Kadüse (☤; Latince: cādūceum veya cādūceus, Yunanca: κηρύκειον kērū́keion "habercinin asası veya asa"), Yunan mitolojisinde Hermes ve dolayısıyla Greko-Mısır Mitolojisinde Hermes Trismegistus tarafından taşınan asadır. Aynı asa genel olarak haberciler tarafından örneğin Hera'nın habercisi İris tarafından da taşınırdı. İki yılanın dolandığı, bazen kanatları bulunan kısa bir asadır. Roma ikonografisinde, genellikle tanrıların habercisi Merkür'ün sol elinde taşınırken tasvir edilmiştir.
Ateş çıkarabilme ve uzlaştırma gücüne sahiptir. Mitolojiye göre Hermes'e, ağabeyi Apollon zenginlik ve servetin sihirli asasını verir. Asa, uyuşmazlık içinde olan herhangi iki şeyi uzlaştırma gücüne de sahiptir. Hermes yeni asasını denemek için birbirlerine öfkeyle tıslayan iki yılanın arasına sokar. Yılanlar kavgalarını unutup, asanın etrafına sarılırlar ve o günden sonra hep asanın üzerinde kalırlar. Ayrıca çift yılanlı Hermes'in Kadüse'ninun üzerinde de bir çift kanat bulunmaktadır.
Bazı araştırmacılar, Kadüse'nin bilinen en eski imgesinin yani etrafında iç içe geçmiş iki yılan bulunan bir asa olan sembolün köklerinin Sümer tanrısı Ningishzida ile Mezopotamya'da bulunduğunu ve MÖ 4000 ila 3000 arasına uzandığını öne sürmektedirler.
Sembolik bir nesne olarak, Hermes'i (veya Roma mitolojisinde Merkür'ü) ve buna bağlı olarak tanrıyla ilişkili ticaretleri, meslekleri veya teşebbüsleri temsil eder. Daha sonraki Antik Çağ'da Merkür gezegenini temsil eden astrolojik sembolün temelini oluşturdu. Böylece, astroloji, simya ve astronomide kullanımı sayesinde gezegeni ve aynı adı taşıyan elemental metali ifade etmeye başlamıştır. Asanın uyuyanları uyandırıp, uyananları da uyutacağı söylenir. Ölmekte olanlara uygulandığında ölümlerinin acısız olduğuna; ölülere uygulanırsa hayata döneceklerine inanılmaktadır.
Merkür ve Hermes ile olan ilişkisinin uzantısı olarak aynı zamanda ticaret ve müzakerenin tanınan bir sembolüdür. Bu iki alanda dengeli takas ve karşılıklılık ideal olarak kabul edilir. Bu ilişkilendirme oldukça eskidir ve Klasik dönemden modern zamanlara kadar uzanmaktadır. Kadüse, Merkür'ün niteliklerinin genişletilmesiyle (yazı ve belagat ile ilişkilendirilir) matbaayı temsil eden bir sembol olarak da kullanılır.
Tek yılanı olan ve hiçbir zaman kanatlı olarak tasvir edilmeyen Asklepios'un Asası, tıbbın geleneksel ve daha yaygın kullanılan sembolü olmasına rağmen, Kadüse bazen sağlık kuruluşları tarafından da kullanılmaktadır. Kadüse'nin öncelikle bir ticaret sembolü ve diğer tıbbi olmayan sembolojiden olduğu göz önüne alındığında birçok sağlık uzmanı bu kullanımı onaylamamaktadır.
Tıbbi alanda kullanımı
Kadüse sembolü tıpta da kullanılmaktadır. Asklepios'un Asası'nın da tıbbi alanda kullanılmasından ve tek yılanlı sopa şeklinde olmasından dolayı iki sembol çok fazla karıştırılmaktadır. Amerikan Ordu Tıbbi Birliklerinin 1902 yılında Kadüse'yi kendilerine amblem olarak seçmelerinden sonra dünyada birçok farklı sağlık örgütü bu sembolü kendi amblemlerinde kullanmaya başlamış ve günümüzde bir ikiliğe neden olmuştur. Türkiye'de Sağlık Bakanlığı 2018 yılında yaptığı amblem değişikliği ile bu sembolü kullanmaya başlamıştır.
Kaynakça
- ^ Gary Lachman, "The Quest for Hermes Trismigestus", 2011, Chapter 3, p. x.
- ^ William Godwin (1876). . s. 37. 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Unicode Consortium. 4 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Staff of Hermes signifies a commercial term or commerce
- ^ Friedlander 1992, s. 83.
- ^ Howey, M. Oldfield (1955). The Encircled Serpent: A Study of Serpent Symbolism in All Countries And Ages. New York. s. 77.
In modern times the caduceus figures as a symbol of commerce, since is the god of commerce
- ^ Bonnefoy, Yves, (Ed.) (1992). Roman and European Mythologies. Wendy Doniger tarafından çevrildi. University of Chicago Press. s. 135.
The name of the god Mercury cannot be disassociated from the word Latince: merx, which means merchandise. Such was the sentiment of the ancients.
- ^ Bakich, Michael E. (2000). The Cambridge Planetary Handbook. Cambridge University Press. s. 85.
Mercury was the Roman name for the Greek god Hermes. His Latin name was apparently derived from merx or mercator, a merchant.
- ^ Engle, Bernice (Dec 1929). "The Use of Mercury's Caduceus as a Medical Emblem"". The Classical Journal. 25 (1): 205.
- ^ Prakash, M; Johnny, J. Carlton (Nisan 2015). "Things you don't learn in medical school: Caduceus". Journal of Pharmacy & Bioallied Sciences. 7 (Suppl 1): S49-S50. doi:10.4103/0975-7406.155794. ISSN 0976-4879. (PMC) 4439707 $2. (PMID) 26015747. 13 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ . www.premiumcaremd.com. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ Bakanligi, T. C. Saglik. . T.C. Saglik Bakanligi. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
İleri okumalar
- Bunn, J. T. Origin of the caduceus motif, JAMA, 1967. United States National Institutes of Health: National Center for Biotechnology Information. (PMID) 4863068
- Burkert, Walter, Structure and History in Greek Mythology and Ritual, Translation, University of California, 1979.
Dış bağlantılar
Vikisözlük'te kadüse ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Kadüse ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Vikikaynak has the text of the 1911 Encyclopædia Britannica article Caduceus. |
- Caduceus ile İris ve Bebek Hermes 14 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Caduceus 18 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Encyclopædia Britannica
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaduse Latince caduceum veya caduceus Yunanca khrykeion keru keion habercinin asasi veya asa Yunan mitolojisinde Hermes ve dolayisiyla Greko Misir Mitolojisinde Hermes Trismegistus tarafindan tasinan asadir Ayni asa genel olarak haberciler tarafindan ornegin Hera nin habercisi Iris tarafindan da tasinirdi Iki yilanin dolandigi bazen kanatlari bulunan kisa bir asadir Roma ikonografisinde genellikle tanrilarin habercisi Merkur un sol elinde tasinirken tasvir edilmistir KaduseTurkiye Cumhuriyeti Saglik Bakanligi ambleminde kullanilan Kaduse sembolu Ates cikarabilme ve uzlastirma gucune sahiptir Mitolojiye gore Hermes e agabeyi Apollon zenginlik ve servetin sihirli asasini verir Asa uyusmazlik icinde olan herhangi iki seyi uzlastirma gucune de sahiptir Hermes yeni asasini denemek icin birbirlerine ofkeyle tislayan iki yilanin arasina sokar Yilanlar kavgalarini unutup asanin etrafina sarilirlar ve o gunden sonra hep asanin uzerinde kalirlar Ayrica cift yilanli Hermes in Kaduse ninun uzerinde de bir cift kanat bulunmaktadir Bazi arastirmacilar Kaduse nin bilinen en eski imgesinin yani etrafinda ic ice gecmis iki yilan bulunan bir asa olan sembolun koklerinin Sumer tanrisi Ningishzida ile Mezopotamya da bulundugunu ve MO 4000 ila 3000 arasina uzandigini one surmektedirler Sembolik bir nesne olarak Hermes i veya Roma mitolojisinde Merkur u ve buna bagli olarak tanriyla iliskili ticaretleri meslekleri veya tesebbusleri temsil eder Daha sonraki Antik Cag da Merkur gezegenini temsil eden astrolojik sembolun temelini olusturdu Boylece astroloji simya ve astronomide