Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie (Türkçe: Osmanlı Anadolu Demiryolları; rapor işareti: CFOA) 4 Ekim 1888'de kurulan Osmanlı İmparatorluğu'nda faaliyet gösteren demiryolu şirketidir. Şirket merkezi İstanbul'daydı.
Ardıl | TCDD |
---|---|
Kuruluş | 1871 | )
Kurucu | Georg von Siemens |
Feshedilme | 1927 | )
Genel merkezi | |
Sahibi | Deutsche Bank |
Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie, Rumeli Demiryolu (CO) Şirketi'yle beraber İstanbul'daki en yoğun iki demiryolu şirketinden biriydi. CFOA'nın inşa ettiği ve işlettiği Anadolu Demiryolları, Konya'da Bağdat Demiryolu ile birleşmekteydi ve böylece İstanbul'dan Bağdat'a raylı taşımacılık yapılması mümkündü. Şirket, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bilecik, Eskişehir, Ankara, Kütahya, Afyonkarahisar ve Konya gibi şehirlere demiryolu hizmeti sunmanın yanı sıra Haydarpaşa Limanı ve Derince Limanı'nı da işletiyordu.
Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie, Société du Chemin de fer Ottoman d'Anatolie şirketine bağlı olarak Deutsche Bank tarafından işletiliyordu.
Tarihçe
Osmanlı İmparatorluğu Nâfia Nezâreti (1871-1888)
Sultan Abdülaziz yönetimindeki Osmanlı hükûmetinin Nâfia Nezâreti tarafından İstanbul'un Anadolu Yakası'na Haydarpaşa'dan Pendik'e hat inşa etmeye başlamıştı. Hat 22 Eylül 1872'de hizmete girdi. Hat, Haziran 1873'te Gebze'ye Ağustos'ta da İzmit'e kadar uzatıldı. Demiryolu hattı, Marmara Denizi etrafındaki nüfusa hizmet etmesi için inşa edilmişti. Daha sonraları ise Ankara ve Mezopotamya'ya kadar uzatıldı. 1880 yılında şirketin %60'ı bir İngiliz şirketine satıldı ve aynı yıl Adapazarı'na 52 km'lik hat inşa edildi. Şirket, Ankara hattını finanse edemedi ve 'ın liderliğinde bir İngiliz-Amerikan şirketine dönüştü ancak yine de hattı finanse edemedi ve şirket bu işten vazgeçti.
Chemins de Fer Ottoman d'Anatolie (CFOA) (1888-1927)
Ankara hattının inşası askıya alınınca Osmanlı Devleti, hattı inşa ettirmek için yeni bir şirket aramaya başladı. Deutsche Bank'ın idari yöneticisi ve projeden haberdar edildi. Alfred Von Kaulla, Osmanlı Ordusu'na gönderilmek üzere İstanbul'a tüfek ihracatı yapıyordu. Deutsche Bank, proje için ruhsat aldı. Ruhsat 99 yıllığınaydı ancak Bağdat Demiryolu ile birleştirilmesiyle birlikte 114 yıla çıkarıldı. Deutsche Bank, Société du Chemin de fer Ottoman d'Anatolie adında bir şirket kurdu ve 1888'de Chemins de Fer Ottoman d'Anatolie (CFOA) ile birleştirildi. Şirket, Mayıs 1889'da Ankara hattının inşasına başladı. Arifiye hattını 1890'da tamamladı ve 1891'de hizmete açtı. Ankara'ya giden hat ise 31 Aralık 1892'de açıldı. 1893'te Osmanlı Devleti, Eskişehir'den Konya'ya hat inşa edilmesi için CFOA ile anlaştı. Alanyunt'tan Kütahya'ya da bir iltisak hattı da ayrıca inşa edildi. Alanyunt-Kütahya hattı Aralık 1894'te, Afyon hattı Ağustos 1895'te, Konya hattı Haziran 1896'da hizmete girdi. Kasım 1899'da Arifiye'den Adapazarı'na 3.2 km'lik bir iltisak hattının inşasına başlandı. Ancak demiryolu Bolu'ya ulaşamadı. 1904'te Bağdat Demiryolu, Adana ve Halep üzerinden Bağdat'a giden bir hat için Konya'daki inşaata dahil oldu. Bu demiryolu, İstanbul'dan Bağdat'a giden bir direkt hat özelliği taşıyacaktı. I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla inşaat çalışmaları durdu. Osmanlı İmparatorluğu savaşı kaybedince İtilaf Devletleri, CFOA'nın kontrolünü ele geçirdi. Şirketin kontrolü de İngiliz Ordusuna verilmişti. Kurtuluş Savaşı sırasında demiryollarının bir kısmının kontrolü Ankara Hükûmeti'ne geçti. Ancak Ankara Hükûmeti şirketin resmi sahibi değildi. 3 Mart 1924'te CFOA hatlarını işletmesi için Chemins de fer d'Anatolie Baghdad (CFAB) şirketi kuruldu ve 1 Haziran 1927'de CFAB ile CFOA birleştirildi.
