, levhaların kalitesini düşüren bulutlara rağmen, Eddington not defterinde şunları kaydetti: "... ölçtüğüm bir tabak Einstein'la hemfikir bir sonuç verdi."
Sonuçlar ve yayın
Sonuçlar 1919'un Kasım ayında Royal Society toplantısında açıklandı Ve 1920'de Philosophical Transactions of the Royal Society'de yayınlandı. Keşif gezisinden döndükten sonra tarafından düzenlenen bir akşam yemeği sırasında kaygısızlığını göstermek için konuşurken Ömer Hayyam'ın Rubaiyat eserindeki üslubüna benzer bir üslup ile şu mısrayı söyledi:
| “ | Oh leave the Wise our measures to collate One thing at least is certain, light has weight One thing is certain and the rest debate Light rays, when near the Sun, do not go straight. | „ |
Anında Etki
Sonuç muhteşem haberler olarak kabul edildi ve çoğu büyük gazetenin ön sayfasını kaptı. Einstein ve genel görelilik teorisini dünyaca ünlü yaptı. Einstein, 1919'da Eddington ve Dyson tarafından genel görelilik doğrulanmamış olsaydı, tepkisinin ne olacağını açıklayan bir alıntı yapıldı: "O zaman sevgili Lord için üzülecektim. Teori zaten doğru. "
Sonraki Araştırmalar
Eddington deneyi ve sonuçlarının yayınlanması popüler basında derhal bir etkiye sahip olsa da, dünya çapında bilim camiasının kabulü daha hızlıydı. Diğer bilim adamları arasında genel görelilik anlayışı hala zayıftı ve 1920'lerde teori ve sonuçlar hakkındaki şüphecilik, yeni tutulma gözlemleri ve diğer görelilik testleri konuyu çözene kadar devam etti. Bu konuda önemli bir rol, her ikisi de Kaliforniya, ABD'de bulunan Lick Gözlemevi ve Mount Wilson Gözlemevi tarafından oynandı. Lick Gözlemevi'nden gök bilimciler, 21 Eylül 1922 Avustralya'da güneş tutulması gözlemleyen birkaç seferden biriydi.
Newton-sonrası yerçekimi testlerinde, parametreli Newton-sonrası formalizm, on ayarlanabilir parametre açısından, Newton'un evrensel yerçekimi yasasından olası tüm ayrılmaları parametrelendirir. Newton-sonrası yaklaşımın en erken parametrelendirmeleri Eddington (1922) tarafından yapılmıştır. Işığın yerçekimi kaynağı tarafından sapma miktarı ile ilgili parametre Eddington parametresidir (γ). Newton sonrası on parametrenin en iyi kısıtlamasıdır.
Eleştiri ve Miras
Bununla birlikte, tutulma ölçümlerinin erken doğruluğu zayıftı. Dyson ve diğ. ölçümlerinde iyimser olarak düşük bir belirsizlik söz konusudur, bu da bazı tarafından sistematik hata ve muhtemelen onay yanlılığıyla uğraştığını iddia etse de, veri kümesinin modern reanalizi Eddington analizinin doğru olduğunu göstermektedir.
1801'de Johann Georg von Soldner, Newton yerçekiminin yıldız ışığının büyük bir nesnenin etrafında büküleceğini tahmin ettiğini, ancak öngörülen etkinin, 1911 tarihli makalesinde Einstein tarafından hesaplanan genel görelilik tarafından tahmin edilen değerin sadece yarısı olduğunu belirtti. Soldner'in sonuçları, Einstein'ı itibarsızlaştırmak amacıyla Nobel ödüllü Philipp Lenard tarafından gündeme getirildi. Eddington 1919'da alternatif tahminlerin farkındaydı. Radyo frekanslarında gözlem yapılmaya başlayana kadar bu ölçümlerde önemli ölçüde belirsizlik kaldı. 1960'ların sonlarına kadar, sapma miktarının, bu sayının yarısını değil, genel görelilik tarafından öngörülen tam değer olduğu kesin olarak gösterilmemiştir.
Ayrıca bakınız
- Genel görelilik testleri
- Einstein ve Eddington
Kaynakça
- ^ Stanley (2003). "'An Expedition to Heal the Wounds of War': The 1919 Eclipse and Eddington as Quaker Adventurer". Isis. 94 (1). ss. 57-89.
- ^ For the derivation of this formula, see the article on the .
- ^ "The Guardian". 12 Mayıs 2019. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2019.
- ^ Dyson, F. W.; Eddington, A. S.; Davidson, C. (1920). "A Determination of the Deflection of Light by the Sun's Gravitational Field, from Observations Made at the Total Eclipse of May 29, 1919". Philosophical Transactions of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences. 220 (571–581). ss. 291-333. Bibcode:1920RSPTA.220..291D. doi:10.1098/rsta.1920.0009. 15 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2020.
- ^ O'Connor, J. J.; Robertson, E.F. (Ekim 2003). "Arthur Stanley Eddington". The MacTutor History of Mathematics archive. 28 Haziran 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2019.
- ^ Collins, Harry M.; Pinch, Trevor J. (1943). The golem : what everyone should know about science. ISBN .
- ^ Kennefick (2005). "Not Only Because of Theory: Dyson, Eddington and the Competing Myths of the 1919 Eclipse Expedition". Proceedings of the 7th Conference on the History of General Relativity.
- ^ Ball (7 Eylül 2007). "Arthur Eddington Was Innocent". Nature.
- ^ Lenard (1921). "Über die Ablenkung eines Lichtstrahls von seiner geradlinigen Bewegung der Planeten und Monde nach der Einsteinschen Gravitationstheorie". Phys. Z. Cilt 19. ss. 156-163.
Konuyla ilgili yayınlar
- Golem: Bilim Hakkında Bilmeniz Gerekenler (1993) - Harry M. Collins ve Trevor Pinch
- Einstein'ın Jürisi: Göreliliği Test Etme Yarışı (2016) - Jeffrey Crelinsten
- Einstein'ın Savaşı: I.Dünya Savaşı'nın Kısır Milliyetçiliği Arasında Görelilik Nasıl Kazandı (2019) - Matthew Stanley
- Şüphe Gölgesi Yok: Einstein'ın Görelilik Teorisini30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Doğrulayan 1919 Tutulma30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2019) - Daniel Kennefick. Princeton Üniversitesi Yayınları.
- Yerçekimi Yüzyıl: Einstein'ın Tutulmasından Kara Deliklerin Görüntülerine (2019) - Ron Cowen
Dış bağlantılar
- Eclipse 191930 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., tutulma, keşif gezileri ve yüzüncü yıl olayları hakkında web sitesi
- Eddington Eclipse ve Einstein'ın Ünlüsü20 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (BBC Dünya Servisi)
- Einstein'ı dünyaca ünlü yapan adam9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (BBC News, 24 Mayıs 2019)
- Matthew Stanley ve Einstein'ın Savaşı30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İnsan Hayal Merkezi)
- 100 yıl: evrene9 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bakışımızı değiştiren resimler9 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Gözlemci, 12 Mayıs 2019)
- 1919 Solar Eclipse, Einstein'ı Dünyanın En Ünlü Bilim İnsanı Yaptı31 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Discover dergisi, Mayıs 2019)
- 100 Yıl Önce Tam Güneş Tutulması Einstein'ın Genel Göreliliğini Kanıtladı17 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Smithsonian Dergisi, 24 Mayıs 2019)
- Einstein, Eddington ve 1919 tutulma17 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Nature, Nisan 2019)
