Yeşilçam Westernleri, 1960'ların başından 1970'lerin ortasına kadar Türkiye'de üretilmiş Western filmlerine verilen gayriresmî addır. "Türk kovboy filmleri" olarak da adlandırılabilirler.
İstanbul'un Beyoğlu semtinde bulunan Yeşilçam Sokağı bir zamanlar Türk sineması ile özdeşleşmiş olduğu için bu filmlere kısaca "Yeşilçam Westernleri" denmiştir. Bu film alt türü için Yeşilçam'ın Spagetti Western'leri tanımlaması da yapılabilir.
Arka plan
Konusu 19. ve 20. yüzyılda ABD'nin Vahşi Batı'sında geçen Western filmleri, Sessiz film döneminin ilk günlerinden itibaren büyük bir popülerlik kazanmış ve giderek sinemanın çok geniş bir türünü oluşturmuştur. Bu türe olan ilgi sadece bu filmlerin asıl olarak üretildiği ABD ile sınırlı kalmamış, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyada bu filmleri ithal eden tüm ülkelerde aynı ilgi ve iştahla kabul görmüştü.
Bu ilginin kaçınılmaz sonucu olarak bir süre sonra başta İtalya olmak üzere Avrupa ülkelerinde de benzer filmler çekilmeye başlamıştır. Bu konuda başı çeken İtalyanların ürettikleri kovboy filmlerine "Spagetti Western" adı verilmiştir. 1960 ve 1975 yılları arasında 600 kadar İtalyan Westerni üretildi. Başka ülkelerde de Westernler çekildi. Uzak Doğu'da çekilen "Oryantal Western"ler, Kanada'da çekilmiş "Northern"ler, SSCB'de çekilen "Ostern"ler bunlara birkaç örnektir.
Türkiye de bu furyada yerini almakta gecikmemiş ve İtalya'dakine benzer bir durum yine aynı yıllarda bu ülkede de yaşanmış, 1960'lı ve 1970'li yıllar boyunca hatırı sayılır miktarda Western filmi çekilmiştir. Türk sinemasının nicelik olarak en verimli olduğu, henüz televizyonun da devreye girmediği bir döneme denk geldiği için yılda yüzlerce filmin çekildiği bu yıllarda yaklaşık 50 kadar da kovboy filmi çekilmişti. Film yapım şirketlerinin ofislerinin orada konuşlanmış olması nedeniyle İstanbul'un Beyoğlu semtinde bulunan Yeşilçam Sokağı, o dönemde Türk sineması ile özdeşleşmişti. Bu nedenle bu avantür kovboy filmlerine gayriresmî olarak "Yeşilçam Westernleri" denmiştir. Bazen "Türk kovboy filmleri" veya Yeşilçam'ın "Spagetti Western"leri olarak da adlandırılmışlardır.
Bu yerli 'kovboy' filmlerinin ilki 1962 tarihli Nuri Akıncı filmi 'dir. Filmde Parla Şenol, Efgan Efekan, Hulusi Kentmen gibi oyuncular rol almışlardı. 1967'de ise bir furyaya dönüşmüş ve 7 yıl boyunca 50 kadar Türk Western filmi çekilmişti. Tamer Yiğit, Cüneyt Arkın, Ayhan Işık, Yılmaz Güney, Kartal Tibet, Sadri Alışık, Öztürk Serengil, Yılmaz Köksal başta olmak üzere Yeşilçam'ın tüm ünlü oyuncuları bu westernlerde gözükmüşlerdi. Antikahramanları canlandıran bu oyuncuların karşısında gişe kaygılarıyla genelde mutlaka bir 'vamp' kadına rol verilmiştir. Çetin İnanç'ın yönettiği ve Yılmaz Köksal'ın başrolünü oynadığı 1970 yapımı Çeko filmi Anadolu'da gişe rekorları kırmıştı. Çoğu düşük bütçeli olan bu filmler genellikle 2 gün ilâ 2 hafta arasında çekiliyordu. Hatta bazen ikisi veya üçü iç içe aynı zamanda çekilip bitiyordu.
1970'li yıllarda İtalyan sinemacılar Türk İtalyan ortak yapımı bazı Westernlere de imza attılar. Bunlardan bir tanesi de Guido Zurli'nin yönettiği, başrollerinde İlker İnanoğlu, Cüneyt Arkın ve 'nin oynadığı 1973 yapımı Yumurcak Küçük Kovboy adlı filmdi. Dönemindeki diğer Türk filmlerinden çok daha fazla bir bütçeyle üretilen bu film Roma’daki Cinecittà stüdyolarında çekilmişti.
Türk Westernleri listesi
- Not: Ömer Faruk Sorak'ın 2009'da yönettiği, Cem Yılmaz, Ozan Güven, Demet Evgar, Zafer Algöz ve Özkan Uğur'un başrollerini paylaştıkları "Yahşi Batı" filmi bu listenin dışında tutulmuştur. Bir Western parodisi olan bu film çekildiği dönem ve karakteristikleri göz önüne alındığında "Yeşilçam Westerni" özelliği taşımamaktadır.
Yıl | Film | Yönetmen | Oyuncular | Notlar |
---|---|---|---|---|
2009 | Yahşi Batı | Ömer Faruk Sorak | Cem Yılmaz, Ozan Güven, Demet Evgar, Zafer Algöz | Kategori dışı |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Küçük kovboy (1973)" (İngilizce). imdb.com. 13 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2012.
- ^ a b "Yeşilçam'ın kovboyları". milliyet.com.tr. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2013.
- ^ "Devlerin İntikamı (1967)". radikal.com.tr. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2013.
- ^ . maskeveyumruk. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013.
- ^ "Bir Yeşilçam'ın western filmleri". filmineral.com. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013.[]
- ^ . Öteki Sinema. 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2013.
- ^ "Türk westernleri sorgulaması". sinematurk.com. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2013.
- ^ "Türk ve Western sorgusu" (İngilizce). IMDb. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yesilcam Westernleri 1960 larin basindan 1970 lerin ortasina kadar Turkiye de uretilmis Western filmlerine verilen gayriresmi addir Turk kovboy filmleri olarak da adlandirilabilirler Istanbul un Beyoglu semtinde bulunan Yesilcam Sokagi bir zamanlar Turk sinemasi ile ozdeslesmis oldugu icin bu filmlere kisaca Yesilcam Westernleri denmistir Bu film alt turu icin Yesilcam in Spagetti Western leri tanimlamasi da yapilabilir Arka planKonusu 19 ve 20 yuzyilda ABD nin Vahsi Bati sinda gecen Western filmleri Sessiz film doneminin ilk gunlerinden itibaren buyuk bir populerlik kazanmis ve giderek sinemanin cok genis bir turunu olusturmustur Bu ture olan ilgi sadece bu filmlerin asil olarak uretildigi ABD ile sinirli kalmamis basta Avrupa ulkeleri olmak uzere dunyada bu filmleri ithal eden tum ulkelerde ayni ilgi ve istahla kabul gormustu Bu ilginin kacinilmaz sonucu olarak bir sure sonra basta Italya olmak uzere Avrupa ulkelerinde de benzer filmler cekilmeye baslamistir Bu konuda basi ceken Italyanlarin urettikleri kovboy filmlerine Spagetti Western adi verilmistir 1960 ve 1975 yillari arasinda 600 kadar Italyan Westerni uretildi Baska ulkelerde de Westernler cekildi Uzak Dogu da cekilen Oryantal Western ler Kanada da cekilmis Northern ler SSCB de cekilen Ostern ler bunlara birkac ornektir Turkiye de bu furyada yerini almakta gecikmemis ve Italya dakine benzer bir durum yine ayni yillarda bu ulkede de yasanmis 1960 li ve 1970 li yillar boyunca hatiri sayilir miktarda Western filmi cekilmistir Turk sinemasinin nicelik olarak en verimli oldugu henuz televizyonun da devreye girmedigi bir doneme denk geldigi icin yilda yuzlerce filmin cekildigi bu yillarda yaklasik 50 kadar da kovboy filmi cekilmisti Film yapim sirketlerinin ofislerinin orada konuslanmis olmasi nedeniyle Istanbul un Beyoglu semtinde bulunan Yesilcam Sokagi o donemde Turk sinemasi ile ozdeslesmisti Bu nedenle bu avantur kovboy filmlerine gayriresmi olarak Yesilcam Westernleri denmistir Bazen Turk kovboy filmleri veya Yesilcam in Spagetti Western leri olarak da adlandirilmislardir Bu yerli kovboy filmlerinin ilki 1962 tarihli Nuri Akinci filmi dir Filmde Parla Senol Efgan Efekan Hulusi Kentmen gibi oyuncular rol almislardi 1967 de ise bir furyaya donusmus ve 7 yil boyunca 50 kadar Turk Western filmi cekilmisti Tamer Yigit Cuneyt Arkin Ayhan Isik Yilmaz Guney Kartal Tibet Sadri Alisik Ozturk Serengil Yilmaz Koksal basta olmak uzere Yesilcam in tum unlu oyunculari bu westernlerde gozukmuslerdi Antikahramanlari canlandiran bu oyuncularin karsisinda gise kaygilariyla genelde mutlaka bir vamp kadina rol verilmistir Cetin Inanc in yonettigi ve Yilmaz Koksal in basrolunu oynadigi 1970 yapimi Ceko filmi Anadolu da gise rekorlari kirmisti Cogu dusuk butceli olan bu filmler genellikle 2 gun ila 2 hafta arasinda cekiliyordu Hatta bazen ikisi veya ucu ic ice ayni zamanda cekilip bitiyordu 1970 li yillarda Italyan sinemacilar Turk Italyan ortak yapimi bazi Westernlere de imza attilar Bunlardan bir tanesi de Guido Zurli nin yonettigi basrollerinde Ilker Inanoglu Cuneyt Arkin ve nin oynadigi 1973 yapimi Yumurcak Kucuk Kovboy adli filmdi Donemindeki diger Turk filmlerinden cok daha fazla bir butceyle uretilen bu film Roma daki Cinecitta studyolarinda cekilmisti Turk Westernleri listesiYil Film Yonetmen Oyuncular Notlar1962 Nuri Akinci Onder Somer Aysel Gurel Parla Senol En eski Yesilcam kovboy filmi 1963 Orhan Yildiz 1966 Kovboy Ali Yilmaz Atadeniz Yilmaz Guney Yildirim Gencer Kovboylara ozenen bir delikanlinin oykusu Senaryo Yilmaz Guney1967 Zafer Davutoglu Cuneyt Arkin Sevda Ferdag Muzaffer Tema Giovanni Scognamillo ya gore ilk mesru yerli kovboy filmi1967 Cevat Okcugil Hulya Kocyigit Yilmaz Gunduz1967 Devlerin Intikami Feyzi Tuna Fikret Hakan Tanju Gursu Zeynep Aksu Richard Brooks un Profesyoneller filminden esinlenilmistir Aslen bir koy filmi olan Devlerin Intikami klasik mert delikanli kotu toprak agasi catismasini Western kaliplarinda perdeye yansimisti1967 Kader Bagi Turker Inanoglu Kartal Tibet Muzaffer Tema Semiramis Pekkan Senaryo Bulent Oran1967 Cifte Tabancali Damat Nuri Ergun Ozturk Serengil Munir Ozkul Zeynep Aksu1967 Remzi Jonturk Tunc Oral Yilmaz Koksal Figen Say1968 Maskeli Besler Yilmaz Atadeniz Tamer Yigit Selma Guneri Yildirim Gencer Erol Tas Yilmaz Koksal Suzan Avci Suleyman Turan Yusuf Sezgin Danyal Topatan1968 Yilmaz Atadeniz Ilk filmle ayni kadro1969 Yilmaz Atadeniz Tamer Yigit Nebahat Cehre1969 Yilmaz Atadeniz Tamer Yigit Nebahat Cehre1969 Nebahat Cehre Turgut Ozatay1969 Nebahat Cehre 1969 Yilmaz Atadeniz Tamer Yigit Nebahat Cehre1969 Altan Bozkurt 1969 Altan Bozkurt 1970 Ceko Cetin Inanc Yilmaz Koksal Ahmet Mekin Erol Tas Konusu 1874 yilinda Meksika da gecen film Anadolu sinemalarinda gise rekorlari kirdi 16 mm renkli filme cekildi 1970 Birsen Kaya Yilmaz Koksal Ulku Ozen1970 Yucel Ucanoglu Cem Karaca Figen Han Murat Soydan1970 Yilmaz Duru Tamer Yigit Figen Say1970 Aram Gulyuz Izzet Gunay Kamuran Akkor Gulgun Erdem Uyarlandigi cizgi romanin Turkiye deki adi olan Red Kit yerine Ret Kid yazilmistir Siyah beyaz 1970 Olum Fermani Murat Soydan Cihangir Gaffari Figen Han1970 Zagor Mehmet Aslan Cihangir Gaffari Yilmaz Koksal Nukhet Egeli1970 Yedi Belalilar Irfan Atasoy Yilmaz Guney Atilla Ergun Bilal Inci Senaryo Yilmaz Guney1970 Bir Cuval Para Yucel Ucanoglu Tamer Yigit Cihangir Gaffari Figen Han1971 Batidan Gelen Adam Cihangir Gaffari Gulgun Erdem Erol Tas1971 Her Kursuna Bir Olu Mehmet Aslan Irfan Atasoy Feri Cansel Erol Tas1971 Nisan Hancer Levent Cakir Kadir Savun Muzaffer Tema1971 Sevimli Haydut Mehmet Aslan Cihangir Gaffari Gulgun Erdem1971 Arzu Okay Yildirim Onal1971 Cilali Ibo Teksas Fatihi Mehmet Dinler Feridun Karakaya 1971 Ipini Boynunda Bil Ferdi Merter Cihangir Gaffari Arzu Okay Danyal Topatan1971 Kursun Memed Melih Gulgen Yilmaz Koksal Feri Cansel1971 Yavuz Figenli Tamer Yigit Feri Cansel Behcet Nacar1971 Fikret Hakan Salih Guney Melek Gorgun1971 Semih Evin Yildirim Gencer Ulku Ozen 1973 te vizyona girdi1971 Ucunuze Bir Mezar Bilge Olgac Ahmet Mekin Sezer Guvenirgil Erol Tas1971 Zapata Melih Gulgen Cihangir Gaffari Arzu Okay Hayati Hamzaoglu1971 Tunc Basaran Salih Guney Suleyman Turan Gulgun Erdem1971 Nuri Akinci Bilal Inci Melek Gorgun1971 Nuri Akinci Bilal Inci Melek Gorgun1971 Nisan Hancer Levent Cakir Ergun Koknar Yavuz Selekman1972 Istemi Betil Huseyin Zan Deniz Erkanat1972 Nazmi Ozer Ayhan Isik Salih Guney Seyyal Taner1972 Tunc Basaran Kadir Inanir Perihan Savas Seyyal Taner1972 Melih Gulgen Aytekin Akkaya Seyyal Taner Danyal Topatan1972 Capulcular Melih Gulgen Behcet Nacar Danyal Topatan1972 Tunc Basaran Yilmaz Koksal Piraye Uzun1972 Natuk Baytan Yilmaz Koksal Aynur Aydan Kazim Kartal1972 Yilmaz Koksal Seyyal Taner Kazim Kartal1972 Belalilar Sehri 1972 Yilmaz Atadeniz Irfan Atasoy Feri Cansel1972 Nuri Akinci Bilal Inci 1972 Tunc Basaran Tamer Yigit Figen Han1972 Melek Gorgun 1972 Yilmaz Koksal Arzu Okay Yavuz Selekman1973 Yumurcak Kucuk Kovboy Guido Zurli Ilker Inanoglu Cuneyt Arkin Turk Italyan ortak yapimi Roma daki Cinecitta platolarinda cekildi1973 Cetin Inanc Yilmaz Koksal Kudret Karadag 1974 Atini Seven Kovboy Aram Gulyuz Sadri Alisik Figen Han Aydin Babaoglu Cizgi roman uyarlamasi Not Omer Faruk Sorak in 2009 da yonettigi Cem Yilmaz Ozan Guven Demet Evgar Zafer Algoz ve Ozkan Ugur un basrollerini paylastiklari Yahsi Bati filmi bu listenin disinda tutulmustur Bir Western parodisi olan bu film cekildigi donem ve karakteristikleri goz onune alindiginda Yesilcam Westerni ozelligi tasimamaktadir Yil Film Yonetmen Oyuncular Notlar2009 Yahsi Bati Omer Faruk Sorak Cem Yilmaz Ozan Guven Demet Evgar Zafer Algoz Kategori disiAyrica bakinizWestern Spagetti WesternKaynakca Kucuk kovboy 1973 Ingilizce imdb com 13 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2012 a b Yesilcam in kovboylari milliyet com tr 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2013 Devlerin Intikami 1967 radikal com tr 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2013 maskeveyumruk 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2013 Bir Yesilcam in western filmleri filmineral com Erisim tarihi 24 Haziran 2013 olu kirik baglanti Oteki Sinema 10 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2013 Turk westernleri sorgulamasi sinematurk com 7 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2013 Turk ve Western sorgusu Ingilizce IMDb 7 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2013