Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aya Tekla Yeraltı Kilisesi (Meryemlik) Mersin ilinin Silifke ilçesi yakınlarında yer alan bir yeraltı kilisesi örenidir.
| Aya Tekla Yeraltı Kilisesi | |
|---|---|
 Aya Tekla Yeraltı Kilisesi, 2016 | |
 | |
| Konum | Silifke, Mersin |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 36°21′48″K 33°55′52″D / 36.36333°K 33.93111°D |
| İthaf | Tekla |
| Durum | İbadete açık |
| Mimarî tarz | Bizans mimarisi |
Yerleşim
Ören günümüzde Silifke kent dokusu içerisinde kalmıştır. Gerek Silifke'yi kuzeye bağlayan 
ve gerekse Mersin'i batıya bağlayan 
devlet karayollarından sapılarak yaklaşık birer kilometrelik yollarla ulaşılmaktadır. 36°21′47″K 33°55′51″D / 36.36306°K 33.93083°D koordinatlarındaki kilise Silifke kent merkezine 4 kilometre ve Mersin'e 85 kilometre uzaklıktadır. Yollar kent içi asfalt yollardır.
Aya Tekla
Ana Madde Tekla
Hristiyan anlayışına göre, Aya Tekla Hristiyanlığın en eski azizesi ve Aziz Pavlus'un yoldaşlarındandır. Konya'da bir genç kızken, Aziz Pavlus'un konuşmalarından etkilenerek, Hristiyan olmuş ve dini yaymak için çalışmıştır. O dönemde Hristiyanlık propogandası yapmak suç sayıldığı için, yaşamının son dönemini Silifke yakınlarındaki bir mağarada saklanarak geçirmiş, inanışa göre burada da öldürülmek istenince ortadan yok olmuştur. Hristiyanlık serbest bırakılınca yaşadığı yer bir tür haç yeri haline gelmiş ve adına bir de kilise inşa edilmiştir.
Bölgedeki diğer kalıntılar
Bu bölgede Azize Tekla'nın hayatının son günlerini geçirdiği ve bir rivayete göre ona karşı düzenlenen bir saldırıdan kaçmak için yerin dibine girerek kaybolduğuna inanılmaktadır. Günümüzde bölgede farklı yapılar arkeologlar tarafından tespit edilebilmiştir. Bu yapılar şunlardır.
Büyük Tekla Bazilikası: Yer Altı Kilisesi'nin üzerine inşa olmuş, üç nefli ve zamanının Kilikya bölgesindeki en büyük kilisesidir. Günümüzde bölgede hâlâ görülebilir olan apsis duvarı bu bazilikanın bir parçasıdır.
Kubbeli kilise: Her ne kadar yapılan ilk yayınlarda bu kilisenin kubbeli olduğu iddia edilmiş olsa da, bu iddia çürütülmüştür. Günümüzde geriye çok az buluntuları kalan "Kubbeli" kilisenin ellips formlu atriuma açılan bir giriş bölgesi olduğu tahmin edilmektedir. Buradan bir tribelon yardımıyla mimarlık tarihinde hiddetli tartışmalara yol açan, üzeri nasıl örtüldüğü belirsiz olan bölüme girilmektedir. Güncel teoriye göre bu bölge bir tonoz ve statik nedenlerden ötürü ahşaptan bir piramit çatı ile örtülmekteydi. Arazinin dikleşen bir bölgesine inşa edildiği için, kubbeli kilisenin doğu kesiminde apsis ve pastoforyonların altına kiler benzeri tonozlu yapılar eklenmiştir.
Kuzey Kilisesi: Silifke'den gelen yol üzerinde görülen ilk kilisedir. 460-470 yılları arasında yaptırılmış olan üç nefli kilise hakkında bilgi yoktur.
Sarnıçlar: Bölgede literatürde sayısı 10a kadar çıkan sarnıç kalıntıları bulunmaktadır. Nispeten daha iyi durumda korunmuş olan ve Kilikya bölgesine alışık olmayan bir biçimde tuğlalar ile inşa edilmiş olan sarnıçların, bölgeye gelen Hristiyan hacılara şifalı su kaynağı olarak hizmet ettikleri tahmin edilmektedir. Sarnıçlar hakkındaki en güncel araştırma Urs Peschlow tarafından kaleme alınmıştır.
Hamam: Sarnıçlar ve "Kubbeli" kilise arasında bulunan hamamın bir kısmının hala toprak altında olduğu düşünülmektedir. Muhtemelen bölgeye gelen Hristiyan hacılar burada şifalı sular ile hastalıklarından arınmak istemekteydiler.
Bahsi geçen bu yapıların bir kısmının ya da tümünün Bizans İmparatorluğu döneminde İmparator Zeno tarafından inşa ettirilmiş olabileceği düşünülmektedir.
Ören yerinin bugünkü durumu
Ören yeri Kültür ve Turizm Bakanlığı denetimindedir. Yeraltı kilisesi elektrik ile aydınlatılmakta olup, giriş için bir de merdiven yapılmıştır. Bu kısım iyi durumdadır. Buna karşılık üç nefli kilise bir duvarı hariç yıkılmıştır. Kilisenin kuzeyinde yer alan hamam ise kısmen ayaktadır.
Bölgedeki çalışmalar - Arkeolojik kazı çağrısı
Josef Strzygowski 1903 yılında kaleme aldığı eserinde, bilim camiasında tümden alıntılanan bir cümle kaleme almıştır. "Meriamlik muss ausgegraben werden." Meryemlik kazılmak zorundadır şeklinde çevrilebilecek olan bu cümleden hareketle Alman bilim insanları Ernst Herzfeld ve Samuel Guyer bölgede üç haftalık sistematik olmayan, en önemli yapıların planının ortaya çıkartılabileceği noktasal kazılar yapmışlardır. Günümüzde Mimarlık tarihçisi Metin Ahunbay yönetiminde bölgede yüzey araştırmaları düzenlense de, 1903 yılındaki Strzygowski'nin "Meryemlik kazılmak zorundadır" ifadesi literatürde sürekli olarak alıntılanmaktadır.
Tarihi metinlerde Ayatekla
Hristiyan bir hacı olan Egeria, 4. yüzyılda Kutsal Toprakları ziyaret ettikten sonra vatanına dönerken Tekla'nın kilisesini ziyaret etmiş ve gördüklerini kaleme almıştır. Egeria bu metinde Tekla ibadethanesinin bulunduğu bölgede hem kadınlar hem de erkekler için sayısız keşiş konutlarının bulunduğunu yazmakta ve ayrıca duvarlarla çevrili korunaklı bir kilisenin içerisinde Tekla'ya adanmış hoş bir martyrium olduğundan bahsetmektedir. (in medio murus ingens, qui includet ecclesiam, in qua est martyrium, quod martyrium satis pulchrum est)
Literatür
Türkçe
- Turgut Saner – Bilge Ar – Gizem Mater, Metin Ahunbay'ın İzinden: Ayatekla, Binbirkilise ve Dara/Anastasiopolis Araştırmalarından Özel Konular. Istanbul 2017,
- Refakat Çiner, Ayatekla Kilisesinden Çıkarılan İskeletin Tetkiki, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (Ankara 1964) 251-271. 22 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- M. Ahunbay, Binbirkilise ve Ayatekla 1996 Yüzey Araştırmaları, Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, 15. Araştırma Sonuçları Toplantısı 1 (Ankara 1998) 59-69.
- M. Ahunbay, Binbirkilise (Karaman) ve Ayatekla (Silifke) Araştırmaları, Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, 16. Araştırma Sonuçları Toplantısı 1 (Ankara 1999) 95-104.
- M. Ahunbay – T. Saner, Binbirkilise ve Ayatekla’da (Meryemlik) 1998 Araştırmaları, Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, 17. Araştırma Sonuçları Toplantısı 1 (Ankara 2000) 39-48.
- U. Almaç, Mersin, Silifke, Ayatekla (Meryemlik) Ören Yeri Yüzey Araştırma ve Belgeleme Çalışması 2014, Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, 33. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2 (Ankara 2016) 289-300.
Yabancı diller
- Ernst Herzfeld, Samuel Guyer: Meriamlik und Korykos; Zwei christliche Ruinenstätten des rauhen Kilikiens. Manchester University Press, Manchester 1930
- Gabriele Mietke: Bauphasen und Datierung der Basilika von Meriamlik (Ayatekla). In: Ina Eichner, Vasiliki Tsamakda (Hrsg.): Syrien und seine Nachbarn von der Spätantike bis in die islamische Zeit. Reichert, Wiesbaden 2009, S. 37–56
- H. Hellenkemper, Die Kirchenstiftung des Kaisers Zenon im Wallfahrtsheiligtum der heiligen Thekla bei Seleukeia, 1985ISSN = 00837105, Wallraf-Richartz-Jahrbuch, 46/47,Freunde des Wallraf-Richartz-Museum und des Museum Ludwig e.V., 63-90. http://www.jstor.org/stable/24659402 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- G. Dagron, Vie et miracles de sainte Thècle. Texte grec, traduction et commentaire, Subsidia Hagiographica 62 (Bruxelles 1978)
Kaynakça
- ^ Urs Peschlow: Die Zisternen von Meriamlik. Fragen zu Bau- und Mauertechnik im Bezirk von Ayatekla. In: In: Ina Eichner, Vasiliki Tsamakda (Hrsg.): Syrien und seine Nachbarn von der Spätantike bis in die islamische Zeit. Reichert, Wiesbaden 2009, S. 57–80
- ^ Mersin Valiliği:Mersin Ören Yerleri kaleleri Müzeleri, , sf 196-197
- ^ J. Strzygowski, Kleinasien. Ein Neuland der Kunstgeschichte (Leipzig 1903). S. 51
- ^ Aetheria/Egeria: Reise in das Heilige Land. Lateinisch/deutsch von Kai Brodersen. (Sammlung Tusculum). De Gruyter, Berlin / Boston 2016, . S.166
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aya Tekla Yeralti Kilisesi Meryemlik Mersin ilinin Silifke ilcesi yakinlarinda yer alan bir yeralti kilisesi orenidir Aya Tekla Yeralti KilisesiAya Tekla Yeralti Kilisesi 2016KonumSilifke MersinUlkeTurkiyeKoordinatlar36 21 48 K 33 55 52 D 36 36333 K 33 93111 D 36 36333 33 93111IthafTeklaDurumIbadete acikMimari tarzBizans mimarisiHac merkezinden geriye kalan apsisYeralti Kilisesi ana nef Sagda devsirme sutunlar solda kirilmis sutunlarin yaninda ust zemini tasiyan guclendirme duvarlariYerlesimOren gunumuzde Silifke kent dokusu icerisinde kalmistir Gerek Silifke yi kuzeye baglayan ve gerekse Mersin i batiya baglayan devlet karayollarindan sapilarak yaklasik birer kilometrelik yollarla ulasilmaktadir 36 21 47 K 33 55 51 D 36 36306 K 33 93083 D 36 36306 33 93083 koordinatlarindaki kilise Silifke kent merkezine 4 kilometre ve Mersin e 85 kilometre uzakliktadir Yollar kent ici asfalt yollardir Aya TeklaAna Madde Tekla Hristiyan anlayisina gore Aya Tekla Hristiyanligin en eski azizesi ve Aziz Pavlus un yoldaslarindandir Konya da bir genc kizken Aziz Pavlus un konusmalarindan etkilenerek Hristiyan olmus ve dini yaymak icin calismistir O donemde Hristiyanlik propogandasi yapmak suc sayildigi icin yasaminin son donemini Silifke yakinlarindaki bir magarada saklanarak gecirmis inanisa gore burada da oldurulmek istenince ortadan yok olmustur Hristiyanlik serbest birakilinca yasadigi yer bir tur hac yeri haline gelmis ve adina bir de kilise insa edilmistir Bolgedeki diger kalintilarBu bolgede Azize Tekla nin hayatinin son gunlerini gecirdigi ve bir rivayete gore ona karsi duzenlenen bir saldiridan kacmak icin yerin dibine girerek kaybolduguna inanilmaktadir Gunumuzde bolgede farkli yapilar arkeologlar tarafindan tespit edilebilmistir Bu yapilar sunlardir Buyuk Tekla Bazilikasi Yer Alti Kilisesi nin uzerine insa olmus uc nefli ve zamaninin Kilikya bolgesindeki en buyuk kilisesidir Gunumuzde bolgede hala gorulebilir olan apsis duvari bu bazilikanin bir parcasidir Kubbeli kilise Her ne kadar yapilan ilk yayinlarda bu kilisenin kubbeli oldugu iddia edilmis olsa da bu iddia curutulmustur Gunumuzde geriye cok az buluntulari kalan Kubbeli kilisenin ellips formlu atriuma acilan bir giris bolgesi oldugu tahmin edilmektedir Buradan bir tribelon yardimiyla mimarlik tarihinde hiddetli tartismalara yol acan uzeri nasil ortuldugu belirsiz olan bolume girilmektedir Guncel teoriye gore bu bolge bir tonoz ve statik nedenlerden oturu ahsaptan bir piramit cati ile ortulmekteydi Arazinin diklesen bir bolgesine insa edildigi icin kubbeli kilisenin dogu kesiminde apsis ve pastoforyonlarin altina kiler benzeri tonozlu yapilar eklenmistir Kuzey Kilisesi Silifke den gelen yol uzerinde gorulen ilk kilisedir 460 470 yillari arasinda yaptirilmis olan uc nefli kilise hakkinda bilgi yoktur Sarniclar Bolgede literaturde sayisi 10a kadar cikan sarnic kalintilari bulunmaktadir Nispeten daha iyi durumda korunmus olan ve Kilikya bolgesine alisik olmayan bir bicimde tuglalar ile insa edilmis olan sarniclarin bolgeye gelen Hristiyan hacilara sifali su kaynagi olarak hizmet ettikleri tahmin edilmektedir Sarniclar hakkindaki en guncel arastirma Urs Peschlow tarafindan kaleme alinmistir Hamam Sarniclar ve Kubbeli kilise arasinda bulunan hamamin bir kisminin hala toprak altinda oldugu dusunulmektedir Muhtemelen bolgeye gelen Hristiyan hacilar burada sifali sular ile hastaliklarindan arinmak istemekteydiler Bahsi gecen bu yapilarin bir kisminin ya da tumunun Bizans Imparatorlugu doneminde Imparator Zeno tarafindan insa ettirilmis olabilecegi dusunulmektedir Oren yerinin bugunku durumuOren yeri Kultur ve Turizm Bakanligi denetimindedir Yeralti kilisesi elektrik ile aydinlatilmakta olup giris icin bir de merdiven yapilmistir Bu kisim iyi durumdadir Buna karsilik uc nefli kilise bir duvari haric yikilmistir Kilisenin kuzeyinde yer alan hamam ise kismen ayaktadir Kemerli sarnicBolgedeki calismalar Arkeolojik kazi cagrisiJosef Strzygowski 1903 yilinda kaleme aldigi eserinde bilim camiasinda tumden alintilanan bir cumle kaleme almistir Meriamlik muss ausgegraben werden Meryemlik kazilmak zorundadir seklinde cevrilebilecek olan bu cumleden hareketle Alman bilim insanlari Ernst Herzfeld ve Samuel Guyer bolgede uc haftalik sistematik olmayan en onemli yapilarin planinin ortaya cikartilabilecegi noktasal kazilar yapmislardir Gunumuzde Mimarlik tarihcisi Metin Ahunbay yonetiminde bolgede yuzey arastirmalari duzenlense de 1903 yilindaki Strzygowski nin Meryemlik kazilmak zorundadir ifadesi literaturde surekli olarak alintilanmaktadir Tarihi metinlerde AyateklaHristiyan bir haci olan Egeria 4 yuzyilda Kutsal Topraklari ziyaret ettikten sonra vatanina donerken Tekla nin kilisesini ziyaret etmis ve gorduklerini kaleme almistir Egeria bu metinde Tekla ibadethanesinin bulundugu bolgede hem kadinlar hem de erkekler icin sayisiz kesis konutlarinin bulundugunu yazmakta ve ayrica duvarlarla cevrili korunakli bir kilisenin icerisinde Tekla ya adanmis hos bir martyrium oldugundan bahsetmektedir in medio murus ingens qui includet ecclesiam in qua est martyrium quod martyrium satis pulchrum est LiteraturTurkce Turgut Saner Bilge Ar Gizem Mater Metin Ahunbay in Izinden Ayatekla Binbirkilise ve Dara Anastasiopolis Arastirmalarindan Ozel Konular Istanbul 2017 ISBN 978 605 4778 58 4 Refakat Ciner Ayatekla Kilisesinden Cikarilan Iskeletin Tetkiki Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi Ankara 1964 251 271 22 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde M Ahunbay Binbirkilise ve Ayatekla 1996 Yuzey Arastirmalari Kultur Bakanligi Anitlar ve Muzeler Genel Mudurlugu 15 Arastirma Sonuclari Toplantisi 1 Ankara 1998 59 69 M Ahunbay Binbirkilise Karaman ve Ayatekla Silifke Arastirmalari Kultur Bakanligi Anitlar ve Muzeler Genel Mudurlugu 16 Arastirma Sonuclari Toplantisi 1 Ankara 1999 95 104 M Ahunbay T Saner Binbirkilise ve Ayatekla da Meryemlik 1998 Arastirmalari Kultur Bakanligi Anitlar ve Muzeler Genel Mudurlugu 17 Arastirma Sonuclari Toplantisi 1 Ankara 2000 39 48 U Almac Mersin Silifke Ayatekla Meryemlik Oren Yeri Yuzey Arastirma ve Belgeleme Calismasi 2014 Kultur Bakanligi Anitlar ve Muzeler Genel Mudurlugu 33 Arastirma Sonuclari Toplantisi 2 Ankara 2016 289 300 Yabanci diller Ernst Herzfeld Samuel Guyer Meriamlik und Korykos Zwei christliche Ruinenstatten des rauhen Kilikiens Manchester University Press Manchester 1930 Gabriele Mietke Bauphasen und Datierung der Basilika von Meriamlik Ayatekla In Ina Eichner Vasiliki Tsamakda Hrsg Syrien und seine Nachbarn von der Spatantike bis in die islamische Zeit Reichert Wiesbaden 2009 S 37 56 H Hellenkemper Die Kirchenstiftung des Kaisers Zenon im Wallfahrtsheiligtum der heiligen Thekla bei Seleukeia 1985ISSN 00837105 Wallraf Richartz Jahrbuch 46 47 Freunde des Wallraf Richartz Museum und des Museum Ludwig e V 63 90 http www jstor org stable 24659402 2 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde G Dagron Vie et miracles de sainte Thecle Texte grec traduction et commentaire Subsidia Hagiographica 62 Bruxelles 1978 Kaynakca Urs Peschlow Die Zisternen von Meriamlik Fragen zu Bau und Mauertechnik im Bezirk von Ayatekla In In Ina Eichner Vasiliki Tsamakda Hrsg Syrien und seine Nachbarn von der Spatantike bis in die islamische Zeit Reichert Wiesbaden 2009 S 57 80 Mersin Valiligi Mersin Oren Yerleri kaleleri Muzeleri ISBN 978 605 4196 07 4 sf 196 197 J Strzygowski Kleinasien Ein Neuland der Kunstgeschichte Leipzig 1903 S 51 Aetheria Egeria Reise in das Heilige Land Lateinisch deutsch von Kai Brodersen Sammlung Tusculum De Gruyter Berlin Boston 2016 ISBN 978 3 11 051811 5 S 166