Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Ulusoy (30 Mart 1942, İzmir - 7 Haziran 2005, Paris), Türk tiyatro yönetmeni, tiyatro ve sinema oyuncusudur.
Mehmet Ulusoy | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 30 Mart 1942 İzmir, Türkiye |
| Ölüm | 7 Haziran 2005 (63 yaşında) Paris, Fransa |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu, Yönetmen |
| Evlilik | Fatoş Sezer (e. 1986; b. 1994) |
Hayatı
Tiyatroya, ’un teşvikiyle orta öğrenimini sürdürdüğü Galatasaray Lisesi’nin tiyatro kolunda başladı. Kısa bir süre sonra Ulvi Uraz tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa adım attı. İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda Yıldız Kenter’in öğrencisi oldu. Daha sonra Sermet Çağan ve Muhsin Ertuğrul ile çalıştı.
1963’te Avrupa’ya gitti. Önce Paris’te, ’un yanında sonra Berlin’de, Berliner Ensemble’da stajyer oldu. Fransa’ya döndü ve ’nde öğrenim gördü. Ardından üç yıl Milano’da, ve La Scala Operası’nda sergilenen yapımlarda ’in asistanlığını üstlendi. Strehler ile birlikteliği onun hayatında bir dönüm noktası oldu ve sanatında derin etkiler bıraktı.
1968’de İstanbul’da adlı topluluğu kurdu. Üç yıl boyunca köylerde, meydanlarda ve grevde olan fabrikalarda sokak tiyatrosu yaptı.
1971’de Paris’e yerleşti. ve Peter Brook’un yönettiği oyunlarda çeşitli roller üstlendi. Öte yandan, dünyanın dört bir yanından gelen oyuncularla birlikte 'yi (Özgürlük Tiyatrosu) kurdu.
1972’de tiyatrosunda, Nâzım Hikmet ve Aziz Nesin gibi yazarların ürünlerinden derleyerek sahnelediği Gelecekten Destanlar adlı oyun ile ilk yapım ve yönetimini gerçekleştirdi. Büyük beğeni toplaması üzerine oyun Fransa’yı, İtalya ve İsviçre’de çeşitli festivallerde temsil etti. Takip eden sene Nâzım Hikmet’in Sevdalı Bulut’unu sahneye uyarladı. Bu yapım başta Avignon Festivali ve Venedik Bienali olmak üzere Avrupa’nın çeşitli sahnelerinde 167 kez temsil edilerek büyük başarı kazandı. Ayrıca FR3 televizyon kanalında yayınlandı. “Özgürlük Tiyatrosu” kısa zamanda Fransız Kültür Bakanlığı’nın maddi desteğini alan en önemli bağımsız tiyatrolardan biri oldu.
1974’te Bertolt Brecht’in Kafkas Tebeşir Dairesi yorumu ve Karl Marx’ın Das Kapital’inden Yüksel Arslan ile beraber sahneye uyarladığı Buzlu Suların Bencil Hesaplarında adlı oyunları Avignon Festivali’ne taşıyarak ününü pekiştirdi. Artık Fransa’da önde gelen gazeteleri baş sayfalarını ona ayırıyor, ansiklopediler ve tiyatro kuramı kitaplarında referans olarak gösteriliyor, adına kitaplar yazılıyor, hatta kimi kuramcılar tarafından Charlie Chaplin ve Buster Keaton gibi oyuncu-yönetmenler ile özdeşleştiriliyordu. (, CNRS)
1975-76 senelerinde Sorbonne Üniversitesi’nde tiyatro öğretim üyeliği yaptı. 1979-80 arası Dostlar Tiyatrosu'nda çalıştı.
