Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gazimağusa ya da Mağusa (Yunanca: Αμμόχωστος Ammohostos), Kıbrıs Adası'nda bir liman kenti. Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazası'nın ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa İlçesi'nin yönetim merkezi.
| Gazimağusa Mağusa / Αμμόχωστος / Famagusta | |
|---|---|
  Gazimağusa Gazimağusa'nın Kıbrıs adasındaki konumu | |
| Ülke | de jure  Kıbrıs Cumhuriyetide facto  KKTC |
| Bölge / İlçe | Mağusa kazası Gazimağusa İlçesi |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Simos Yoannu Süleyman Uluçay |
| Nüfus (2011) | |
| • Toplam | 40,920 |
| • Kent | 50,465 |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
Mağusa, Akdeniz'in en fazla güçlendirilmiş limanlarından biridir.[]Yakındoğu ile Avrupa arasında bir basamak oluşturur.
Mağusa'nın esas gelişimi Lüzinyanlar devrine rastlar. Yakındoğu'dan şehre yerleşenler, kültür ve değerleriyle kent sakinlerine yeni bir güç ve dinamizm kattılar.
2011 nüfus sayımına göre kent, 40.920 kişilik nüfusa sahiptir.
Doğu Akdeniz Üniversitesi de burada bulunmaktadır. Gazimağusa'nın altın kumsalları dünyanın en iyi bilinen plajları arasındadır. Şehirde her yıl düzenli olarak ve Doğu Akdeniz Üniversitesi'nce gerçekleştirilen Uluslararası Mağusa Kültür ve Sanat Festivali yapılmaktadır.
Etimoloji
Klasik antik dönemde Mısır Kraliçesi II. Arsinoe'ye atfen şehir "Arsinoe" (Yunanca: Ἀρσινόη) olarak bilinirdi. Strabon tarafından da o isimle bahsedilmiştir. Yunancada ise "kumda saklı" anlamına gelen "Ammohostos" olarak geçmektedir. Bu isim daha sonraki dönemlerde "Famagusta" (Batı dillerinde sıkça Fransızcadaki karşılığı Famagouste ve İtalyancadaki karşılığı Famagosta kullanılmıştır), Türkçede ise "Mağusa" olarak bilinir. 1974 yılında Kıbrıs Türk yönetimi tarafından "gazilik" unvanı verilmiştir. Şehrin eski merkezi altın yıllarında rivayete göre yılın her günü için bir kiliseye sahip olmasından dolayı "365 kiliseli şehir" unvanına sahiptir.
Türkçedeki "Magosa" kullanımı yerlilerin tepkisini çeken yanlış bir kullanımdır.
Tarihçe
Şehir ilk olarak MÖ 3. yüzyılda I. Ptoleme tarafından "Arsinoe" adıyla kurulmuştur. MS 647/648 yıllarında Salamis'in Araplar tarafından yağmalanması sonucu şehre buradan gelen göçmenler yerleşti. 1291 yılında Haçlı Seferleri sırasında Akka alınınca oradan göç edenler şehre yerleşti. Halkla birlikte tüccarların da gelmesi sonucu şehir zenginleşip önem kazandı ve Gazimağusa Limanı sayesinde bir ticaret merkezi konumuna geldi. Lüzinyanlar döneminde Kudüs'ü de yöneten Lüzinyan kralları 1372'ye kadar Mağusa'daki St. Nikolas Katedrali'nde taç giydi. Bu dönemde şehirde pek çok kilise inşa edildi. 1372'de Cenevizliler şehri ele geçirmiş, şehir yapılan anlaşma gereği 1469'a kadar Ceneviz yönetiminde kalmış ve daha sonra Lüzinyanlara geri verilmiştir. Ceneviz döneminde bir askeri bölge olarak kullanılan şehir ticaret merkezi olma özelliğini yitirmiştir.
Türklere kadar Roma ve Doğu Roma İmparatorluklarının, Latinlerin ve Venediklilerin eline geçen kale II. Selim dönemindeki (1566-1574) Kıbrıs Seferi sırasında 6 Ağustos 1571'de Türk birlikleri tarafından fethedildi. 1878'e dek Türk yönetiminde kalan kale Kıbrıs ile birlikte 1878 yılında İngiliz idaresine bırakıldı.
1960 yılında bağımsızlığını kazanan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin önemli turizm beldelerinden biri haline gelen Mağusa, Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk birliklerince ele geçirildi. Kent, 1975 yılında ilan edilen Kıbrıs Türk Federe Devleti ve 1983'te kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin önemli liman, turizm ve üniversite eğitimi merkezlerinden biri haline geldi.
Tarihî eserler
Othello Kalesi, , , Gazimağusa Limanı, Lala Mustafa Paşa Camii (Aziz Nicholas Katedrali), , Namık Kemal Zindanı ve Müzesi, Kertikli Hamam, , , Azize Anna Kilisesi ve Salamis Antik Kenti, Kutup Dede Türbesi.
Kardeş şehirler
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ [TRNC 2011 Population and Housing Census] (PDF), TRNC State Planning Organization, 6 Ağustos 2013, 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
- ^ a b "KKTC 2011 Nüfus ve Konut Sayımı" (PDF). TRNC State Planning Organization. 17 Aralık 2012. s. 6. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2014.
- ^ K.K.T.C. Devlet Planlama Örgütü 17 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2011 Nüfus Sayımı'na göre. http://www.devplan.org/ 17 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . Gündem Kıbrıs. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017.
- ^ . Kıbrıs. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2017.
- ^ Hakeri, Bener Hakkı (1992). "Mağusa Kenti Tarihi". Kıbrıs Türk Ansiklopedisi. II. Kıbrıs Gazetesi Yayınları. s. 248.
- ^ Bir Kentin Öyküsü 5 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Gazimağusa Belediyesi) Erişim tarihi: 20 Haziran 2011
- ^ a b c Kardeş şehirler 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Gazimağusa Belediyesi (KKTC) resmî web sitesi
- ^ . ATAV — Antalya Guide © Copyright 2009 Antalya Tanıtım Vakfı. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
|yayımcı=dış bağlantı () - ^ (PDF). Antalya Büyükşehir Belediyesinin Resmi Sitesi. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gazimağusa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Gazimağusa Belediyesi (KKTC) resmî web sitesi20 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Gazimağusa Turist Rehberi20 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
-->
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gazimagusa ya da Magusa Yunanca Ammoxwstos Ammohostos Kibris Adasi nda bir liman kenti Kibris Cumhuriyeti nin Magusa kazasi nin ve Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nin Gazimagusa Ilcesi nin yonetim merkezi Gazimagusa Magusa Ammoxwstos FamagustaLala Mustafa Pasa CamiiGazimagusaGazimagusa nin Kibris adasindaki konumuUlkede jure Kibris Cumhuriyeti de facto KKTCBolge IlceMagusa kazasi Gazimagusa IlcesiIdare Belediye BaskaniSimos Yoannu Suleyman UlucayNufus 2011 Toplam40 920 Kent50 465Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Magusa Akdeniz in en fazla guclendirilmis limanlarindan biridir kaynak belirtilmeli Yakindogu ile Avrupa arasinda bir basamak olusturur Magusa nin esas gelisimi Luzinyanlar devrine rastlar Yakindogu dan sehre yerlesenler kultur ve degerleriyle kent sakinlerine yeni bir guc ve dinamizm kattilar 2011 nufus sayimina gore kent 40 920 kisilik nufusa sahiptir Dogu Akdeniz Universitesi de burada bulunmaktadir Gazimagusa nin altin kumsallari dunyanin en iyi bilinen plajlari arasindadir Sehirde her yil duzenli olarak ve Dogu Akdeniz Universitesi nce gerceklestirilen Uluslararasi Magusa Kultur ve Sanat Festivali yapilmaktadir EtimolojiKlasik antik donemde Misir Kralicesi II Arsinoe ye atfen sehir Arsinoe Yunanca Ἀrsinoh olarak bilinirdi Strabon tarafindan da o isimle bahsedilmistir Yunancada ise kumda sakli anlamina gelen Ammohostos olarak gecmektedir Bu isim daha sonraki donemlerde Famagusta Bati dillerinde sikca Fransizcadaki karsiligi Famagouste ve Italyancadaki karsiligi Famagosta kullanilmistir Turkcede ise Magusa olarak bilinir 1974 yilinda Kibris Turk yonetimi tarafindan gazilik unvani verilmistir Sehrin eski merkezi altin yillarinda rivayete gore yilin her gunu icin bir kiliseye sahip olmasindan dolayi 365 kiliseli sehir unvanina sahiptir Turkcedeki Magosa kullanimi yerlilerin tepkisini ceken yanlis bir kullanimdir TarihceSehir ilk olarak MO 3 yuzyilda I Ptoleme tarafindan Arsinoe adiyla kurulmustur MS 647 648 yillarinda Salamis in Araplar tarafindan yagmalanmasi sonucu sehre buradan gelen gocmenler yerlesti 1291 yilinda Hacli Seferleri sirasinda Akka alininca oradan goc edenler sehre yerlesti Halkla birlikte tuccarlarin da gelmesi sonucu sehir zenginlesip onem kazandi ve Gazimagusa Limani sayesinde bir ticaret merkezi konumuna geldi Luzinyanlar doneminde Kudus u de yoneten Luzinyan krallari 1372 ye kadar Magusa daki St Nikolas Katedrali nde tac giydi Bu donemde sehirde pek cok kilise insa edildi 1372 de Cenevizliler sehri ele gecirmis sehir yapilan anlasma geregi 1469 a kadar Ceneviz yonetiminde kalmis ve daha sonra Luzinyanlara geri verilmistir Ceneviz doneminde bir askeri bolge olarak kullanilan sehir ticaret merkezi olma ozelligini yitirmistir Venedikliler den kalan surlar sol San Luca burcu arka plan Karmeliter Kilisesi nin harabeleri Turklere kadar Roma ve Dogu Roma Imparatorluklarinin Latinlerin ve Venediklilerin eline gecen kale II Selim donemindeki 1566 1574 Kibris Seferi sirasinda 6 Agustos 1571 de Turk birlikleri tarafindan fethedildi 1878 e dek Turk yonetiminde kalan kale Kibris ile birlikte 1878 yilinda Ingiliz idaresine birakildi 1960 yilinda bagimsizligini kazanan Kibris Cumhuriyeti nin onemli turizm beldelerinden biri haline gelen Magusa Kibris Harekati sirasinda Turk birliklerince ele gecirildi Kent 1975 yilinda ilan edilen Kibris Turk Federe Devleti ve 1983 te kurulan Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nin onemli liman turizm ve universite egitimi merkezlerinden biri haline geldi Tarihi eserlerOthello Kalesi Gazimagusa Limani Lala Mustafa Pasa Camii Aziz Nicholas Katedrali Namik Kemal Zindani ve Muzesi Kertikli Hamam Azize Anna Kilisesi ve Salamis Antik Kenti Kutup Dede Turbesi Kardes sehirlerIzmir Turkiye Antalya Turkiye Struga Kuzey MakedonyaAyrica bakinizMaras KibrisKaynakca TRNC 2011 Population and Housing Census PDF TRNC State Planning Organization 6 Agustos 2013 6 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b KKTC 2011 Nufus ve Konut Sayimi PDF TRNC State Planning Organization 17 Aralik 2012 s 6 27 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Mart 2014 K K T C Devlet Planlama Orgutu 17 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2011 Nufus Sayimi na gore http www devplan org 17 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gundem Kibris 22 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2017 Kibris 22 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2017 Hakeri Bener Hakki 1992 Magusa Kenti Tarihi Kibris Turk Ansiklopedisi II Kibris Gazetesi Yayinlari s 248 Bir Kentin Oykusu 5 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gazimagusa Belediyesi Erisim tarihi 20 Haziran 2011 a b c Kardes sehirler 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gazimagusa Belediyesi KKTC resmi web sitesi ATAV Antalya Guide c Copyright 2009 Antalya Tanitim Vakfi 24 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2012 yayimci dis baglanti yardim PDF Antalya Buyuksehir Belediyesinin Resmi Sitesi 17 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2012 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gazimagusa ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Gazimagusa Belediyesi KKTC resmi web sitesi20 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gazimagusa Turist Rehberi20 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt