Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir (GNU/Linux) dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.
Geliştirici(ler) | |
---|---|
İşletim sistemi ailesi | GNU/Linux |
Paket yöneticisi | PiSi |
Kaynak türü | Açık kaynak |
Lisans | GPL 2. sürüm |
Çekirdek türü | Tekdüze Çekirdek |
Güncelleme yöntemi | |
Platform desteği | x64 |
Kullanıcı arayüzü | Öntanımlı olarak KDE arayüzü ile gelir. |
Web sitesi | www.pisilinux.org |
Dil sayısı | Almanca Amerika İngilizcesi |
Özellikleri
- Son kullanıcı odaklı bir dağıtımdır.
- Kullanıcılarına Linux deneyimlerini, olabildiğince özgür ve çizgi arayüz kullanarak yaşamalarını sağlamayı amaçlar.
- Pardus'tan devraldığı tasarıları geliştirmeyi, yeni tasarıların gelişmesini sağlayarak özgür yazılım dünyasına katkıda bulunmayı amaçlar.
- Sunucu ya da Kurumsal sürümleri yoktur.
- Şimdilik yalnızca x64 yapısını destekler.
- 1, 2, 3 şeklinde süren bir ana sürüm ve 1.1, 1.2, 1.3 şeklinde süren ara sürüm numaralandırması kullanır.
- Güncel ve kararlı uygulamalar sunar.
- Çalışmalarını özgür Genel Ağ hizmetlerini kullanarak gerçekleştirir.
- Yalı, Kaptan, Müdür gibi kullanımı kolaylaştıran yazılım araçlarıyla birlikte gelir.
- Ana masaüstü ortamı olarak KDE'yi kullanmaktadır.
- Beta aşamasında bulunan Mate, Xfce, LXQt gibi masaüstü ortamları depodan kurulabilir.
- Windows veya Mac sürümlerinden geçişi kolay kılmak adına başlat çubuğu ve masaüstü düzeni esinlenerek hazırlanılmıştır.
- YALI, PiSi, Paket Yöneticisi gibi pek çok uygulaması Python ile yazılmıştır.
Devraldığı tasarılar
TÜBİTAK tarafından yürütülen Pardus tasarısı kapsamında ortaya çıkarılan ancak Pardus'un 2013 sürümünde Debian tabanına geçmesi ile birlikte TÜBİTAK tarafından geliştirilmesine son verilen pek çok Pardus tasarısı Pisi Linux kapsamında geliştirilmeye devam etmektedir.
ÇOMAR (Yapılandırma yöneticisi)
ÇOMAR (Açılımı: COnfiguration MAnageR), dizgenin düzgün çalışması için gerekli olan donanım, açılış, ağ, kullanıcı, zaman, görüntü gibi ayarların mümkün olduğu kadar kendiliğinden yapılmasını sağlayan, kullanıcılara bir yetki denetiminde bu ayarları bayağı ve anlaşılır bir biçimde değiştirme olanağı sunan bir yazılımdır.
PiSi (Paket biçimi)
Pisi (Açılımı: Packages Installed Successfully as Intended), Python dilinde yazılmış bir paket yönetim sistemidir. Bağımlılıklara bakarak paket oluşturma, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. XML ile tanımlanmış ve oluşturma süreci bir Python betiği ile verilmiş kaynak paketlerden ikili paketler oluşturur ve bunları bağımlılıklarına bakarak kurup kaldırabilir. Kullanıcı dostu bir çizgelik arayüz ve kapsamlı bir komut yatacı arayüzü içerir. Avantajı güncellemelerde tüm paketi değil, sadece değişiklikleri güncelleyerek güncelleme boyutunu ciddi oranda düşürmesi ve bu sayede kullanıcılara hem süreden hem de internet kotasından tasarruf ettirmesidir. Bu avantaj diğer bazı Linux dağıtımlarında da kullanılmaya başlanmasına sebep olmuştur.
Paket yöneticisi
Paket Yöneticisi, Pisi paketlerini sade bir arayüzden kolayca kurmak için kullanılabilen bir uygulamadır. Paket Yöneticisi uygulaması sayesinde paketler tek tıklama ile kolayca kurulabilir, güncellenebilir ya da kaldırılabilir. Paket Yöneticisi, her paket ile ilgili açıklama, büyüklük, sürüm gibi ayrıntılı bilgiler de verebilir. Python ile yazılmıştır.
YALI (Linux kurucusu)
YALI (Açılımı: Yet Another Linux Installer), Pisi Linux’un 2.2 sürümünde kullanmayı planladığı kurulum yazılımıdır. Kullanıcıların işletim dizgelerini hızlı ve sorunsuz olarak kurulum ortamından hedefe yerleştirir.
Kaptan
Kaptan, Pisi Linux kurulumu sonrasında ilk açılışta kullanıcıyı masaüstünde karşılayan ve daha sonra masaüstünü kişiselleştirmek için kullanabilen bir ayar sihirbazıdır. Kaptan, Pisi Linux hakkında genel bilgiler verirken kullanıcının masaüstünü daha rahat kullanabilmesi için ağ bağlantıları gibi belli başlı yapılandırma seçeneklerini sunar ve aynı zamanda kullanıcının masaüstünü kişiselleştirmesine de yardımcı olur.
Müdür
Pisi Linux’un açılış süreci dizgesidir. Dizgenin daha hızlı olarak açılmasını, daha esnek ve bakımı kolay bir dağıtım durumuna gelmesini amaçlar. Müdür, İşletim sistemi çekirdeği çalışmaya başladığı andan kullanıcının karşısına giriş ekranı çıkana kadar yapılan, kütük dizgelerini bağlamak, donanımları tanıyıp sürücüleri yüklemek, belli başlı ağ ayarlarını yapmak, dizge hizmetlerini başlatmak gibi işlerle bilgisayar kapatılırken hizmetlerin durdurulması, kütük dizgelerinin güvenlice kapatılması gibi işleri yapmaktadır.
Sürümleri
Sürüm | Takma adı | Çıkış tarihi |
---|---|---|
Pisi Linux 1.0 Beta 1 | Sueño (Rüya) | |
Pisi Linux 1.0 Beta 2 | Sueño (Rüya) | 18.06.2013 |
Pisi Linux 1.0 Beta 3 | Sueño (Rüya) | 25.06.2013 |
Pisi Linux 1.0 RC | İzmir | 20.09.2013 |
Pisi Linux 1.0 RCv2 | Erdinç | 17.03.2014 |
Pisi Linux 1.0 | Kararlı | 14.08.2014 |
Pisi Linux 1.1 | Kararlı | 04.11.2014 |
Pisi Linux 1.2 | Kararlı | 10.07.2015 |
Pisi Linux 1.2 (Xfce) | Kararlı | 22.09.2015 |
Pisi Linux 2.0 Alfa 7 Minimal | Alfa | 31.01.2016 |
Pisi Linux 2.0 Alfa 7 KDE 5 | New Cat (Alfa) | 17.01.2016 |
Pisi Linux 2.0 Beta 1 KDE 5 | Beta 1 | |
Pisi Linux 2.0 Beta 2 v5 KDE 5 | Beta 2 v5 | 30.08.2016 |
Pisi Linux 2.0 RC KDE 5 | Phoenix | 05.04.2017 |
Pisi Linux 2.0 | ATATÜRK | 23.04.2018 |
Pisi Linux 2.1 | ATA | 23.11.2018 |
Pisi Linux 2.1.1 | Felis Catus | 28.02.2019 |
Pisi Linux 2.1.2 | Mehmetçik | 09.12.2019 |
Pisi Linux 2.2 | KDE Crocus Ancyrensis (Ankara Çiğdemi) | 2022 |
Pisi Linux 2.3 | Minimal | 2022 |
Pisi Linux 1.2
Anka takımı tarafından geliştirilen Pisi Linux 1.2 sürümü kolay kullanımı temel alarak geliştirilmektedir. 10 Temmuz 2015'te yayınlanan 1.2 sürümü kurulum aşamaları dahil olmak üzere basit ve kolay bir kullanım sunmak için hazırlandı.
Pisi Linux 2.0
QT5 ve KDE5 geçişi Pisi Linux 2.0 ATATÜRK sürümü ile tamamlandı.
Pisi Linux 2.1
Tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu. Artık eskimiş olan bir gst paketleri bu sürümden çıkartıldı ve yazıcı tanıtma sorunları giderildi.
Pisi Linux 2.1.2
2x serisinin güncellenmiş halidir
Pisi Linux 2.2
2x serisinin kararlı ve güncellenmiş halidir
Pisi Linux 2.3 Minimal
2.3 Minimal serisinin güncellenmiş halidir. 2.3 Minimal serisinde masaüstü kurulumunu Yalı ile kurabilir veya gerekli sunucuları yükleyerek server olarak kullanılabilir
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- ^ a b c d e "Pisilinux BLOG". 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
Dış bağlantılar
- Pisi Linux Ana Sayfa*
- 17 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pisi Yaşam Blogu 14 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İspanyolca)
- Pisi Linux'un Twitter Sayfası 21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pisi Linux'un Facebook Sayfası
- Pisi Linux'un Google Plus Sayfası 25 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pisi Linux'taki Anlık Değişiklikler 20 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pisi Linux'un Github Sayfası 25 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- DistroWatch'ın Pisi Linux Sayfası
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pisi Linux PiSi paket yonetim sistemini iceren Pardus 2011 surumunu taban alan ozgur yazilim toplulugu tarafindan gelistirilen bilgisayar kullanicilarina kurulum yapilandirma ve kullanim konusunda buyuk kolaylik saglayan ve onlarin baslica masaustu gereksinimlerini karsilamayi amaclayan son kullanici odakli bir GNU Linux dagitimidir Anka takimi tarafindan gelistirilme sureci devam eden Pisi Linux 10 Temmuz 2015 te 1 2 surumu yayimlandi Icerisinde 6000 den fazla guncellenmis paketi bulunan 1 2 surumu sonrasi ise buyuk degisimler getirecek olan 2 1 surumu ile tum paketler yeni surumlerine gecirildi ve bircok hata giderildi bu sayede Pisi Linux un hizi ve stabilitesi artirilmis oldu Pisi LinuxGelistirici ler Isletim sistemi ailesiGNU LinuxPaket yoneticisiPiSiKaynak turuAcik kaynakLisansGPL 2 surumCekirdek turuTekduze CekirdekGuncelleme yontemiPlatform destegix64Kullanici arayuzuOntanimli olarak KDE arayuzu ile gelir Web sitesiwww pisilinux orgDil sayisiAlmanca Amerika Ingilizcesi Brezilya Portekizcesi Fransizca Hollandaca Hirvatca Ispanyolca Isvecce Italyanca Lehce Macarca Rusca Turkce UkraynacaOzellikleriSon kullanici odakli bir dagitimdir Kullanicilarina Linux deneyimlerini olabildigince ozgur ve cizgi arayuz kullanarak yasamalarini saglamayi amaclar Pardus tan devraldigi tasarilari gelistirmeyi yeni tasarilarin gelismesini saglayarak ozgur yazilim dunyasina katkida bulunmayi amaclar Sunucu ya da Kurumsal surumleri yoktur Simdilik yalnizca x64 yapisini destekler 1 2 3 seklinde suren bir ana surum ve 1 1 1 2 1 3 seklinde suren ara surum numaralandirmasi kullanir Guncel ve kararli uygulamalar sunar Calismalarini ozgur Genel Ag hizmetlerini kullanarak gerceklestirir Yali Kaptan Mudur gibi kullanimi kolaylastiran yazilim araclariyla birlikte gelir Ana masaustu ortami olarak KDE yi kullanmaktadir Beta asamasinda bulunan Mate Xfce LXQt gibi masaustu ortamlari depodan kurulabilir Windows veya Mac surumlerinden gecisi kolay kilmak adina baslat cubugu ve masaustu duzeni esinlenerek hazirlanilmistir YALI PiSi Paket Yoneticisi gibi pek cok uygulamasi Python ile yazilmistir Devraldigi tasarilarTUBITAK tarafindan yurutulen Pardus tasarisi kapsaminda ortaya cikarilan ancak Pardus un 2013 surumunde Debian tabanina gecmesi ile birlikte TUBITAK tarafindan gelistirilmesine son verilen pek cok Pardus tasarisi Pisi Linux kapsaminda gelistirilmeye devam etmektedir COMAR Yapilandirma yoneticisi COMAR Acilimi COnfiguration MAnageR dizgenin duzgun calismasi icin gerekli olan donanim acilis ag kullanici zaman goruntu gibi ayarlarin mumkun oldugu kadar kendiliginden yapilmasini saglayan kullanicilara bir yetki denetiminde bu ayarlari bayagi ve anlasilir bir bicimde degistirme olanagi sunan bir yazilimdir PiSi Paket bicimi Pisi Acilimi Packages Installed Successfully as Intended Python dilinde yazilmis bir paket yonetim sistemidir Bagimliliklara bakarak paket olusturma kurma kaldirma yukseltme ve benzeri islevleri yerine getirir XML ile tanimlanmis ve olusturma sureci bir Python betigi ile verilmis kaynak paketlerden ikili paketler olusturur ve bunlari bagimliliklarina bakarak kurup kaldirabilir Kullanici dostu bir cizgelik arayuz ve kapsamli bir komut yataci arayuzu icerir Avantaji guncellemelerde tum paketi degil sadece degisiklikleri guncelleyerek guncelleme boyutunu ciddi oranda dusurmesi ve bu sayede kullanicilara hem sureden hem de internet kotasindan tasarruf ettirmesidir Bu avantaj diger bazi Linux dagitimlarinda da kullanilmaya baslanmasina sebep olmustur Paket yoneticisi Paket Yoneticisi Pisi paketlerini sade bir arayuzden kolayca kurmak icin kullanilabilen bir uygulamadir Paket Yoneticisi uygulamasi sayesinde paketler tek tiklama ile kolayca kurulabilir guncellenebilir ya da kaldirilabilir Paket Yoneticisi her paket ile ilgili aciklama buyukluk surum gibi ayrintili bilgiler de verebilir Python ile yazilmistir YALI Linux kurucusu YALI Acilimi Yet Another Linux Installer Pisi Linux un 2 2 surumunde kullanmayi planladigi kurulum yazilimidir Kullanicilarin isletim dizgelerini hizli ve sorunsuz olarak kurulum ortamindan hedefe yerlestirir Kaptan Kaptan Pisi Linux kurulumu sonrasinda ilk acilista kullaniciyi masaustunde karsilayan ve daha sonra masaustunu kisisellestirmek icin kullanabilen bir ayar sihirbazidir Kaptan Pisi Linux hakkinda genel bilgiler verirken kullanicinin masaustunu daha rahat kullanabilmesi icin ag baglantilari gibi belli basli yapilandirma seceneklerini sunar ve ayni zamanda kullanicinin masaustunu kisisellestirmesine de yardimci olur Mudur Pisi Linux un acilis sureci dizgesidir Dizgenin daha hizli olarak acilmasini daha esnek ve bakimi kolay bir dagitim durumuna gelmesini amaclar Mudur Isletim sistemi cekirdegi calismaya basladigi andan kullanicinin karsisina giris ekrani cikana kadar yapilan kutuk dizgelerini baglamak donanimlari taniyip suruculeri yuklemek belli basli ag ayarlarini yapmak dizge hizmetlerini baslatmak gibi islerle bilgisayar kapatilirken hizmetlerin durdurulmasi kutuk dizgelerinin guvenlice kapatilmasi gibi isleri yapmaktadir SurumleriSurum Takma adi Cikis tarihiPisi Linux 1 0 Beta 1 Sueno Ruya Pisi Linux 1 0 Beta 2 Sueno Ruya 18 06 2013Pisi Linux 1 0 Beta 3 Sueno Ruya 25 06 2013Pisi Linux 1 0 RC Izmir 20 09 2013Pisi Linux 1 0 RCv2 Erdinc 17 03 2014Pisi Linux 1 0 Kararli 14 08 2014Pisi Linux 1 1 Kararli 04 11 2014Pisi Linux 1 2 Kararli 10 07 2015Pisi Linux 1 2 Xfce Kararli 22 09 2015Pisi Linux 2 0 Alfa 7 Minimal Alfa 31 01 2016Pisi Linux 2 0 Alfa 7 KDE 5 New Cat Alfa 17 01 2016Pisi Linux 2 0 Beta 1 KDE 5 Beta 1Pisi Linux 2 0 Beta 2 v5 KDE 5 Beta 2 v5 30 08 2016Pisi Linux 2 0 RC KDE 5 Phoenix 05 04 2017Pisi Linux 2 0 ATATURK 23 04 2018Pisi Linux 2 1 ATA 23 11 2018Pisi Linux 2 1 1 Felis Catus 28 02 2019Pisi Linux 2 1 2 Mehmetcik 09 12 2019Pisi Linux 2 2 KDE Crocus Ancyrensis Ankara Cigdemi 2022Pisi Linux 2 3 Minimal 2022Pisi Linux 1 2 Anka takimi tarafindan gelistirilen Pisi Linux 1 2 surumu kolay kullanimi temel alarak gelistirilmektedir 10 Temmuz 2015 te yayinlanan 1 2 surumu kurulum asamalari dahil olmak uzere basit ve kolay bir kullanim sunmak icin hazirlandi Pisi Linux 2 0 QT5 ve KDE5 gecisi Pisi Linux 2 0 ATATURK surumu ile tamamlandi Pisi Linux 2 1 Tum paketler yeni surumlerine gecirildi ve bircok hata giderildi bu sayede Pisi Linux un hizi ve stabilitesi artirilmis oldu Artik eskimis olan bir gst paketleri bu surumden cikartildi ve yazici tanitma sorunlari giderildi Pisi Linux 2 1 2 2x serisinin guncellenmis halidir Pisi Linux 2 2 2x serisinin kararli ve guncellenmis halidir Pisi Linux 2 3 Minimal 2 3 Minimal serisinin guncellenmis halidir 2 3 Minimal serisinde masaustu kurulumunu Yali ile kurabilir veya gerekli sunuculari yukleyerek server olarak kullanilabilirKaynakca Arsivlenmis kopya 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2020 Arsivlenmis kopya 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2015 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2015 a b c d e Pisilinux BLOG 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2020 Dis baglantilarPisi Linux Ana Sayfa 17 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pisi Yasam Blogu 14 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Pisi Linux un Twitter Sayfasi 21 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pisi Linux un Facebook Sayfasi Pisi Linux un Google Plus Sayfasi 25 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pisi Linux taki Anlik Degisiklikler 20 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pisi Linux un Github Sayfasi 25 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde DistroWatch in Pisi Linux Sayfasi