- Arthur S. Eddington: Fizikten Felsefe ve Tekrar'ya30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Eddington Konferansı, 27-29 Mayıs 2019, Paris)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Eddington deneyi haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Eddington deneyi 1919 da Ingiliz gok bilimciler Frank Watson Dyson ve Arthur Stanley Eddington tarafindan duzenlenen gozlemsel bir Genel Gorelilik testiydi Gozlemler biri Bati Afrika Principe adasina digeri ise Brezilya nin Sobral kasabasina olmak uzere iki seferle 29 Mayis 1919 daki tam gunes tutulmasi sirasinda gerceklistirildi Bu gozlemin amaci Gunes in yanindan gecen yildiz isiginin gunesin kutlecekiminden kaynaklanan sapmasini olcmekti Bu sapmanin degeri Albert Einstein tarafindan 1911 tarihli bir makalede ongorulmustu ve 1915 Genel Gorelilik teorisi icin onerilen testlerden biriydi Gozlem sonuclari Eddington tarafindan Londra Kraliyet Cemiyeti ne sunuldu ve bazi gorusmelerden sonra kabul edildi Gazetede sonuclarinin yer almasinin ardindan Einstein ve teorileri dunya capinda un kazandi 29 Mayis 1919 gunes tutulmasi Arka planArthur Stanley Eddington Plumron Astronomi Profesoru Yercekimi isiginin sapmasinin ilk degerlendirmelerinden biri 1801 de Johann Georg von Soldner Newton un yercekiminin buyuk bir nesnenin yanindan gectiginde yildiz isiginin sapacagini ongordugunu belirttiginde yayinlandi Baslangicta 1911 de yayinlanan bir makalede Einstein isik sapmasinin miktarinin Newton degeriyle ayni oldugunu yanlis hesaplamisti Arjantinli bir ekip tarafindan 1912 de Brezilya da bir tutulmanin gozlemini yaparak sapma miktarini olcme planlari vardi ancak kotu hava kosullari gozlem yapilmasini engelledi Eddington 1912 tutulmasini gozlemlemek icin bir Brezilya seferine katildi Einstein in genel gorelilik uzerine ana calismasi 1915 e kadar yayinlanmamis olsa da o zamandan once 1911 hesaplamasinin yanlis oldugunu ve aslinda Newton modelinde ongorulen etkinin genel gorelilik tarafindan ongorulen degerin sadece yarisi oldugunun farkindaydi Bu teorisi icin olasi bir test onerdi ve 1913 te Einstein George Ellery Hale den Gunes ten gecerken bir yildizdan gelen isik sapmasini tespit etmenin bir yolunu onermesini istedi Hale bunun toplam gunes tutulmasi sirasinda yapilabilecegini soyledi Bu 1914 te gerceklesen Alman ve ABD gok bilimcileriyle bir baska tutulma seferine yol acti Einstein in o sirada calistigi Berlin Universitesi nden Erwin Finlay Freundlich tarafindan duzenlendi ve Lick Gozlemevi nden ABD gok bilimcisi William Wallace Campbell i iceriyordu 21 Agustos tutulmasini gozlemlemek icin Kirim a gitti Ancak Birinci Dunya Savasi o yilin Temmuz ayinda basladi ve Almanya 1 Agustos ta Rusya ya savas ilan etti Alman gok bilimciler ya eve donmek zorunda kaldi ya da Ruslar tarafindan esir alindi ABD li gok bilimcile ise gozaltina alinmamasina ragmen bulutlar tutulma sirasinda gozlem yapilmasini engelledi Eddington in genel gorelilige ilgisi 1916 da Birinci Dunya Savasi sirasinda Hollandali fizikci Willem de Sitter tarafindan Ingiltere deki Kraliyet Astronomi Dernegi ne gonderilen Einstein in 1915 te Almanya da Berlin de sunulan makalelerini okudugu zaman basladi Daha sonra teoriyi anlayan az sayidaki insandan biri oldugu soylenen Eddington 1916 da British Association daki bir toplantida onemini fark etti ve gorelilik uzerine ders verdi Teoriyi isik sapmasinin tutulma gozlemleri gibi yontemlerle test etmenin onemini vurguladi ve Astronom Royal Frank Watson Dyson Mayis 1919 da tutulma icin boyle bir test icin ozellikle uygun olacak planlar yapmaya basladi Eddington ise Fizik Dernegi icin genel gorelilik hakkinda Yercekimi Gorelilik Teorisi Raporu 1918 adinda buyuk rapor hazirlamistir Eddington ayrica 1913 ten beri astronomi profesoru oldugu Cambridge Universitesi nde gorelilik uzerine dersler vermistir Ingiltere de savas zamani zorunlu askerlik 1917 de tanitildi 34 yasindayken Eddington orduya hazirlanmaya hak kazandi ancak bundan muafiyeti universitesi tarafindan ulusal cikarlar temelinde elde edildi Bu muafiyet daha sonra Savas Bakanligi tarafindan temyiz edildi ve Haziran ve Temmuz 1918 de bir dizi durusmada Quaker olan Eddington dini gerekcelerle vicdani retci oldugunu belirtti Son durusmada Gok bilimci Kraliyet Frank Watson Dyson Eddington in ertesi yil Mayis ayinda Einstein in Genel Gorelilik Teorisini test etmek icin toplam tutulmayi gozlemlemek icin bir sefer yapmasini onererek muafiyeti destekledi Temyiz kurulu Eddington un bunu yapmasi icin on iki aylik bir uzatma verdi Bu uzatma Kasim ayinda Ateskes Antlasmasi nin imzalanmasiyla tartismali olmasina ragmen savasi sona erdirmekle birlikte sefer planlandigi gibi devam etti Teori1921 de tahmininin dogrulanmasindan birkac yil sonra Nobel Fizik Odulu sahibi Einstein Deneyin arkasindaki teori Isigin Gunes tarafindan ongorulen sapmasi ile ilgilidir Isik sapmasinin ilk gozlemi yildizlarin goksel kure uzerinde Gunes in yanindan gecerken konumlarindaki degisime dikkat edilerek gerceklestirildi Sonsuzluktan gelen ve sonsuzluga geri donen kutlesiz bir parcacik icin yaklasik acisal sapma d f asagidaki formulle verilir df 2rsb 4GMc2b displaystyle delta varphi approx frac 2r s b frac 4GM c 2 b Burada b en yakin yaklasimin mesafesi olarak yorumlanabilir Bu formul yaklasik olsa da en iyi sekilde olcum icin dogru yercekimi mercekleme bagli orani r s b yetersizligine Gunesin yuzeyini hafif otlatmak icin yaklasik acisal sapma kabaca 1 75 arcseconds Bu Newton yercekimi teorisini kullanan hesaplamalarla tahmin edilen degerin iki katidir Eddington un kesif seferi ve daha sonraki tutulma gozlemcileri gozlemlemeye calisacaklari iki teori arasindaki sapmadaki bu farkti Seferler ve GozlemlerSir Frank Watson Dyson Kraliyet Astronomu Kesiflerin amaci toplam gunes tutulmasi sirasinda Ay in kapatma etkisinden faydalanmak ve gunes tutulmasi sirasinda Gunes cevresindeki gokyuzundeki yildizlarin konumlarini olcmek icin astrometri kullanmakti Gunes in parlakligi nedeniyle normalde gunduz gorunmeyen bu yildizlar Ay in gunes diskini kapladigi butunluk aninda gorunur hale gelir Tutulma sirasinda yildizlarin gozlenen pozisyonundaki bir fark gece normal konumlarina kiyasla bu yildizlardan gelen isigin Gunes e yaklasirken bukuldugunu gosterecektir Dyson 1916 daki kesif gezisini planlarken 1919 tutulmasini secti cunku Gunes Hyades adi verilen parlak bir yildiz grubunun onunde gerceklesecekti Bu yildizlarin parlakligi konumdaki degisiklikleri olcmeyi kolaylastiracaktir Iki yerden iki takim tutulmanin iki yerde gozlemlenmesi icin gonderilecekti Bati Afrika adas Principe ve Brezilya kasabasi Sobral Principe kesif uyeleri Cambridge Gozlemevi nden Eddington ve Edwin Turner Cottingham Sobral kesif uyeleri ise Londra daki Greenwich Gozlemevi nden Andrew Crommelin ve Charles Rundle Davidson du Eddington Cambridge Gozlemevi Direktoru ve Cottingham gozlemevi enstrumanlari uzerinde calisan bir saatciydi Kesif gezileri Kraliyet Toplulugu ve Kraliyet Astronomi Toplulugu arasinda ortak bir komite olan Ortak Daimi Tutulma Komitesi tarafindan Astronom Kraliyet Dyson baskanliginda duzenlendi Kesif icin fon basvurusu Hukumet Hibe Komitesine yapildi ve enstrumanlar icin 100 seyahat ve diger maliyetler icin 1000 istedi Principe kesif gezisi icin kullanilan ekipman Oxford daki nden alinmis bir astrografik mercekti Eddington Ingiltere den Mart 1919 da yelken acti Mayis ortasina kadar Gine Korfezi nde Gine Korfezi ndeki bir ada olan Principe ye o zamanki yakininda kurulmustu Tutulmanin 29 Mayis ogleden sonra saat 14 00 te gerceklesmesi gerekiyordu ancak o sabah siddetli yagmurlu bir firtina vardi Eddington sunu yazdi Yagmur ogle saatlerinde