1980’de Nazım Hikmet’in şiirinden uyarladığı (Benerci Kendini Niçin Öldürdü?) ile Avignon Festivali’nin açılışını gerçekleştirdi. Oyun büyük başarı elde etti. Fransız ve Belçika televizyonları oyunu yayınladı. Fransa’da sağcılar tarafından olarak damgalanmasına rağmen 80’lerde Fransa’nın en önde gelen sağcı gazete ve eleştirmenleri bile “…tiyatro izleyicisine hiçbir zaman bu kadar yakın olmadı.”, “…ideolojik fikirlerine katılmayabilirsiniz ancak şunu kabul etmek gerekir ki onun sahneye koyduğu oyunlarda bir şeyler oluyor, mizansen ve sahneleme yenilenmiş!” diyecek kadar onun dehasını övüyordu. (örn: -Le Figaro)
Mehmet Ulusoy, 1976’dan günümüze kadar sahneye koyduğu, Macbeth (W. Shakespeare), Yaşlı Adam ve Deniz (E. Hemingway), (), (Dario Fo), Ortadirek (Yaşar Kemal) gibi 22 oyun, Avrupa’nın pek çok ülkesi ile birlikte Rusya, Makedonya, Tunus, Kıbrıs, Lübnan ve Martinik Adası’nın önde gelen pek çok tiyatro mabedi ve festivallerinde temsil edildi. Mehmet Ulusoy, bu yapımlarda Ataol Behramoğlu, , Yaşar Kemal, Roland Topor; Kuzgun Acar, Yüksel Arslan, Saim Bugay, Metin Deniz, Mehmet Güleryüz, İlhan Koman, Michel Launay; Ayla Algan, , , Genco Erkal ve Kudsi Ergüner gibi değeri hiçbir zaman unutulmayacak sanatçılarla çalıştı.
1990-94 arası Tiyatro Bölümü’nde ders verdi.
1999’da adlı tiyatroyu kurdu. Balkan Savaşı sırasında ’nda Türk, Arnavut, Makedon ve diğer milletlerden oyuncularla birlikte ’in adlı oyununun provalarını yürütüp sahneledi.
2000’de Fransa’da sahneye koyduğu son oyun olan yaklaşık iki yüz temsil gerçekleştirdi ve o sene Avignon Festivali’nin kapanış oyunu oldu. bu yapımı yılın en iyi oyunu seçti.
Sinemada da emek veren Mehmet Ulusoy, 1976’dan itibaren sırasıyla , , Kız Kulesi Aşıkları ve ’nın yanı sıra rollerini Tchéky Karyo ve Monica Bellucci ile paylaştığı adlı filmlerde rol aldı.
Şehir Tiyatroları’ nda, 1998’de, Turgay Nar'ın , 2001’de de Georg Büchner’in Woyzeck adlı oyunlarını yönetti. Sanatçı 2001 yılından itibaren; Ankara’da , İstanbul’da Osman Wöber’in müdür olduğu dönemde Devlet Tiyatroları kadrosuna dahil oldu. Sırasıyla İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda Benerci Kendini Niçin Öldürdü?, Ankara Devlet Tiyatrosu’nda ’in iddialı eseri ve Antalya Devlet Tiyatrosu’nda Topor-Party’yi yeniden sahneye koydu. (Benerci Kendini Niçin Öldürdü?), 6. Afife Tiyatro Ödülleri'nde En İyi Oyun, En İyi Yönetmen, En İyi Sahne Tasarımı ve En iyi Müzik ödüllerini kazandı. Sanatçı son olarak Erasmus’un Deliliğe Övgü adlı eserinin uyarlaması üstüne çalışıyordu. Benerci Kendini Niçin Öldürdü? ve Topor-Party adlı oyunların Nisan 2005 Paris turnesi sırasında, akciğer kanseri tedavisinden dolayı kalbine yenik düştü. Mehmet Ulusoy, Giorgio Strehler, Nâzım Hikmet ve Mustafa Kemal’e olan hayranlığını her fırsatta dile getirdi.
Vefatının ardından, ve ’nin yazdığı (Kültürlerarası Bir Tiyatro) adlı kitap Paris’te yayınlarınca yayımlandı. Ayrıca da Mehmet Ulusoy Tiyatrosu adlı kitabı yazdı. 18 Şubat 2010’da Théâtre Gérard Philippe de Saint Denis tiyatrosunun içinde bulunan sahneye adı verilmiştir.
Mehmet Ulusoy Sokakta Tiyatro Festivali her yıl Haziran ayında Konak Belediyesi ve Tiyatro Platformu işbirliğiyle İzmir'de yapılmaktadır.
Yönettiği tiyatro oyunları
- 2004 - Roland Topor - Antalya Devlet Tiyatrosu
- 2003 - - Ankara Devlet Tiyatrosu
- 2001 (Benerci Kendini Niçin Öldürdü?) - Nâzım Hikmet - İstanbul Devlet Tiyatrosu
- 2000 : Roland Topor
- 1998 - Molière / Turgay Nar - İstanbul Şehir Tiyatrosu
- 1998 :
- 1996 Simyacı : Paulo Coelho - Dostlar Tiyatrosu
- 1996 - Bertolt Brecht
- 1995 - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
- 1995 -
- 1991 Ortadirek - Yaşar Kemal
- 1991 Sevdalı Bulut : Nâzım Hikmet / Mehmet Ulusoy - Dostlar Tiyatrosu
- 1989 -
- 1987 Memleketimden İnsan Manzaraları - Nâzım Hikmet
- 1986 Prometeus -
- 1985 Yaşlı Adam ve Deniz - Ernest Hemingway
- 1983 Ölü Canlar -
- 1982 Oyunlarla Yaşayanlar - Oğuz Atay
- 1981 -
- 1980 - Nâzım Hikmet
- 1979 Kafkas Tebeşir Dairesi : Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu
- 1979 - Dario Fo
- 1977 Macbeth - William Shakespeare
- 1976 - Karl Marx'ın Das Kapital'inden uyarlama
- 1975 Kafkas Tebeşir Dairesi - Bertolt Brecht
- 1974 Sevdalı Bulut - Nâzım Hikmet
- 1972 - Nâzım Hikmet
Filmografisi
- 2001, Odmazda / Osveta ()
- 1999, Comme un poisson hors de l'eau ()
- 1999, (TV dizisi)
- 1996, Les Cordier, juge et flic (TV dizisi)
- 1993, Kız Kulesi Aşıkları (İrfan Tözüm)
- 1991, Uzun İnce Bir Yol (Tunç Başaran)
- 1985, Hôtel de police (TV dizisi)
- 1983, ()
- 1976, / Tortura / In Hell ()
Dış bağlantılar
- Mehmet Ulusoy 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., SinemaTürk
- Mehmet Ulusoy 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Decitre
- Mehmet Ulusoy 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TSA
- Mehmet Ulusoy Kendini Niçin Öldürdü? 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Yalçın Ergir
- Mehmet Ulusoy 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Tiyatrolar
Kaynakça
- ^ . imdb. 8 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Ulusoy 30 Mart 1942 Izmir 7 Haziran 2005 Paris Turk tiyatro yonetmeni tiyatro ve sinema oyuncusudur Mehmet UlusoyDogum30 Mart 1942 1942 03 30 Izmir TurkiyeOlum7 Haziran 2005 63 yasinda Paris FransaDefin yeriZincirlikuyu Mezarligi IstanbulMilliyetTurkMeslekOyuncu YonetmenEvlilikFatos Sezer e 1986 b 1994 HayatiTiyatroya un tesvikiyle orta ogrenimini surdurdugu Galatasaray Lisesi nin tiyatro kolunda basladi Kisa bir sure sonra Ulvi Uraz tiyatrosunda profesyonel oyunculuga adim atti Istanbul Belediye Konservatuvari nda Yildiz Kenter in ogrencisi oldu Daha sonra Sermet Cagan ve Muhsin Ertugrul ile calisti 1963 te Avrupa ya gitti Once Paris te un yaninda sonra Berlin de Berliner Ensemble da stajyer oldu Fransa ya dondu ve nde ogrenim gordu Ardindan uc yil Milano da ve La Scala Operasi nda sergilenen yapimlarda in asistanligini ustlendi Strehler ile birlikteligi onun hayatinda bir donum noktasi oldu ve sanatinda derin etkiler birakti 1968 de Istanbul da adli toplulugu kurdu Uc yil boyunca koylerde meydanlarda ve grevde olan fabrikalarda sokak tiyatrosu yapti 1971 de Paris e yerlesti ve Peter Brook un yonettigi oyunlarda cesitli roller ustlendi Ote