Hizmetler
Yolcu Hizmeti
CFOA'nın ana hattı İstanbul ve İzmit arasındaydı. CFOA, İstanbul ve Ankara arasındaki ilk demiryolu yolcu taşımacılığı hizmetini verdi. En çok 33001 sınıfı buharlı lokomotif kullanılmıştı.
Nakliye Hizmeti
CFOA'nın ana işi nakliyeydi. İç Anadolu'dan İstanbul'daki limanlara tahıl taşınmasına önem verilmişti. CFOA, İstanbul'dan Konya'ya demiryolu inşaatına yardım ederek Bağdat Demiryolu'da önemli katkıda bulunmuştur. CFOA, Haydarpaşa ve Derince limanlarının da sahibiydi.
Limanlar
CFOA demiryollarıyla beraber bazı limanların da sahibiydi. Ana liman, Haydarpaşa Limanı'ydı. Demiryolundan gelen kaynaklar bu liman üzerinden ihraç ediliyordu. Haydarpaşa Limanı, yoğun trafiği kaldıramayınca Derince'ye bir liman inşa edildi. Bu limanda tahıl ambarı vardı. 1899'da büyütülen Haydarpaşa Limanı, 1927'de TCDD tarafından satın alındı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f CFOA - Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie 14 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Trains of Turkey
- ^ Baghdad Railway 11 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - İngilizce Vikipedi Sayfası
- ^ 33001 to 33010 & 33031 to 33036 15 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Trains of Turkey
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chemins de Fer Ottomans d Anatolie Turkce Osmanli Anadolu Demiryollari rapor isareti CFOA 4 Ekim 1888 de kurulan Osmanli Imparatorlugu nda faaliyet gosteren demiryolu sirketidir Sirket merkezi Istanbul daydi Chemins de Fer Ottomans d Anatolie CFOA Osmanli Anadolu DemiryollariArdilTCDDKurulus1871 153 yil once 1871 KurucuGeorg von Siemens Feshedilme1927 97 yil once 1927 Genel merkeziOsmanli ImparatorluguSahibiDeutsche Bank Chemins de Fer Ottomans d Anatolie Rumeli Demiryolu CO Sirketi yle beraber Istanbul daki en yogun iki demiryolu sirketinden biriydi CFOA nin insa ettigi ve islettigi Anadolu Demiryollari Konya da Bagdat Demiryolu ile birlesmekteydi ve boylece Istanbul dan Bagdat a rayli tasimacilik yapilmasi mumkundu Sirket Istanbul Kocaeli Sakarya Bilecik Eskisehir Ankara Kutahya Afyonkarahisar ve Konya gibi sehirlere demiryolu hizmeti sunmanin yani sira Haydarpasa Limani ve Derince Limani ni da isletiyordu Chemins de Fer Ottomans d Anatolie Societe du Chemin de fer Ottoman d Anatolie sirketine bagli olarak Deutsche Bank tarafindan isletiliyordu TarihceOsmanli Imparatorlugu Nafia Nezareti 1871 1888 Sultan Abdulaziz yonetimindeki Osmanli hukumetinin Nafia Nezareti tarafindan Istanbul un Anadolu Yakasi na Haydarpasa dan Pendik e hat insa etmeye baslamisti Hat 22 Eylul 1872 de hizmete girdi Hat Haziran 1873 te Gebze ye Agustos ta da Izmit e kadar uzatildi Demiryolu hatti Marmara Denizi etrafindaki nufusa hizmet etmesi icin insa edilmisti Daha sonralari ise Ankara ve Mezopotamya ya kadar uzatildi 1880 yilinda sirketin 60 i bir Ingiliz sirketine satildi ve ayni yil Adapazari na 52 km lik hat insa edildi Sirket Ankara hattini finanse edemedi ve in liderliginde bir Ingiliz Amerikan sirketine donustu ancak yine de hatti finanse edemedi ve sirket bu isten vazgecti Haydarpasa GariChemins de Fer Ottoman d Anatolie CFOA 1888 1927 Ankara hattinin insasi askiya alininca Osmanli Devleti hatti insa ettirmek icin yeni bir sirket aramaya basladi Deutsche Bank in idari yoneticisi ve projeden haberdar edildi Alfred Von Kaulla Osmanli Ordusu na gonderilmek uzere Istanbul a tufek ihracati yapiyordu Deutsche Bank proje icin ruhsat aldi Ruhsat 99 yilliginaydi ancak Bagdat Demiryolu ile birlestirilmesiyle birlikte 114 yila cikarildi Deutsche Bank Societe du Chemin de fer Ottoman d Anatolie adinda bir sirket kurdu ve 1888 de Chemins de Fer Ottoman d Anatolie CFOA ile birlestirildi Sirket Mayis 1889 da Ankara hattinin insasina basladi Arifiye hattini 1890 da tamamladi ve 1891 de hizmete acti Ankara ya giden hat ise 31 Aralik 1892 de acildi 1893 te Osmanli Devleti Eskisehir den Konya ya hat insa edilmesi icin CFOA ile anlasti Alanyunt tan Kutahya ya da bir iltisak hatti da ayrica insa edildi Alanyunt Kutahya hatti Aralik 1894 te Afyon hatti Agustos 1895 te Konya hatti Haziran 1896 da hizmete girdi Kasim 1899 da Arifiye den Adapazari na 3 2 km lik bir iltisak hattinin insasina baslandi Ancak demiryolu Bolu ya ulasamadi 1904 te Bagdat Demiryolu Adana ve Halep uzerinden Bagdat a giden bir hat icin Konya daki insaata dahil oldu Bu demiryolu Istanbul dan Bagdat a giden bir direkt hat ozelligi tasiyacakti I Dunya Savasi nin baslamasiyla insaat calismalari durdu Osmanli Imparatorlugu savasi kaybedince Itilaf Devletleri CFOA nin kontrolunu ele gecirdi Sirketin kontrolu de Ingiliz Ordusuna verilmisti Kurtulus Savasi sirasinda demiryollarinin bir kisminin kontrolu Ankara Hukumeti ne gecti Ancak Ankara Hukumeti sirketin resmi sahibi degildi 3 Mart 1924 te CFOA hatlarini isletmesi icin Chemins de fer d Anatolie Baghdad CFAB sirketi kuruldu ve 1 Haziran 1927 de CFAB ile CFOA birlestirildi CFOA Sirketine ait bir hisse senediHizmetler Yolcu Hizmeti CFOA nin ana hatti Istanbul ve Izmit arasindaydi CFOA Istanbul ve Ankara arasindaki ilk demiryolu yolcu tasimaciligi hizmetini verdi En cok 33001 sinifi buharli lokomotif kullanilmisti Bostanci Tren Istasyonu ndaki CFOA Sirketi doneminden kalma istasyon ziliNakliye Hizmeti CFOA nin ana isi nakliyeydi Ic Anadolu dan Istanbul daki limanlara tahil tasinmasina onem verilmisti CFOA Istanbul dan Konya ya demiryolu insaatina yardim ederek Bagdat Demiryolu da onemli katkida bulunmustur CFOA Haydarpasa ve Derince limanlarinin da sahibiydi Limanlar CFOA demiryollariyla beraber bazi limanlarin da sahibiydi Ana liman Haydarpasa Limani ydi Demiryolundan gelen kaynaklar bu liman uzerinden ihrac ediliyordu Haydarpasa Limani yogun trafigi kaldiramayinca Derince ye bir liman insa edildi Bu limanda tahil ambari vardi 1899 da buyutulen Haydarpasa Limani 1927 de TCDD tarafindan satin alindi Kaynakca a b c d e f CFOA Chemins de Fer Ottomans d Anatolie 14 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trains of Turkey Baghdad Railway 11 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Vikipedi Sayfasi 33001 to 33010 amp 33031 to 33036 15 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trains of Turkey