kullanimi sayesinde gezegeni ve ayni adi tasiyan elemental metali ifade etmeye baslamistir Asanin uyuyanlari uyandirip uyananlari da uyutacagi soylenir Olmekte olanlara uygulandiginda olumlerinin acisiz olduguna olulere uygulanirsa hayata doneceklerine inanilmaktadir Merkur ve Hermes ile olan iliskisinin uzantisi olarak ayni zamanda ticaret ve muzakerenin taninan bir semboludur Bu iki alanda dengeli takas ve karsiliklilik ideal olarak kabul edilir Bu iliskilendirme oldukca eskidir ve Klasik donemden modern zamanlara kadar uzanmaktadir Kaduse Merkur un niteliklerinin genisletilmesiyle yazi ve belagat ile iliskilendirilir matbaayi temsil eden bir sembol olarak da kullanilir Tek yilani olan ve hicbir zaman kanatli olarak tasvir edilmeyen Asklepios un Asasi tibbin geleneksel ve daha yaygin kullanilan sembolu olmasina ragmen Kaduse bazen saglik kuruluslari tarafindan da kullanilmaktadir Kaduse nin oncelikle bir ticaret sembolu ve diger tibbi olmayan sembolojiden oldugu goz onune alindiginda bircok saglik uzmani bu kullanimi onaylamamaktadir Tibbi alanda kullanimiTurk Tabipleri Birligi ambleminde kullanilan Kaduse sembolu Kaduse sembolu tipta da kullanilmaktadir Asklepios un Asasi nin da tibbi alanda kullanilmasindan ve tek yilanli sopa seklinde olmasindan dolayi iki sembol cok fazla karistirilmaktadir Amerikan Ordu Tibbi Birliklerinin 1902 yilinda Kaduse yi kendilerine amblem olarak secmelerinden sonra dunyada bircok farkli saglik orgutu bu sembolu kendi amblemlerinde kullanmaya baslamis ve gunumuzde bir ikilige neden olmustur Turkiye de Saglik Bakanligi 2018 yilinda yaptigi amblem degisikligi ile bu sembolu kullanmaya baslamistir Kaynakca Gary Lachman The Quest for Hermes Trismigestus 2011 Chapter 3 p x William Godwin 1876 s 37 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Unicode Consortium 4 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Staff of Hermes signifies a commercial term or commerce Friedlander 1992 s 83 Howey M Oldfield 1955 The Encircled Serpent A Study of Serpent Symbolism in All Countries And Ages New York s 77 In modern times the caduceus figures as a symbol of commerce since is the god of commerce Bonnefoy Yves Ed 1992 Roman and European Mythologies Wendy Doniger tarafindan cevrildi University of Chicago Press s 135 The name of the god Mercury cannot be disassociated from the word Latince merx which means merchandise Such was the sentiment of the ancients Bakich Michael E 2000 The Cambridge Planetary Handbook Cambridge University Press s 85 Mercury was the Roman name for the Greek god Hermes His Latin name was apparently derived from merx or mercator a merchant Engle Bernice Dec 1929 The Use of Mercury s Caduceus as a Medical Emblem The Classical Journal 25 1 205 Prakash M Johnny J Carlton Nisan 2015 Things you don t learn in medical school Caduceus Journal of Pharmacy amp Bioallied Sciences 7 Suppl 1 S49 S50 doi 10 4103 0975 7406 155794 ISSN 0976 4879 PMC 4439707 2 PMID 26015747 13 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2021 www premiumcaremd com 12 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Bakanligi T C Saglik T C Saglik Bakanligi 3 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Ileri okumalarBunn J T Origin of the caduceus motif JAMA 1967 United States National Institutes of Health National Center for Biotechnology Information PMID 4863068 Burkert Walter Structure and History in Greek Mythology and Ritual Translation University of California 1979 Dis baglantilarVikisozluk te kaduse ile ilgili tanim bulabilirsiniz Wikimedia Commons ta Kaduse ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikikaynak has the text of the 1911 Encyclopaedia Britannica article Caduceus Caduceus ile Iris ve Bebek Hermes 14 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Caduceus 18 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia BritannicaAyrica bakinizHarun un Asasi Amphisbaena Hygieia Kasesi Crosier Cift basli kartal Mitraik gizemler Nehustan Ningiszida Musa nin Asasi Hayat Yildizi