yandan dunyanin dort bir yanindan gelen oyuncularla birlikte yi Ozgurluk Tiyatrosu kurdu 1972 de tiyatrosunda Nazim Hikmet ve Aziz Nesin gibi yazarlarin urunlerinden derleyerek sahneledigi Gelecekten Destanlar adli oyun ile ilk yapim ve yonetimini gerceklestirdi Buyuk begeni toplamasi uzerine oyun Fransa yi Italya ve Isvicre de cesitli festivallerde temsil etti Takip eden sene Nazim Hikmet in Sevdali Bulut unu sahneye uyarladi Bu yapim basta Avignon Festivali ve Venedik Bienali olmak uzere Avrupa nin cesitli sahnelerinde 167 kez temsil edilerek buyuk basari kazandi Ayrica FR3 televizyon kanalinda yayinlandi Ozgurluk Tiyatrosu kisa zamanda Fransiz Kultur Bakanligi nin maddi destegini alan en onemli bagimsiz tiyatrolardan biri oldu 1974 te Bertolt Brecht in Kafkas Tebesir Dairesi yorumu ve Karl Marx in Das Kapital inden Yuksel Arslan ile beraber sahneye uyarladigi Buzlu Sularin Bencil Hesaplarinda adli oyunlari Avignon Festivali ne tasiyarak ununu pekistirdi Artik Fransa da onde gelen gazeteleri bas sayfalarini ona ayiriyor ansiklopediler ve tiyatro kurami kitaplarinda referans olarak gosteriliyor adina kitaplar yaziliyor hatta kimi kuramcilar tarafindan Charlie Chaplin ve Buster Keaton gibi oyuncu yonetmenler ile ozdeslestiriliyordu CNRS 1975 76 senelerinde Sorbonne Universitesi nde tiyatro ogretim uyeligi yapti 1979 80 arasi Dostlar Tiyatrosu nda calisti 1980 de Nazim Hikmet in siirinden uyarladigi Benerci Kendini Nicin Oldurdu ile Avignon Festivali nin acilisini gerceklestirdi Oyun buyuk basari elde etti Fransiz ve Belcika televizyonlari oyunu yayinladi Fransa da sagcilar tarafindan olarak damgalanmasina ragmen 80 lerde Fransa nin en onde gelen sagci gazete ve elestirmenleri bile tiyatro izleyicisine hicbir zaman bu kadar yakin olmadi ideolojik fikirlerine katilmayabilirsiniz ancak sunu kabul etmek gerekir ki onun sahneye koydugu oyunlarda bir seyler oluyor mizansen ve sahneleme yenilenmis diyecek kadar onun dehasini ovuyordu orn Le Figaro Mehmet Ulusoy 1976 dan gunumuze kadar sahneye koydugu Macbeth W Shakespeare Yasli Adam ve Deniz E Hemingway Dario Fo Ortadirek Yasar Kemal gibi 22 oyun Avrupa nin pek cok ulkesi ile birlikte Rusya Makedonya Tunus Kibris Lubnan ve Martinik Adasi nin onde gelen pek cok tiyatro mabedi ve festivallerinde temsil edildi Mehmet Ulusoy bu yapimlarda Ataol Behramoglu Yasar Kemal Roland Topor Kuzgun Acar Yuksel Arslan Saim Bugay Metin Deniz Mehmet Guleryuz Ilhan Koman Michel Launay Ayla Algan Genco Erkal ve Kudsi Erguner gibi degeri hicbir zaman unutulmayacak sanatcilarla calisti 1990 94 arasi Tiyatro Bolumu nde ders verdi 1999 da adli tiyatroyu kurdu Balkan Savasi sirasinda nda Turk Arnavut Makedon ve diger milletlerden oyuncularla birlikte in adli oyununun provalarini yurutup sahneledi 2000 de Fransa da sahneye koydugu son oyun olan yaklasik iki yuz temsil gerceklestirdi ve o sene Avignon Festivali nin kapanis oyunu oldu bu yapimi yilin en iyi oyunu secti Sinemada da emek veren Mehmet Ulusoy 1976 dan itibaren sirasiyla Kiz Kulesi Asiklari ve nin yani sira rollerini Tcheky Karyo ve Monica Bellucci ile paylastigi adli filmlerde rol aldi Sehir Tiyatrolari nda 1998 de Turgay Nar in 2001 de de Georg Buchner in Woyzeck adli oyunlarini yonetti Sanatci 2001 yilindan itibaren Ankara da Istanbul da Osman Wober in mudur oldugu donemde Devlet Tiyatrolari kadrosuna dahil oldu Sirasiyla Istanbul Devlet Tiyatrosu nda Benerci Kendini Nicin Oldurdu Ankara Devlet Tiyatrosu nda in iddiali eseri ve Antalya Devlet Tiyatrosu nda Topor Party yi yeniden sahneye koydu Benerci Kendini Nicin Oldurdu 6 Afife Tiyatro Odulleri nde En Iyi Oyun En Iyi Yonetmen En Iyi Sahne Tasarimi ve En iyi Muzik odullerini kazandi Sanatci son olarak Erasmus un Delilige Ovgu adli eserinin uyarlamasi ustune calisiyordu Benerci Kendini Nicin Oldurdu ve Topor Party adli oyunlarin Nisan 2005 Paris turnesi sirasinda akciger kanseri tedavisinden dolayi kalbine yenik dustu Mehmet Ulusoy Giorgio Strehler Nazim Hikmet ve Mustafa Kemal e olan hayranligini her firsatta dile getirdi Vefatinin ardindan ve nin yazdigi Kulturlerarasi Bir Tiyatro adli kitap Paris te yayinlarinca yayimlandi Ayrica da Mehmet Ulusoy Tiyatrosu adli kitabi yazdi 18 Subat 2010 da Theatre Gerard Philippe de Saint Denis tiyatrosunun icinde bulunan sahneye adi verilmistir Mehmet Ulusoy Sokakta Tiyatro Festivali her yil Haziran ayinda Konak Belediyesi ve Tiyatro Platformu isbirligiyle Izmir de yapilmaktadir Yonettigi tiyatro oyunlari2004 Roland Topor Antalya Devlet Tiyatrosu 2003 Ankara Devlet Tiyatrosu 2001 Benerci Kendini Nicin Oldurdu Nazim Hikmet Istanbul Devlet Tiyatrosu 2000 Roland Topor 1998 Moliere Turgay Nar Istanbul Sehir Tiyatrosu 1998 1996 Simyaci Paulo Coelho Dostlar Tiyatrosu 1996 Bertolt Brecht 1995 Genco Erkal Dostlar Tiyatrosu 1995 1991 Ortadirek Yasar Kemal 1991 Sevdali Bulut Nazim Hikmet Mehmet Ulusoy Dostlar Tiyatrosu 1989 1987 Memleketimden Insan Manzaralari Nazim Hikmet 1986 Prometeus 1985 Yasli Adam ve Deniz Ernest Hemingway 1983 Olu Canlar 1982 Oyunlarla Yasayanlar Oguz Atay 1981 1980 Nazim Hikmet 1979 Kafkas Tebesir Dairesi Bertolt Brecht Dostlar Tiyatrosu 1979 Dario Fo 1977 Macbeth William Shakespeare 1976 Karl Marx in Das Kapital inden uyarlama 1975 Kafkas Tebesir Dairesi Bertolt Brecht 1974 Sevdali Bulut Nazim Hikmet 1972 Nazim HikmetFilmografisi2001 Odmazda Osveta 1999 Comme un poisson hors de l eau 1999 TV dizisi 1996 Les Cordier juge et flic TV dizisi 1993 Kiz Kulesi Asiklari Irfan Tozum 1991 Uzun Ince Bir Yol Tunc Basaran 1985 Hotel de police TV dizisi 1983 1976 Tortura In Hell Dis baglantilarMehmet Ulusoy 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde SinemaTurk Mehmet Ulusoy 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Decitre Mehmet Ulusoy 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde TSA Mehmet Ulusoy Kendini Nicin Oldurdu 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yalcin Ergir Mehmet Ulusoy 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde TiyatrolarKaynakca imdb 8 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi