Karabel Geçidi, İzmir iliinin Kemalpaşa ve Torbalı ilçeleri arasındaki yol üzerinde ve Bozdağlar sıradağlar kütlesi içinde, bu dağ silsilesinin en batıdaki kısmını oluşturan Nif Dağı ile daha doğuda uzanan kalan kısmı arasında yer alan bir geçittir. İzmir'den yaklaşık 20 km uzaklıktadır.
Coğrafi niteliğinin yanı sıra geçitteki kayalar üzerine kazınmış resimsel kabartma Ege Bölgesi'ndeki en eski tarihsel kalıntılardan birdir.
Karabel Kaya Kabartması
Kabartmada sağa yönelmiş, sağ elinde bir yay, sol elinde bir mızrak bulunan bir savaşçı resmedilmiştir. Sol elinin üstünde Luvi ile yazılmış bir yazı bulunur. Görüntü yaklaşık 1,5 mt genişliğinde 2,5 mt yüksekliğindedir.
Kabartmada resmedilen kişinin kimliği konusu tarihçiler ve gezginler arasında uzun yıllar tartışılmıştır. İlk kez ondan Herodotos söz eder ve onu Mısır firavunu . olarak tanımlar.
Kabartma ilk kez 1839 yılında Fransız gezgin Charles Texier tarafından keşfedilir ve 1862'de onun yaptığı resmi yayınlanır.
Alman bilgin 'in 1843 yılında, kabartmadaki resmin Orta Anadolu'da, Çorum Boğazköy'deki Yazılıkaya'daki kaya kabartmalarıyla benzerliğini belirmesinin ardından zamanla, , Helmuth Theodor Bossert, Hans Gustav Güterbock, Ekrem Akurgal, ve gibi birçok bilim insanı bu tarihsel kalıntının Hitit kültürüyle ilgili olduğunu saptamıştır.
Hitit belgelerin okunması ve Luvi hiyerogliflerinin çözümlenmesiyle artan bilimsel bilgilerin sonucunda İngiliz bilim insanı David Hawkins 1998 yılında, Karabel kabartmasındaki savaşçının sol kolu üzerindeki hiyeroglif yazısının, MÖ 13. yüzyıldan kalma, Luvi dilinde yazışmış olduğunu ve bu yazının anlamını çözdü.Yazıda şunlar yazılıydı:
Tarkasnawa, [Mira Ülkesi]'nin Kralı
Mira Ülkesi'nin Kralı Allantallis'in [oğlu]
Mira Ülkesi'nin Kralı ...... torunu.
Kabartmada resmi çizilmiş kişi; İ:Ö.13. yüzyılda bağlı olarak Batı Anadolu'da var olan 'nin Kralı idi.'nın büyük babasının olduğu anlaşıldı.
Geçitte Tarkasnawa kabartmasına yakın bir mesafede aynı boyda ikinci bir kabartma heykel bulunmaktaydı. Ancak bu ikinci kabartma, düşmüş bir kaya kütlesinin üzerinde 1875'te restore edilemez ölçüde hasarlı durumda keşfedilmiştir.
Geçitteki yol üzerinde 1926-1935 döneminde İzmir Valiliği görevini yürütmüş Kazım Dirik tarafından kabartma heykelin yerini belirtmek için yaptırılmış çini süslemeli bir zafer takı bulunmaktaydı, ancak yol genişletme çalışmaları nedeniyle bu zafer takı yıkılmıştır. Şu anda yol üzerinden sadece anıta çıkışı sağlayan merdivenler görünmektedir.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Karabel Geçidi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dipnotlar
- ^ . 31 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012.
- ^ Herodot Tarihi II.Kitap 106.bölüm, Sesostris Kabartması]
- ^ Charles Texier. Asie mineure: description géographique, historique et archéologique des provinces et des villes de la Chersonnèse d'Asie. Didot frères, 1862
- ^ Horst Ehringhaus: Götter, Herrscher, Inschriften - Die Felsreliefs der hethitischen Großreichszeit in der Türkei, von Zabern 2005 S. 90
- ^ J. D. Hawkins: Tarkasnawa, King of Mira, Boğazköy sealings and Karabel, in: Anatolian Studies 48, 1998, S. 1-31.
- ^ Horst Ehringhaus: Götter, Herrscher, Inschriften - Die Felsreliefs der hethitischen Großreichszeit in der Türkei, von Zabern 2005 S. 90
- ^ O. Kimball Armayor - ed. D. R. Shackleton Bailey (1981). Harvard Studies in Classical Philology, Volume 84, sf. 68 (İngilizce). Harvard Üniversitesi.
Kaynakça
- David Hawkins, Anatolian Studies, Vol. 48|yıl=1998 |dil=
- , Hartmut Schickert: Hethiter, die unbekannte Weltmacht. Piper, München 2001.
- , The Hittite Kingdom,Oxford Univercity Press Oxford 2005
- : Troia und Homer. Der Weg zur Lösung eines alten Rätsels. Koehler-Amelang 52005.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karabel Gecidi Izmir iliinin Kemalpasa ve Torbali ilceleri arasindaki yol uzerinde ve Bozdaglar siradaglar kutlesi icinde bu dag silsilesinin en batidaki kismini olusturan Nif Dagi ile daha doguda uzanan kalan kismi arasinda yer alan bir gecittir Izmir den yaklasik 20 km uzakliktadir Karabel Gecidi uzerinde Mira Krali Tarkasnawa yi tasvir eden kayaya oyulmus kabartma heykel Cografi niteliginin yani sira gecitteki kayalar uzerine kazinmis resimsel kabartma Ege Bolgesi ndeki en eski tarihsel kalintilardan birdir Karabel Kaya KabartmasiKabartmada saga yonelmis sag elinde bir yay sol elinde bir mizrak bulunan bir savasci resmedilmistir Sol elinin ustunde Luvi ile yazilmis bir yazi bulunur Goruntu yaklasik 1 5 mt genisliginde 2 5 mt yuksekligindedir Kabartmada resmedilen kisinin kimligi konusu tarihciler ve gezginler arasinda uzun yillar tartisilmistir Ilk kez ondan Herodotos soz eder ve onu Misir firavunu olarak tanimlar Kabartma ilk kez 1839 yilinda Fransiz gezgin Charles Texier tarafindan kesfedilir ve 1862 de onun yaptigi resmi yayinlanir Alman bilgin in 1843 yilinda kabartmadaki resmin Orta Anadolu da Corum Bogazkoy deki Yazilikaya daki kaya kabartmalariyla benzerligini belirmesinin ardindan zamanla Helmuth Theodor Bossert Hans Gustav Guterbock Ekrem Akurgal ve gibi bircok bilim insani bu tarihsel kalintinin Hitit kulturuyle ilgili oldugunu saptamistir Hitit belgelerin okunmasi ve Luvi hiyerogliflerinin cozumlenmesiyle artan bilimsel bilgilerin sonucunda Ingiliz bilim insani David Hawkins 1998 yilinda Karabel kabartmasindaki savascinin sol kolu uzerindeki hiyeroglif yazisinin MO 13 yuzyildan kalma Luvi dilinde yazismis oldugunu ve bu yazinin anlamini cozdu Yazida sunlar yaziliydi Tarkasnawa Mira Ulkesi nin Krali Mira Ulkesi nin Krali Allantallis in oglu Mira Ulkesi nin Krali torunu Kabartmada resmi cizilmis kisi I O 13 yuzyilda bagli olarak Bati Anadolu da var olan nin Krali idi nin buyuk babasinin oldugu anlasildi Gecitte Tarkasnawa kabartmasina yakin bir mesafede ayni boyda ikinci bir kabartma heykel bulunmaktaydi Ancak bu ikinci kabartma dusmus bir kaya kutlesinin uzerinde 1875 te restore edilemez olcude hasarli durumda kesfedilmistir Gecitteki yol uzerinde 1926 1935 doneminde Izmir Valiligi gorevini yurutmus Kazim Dirik tarafindan kabartma heykelin yerini belirtmek icin yaptirilmis cini suslemeli bir zafer taki bulunmaktaydi ancak yol genisletme calismalari nedeniyle bu zafer taki yikilmistir Su anda yol uzerinden sadece anita cikisi saglayan merdivenler gorunmektedir Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Karabel Gecidi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Nif DagiDipnotlar 31 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2012 Herodot Tarihi II Kitap 106 bolum Sesostris Kabartmasi Charles Texier Asie mineure description geographique historique et archeologique des provinces et des villes de la Chersonnese d Asie Didot freres 1862 Horst Ehringhaus Gotter Herrscher Inschriften Die Felsreliefs der hethitischen Grossreichszeit in der Turkei von Zabern 2005 S 90 ISBN 3 8053 3469 9 J D Hawkins Tarkasnawa King of Mira Bogazkoy sealings and Karabel in Anatolian Studies 48 1998 S 1 31 Horst Ehringhaus Gotter Herrscher Inschriften Die Felsreliefs der hethitischen Grossreichszeit in der Turkei von Zabern 2005 S 90 ISBN 3 8053 3469 9 O Kimball Armayor ed D R Shackleton Bailey 1981 Harvard Studies in Classical Philology Volume 84 sf 68 ISBN 978 0 674 37931 2 Ingilizce Harvard Universitesi KaynakcaDavid Hawkins Anatolian Studies Vol 48 yil 1998 dil Hartmut Schickert Hethiter die unbekannte Weltmacht Piper Munchen 2001 ISBN 3 492 04338 0 The Hittite Kingdom Oxford Univercity Press Oxford 2005 Troia und Homer Der Weg zur Losung eines alten Ratsels Koehler Amelang 52005 ISBN 3 7338 0332 9