durdu ve yaklasik 1 30 gibiydi Gunese bir goz atmaya basladik Isimizi inancla yapmak zorunda kaldik Tutulmayi gormedim plakalari degistirmekle cok mesguldum Basladigindan emin olmak icin bir bakis attim ve bir baska bakis da havanin ne kadar bulutlu oldugunu gormek icin On alti fotograf cektik Hepsi iyidir cok dikkat cekici bir oneme sahipti ve bulut yildiz goruntulerine mudahale etti Son birkac fotograf bize ihtiyacimiz olan seyi verecegini umdugumuz birkac goruntu gosteriyordu Eddington fotograflari Principe uzerinde gelistirdi ve tutulma sirasinda yildiz konumlarindaki degisikligi olcmeye calisti 3 Haziran da levhalarin kalitesini dusuren bulutlara ragmen Eddington not defterinde sunlari kaydetti olctugum bir tabak Einstein la hemfikir bir sonuc verdi Sonuclar ve yayinKraliyet Dernegi Baskani JJ Thomson Eddington in sonuclarini destekledi Sonuclar 1919 un Kasim ayinda Royal Society toplantisinda aciklandi Ve 1920 de Philosophical Transactions of the Royal Society de yayinlandi Kesif gezisinden dondukten sonra tarafindan duzenlenen bir aksam yemegi sirasinda kaygisizligini gostermek icin konusurken Omer Hayyam in Rubaiyat eserindeki uslubuna benzer bir uslup ile su misrayi soyledi Oh leave the Wise our measures to collate One thing at least is certain light has weight One thing is certain and the rest debate Light rays when near the Sun do not go straight Aninda Etki10 Kasim 1919 tarihli New York Times Einstein in teyit tahmini hakkinda rapor verdi Sonuc muhtesem haberler olarak kabul edildi ve cogu buyuk gazetenin on sayfasini kapti Einstein ve genel gorelilik teorisini dunyaca unlu yapti Einstein 1919 da Eddington ve Dyson tarafindan genel gorelilik dogrulanmamis olsaydi tepkisinin ne olacagini aciklayan bir alinti yapildi O zaman sevgili Lord icin uzulecektim Teori zaten dogru Sonraki ArastirmalarEddington deneyi ve sonuclarinin yayinlanmasi populer basinda derhal bir etkiye sahip olsa da dunya capinda bilim camiasinin kabulu daha hizliydi Diger bilim adamlari arasinda genel gorelilik anlayisi hala zayifti ve 1920 lerde teori ve sonuclar hakkindaki suphecilik yeni tutulma gozlemleri ve diger gorelilik testleri konuyu cozene kadar devam etti Bu konuda onemli bir rol her ikisi de Kaliforniya ABD de bulunan Lick Gozlemevi ve Mount Wilson Gozlemevi tarafindan oynandi Lick Gozlemevi nden gok bilimciler 21 Eylul 1922 Avustralya da gunes tutulmasi gozlemleyen birkac seferden biriydi Newton sonrasi yercekimi testlerinde parametreli Newton sonrasi formalizm on ayarlanabilir parametre acisindan Newton un evrensel yercekimi yasasindan olasi tum ayrilmalari parametrelendirir Newton sonrasi yaklasimin en erken parametrelendirmeleri Eddington 1922 tarafindan yapilmistir Isigin yercekimi kaynagi tarafindan sapma miktari ile ilgili parametre Eddington parametresidir g Newton sonrasi on parametrenin en iyi kisitlamasidir Elestiri ve MirasBununla birlikte tutulma olcumlerinin erken dogrulugu zayifti Dyson ve dig olcumlerinde iyimser olarak dusuk bir belirsizlik soz konusudur bu da bazi tarafindan sistematik hata ve muhtemelen onay yanliligiyla ugrastigini iddia etse de veri kumesinin modern reanalizi Eddington analizinin dogru oldugunu gostermektedir 1801 de Johann Georg von Soldner Newton yercekiminin yildiz isiginin buyuk bir nesnenin etrafinda bukulecegini tahmin ettigini ancak ongorulen etkinin 1911 tarihli makalesinde Einstein tarafindan hesaplanan genel gorelilik tarafindan tahmin edilen degerin sadece yarisi oldugunu belirtti Soldner in sonuclari Einstein i itibarsizlastirmak amaciyla Nobel odullu Philipp Lenard tarafindan gundeme getirildi Eddington 1919 da alternatif tahminlerin farkindaydi Radyo frekanslarinda gozlem yapilmaya baslayana kadar bu olcumlerde onemli olcude belirsizlik kaldi 1960 larin sonlarina kadar sapma miktarinin bu sayinin yarisini degil genel gorelilik tarafindan ongorulen tam deger oldugu kesin olarak gosterilmemistir Ayrica bakinizGenel gorelilik testleri Einstein ve EddingtonKaynakca Stanley 2003 An Expedition to Heal the Wounds of War The 1919 Eclipse and Eddington as Quaker Adventurer Isis 94 1 ss 57 89 For the derivation of this formula see the article on the The Guardian 12 Mayis 2019 9 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2019 Dyson F W Eddington A S Davidson C 1920 A Determination of the Deflection of Light by the Sun s Gravitational Field from Observations Made at the Total Eclipse of May 29 1919 Philosophical Transactions of the Royal Society A Mathematical Physical and Engineering Sciences 220 571 581 ss 291 333 Bibcode 1920RSPTA 220 291D doi 10 1098 rsta 1920 0009 15 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2020 O Connor J J Robertson E F Ekim 2003 Arthur Stanley Eddington The MacTutor History of Mathematics archive 28 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2019 Collins Harry M Pinch Trevor J 1943 The golem what everyone should know about science ISBN 0521477360 Kennefick 2005 Not Only Because of Theory Dyson Eddington and the Competing Myths of the 1919 Eclipse Expedition Proceedings of the 7th Conference on the History of General Relativity Ball 7 Eylul 2007 Arthur Eddington Was Innocent Nature Lenard 1921 Uber die Ablenkung eines Lichtstrahls von seiner geradlinigen Bewegung der Planeten und Monde nach der Einsteinschen Gravitationstheorie Phys Z Cilt 19 ss 156 163 Konuyla ilgili yayinlarGolem Bilim Hakkinda Bilmeniz Gerekenler 1993 Harry M Collins ve Trevor Pinch Einstein in Jurisi Goreliligi Test Etme Yarisi 2016 Jeffrey Crelinsten Einstein in Savasi I Dunya Savasi nin Kisir Milliyetciligi Arasinda Gorelilik Nasil Kazandi 2019 Matthew Stanley Suphe Golgesi Yok Einstein in Gorelilik Teorisini30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dogrulayan 1919 Tutulma30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2019 Daniel Kennefick Princeton Universitesi Yayinlari Yercekimi Yuzyil Einstein in Tutulmasindan Kara Deliklerin Goruntulerine 2019 Ron CowenDis baglantilarEclipse 191930 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde tutulma kesif gezileri ve yuzuncu yil olaylari hakkinda web sitesi Eddington Eclipse ve Einstein in Unlusu20 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC Dunya Servisi Einstein i dunyaca unlu yapan adam9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News 24 Mayis 2019 Matthew Stanley ve Einstein in Savasi30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Insan Hayal Merkezi 100 yil evrene9 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde bakisimizi degistiren resimler9 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gozlemci 12 Mayis 2019 1919 Solar Eclipse Einstein i Dunyanin En Unlu Bilim Insani Yapti31 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Discover dergisi Mayis 2019 100 Yil Once Tam Gunes Tutulmasi Einstein in Genel Goreliligini Kanitladi17 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian Dergisi 24 Mayis 2019 Einstein Eddington ve 1919 tutulma17 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nature Nisan 2019 Arthur S Eddington Fizikten Felsefe ve Tekrar ya30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Eddington Konferansi 27 29 Mayis 2019 Paris